مقاله تغییرات روحی و روانی دوران بلوغ در پسران

1 – تنوع طلبی :
یکی از صفات و ویژگی های دوران جوانی تنوع طلبی است . جوان مظهر تنوع طلبی و شیفته ی روش های نوین در روزگار خود است . همیشه دنبال چیز های نو و تازه است ، لباس نو ، آرایش نو ، وسیله نقلیه نو و ……. جوان به هر چیز نو با عینک خوش بینی نگاه می کند و شاید این تنوع طلبی مورد توجه دشمنان قرار گیرد و آنها را وادار به مد گرایی افراطی کند . ولی در نهایت ، تنوع طلبی را می توان یک ویژگی مثبت در جوانان دانست زیرا یکسان طلبی خستگی می آورد مثل جاده اتوبانی که برای هر راننده ی ماهری خسته کننده است ولی جاده کوهستانی با تنوع جنگل و دریا و پیچ و خم و ….. ملال آور نیست .
این خصوصیت در خلقت جهان هم قابل مشاهد ه است اگر جهان همه اش دریا بود چی می شد ؟اگر همه اش جنگل بود ، اگر همه ی درختان شبیه هم بود ، اگر همیشه شب بود ، اگر همه انسان ها مرد یا زن بودند، اگر همه زشت یا زیبا بودند ، اگر همیشه سرد یا گرم بود و…… پس جهان هم ،با نوعی تنوع خلق شده است حتی در عبادات ، اگر نماز ما رکوع و سجود و تشهد و قنوت نداشت چقدر خسته کننده بود .
جوان از پوشش یکسان ، از خوراک یکسان ، تفریح یکسان ، آرایش یکسان ، لذت نمی برد و به همین خاطر دنبال تنوع است . اگر ما جوان را با این تنوع ها دیدیم ، او را متهم به بی دینی نکنیم این مطلب مورد تایید مقام معظم رهبری هم هست که فرمودند :
آن کسانی که خیال می کنند نسل جوان فاسد شده ، چون چهار نفر دختر و پسر با لباسی که آنها نمی پسندند ، می بینند که لزوما هم معلوم نیست آنچنان منفی باشد ، اشتباه می کنند . 2
2 – اصلاح طلبی
اصلاح طلبی واژه ی زیبایی است که هم از آن اراده ی باطل می توان کرد وهم اراده ی حق ، آنچه پس از خرداد 76 مطرح شده ، معنای واقعی کلمه اصلاح طلبی نیست چون از آن اراده باطل می کنند . منظور از اصلاحات را اصلاح قران ، دین ، قانون اساسی ، حذف ارزش ها ، اصول و اعتقادات و مقدسات مردم دانسته و مخالفین خود را ضد اصلاحات می نامند در حالیکه هیچ عاقلی با اصلاحات و اصلاح طلبی نمی تواند مخالفت کند .
اولین اصلاح طلبان پیامبران و ائمه معصومین (ع) بودند ، اصلاح طلب واقعی امام حسین (ع) است که
فلسفه قیام خود را اصلاح امور امت جدّش می داند ، این خصوصیت در جوانان به شکل دیگری نمود پیدا می کند . در این زمینه مقام معظم رهبری می فرمایند :
جوان به طور طبیعی طالب اصلاح طلبی است . منظور از اصلاح طلبی تعبیر های رایج آن و اصلاح طلبی به عنوان یک پز سیاسی نیست . بعضی زیر نام زیبا و جذاب اصلاح طلبی بدنبال چیزهایی هستند که این فقط جنبه تشریفات در زندگی انسان داشته باشد که این امر نقطه مقابل اصلاح طلبی است . بعضی اسم اصلاح طلبی را می آورند اما مقصودشان اصلاحات آمریکایی است .
3 – عدالت خواهی
یکی دیگر از صفات دوران جوانی عدالت خواهی است . جوان از بی عدالتی و ظلم تنفر دارد و مخالفتش را به هر نحو ممکن اعلام می کند . امروزه پرچمدار مبارزات ضد ظلم در اکثر کشور ها دانشجویان و جوانان اند . در انقلاب شکوهمند ما هم یاران با وفای امام عزیزمان را همین جوانان تشکیل می دادند تا بدست توانمند پیر و مرادشان بتوانند عدالت را در جامعه ظلم زده بگسترانند . در دوران آخر الزمان هم اکثر یاران عدالت گستر جهان ، مهدی موعود را جوانان تشکیل می دهند .
