مقاله کامل بررسي نحوه و روش تدريس قران پايه ششم از نظر معلمان همان پايه

/
/
وزارت آموزش و پرورش
دانشگاه فرهنگیان
واحد مرکز تربیت معلم پرديس علامه طباطبایی اردبیل
عنوان پروژه:
بررسي نحوه و روش تدريس قران پايه ششم از نظر معلمان همان پايه
استاد راهنما:
جناب آقای حکمت محمدی
دانشجو:
سید رحیم صادقی
دانشجوی رشته کارشناسی دینی و عربی
بهار 1392
تقدير وتشكر
سپاس خداوندي را كه سخنوران از ستودن او عاجزند ، و حسابگران از شمارش نعمت هاي او ناتوان ، و تلاشگران از اداي حق او درمانده اند . خدايي كه افكار ژرف انديش ، ذات او را درك نمي كنند و دست غوّ اصان درياي علوم به او نخواهد رسيد .
پروردگاري كه براي صفات او حدّ و مرزي وجود ندارد ، و تعريف كاملي نمي توان يافت و براي خدا وقتي معيّن ، و سرآمدي مشخص نمي توان تعيين كرد . مخلوقات را با قدرت خود آفريد ، و با رحمت خود بادها را به حركت در آورد و به وسيله كوه ها اضطراب و لرزش زمين را به آرامش تبديل كرد . (امام علي (ع))
بدين وسيله از زحمات استاد بزرگوار جناب آقاي حكمت محمدي تشكر مي كنم كه در طول مراحل طرح با تلاشها و زحمات بي وقفه خود وبا تمام سعه صدر وجديت كامل مرا ياري كردند تا طرح را اجرا كنم . همچنين از خانواده عزيزم كه در طول تحصيل سختي ها را تحمل كردند و نيز از معلمان واموزگاران عزيز پايه ششم و مديران محترم مدارس منطقه ابي بيگلو كه در اجراي طرح و مراحل مختلف با من همكاري كردند كمال تقدير و تشكر را دارم .
ومن الله التوفيق
چكيده تحقيق و نتایج :
نتایج این مطالعات بین‌المللی  نشان می‌دهد كه توانایی دانش‌آموزان كشور ما در سطوح بالای یادگیری و به ویژه مهارتهای عملكردی و فرایندی در مقایسه با دانش‌آموزان كشورهای دیگر بسیار كمتر است از انجا كه محتوی برنامه ‌های درسی ما در این درس با دیگر كشور‌ها یكسان است ، این ضعف بیشتر از روشهای نامناسب آموزش و یادگیری ناشی می شود كه عملاً دانش‌اموزان را به سوی یادگیری ‌های حافظه‌ای سوق می‌دهد . لذا اكنون ضرورت استفاده و بكارگیری روشهای فعال تدریس بیش از پیش احساس می‌شود . در این روشها بر راه یادگیری و مهارتها چگونه آموختن بیش از انتقال حقایق و دانش‌ها تأكید می‌شود .
در عین حال ، سعی بر این است كه یاگیرنده از طریق درگیر شدن در فعالیتها و تجربیات متنوع یادگیری به مجموعه‌ای از دانش‌ها ، مهارت و نگرشها دست یابد كه خود در شكل گیری و تولید ‌آنها سهم داشته است. مهمترین ویژگی این روشها كمك به ایجاد و توسعه مهارتهای تفكر و یادگیری در دانش‌آموزان است كه مشكل آموزشی كشور ما است به نظر می‌رسد تا حدود زیادی این مشكلات از طریق تدریس بر روش فعال قابل رفع است. مهارتهای كه از این طریق حاصل می‌شوند ، بعنوان مهارتهای یادگیری مستمر و مادام العمر ، همیشگی ویاپدار به موارد مشابه تعمیم می‌یابند و در یادگیر‌های بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد در این روشها معلم در نقش یك راهنما و تسهیل كننده امر یادگیری ظاهر می‌شود او به دانش‌آموزان خود كمك می‌كند تا به مرور به یادگیری خود راهبر و خود ارزشیابی كننده مبدل شود .
