مقاله کامل تاثیر ورزش بر دیابت نوع 1 و 2

فعالیت بدنی و کنترل دیابت‌‌
‌‌ امروزه بروز دیابت در کشورهاي جهان به موازات کاهش میزان فعالیت مردم و افزایش چاقی به طور فزایندهاي بیشتر شده است. با توجه به نقش ورزش در افزایش سطح فعالیت و کاهش وزن می توان به اهمیت آن در پیشگیري و درمان دیابت پی برد. اکثر افرادي که دیابت خود را کنترل می کنند کسانی هستند که به طور منظم ورزش مینمایند. در واقع ورزش یکی از سه پایه اصلی درمان دیابت را علاوه بر رژیم غذایی و داروها تشکیل می دهد.‌‌
بدیهی که در بسیاري از افراد عدم فعالیت بدنی میتواند دیابت را تشدید نماید. فعالیت بدنی یک اصل اساسی در مدیریت دیابت بوده و فواید تندرستی زیادي را به همراه دارد. شکلهاي مختلف فعالیت بدنی می تواند اثرات متفاوتی بر واکنش قند خون به ویژه در استفاده کنند گان از انسولین داشته باشد. فعالیت بدنی مناسب براي مدیریت مؤثر سطوح قند خون و دستورالعملهاي کلینیکی فعالیت بدنی که براي بیماران دیابتی نوع 1 و2 منتشر شده است شامل: کنترل گلوکز اضافی خون، دوزهاي مصرفی اصلاح شده انسولین و مصرف مکمل کربوهیدرات ها هستند. پزشکانی که‌‌ بیماران دیابتی فعال را درمان می کنند باید برنامه ها را‌‌ براي برآوردن نیازهاي فرد تنظیم کنند.‌‌
شیوع مرض قند در جهان رو به افزایش است. براساس یک تحقیق برآورد شده است که تنها درآمریکا16 میلیون نفر دچار مرض قند(دیابت شیرین) هستند که در یک سوم آنها بیماري تشخیص داده نشده است. اکثر این افراد (90تا95درصد) داراي دیابت نوع دوم هستند(که قبلاً به آن دیابت شیرین غیر وابسته به انسولین 1می گفتند)، اما بسیاري از این افراد از انسولین اگزوژن (منشاء گرفته از خارج یا بو جود آمده از عوامل موجود در خارج ارگانیسم) استفاده می کنند. بیش‌‌ از یک میلیون نفر داراي دیابت نوع اول هستند که قبلاً آنرا دیابت شیرین وابسته به انسولینمی نامیدند.‌‌
اگرچه تمام بیماري دیابت شیرین ناشی از هیپراگسیمی(ازدیاد قند خون)است، اما سبب شناسایی بستگی به نوع دیابت دارد. فرایند خود ایمنی فعال شده از خارج بدن، باعث تحریک سلول هاي بتابی لوزالمعده شده و
بنابراین بدن قادر به تولید انسولین نیست. دیابت نوع دوم غالباً نتیجه سندرم مقاومت انسولین است که معمولاً با افزایش بیش از حد چربی بدن حادتر می شود. نوع سوم، دیابت حاملگی است که در زنان عمدتاً در طی دوره سه ماه بارداري اتفاق می افتد. اگرچه این وضعیت معمولاً پس از زایمان برطرف می شود، اما با خطر بالاتر ابتلا به دیابت نوع اول 2 در ادامه زندگی فرد همراه است.‌‌
فواید فعالیت بدنی‌‌
فعالیت بدنی در پیشگیري از بیماري دیابت نوع دوم و همینطور مشکلات حاد تندرستی دیگر مثل بیماري قلبی عروقی و سرطان هاي خاص، نقش مهمی بازي میکند. بدیهی است که بیماري بیشتر افراد داراي دیابت نوع دوم، با عدم تحریک تشدید خواهد شد.‌‌