« انّ اصحاب القائم شباب لا کهول فیهم » 3
مقام معظم رهبری به عنوان سمبل عدالت خواهی در این باره می فرمایند : جوان بطور طبیعی خواهان عدالت ، آزادی مشروع و تحقق آرمان های اسلامی است . جوان تصویری از سیمای امیر المومنین (ع) را در ذهن خود دارد که او را به هیجان می آورد و نواقص موجود را با آن مقایسه می کند و طالب اصلاح می شود که این چیز بسیار بر جسته ای است .
4 – الگو پذیری
یکی از ویژگی های دوران جوانی ، حسن الگو پذیری است . جوانان برای تکوین شخصیت روحی و فکری و اجتماعی خویش ، همواره سعی می کنند افرادی را که از نظر مادی و معنوی به کمال رسیده اند الگوی خویش قرار دهند . حال این هنر ماست که بتوانیم برای جوانان الگوی مناسب و خوب معرفی کنیم. قبل از اینکه دشمنان ، الگوی خود را در قالب های گوناگون به جوانان معرفی نمایند .
ما باید علی (ع) ، ائمه اطهار (ع) و حضرت زهرا (س) و حضرت زینب (س) و بزرگان تاریخ را به عنوان الگو به آنها معرفی نماییم که متاسفانه نتوانستیم جوانان تشنه ی الگو پذیر را سیراب
نماییم . ما باید حسین فهمیده ها ، حاج همت ها ، بروجردی ها و….. را به جوانان معرفی نماییم اگر این کار را نکنیم ، که نکرده ایم باید شاهد پذیرش الگوهای غلط از طرف جوانان باشیم که عکس هنر پیشه های فاسد را برروی سینه ی خود نصب می کنند .
مقام معظم رهبری می فرمایند :
………درخشش امیر المومنین در دوران جوانی همان الگوی ماندگار است که همه جوانان می توانند ، آن را سرمشق خودشان قرار بدهند . در دوران جوانی در مکه ، یک عنصر فداکار ، یک عنصر باهوش ، یک جوان فعال ، یک جوان پیشرو و پیشگام بود …… 4
5 – میل به خود نمایی
ویژگی دیگر دوره جوانی میل به خود نمایی است ، جوان به اثبات شخصیت خود علاقه شدیدی دارد ، می خواهد نشان دهد که از دیگران کمتر نیست علاقمند به شهرت است و مایل است استعداد و توانایی های خود را به رخ دیگران بکشد و به هر نحو ممکن خاصّه در اجتماع خود را نشان دهد . جوان به افراد معروف و قهرمان ابراز علاقه می
کند و دوست دارد روزی مثل آنها شود و سعی می کند در رفتار ، کردار و پوشش مثل آنها شود .
از نظر روانشناسی، حس خود نمایی در جوان امری عادی است . جوان در دوران جوانی ، حالت نقش پذیری شدیدی دارد . پدران و مادران و کسانی که در رابطه با جوانان هستند این حس خود نمایی را یک صفت منفی نبینند بلکه سعی کنند این حس را جهت دهند و جوان را هم تحت فشار قرار ندهند .
6- میل به خود آرایی و زیبا پسندی
خود آرایی از صفات بارز دوران جوانی است . اگر چه در سنین مختلف ممکن است در انسان جلوه کند ولی اوج آن در دوران جوانی است . جوان خود به خود از زیبایی خوشش می آید . میل به خود آرایی در سنین بالاتر که زیبایی طبیعی انسان تا حدود ی از بین می رود ، کم می شود . اسلام که دین جامع و کاملی است به این امر توجه خاصی نموده است و تاکید زیاد ی به استفاده از لباس های زیبا ، شانه کردن مو ، معطر نمودن بدن و بهداشت شخصی نموده است . روایات نیز موید این مطلب است «انّ اللّه یحبّ الجمال و التجمّل» خداوند زیبایی و خود آرایی را دوست دارد . 5
مقام معظم رهبری در این زمینه می فرمایند : انسان به خصوص جوان از زیبایی خوشش می آید و دلش می خواهد که خودش هم زیبا باشد و این هم
عیبی ندارد . یک چیز طبیعی و قهری است که در اسلام هم منع نشده است . آن چیزی که منع شده است فتنه و فساد است . این زیبایی و زیبا سازی بایست موجب این نشود که در جامعه انحطاط و فساد بوجود بیاید ، یعنی ابتذال اخلاقی نباید بوجود بیاید . 6
7 – گروه گرایی
از دیگر ویژگی های نسل جوان گروه گرایی است . تمایل به گروه و جمع را که خداوند حکیم در فطرت جوانان قرارداده می تواند در پیشرفت و تکامل جوان از لحاظ کسب تجربه بسیار موثر باشد .