ویژگی دیگر این روش‌ها آن است كه باعث می‌شود دانش‌آموزان در كنار كسب دانش‌ها و مهارتهای یادگیری به مرور نسبت به علم و علم آموزی نگرشهای مثبتی پیدا كنند . نگرشهایی چون كنجكاوی بودن، داشتن تفكر، منطقی و باز بودن بینش و تفكر آنان برای پذیرش عقاید مدلل و یافته‌اهی علمی، رشد می‌یابد كه عملاً به دانش‌آموزان فرصت می‌دهد تا هر چه بیشتر در مسیر علم آموزی و دریافت بینش علمی‌ گام بردارند .به هر حال اگر روشهای فعال تدریس با همه شرایط صحیح آن انجام شود منجر به پیشرفت تحصیلی، معنا دار شدن یادگیری و نفوذ مطالب كشف شده در عمیق ترین سوح یادگیری می‌شود و نهایتاُ باعث رشد توانایی‌های بالقوه دانش‌آموزان می‌شود.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول 1
کلیات تحقیق
مقدمه 2
بیان مسئله 4
اهمیت و ضرورت پژوهش 5
اهداف پژوهش 7
سوالات پژوهش 7
8 فرضیه های پژوهش
کلیات تحقیق 9
فصل دوم 13
مبانی نظری و پیشینه تحقیق 13
تقسیم بندی روش تدریس 14
شیوه مشارکتی 20
شرایط لازم برای روش مشارکت گروهی 23
مشاهده گران بحث گروهی 24
انواع گفتگو و مشارکت ها 26
انواع روش های یادگیری مشارکتی 26
ویژگی های کلاس مشارکتی 28
چالش کلاس های مشارکتی 28
مزایای روش مباحثه ای 30
راهبردهای افزایش مشارکت 30
فعالیت های پیشنهادی 33
پیشنهادهای عملی جهت بکار بستن یافته ها 34
روش های نوین تدریس درس عربی 36
روشهای ایجاد علاقه به زبان عربی 38
پیشینه نظری پژوهش 39
نظريه هاي تدريس (شناخت نظريه ها ي انواع در تدريس) 42
پیشینه عملی 49
فصل سوم 53
جمع آوری داده ها 53
جامعه آماری 54
نمونه آماری 54
روش نمونه گیری 54
ابزار اندازه گیری 54
پرسشنامه 55
فصل چهارم 56
تجزیه و تحلیل داده ها 56
فصل پنجم 85
بحث و نتیجه گیری 85
نتیجه گیری 86
خلاصه ای از تحقیق و نتیجه گیری 87
منابع و ماخذ 90
ضمائم 91
پرسشنامه 92
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه
آموزش قرآن از ابتداي رسالت وتاكنون ادامه دارد . از قديم الايام آموزش هاي سنتي به روشهاي متفاوت در همه جوامع بشري من جمله ايران بوده است. اما هيچ آموزش مدوني نبوده كه با يك رويه به آموزش قرآن پرداخته شود. در برنامه آموزش جديد هدف جامعيت آموزش قرآن است. (كتاب معلم – چاپ اول – سال 91)
. بدين ترتيب لازم است كه معلمان براي تدريس روشهاي را بكار ببرند كه ممكن است با روشهاي كه خود آنها آموزش ديده اند، بسيار متفاوت باشد. يعني آنها بايد دانش آموزان را به صورت فعال و متفكر در فرايند يادگيري دخالت دهند. معلمان نردبانهایي را در اختيار دانش آموز مي گذارند تا به سطوح درك و تفكر صعود كنند ولي اين خود دانش آموزان هستند كه بايد از اين نردبانها بالا بروند. براين اساس، تدريس يعني درگير ساختن دانش آموز در امر يادگيري. بعبارت ديگر تدريس يعني وادار كردن دانش آموز به مشاركت فعال در فرايند ساختن دانش. يك معلم نه تنها نيازمند دانش موضوعي در ضمينه تدريس مي باشد بلكه محتاج آن است كه بداند دانش آموزچگونه ياد مي گيرد و چگونه مي توان آنها را به يادگيرندگاني فعال تبديل كرد از ابتداي