مقاله در مورد اعتیاد شغلی

چکیده
این موضوع که سرمایه انسانی متخصص و دانش مدار بخشی از داراییهای یک سازمان و مهمترین مزیت رقابتی در اقتصاد دانش محور امروز است یکی از بدیهیات مدیریت منابع انسانی به شمار میرود و از آن جهت که امروزه ارائه محصولات و خدمات متفاوت و با کیفیت کاهش هزینهها خلاقیت و نوآوری و افزایش رقابت پذیری از مزایای وجود منابع انسانی کیفیو دانش مدار است. بر اساس نظریات اندیشمندانی چون مک کله لند و اوتس نیاز به پیشرفت نیازی است مداوم که از پایینترین سطح تا بالاترین سطح پیشرفت نوسان دارد همچنین :اتس اعتیاد به کار را نوعی خو گرفتن به چیزی می داند. معتاد به کار را شخصی میداند که نیاز فراوانی به کار دارد.
بنابراین استراتژی کسب و کار سازمانها بر محور منابع انسانی متمرکز شده است. برنامه ریزی برای منابع انسانی در تمامی ابعاد از جمله مراحل جذب و ،گزینش آموزش و بهسازی مدیریت استعدادها و مهمتر از همه نگهداشت نیروهای ارزشی یکی از راهکارهای توسعه و بقای سازمانهاست که نیازمند توجه و تمامی سازمانهای تولیدی در صددند تا با روش های جدید، استعدادهای مورد نیاز خود را شکار کنند و در سازمان متبوع خود به کار گیرند.
با توجه به ضرورت شناخت فرصتها چالشها و ظرفیتهای منابع انسانی در صنعت نفت به عنوان یک صنعت مادر کهنقش مهم و حیاتی در اداره و توسعه کشور دارد به نگارش این مقالهمیپردازم.
واژگان کلیدی: اعتیاد شغلی- معتاد به کار -اعتیاد
مقدمه
طبق نظر مک کله لند نیاز به پیشرفت نیازی است مداوم که از پایین ترین سطح تا بالاترین سطح پیشرفت نوسان دارد. زمانی که یک کشش شدید فردی به سوی موفقیت در شغلی آنچنان نیرومند است که به سایر عوامل و حوزههای زندگی توجه کمتری معطوف میگردد شاید بتوانیم به فرد برچسب اعتیاد به کار” یا “اعتیاد بهپیشرفت ” بزنیم.
اوتس (۱۹۷۱) اعتیاد به کار را نوعی خو گرفتن به چیزی می داند. وی معتاد به کار را شخصی می داند که نیازفراوانی به کار دارد که اختلالها و تعارضهای زیادی را در سلامت جسمانی ،شادی روابط بین فردی و روحیه اجتماعی بودن به وجود می آورد.
عده ای این حالت را یک بیماری میدانند که در دسته اختلالهای وسواس گونه قرار میگیرد مشکل این است که این افراد اعتقاد دارند که اگر کار نکنند دنیا بر سرشان خراب خواهد شد. آنها لزوماً عاشق کار خود نیستند یاکوششی برای رسیدن به مدارج بالا از خود نشان نمی دهند.
اگر شخصی تصور کند که خودش تنها کسی است که میتواند یک کار بخصوص را انجام دهد، به احتمال زیادیک معتاد به کار یا Workaholic به شمار می آید.
برخی نظریه پردازان در زمینه ،اعتیاد بر این باورند که اعتیاد و اشتیاق فراوان به کار ناشی از شیفتگی فرد نسبتبه کار است اینان این افراد را خودشیفته مینامند یکی از صحنههای بروز خودشیفتگی سازمانها هستند. افرادخودشیفته میتوانند مهارتها و قابلیتهای خود را هنگام کار نمایان کنند. افراد خودشیفته سعی دارند در زمانکار، تواناییهای خود را
به رخ کشیده و تصمیمهای موفق خود را جلوه دهند؛ از این رو زمان زیادی را صرف کارمی کنند (2007.wonneberg)
خودشیفتگی یک ویژگی فطری – شخصیتی و بنیادی انسان است که بسته به نوع زمینههای ژنتیک افراد تربیتخانوادگی، شرایط رشد و شرایط اجتماعی و محیطی ممکن است تشدید شده و یا شدت یابد، به نحوی که برسایر ویژگیهای شخصیتی غالب شود.