مانسون و همکاراننقش احتمالی فعالیت بدنی در پیشگیري اولیه دیابت نوع دوم رابا مطالعه یک گروه 87253نفري از زنان میانسال آمریکایی (34تا59سال)به مدت 8 سال مورد بررسی قرار دادند، این محققان یافتند که صرف نظر از چاقی، در مقایسه با زمانی که فعالیت بدنی انجام ندادند، زمانی که حداقل یکبار در هفته به فعالیت بدنی پرداختند،احتمال گسترش دیابت کمتر بود.‌‌
تحقیق دیگر نشان داد که مشارکت در فعالیت بدنی در اوقات فراغت ارتباط معکوس با گسترش دیابت نوع دوم به ویژه در مردان با خطر بالا داشت. به ازاي هر 500 کیلو کالري افزایش در مصرف انرژي، 6درصد خطر ابتلا به بیماري دیابت را با تعدیل سن کاهش داد، اخیراً هیو وهمکاران نتیجه تحقیق سلولی خود بروي 70102 پرستار زن که در سالهاي 1980تا1992 مورد مطالعه قرار گرفتند را منتشر نمودند، این محققان نشان دادند که فعالیتبدنی حتماً نباید شدید باشد تا تأثیر پیشگیرانه داشته باشد. در این زنان، سطح بالاتر فعالیت بدنی حتی در زمانی که تنها به فعالیتهاي با شدت متوسط می پردازد، با کاهش اساسی خطر ابتلا به دیابت نوع دوم مرتبط بود.‌‌
فعالیت بدنی نه تنها می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع دوم را کاهش دهد بلکه فعالیت بدنی منظم فواید تندرستی زیادي را براي تمام افراد بویژه بیماران دیابتی به همراه دارد. تحقیقات اخیر نشان میدهد که
فعالیت بدنی احتمال ابتلا به بیماریهاي عروقی،چاقی، فشار خون و سرطان خاص مانند سرطان سینه و سرطان کولونی- رکتومی را که علت مرگ و میر است را کاهش می دهد.‌‌ ‌‌
فعالیت بدنی و درمان بیماري دیابت‌‌
فعالیت بدنی به همراه رژیم غذایی مناسب و تجویز دارو در درمان دیابت یک اصل اساسی و مهم به شمار میرود. اما ممکن است این عوامل موانع بزرگتري براي بیماران مبتلا به دیابت نوع اول بوجود آورند. افزایش حساسیت میتواند باعث بهبود هموستاز گلوکز شود که نتیجه آن نیاز به دز پایین تر دارو است.‌‌
‌‌ انتخاب ورزش مناسب‌‌
شکلهاي مختلف ورزش تأثیرات متنوعی را روي واکنش قند خون به خصوص در بیمارانی که انسولین مصرف میکنند، دارد.‌‌
براي اشخاص مبتلا به دیابت، نوعی از تمرینات هوازي و غیر هوازي انجام میشود که اثر مهمی‌‌ روي واکنش قند خون در طی فعالیت دارد.‌‌
براي تمرینات طولانی مانند دو ماراتن، ورزشکاران دیابتی باید میزان مصرف انسولین خود را کاهش دهند به علت اینکه افزایش مصرف کربوهیدرات به وسیله شخص براي جبران گلوکز در طی فعالیت کافی نمی باشد. دانشگاه امریکایی طب ورزشی توصیه میکند که همه افراد دیابتی فعالیت بدنی هوازي را حداقل 3 تا 5 روز در هفته و به مدت 20 تا60 دقیقه انجام دهند.‌‌
اشخاص مبتلا به دیابت میتوانند بیاموزند که چگونه گلوکز خون را در حین تمرین کنترل نمایند.