جوان شدیدا از گمنامی و تنهایی نفرت دارد . بسیار علاقه مند است که خود را در جمع و گروه تشکیلاتی قراردهد . اولیای گرامی باید متوجه باشند که فرزندانشان جذب گروه های فاسد و یا منحرف نشوند.
8 – شادابی و نشاط
یکی از ویژگی های بارز جوانان در دوران جوانی شادابی و نشاط است . جوان می خواهد به هر نحو ممکن شاد و با نشاط باشد و دیگران را هم به این خصوصیت دعوت می کند و منتظر یک فرصتی است که این ویژگی را بروز دهد . دریک مراسم مذهبی یا
در یک متینگ سخنرانی یا بعد از پیروزی دریک مسابقه ی ورزشی . در هر صورت باید بپذیریم جوان یعنی شادی و نشاط . فقط باید مواظب باشیم که این شادی و نشاط را جهت بدهیم و در مسیر درست هدایت کنیم نه این که مانع ابراز شادی و شادمانی باشیم .
9 – هیجان طلبی
از دیگر صفات جوانان می توان از هیجان طلبی آنان نام برد . در ذات جوانان هیجان طلبی وجود دارد ، هیجان طلبی با جوانی عجین است . فقط باید این هیجان طلبی را هدایت و کنترل کرد . و این به عهده مسئولین و پدرو مادرها ا ست و این صفت در پسرها بیشتر از دخترها دیده می شود . هیجان طلبی را نباید نشانه ی اعتراض دانست .
10 – منتقد بودن
یکی از صفات جوانان ، اهل انتقاد بودن است . جوان سعی می کند به وضع موجود معترض و منتقد باشد . این انتقاد جوان دلیل بر جوان بودنشان است و می توان از این صفت جوان در راه رشد و شکوفایی کشور استفاده نمود .
11 – پر توقعی و پر خاشگری
جوان توقعش زیاد است و سعی می کند خود را پرخاشگر جلوه دهد . ما باید ضمن پاسخ مثبت به
توقعات جوانان ، توقعاتشان را به دو قسمت تقسیم کنیم ؛ توقعات به حق و بجا است و توقعات نا حق و بی جا . باید به توقعات بحق جوانان پاسخ منطقی و مثبت داد و آنان را متوجه توقعات ناحق و نادرست نمود . ولی باید به جوانان این حق را داد که توقعات خود را بیان کنند .
صفت دیگر پر خاشگری است . این صفت در پسران بیشتر از دختران مشاهده می شود . پدر و مادرها این صفت را دلیل بر بد اخلاقی جوان نباید بگذارند و این صفت در همه به طور یکسان دیده نمی شود . بستگی به محیط زندگی و افراد ی که با آنان زندگی میکند ، دارد .
12 – دوست یابی
یکی از مهم ترین و حیاتی ترین مسائل جوانان ، مسئله دوست یابی و انتخاب دوست است که باید مورد توجه پدران و مادران قرار گیرد . همه ی انسان ها به ویژه جوانان دارای غریزه ی دوست یابی هستند و از گوشه گیری و انزوا خوششان نمی آید و به دنبال افرادی هستند که آنان را دوست خود بنامند و مدتی از وقت خود را در شبانه روز با آنها بگذرانند .
دوست یابی از دوران کودکی و قبل از دبستان تا زمانی که عمری باقی است وجود دارد . ولی در دوران جوانی به اوج خود می رسد به همین منظور
چون جوانی دوران حساسی است ، انتخاب دوست هم در این زمان از اهمیت خاصی بر خوردار است . چه بسا افراد و جوانانی در این دوران با انتخاب دوست ناباب به ورطه سقوط کشیده می شوند و چه بسا افراد و جوانانی که با انتخاب دوست خوب مسیر زندگی خود را به سوی سعادت و خوشبختی عوض می نمایند .
13 – منطقی بودن
جوان ذاتا منطقی است و سعی می کند منطقی بر خورد کند و با او نیز منطقی برخورد کنند و این انتظار حقی است .
14 – انرژی ، امید ، ابتکار
این خصوصیت نهفته و پنهان در جوانان است . جوان یعنی کانون انرژی ، امید ، ابتکار ، جوان باید انرژی متراکم در خودش را در راه پیشرفت ، موفقیت و سلامتی خود بکار ببرد . مسئولین امر هم باید برای مصرف انرژی به خصوص پسران باید زمینه تفریح سالم را فراهم نمایند. جوان نیاز به تفریح و لذت دارد . این را نباید در جوان منکوب کرد.