نزول قرآن كريم تاكنون قرآن محور تعليم و تربيت ديني بوده و اولين معلم پروردگار متعال به پيامبر علم آموخته( در آيه شريف اقرإ باسم ربك الذي خلق) و هدفاز رسالت تعليم و تربيت اسلامي بوده (در آيه 2 سوره جمعه مي خوانيم: هوالذي بعث في الامين رسولا منهم يتلوا عليهم و آياته و يزكيهم و يعلمهم الكتاب و الحكمه و ان كانوا من قبل لفي ضلال مبين) پس پيامبر عظيم الشان اسلام مأموريت يافتند تا مردم را هدايت و راهنمايي كنند و آموزه هاي ديني را از طريق قرآن به مردم بياموزند. يعني برنامه بعثت و رسالت پيامبر اكرم(ص) تزكيه مردم و تعليم كتاب خدا و حكمتهاي الهي كه در آن است بوده است و قران كتاب همه انسانهاست و هركس بايد در هر سطح علمي و تقوا كه قرار دارد مي تواند بخوبي از آن بهره بگيرد.گويا تمام وسايل و ابزاري كه براي كشف حقايق مربوط به زمين و آسمان اختراع شده همگي براي كشف معاني قرآن به وجود آمده است . ( مصطفي رافعي – سيري در قرآن – 1383 )
اميد است نتايج اين پژوهش نقطه شروع مناسبي براي تغيير رويكرد آموزشي از «استاد محوري» به «دانش آموز محوري» و از «ياددهي استاد» به «يادگيري دانش آموز» در موسسات آموزشي ايران باشد.
بيان مسئله
امروزه روش هاي متعددي در امر يادگيري- ياددهي وجود دارد. اينكه چه روشي را براي چه درسي و چه موقع بكار برده شود به انتخاب معلم و توانايي او در اجراي آن بستگي دارد. معلم بايد در سه ركن تدريس يعني شناخت دانس آموزان، موضوع و روش تدريس كارآمد باشد.معلم بايد بر روشها و شيوه هاي گوناگون تدريس مسلط باشد و با توجه به وضعيت و نوع كلاس، روش تدريس مناسب را ماهرانه براي آن كلاس اجرا نمايد. تدريس يكي از عناصر اصلي فرآيند آموزش و پرورش است كه در كارايي نظام آموزشي نقش موثري ايفا مي كند. در جامعه اي که سيستم تعليم و تربيت آن بدون بحث و انتقاد، مسائل آموزش داده شده را مي پذيرد و بدون تفكر منعكس مي كند، خطر پديد آمدن انسان هايي فاقد نيروي استدلال و تفكر در جامعه افزايش مي يابد. امروزه تدريس بيشتر به معناي انتقال نعلومات از ذهن معلم به شاگرد است و ذهن فراگير انباشته از مطالبي مي شود كه با نياز و فكر آنها متناسب نيست و زمينه ركود علمي و دلزدگي از فعايت هاي علمي را فراهم مي سازد. از مراحل مهم طراحي آموزشي انتخاب روش تدريس است، معلم بعد از انتخاب محتوا و قبل از تعيين وسيله، بايد خط مشي و روش مناسب تدريس خود را انتخاب كند.( اكبر مير حسيني – 1372 ) به مجموعه تدابير منظمي كه براي رسيدن به هدف، باتوجه به شرايط و امكانات اتخاذ مي شود، روش تدريس مي گويند. ( علي اكبر سيف – انتشارات آگاه – 1375 )
دراين پژوهش مي خواهيم بدانيم آيا استفاده از روش هاي فعال تدريس بر ميزان موفقيت دانش آموزان كلاس دوم و سوم در درس قرآن موثر است؟ آيا اصولاً بين روشهاي فعال در موفقيت دانش آموزان با روشهاي تدريس غير فعال تفاوت وجود دارد؟ لذا تحقيق حاضر درپي آن است تا تفاوت روش تدريس فعال با روش تدريس غيرفعال در درس قرآن ششم ابتدایی از لحاظ پيشرفت تحصيلي مقايسه نمايد.

فایل : 93 صفحه

فرمت : Word