استفاده از رژیم غذایی متعادل و خاص در قبل، حین و بعد از تمرین یک مرحله آزمون و خطا براي‌‌ هر فعالیت جدید است. پزشکان باید سطح گلوکز ورزشکاران دیابتی را در قبل، بعد و حین تمرین اندازه گیري نمایند. همچنین آنها باید این افراد را در انتخاب یک تمرین مناسب کمک کنند و واکنش آنها را به فعالیتهاي جدید یا معمولی از نظر نوع، مدت و شدت فعالیت، میزان مصرف انسولین، کربوهیدرات و مدت تمرین پیش بینی نماید.‌‌
در همه تمرینات باید به صورت عاقلانه کربوهیدرات را مصرف نموده و از ایجاد کاهش قند خون در حین تمرین جلوگیري به عمل آید. اگرچه تمرینات عمومی میتواند مفید باشد اما پزشکان در قبال بیماران در
اصلاح رژیم غذایی و مصرف انسولین نقش کمک کننده اي را دارد به علت اینکه این روش ها نیازمند توجه به احتیاجات فرد است.‌‌
‌‌ ورزش و دیابت نوع 1‌‌
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 می توانند درتمام سطوح فعالیت ورزشی از آماتور تا حرفه اي شرکت کنند، البته به شرط اینکه دچار عوارض دیابت نشده باشند و کنترل قند خونشان در حد قابل قبولی باشد. تنظیم مقدار انسولین تزریقی و غذاي مصرفی براساس شدت و زمان انجام ف لعا یت ورزشی مهمترین اصل در انجام ورزش در دیابت نوع 1 است و جایگاه مهمی در کنترل آن دارد. انجام آزمایش قند خون جهت اطلاع از چگونگی پاسخ بدن به ورزش نیز از اهمیت اساسی برخوردار است و باعث افزایش کارآیی و جلوگیري از حملات هیپوگلیسیمی می گردد .‌‌
به طور کلی هدف اصلی از انجام ورزش در دیابت نوع 1 ایجاد یک حس اعتماد به نفس بالا در افراد مبتلاست. شما باید این حس را در خود تقویت کنید که » دیابت نباید هیچگونه محدودیتی در فعالیتهاي روزمر ه من بوجود آورد».‌‌
بیماران دیابتی نوع 1 بدون عارضه و با یک کنترل مناسب می توانند در همه گونه فعالیتهاي ورزشی اعم از تفریحی و حرفه اي شرکت نمایند. ولی برخی محدودیتها براي بیمارانی که به عوارض مزمن بیماري مبتلا هستند وجود دارد. یکسري معاینات کامل قبل از ورزش براي یافتن این عوارض لازم است. با این حال همه بیماران دیابتی باید براي شرکت در فعالیت ورزشی تشویق شوند. براي پیشگیري از عوارض حاد ورزش در بیماران دیابتی از قبیل هیپوگلیسمی یا هیپرگلیسمی، بیماران دیابتی نیز نیاز به تعدیل وضعیت تغذیه اي و میزان انسولین دریافتی دارند. بسته به نوع و‌‌ خصوصیات ورزش، عوامل محیطی و سطح قند خون قبل از ورزش، ورزش کار دیابتی نیاز به دریافت مقداري کربوهیدرات قبل، در طی و بعد از ورزش دارد. همچنین اگر ورزش بیش از 30 دقیقه طول میکشد، انسولین تجویز شده باید به میزان 14 تا 50 درصد کاهش یابد.
هر ورزشکار بسته به توصیه هاي علمی پزشک خود و با کمک وي باید به تعدیل وضعیت تغذیه اي و انسولین دریافتی متناسب با تداخل ورزش با میزان قند خون بپردازد. این هدف ممکن است با آزمون و خطاي مکرر همراه باشد.