15 –پاک گوهری و ساده دلی
جوانان دارای ضمیری پاک و دلی ساده هستند ؛ ولی متاسفانه در طول تاریخ همیشه این جوانان
ملعبه دست سود جویان و دشمنان بودند ولی وظیفه ما ، مسئولین و اولیا ء است که جوانان را از این نیرنگ و نقشه دشمنان آگاه سازیم . در این رابطه باید بیشتر به دختران گوشزد کرد که پسر های بی ادب و بی فرهنگ از ساده دلی آنان سوء استفاده کرده ، تحت عنوان اظهار دوستی و محبت گول نخورند .
16 –تخیل گرایی
یکی از ویژگی های دوران جوانی ، تخیل گرایی و روی آوردن به امور خیالی و افسانه ای است . گاهی این حس آن قدر قوی است که می توان گفت :جوان در دوره ی جوانی با افکار خود زندگی می کند . دوره ی جوانی ، دوره ی علاقه به امور موهوم و عشق به خیال های نا شدنی است . جوانان با خیال ها و تخیلات خود زندگی می کنند . شاید تا پایان زندگی را درخیال خود می پرورانند . ولی باید به این تخیلات احترام گذاشت و به خاطر این تخیل گرایی آنها را سرزنش و ملامت نکرد. بلکه باید آنها را با واقعیات زندگی آشنا کرد و آنها را وارد زندگی واقعی نمود . گاهی اوقات همین تخیلات منشا امور خیر می شود مثل ابداع ، ابتکار و نو آوری .
17 – میل به آزادی
میل به آزادی و نداشتن محدودیت ، از دیگر ویژگی های دوران جوانی است . این ویژگی در غیر جوان هم دیده می شود . هر انسانی می خواهد آزاد باشد و چیزی جلو روی او نباشد . شاید یکی از دلایل انکار معاد و اصل دین همین غریزه و ویژگی باشد که دین انسان را مقید می کند و نمی گذارد آزاد مطلق باشد . امر و نهی دارد . از نظر جوان ، عقل و منطق و مصلحت و نظم و قانون نوعی محدودیت است . باید با آنها مبارزه کرد تا به خواسته های مطلوب خود رسید .
18 – نقش پذیری و زود پذیری
جوان هم نقش پذیر است و هم زود پذیر. در روایات آمده است : قبل از این که دشمنان اسلام حرف های خود را در قلب و مغز جوانان ما جای دهند ، احادیث و حرف ها و سخنان ما را به آنها یاد بدهید.
دوره نوجوانی و جوانی دوره ی بر خورد توام با احساسات با مسائل و دارا بودن زمینه پذیرش افکار و ایده های جدید است .
19 – استقلال طلبی
از صفات و ویژگی های دیگر دوره نوجوانی غریزه استقلال طلبی است . کودکان به ویژه دوست دارند به انحاء مختلف انواع غریزه را به دیگران نشان دهند ، خیلی دوست دارند کارهایشان را خودشان
انجام دهند . این خصلت در جوانان به شکل دیگری بروز می کند مثل امور مربوط به تحصیل ، انتخاب رشته و شغل، انتخاب دوست و…
برای جوانان ، زمان بلوغ ، زمان پرواز از آشیانه هاست ، زمانی است که می تواند تنها و آزادانه به سوی انجمن ها و مجامع جوانان بگریزد ، درحالی که هنوز از جدایی و تنهایی وحشت دارند . همین تفاوت بین خواسته ها و قدرت برآوردن آنها سبب می شود که جوانان غالبا رفتاری زننده و ناموزون پیدا کنند .
20 –شبهه پذیری
جوانان خیلی زود شبهات رامی پذیرند و شبهه کنندگان هم به همین خاطر تمام سرمایه خود را روی جوانان مصروف می دارند .
21 –پرسشگری
یکی از ویژگی های بارز دوران جوانی پرسشگری است . اگر چه این خصوصیت حتما در کودکان و نوجوانان به اشکال دیگری یافت می شود ولی در جوانان به اوج خود می رسد و کانون سئوال و پرسش هستند و همیشه دوست دارند ، کسانی باشند تا خیلی صمیمی به سئوالات آنها در زمینه های مختلف پاسخ دهند . هیچگاه نباید جوانان را به خاطر این گستاخی و جسارت ملامت و سرزنش و احیانا توبیخ کرد و خدای نکرده متهم به بی دینی نمود .

فایل : 15 صفحه

فرمت : Word