مقاله کامل دستاوردهای فناوری نانو در ترویج و توسعه کشاورزی

دستاوردهای فناوری نانو در ترویج و توسعه کشاورزی
چکیده
امروزه فناوری نانو عرصه تمامی علوم را تحت تاثیر قرار داده که علم کشاورزی نیز از این امر مستثنی نمیباشد. تولید مواد جدید و کارآ، پیشرفت در زمینه تولید محصولات جدید و طراحی روشهای جدید برای تولید غذای سالم و حفاظت زیستی این تغییرات در مجموع بسیار گسترده و عظیم خواهد بود. هدف مقاله حاضرشناسایی دستاوردهای نانوتکنولوژی در کشاورزی و توجه به بخش ترویج کشاورزی بعنوان بازویی در انتقال این فناوریها به جمعیت عظیم کشاورزان و روستاییان و چالشهای و فرصتهای پیشرو می باشد که با استفاده از روش مطالعه اسنادی در این زمینه انجام شد. عدم پژوهش در سازوکارهای نانوتکنولوژی در حال حاضر موجب شده است که هنوزهم بطور کامل اثرات زیانبار استفاده از این مواد در بخش کشاورزی شناسایی نشده است، از اینرو ترویج کشاورزی باید بواسطه ارتباط نزدیک با مراجع تحقیقاتی مرتبط، بهترین و منطبقترین تکنولوژیها را شناسایی کرده و با آگاهی کامل از مزایا و معایب آن اقدام به انتقال و نشر این نوآوری به جامعه کشاورزی و روستایی بپردازد.
کلمات کلیدی: فناوری نانو، کشاورزی نوین، ترویج کشاورزی.
مقدمه
نانوتکنولوژی در لغت به معنای علم مطالعه ذرات بسیار کوچک است. گاهی از آن به عنوان علم ذرات بسیار کوچک نام برده و به عنوان تکنولوژی ساخت وسایل در مقیاس اتمی یا مولکولی تعریف می شود. پیشوند نانو از کلمه یونانی نانوس (Nanos) به معنای یک بیلیونیم است. دانشمندانی که در زمینه نانوتکنولوژی کار می کنند، در مقیاس نانو وارد
شده و ذراتی را مطالعه می کنند که صد هزار بار کوچکتر از قطر مو می باشند (خانچمنی ونشاطی، 1383). ساخت وسایلی با اندازه کمتر از 100 نانومتر محصول نانوتکنولوژی است. پیشرفتهای اخیر در زمینه علم مواد و علم شیمی امکان تولید ذرات نانویی را امکان پذیر کرده که میتواند بطور گسترده در علوم کشاورزی بکار برده شوند. تاکنون استفاده از علم نانو در زمینه کشاورزی جنبه نظری داشته است. اما اخیرا کاربرد آن بطور عملی نیز امکان پذیر شده و مسلما روند این امر ادامه خواهد داشت و اثرات شگرف آن هر روز بیش از پیش نمایان خواهد شد. نوید نانوتکنولوژی در خصوص کشاورزی وتولید غذا، بازگشت 90% اززمین‌های کشاورزی به وضعیت طبیعی، ایجادگلخانه‌های دارای عملکرد بالا که تقریباً 10% از زمین‌های کشاورزی فعلی را در برمی گیرد و جمعیت جهان را تغذیه می کند واز انقراض ونابودی بیشتر جانوران وگونه‌های گیاهی جلوگیری میکند ودخالت آگاهانه وعالمانه انسان در جهت تسریع روند تکامل گیاهان میباشد(Singh, 2007).