ورزش، نیاز به دارو و انسولین را کاهش می دهد. براساس مطالعات گسترده در سال 2001 تحت عنوان ”برنامه پیشگیري از دیابت“، نشان داده شد ورزش‌‌ میتواند روند پیشرفت منجر به دیابت نوع 2 را کندتر سازد.‌‌
با ورزش ملایم آغاز کنید، سعی نکنید در روز اول، فعالیت خود را با دوي ماراتن شروع کنید. براي شما یک پیاده روي کوتاه به مدت 15 دقیقه 2 روز در هفته یا حتی پیاد هروي کوتاه مناسب است. اگر براي مدت مدیدي فعالیتی نداشته اید همین فعالیت کم نیز بیش از حد تصورتان مفید خواهد بود. البته، اگر شیوة زندگی خود را تغییر دهید و ورزش را شروع کنید باید با پزشک خود مشورت نمایید تا او با دقت نظر بیشتري در مورد نوع دارو و درمان دیابت شما تصمیم گیري کند.‌‌
‌‌ ورزش و دیابت نوع 2‌‌
گستردن زمینههاي ورزشی براي کودکان، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را که جوانان آمریکایی به شدت در معرض هجوم آن قرار دارند، کاهش می دهد. ورزش همچنین خطر ابتلا به دیگر شرایط بیماري هاي مزمن را در جوانان و بزرگسالان کاهش می دهد. براساس بررسی هاي مرکز کنترل و پیشگیري دیابت؛ ورزش افسردگی را نیز در جوانان کاهش می دهد و ضمن افزایش اعتماد به نفس، به ایشان احساس اجتماعی بودن می بخشد. این نوع دفاع در مقابل احساس بیم و نگرانی دورة جوانی می تواند با ارزش تر از درمان آکنه (جوش صورت) باشد.‌‌
اثرات مثبت ورزش در دیابت نوع 2 متعددند. تحقیقات جدید بر این امر تأکید می کنند که ورزش منظم در دراز مدت نه تنها باعث بهبود کنترل دیابت نوع 2 خواهد شد. بلکه حتی قادر است تا از بروز آن در افراد در معرض خطر نیز جلوگیري کند. نکته مهم دیگر در مورد نقش ورزش در کنترل‌‌ دیابت نوع 2 اهمیت شروع زود هنگام آن است. در واقع هر چه قدر ورزش در مراحل اولیه دیابت و قبل از اینکه نیاز به دارو در شخص
مبتلا پیدا شود شروع گردد، اثرات آن در بهبود کنترل دیابت بیشتر خواهد بود. به طور کلی فوائد انجام منظم ورزش در دیابت نوع 2 به قرار زیر هستند:‌‌
‌‌ کنترل بهتر قند خون‌‌
همانطور که می دانید یکی از علل عمده افزایش قند خون در دیابت نوع 2 مقاومت نسبت به عملکرد انسولین در بدن است. ورزش با کم کردن این مقاومت و افزایش اثر انسولین در بدن (یعنی اافز یش ورود گلوکز به داخل سلولهاي بدن مخصوصأ سلولهاي عضلانی) باعث کاهش قند خون می شود.‌‌
کاهش چربی‌‌
مطالعات زیادي نشان داده اند که ورزش منظم در کاهش چربی خون خصوصأ تري گلیسیرید بسیار موثر است. همچنین کلسترول خوب بدن (HDL) را نیز به خوبی بالا می برد.‌‌
درمان چاقی و افزایش وزن‌‌
فعالیت منظم ورزشی در صورت همراهی با رژیم غذایی مناسب نقش بسیار مهمی در کاهش وزن و سپس حفظ وزن موجود و جلوگیري از بروز مجدد چاقی بر عهده دارد .‌‌
ورزش در درمان دیابت بسیار موثر است، زیرا نه تنها باعث پایین آوردن قند خون و کاهش مقاومت بدن به انسولین می شود، بلکه خطر بیماري هاي قلبی عروقی و نیاز به دارو در دیابت نوع 2(دیابت غیر وابسته به انسولین)را کاهش می دهد.‌‌
هنگامی که یک فرد غیر دیابتی ورزش می کند، سطح انسولین خون، تحت تأثیر افزایش هورمون هاي ضدانسولین (خصوصاً گلوکاگون) کاهش می یابد. به این ترتیب، افزایش مصرف گلوکز توسط ماهیچه، با افزایش تولید گلوکز توسط کبد مطابقت می یابد.‌‌
براي جلوگیري از افت قند خون در افراد دیابتی، باید غذاي بیشتري قبل از ورزش، در حین یا بعد از آن مصرف کرد و یا دوز انسولین را با افزایش فعالیت ورزشی کاهش داد.‌‌
در افراد دیابتی که انسولین یا داروهاي کاهنده قند خون مصرف می کنند، هیپوگلیسمی(کاهش قند خون) مشکلی است که با ورزش پیش می آید. این هیپوگلیسمی بیشتر بعد از ورزش اتفاق می افتد، زیرا بعد از ورزش، کبد و ماهیچه نیاز به استفاده از گلوکز براي بازسازي گلیکوژن دارد که این بازسازي 30- 24 ساعت طول می کشد. براي جلوگیري از این افت قند خون یا باید غذاي بیشتري قبل از ورزش یا در حین یا بعد از آن مصرف کرد و یا دوز انسولین را با افزایش فعالیت ورزشی کاهش داد.‌‌
از طرفی اگر در حالی که قند خون بیشتر از 300-250 میلی گرم در دسی لیتر است، ورزش شروع شود، هیپوگلیسمی و کتوز در اثر کمبود انسولین رخ می دهد، در این حالت ورزش باید متوقف شود.‌‌
راهنماي ورزش کردن در افراد دیابتی‌‌
تست قند خون قبل و بعد از ورزش، به تعیین نوع برنامه ورزشی شخص دیابتی بسیار کمک می کند.‌‌
در کل به ازاي هر یک ساعت ورزش، خوردن 15گرم کربوهیدرات اضافه تر قبل یا بعد از ورزش، احتیاج می شود. براي ورزش هاي شدیدتر، 30 گرم کربوهیدرات در هر یک ساعت ممکن است نیاز شود. ورزش با شدت متوسط و مدت کمتر از 30 دقیقه ندرتاً احتیاج به مصرف کربوهیدرات یا انسولین اضافه تر دارد، ولی با این وجود اگر قند خون کمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر باشد، مصرف یک وعده غذاي کوچک و کم حجم لازم می شود.‌‌
اغلب براي جلوگیري از هیپوگلیسمی‌‌، باید دوز انسولین را مطابقت داد و این تطابق بیشتر در مورد ورزشی که 60- 45 دقیقه طول می کشد، اهمیت پیدا می کند. در بیشتر افراد دیابتی، کاهش متوسط (تقریباً 20- 10 درصد) دوزانسولین تزریقی، براي جلوگیري از هیپوگلیسمی کافی است. براي ورزش هاي طولانی تر و شدیدتر کاهش بیشتري در کل دوزانسولین روزانه ممکن است نیاز شود.‌‌
‌‌ بطور کلی کاهش انسولین بر حسب شدت ورزش به ترتیب زیر است:‌‌
10 درصد براي ورزش یا فعالیت سبک‌‌
20 درصد براي ورزش یا فعالیت متوسط‌‌
40- 30 درصد براي ورزش یا فعالیت شدید‌‌
و بر حسب مدت ورزش، کاهش دوزانسولین کوتاه اثر به ترتیب زیر است:‌‌
30 درصد کاهش براي ورزش کمتر از یک ساعت‌‌
40 درصد کاهش براي ورزش 2-1 ساعته‌‌
50 درصد کاهش براي ورزش 3 ساعته و بیشتر‌‌
قبل از انجام ورزش، گرم کردن لازم است تا ماهیچه براي فعالیت هوازي آمادگی پیدا کند. بطور ایده آل، در یک ورزش 40-30 دقیقه اي، قسمت هوازي ورزش تقریباً 20 دقیقه باید ادامه یابد.‌‌

‌‌

فایل : 11 صفحه

فرمت : Word