مفهوم جدید نانوتکنولوژی آنقدر گسترده و ناشناخته است که ممکن است روی علم و تکنولوژی در مسیرهای غیرقابل پیش بینی تأثیر بگذارد که ازجمله قابلیتهای محتمل تکنیکی نانوتکنولوژی احیاء و سازماندهی اراضیکشاورزی است. کاربردهای وسیع نانوتکنولوژی در کشاورزی و ارایه افقهای نوینی در زمینه تولید، فراوری و سایرجنبه‌های مرتبط با علم کشاورزی موجب شده است که این تکنولوژِیها زمینه مناسبی را برای تغییرات اساسی در بخش کشاورزی در آینده فراهم آورد (فتوت،1386). تکنولوژیهای نوین نانو به مراتب بیشتر از انواع پیشین فناوریها در عرضه‌های سیاسی، اقتصادی و حتی اجتماعی تبعات به همراه خواهد داشت که
کشاورزی هم از این امر مستثنی نخواهد بود. در کشاورزی نانوتکنولوژی وعده کاهش مصرف آفت کشها، بهبود تولید مثل گیاهان و تولیدات جدید نانو- بیوصنعتی را داده است (Bayley, 2003)
مواد و روشها
در این پژوهش از روش مطالعه اسنادی استفاده شده است. به منظور دستیابی به اهداف در تحقیق، پیشنگاشته‌ها و فرضیه‌ها، اطلاعات مورد نیاز جمعآوری شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج و بحث
کاربردهای فناوری نانو در کشاورزی: در طول تاریخ یکی از مهمترین عواملی که چهره کشاورزی را متحول کرده است فناوریهای وابسته به آن میباشد. داتا و وارد(Dutta&Warad) در این زمینه اظهار نمودهاند که کشاورزی پایه و اساس (تولید غذای بشر) و همچنین اقتصاد کشورهای جهان سوم است. تحقیقات کشاورزی همیشه با افزایش تولید محصولات، فراوری غذا، سلامت غذا و محیط زیست در طول چرخه تولید، انبارداری و توزیع سروکار دارند. نانوتکنولوژی فراهم کننده ابزار نوینی برای تعقیب و پیگیری این اهداف می باشد (مریدسادات وفمی،1388). تا به حال کاربردهای متعددی از فناوری نانو در کشاورزی، مکانیزاسیون، صنایع غذایی و علوم دامی مطرح شده است که در ذیل به بعضی از آنها اشاره میشود. در مکانیزاسیون کشاورزی،کاربرد نانومواد در پوششهای بدنه ادوات و ماشینها و ابزارهای کشاورزی و حتی شیشه‌ها برای افزایش در برابر خوردگی و سائیدگی و انعکاس امواج ماوراء بنفش، تولید قطعات مکانیکی مستحکم تر با استفاده از نانوروکش‌ها و استفاده از بیوحسگرها در ماشین آلات هوشمند جهت مبارزه مکانیکی – شیمیایی با علف‌های هرز، تولید روکش‌های نانویی یاتاقانها برای کاهش
اصطکاك گامی موثر در پیشرفت ماشین آلات در کشاورزی می باشد (Bayley, 2003).
از جنبه‌های مورد استفاده نانو تکنولوژی در کشاورزی و در بخش دام میتوان،استفاده از نانوفیلترها به منظور فرآوری محصولات لبنی، استفاده از نانوکپسولها بعنوان پوششی برای آنزیمهای خوراکی و داروهای دامی، استفاده از نانوحسگرها در بخشهای مختلف سیستمهای پرورش دام و طیور و شناسایی انفرادی دامها، شتاب تحقیقاتی در اصلاح نژاد انواع دام، طیور و آبزیان مؤثر، تولید خوراكهای غیربیولوژیک و داروهای دامی نام برد.
از کاربردهای فناوری نانو در صنایع غذایی ایجاد پلاستیک‌های جدید در صنعت بسته بندی مواد غذایی است.
فناوری نانو با استفاده از فرایندهای طبیعی زیستی، شیمیایی و فیزیکی در بازیافت مواد باقیمانده از محصولات کشاورزی و تبدیل آنها به انرژی و یا مواد شیمیایی صنعتی نیز نقش دارد.

فایل : 9 صفحه

فرمت : Word