و به راحتی
(Narcissistic Personality Disorder)
یکی از بزرگترین دغدغه های شاغلین در محیط کار به همین امر بستگی داشتهمی تواند سلامت جسمی و ذهنی آنها را تحت الشعاع قرار دهد.
باید توجه داشت که انبوه مشکلات عدیده ای که در پی اعتیاد به کار ایجاد میشوند نه به نوع شغل فرد مورد نظربستگی دارند و نه به جنسیت وی در حقیقت این مشکل می تواند برای کلیه افرادی که در شرکت ها، وسازمانهای دولتی مشغول به فعالیت هستند و یا حتی کسانی که به طور شخصی برای خود در هر حرفه ای کار میکنند ایجاد شود در ارزیابیهای اجرایی به منظور پی ریزی استراتژیهای کاربردی برای رفع این اختلال که باعنوان آموزههای صنفی معرفی میگردد افراد شاغل از سراسر جهان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. بههمین دلیل وقتی در حال مطالعه ی این مقاله بوده و احساس کردید که مطالب آن در مورد شما صدق می کنند
احساس تنهایی نکنید افراد زیادی مانند شما وجود دارند و در این میان تنها نیستیدبسیاری از افراد با استعداد و مدبر در حیطه شغلی خود هستند توجه
کنید که اعتیاد کاری نتیجه خواست فردیبی استعدادی نبود تحصیلات ،کافی اشکالات اخلاقی و یا خانوادگی نیست در بسیاری از نمونه ها تعداد زیادی ازافرادیکه به این اختلال دچار میشوند خودشان هم از مشکل خود بی اطلاع.اند تنها چیزی که می دانند ایناست که زندگی دیگر برایشان جذابیت ندارد و این امر هم به محیط کار و هم به خانه بسط پیدا می کرد.
در برخی از نمونه های دیگر هم افراد به موفقیتهای بسیار زیادی می رسند اما این موفقیت ها توانایی جلبرضایت آنها را ندارد.
کسی که به کار کردن معتاد میشود سعی میکند هر روز سختتر از روز گذشته کار کند و به موفقیت هایبیشتری برسد چرا که نمیتواند لحظهای استراحت کند وقایع اطراف خود را احساس ،کند و بوی موفقیت هایامروز خود را استشمام نماید این برنامههای فشردهی کاری نشات گرفته از عوامل درونی تر نظیر احساس ناامنیو تصویر مخرب ذهنی شخصی باشد.
در بسیاری از موارد رفتارهای فرد معتاد به کار شامل تحمیل کردن کارهای زیاد به خودش است . متاسفانه اینافراد درک صحیحی از شخصیت درونی خود ندارد. در برخی موارد دیده شده که با استفاده از دارو و یا الکل سعیدر التیام بخشیدن آلام خود دارند و میخواهند از این طریق خودشان را کنترل کنند و تا می توانند از احساساتفاصله بگیرند.
ارزیابی سندرم اعتیاد به کارمتاسفانه در وضعیت اجتماعی حال حاضر ممکن است فردی که مبتلا به اعتیاد شغلی است مورد تشویق و حمایت قراربگیرد چراکه کارفرمایان با زندگی خصوصی این افراد ارتباط برقرار نکرده و از مشکلات آنها آگاهی ندارند ضرر و
زیانی کهاین تشویق ها به بیماران وارد میکنند زیاد بوده و غیر قابل جبران میباشد آنها. با این تشویقها بیشتر کار می کنندسود بیشتری به شرکتها میرسانند و ضررهای بیشتری را به جان میخرند و تا آنجایی که عواقب جبران ناپذیری راتجربه نکنند دست از کار نمیکشند اگر همکاران به یک چنین افرادی کمک کنند آنها این توانایی را پیدا می کنند که درآینده هم در زمینه شغلی و هم شخصی خیلی مفیدتر باشند.
در دنیای تجارت امروزی که خرید شرکت و یا موسسه توسط کارمندان ادغام شرکتها تصاحب عمده سهام شرکت ها، واخراج خدمه رواج زیادی پیدا کرده شاید دور از انتظار نباشد که ببینیم شرکتها و ارگانها جاهلانه افراد مبتلا به اعتیادکاری را تشویق می نمایند.
بسیاری از شرکتهای بزرگ همچنان در جهالت و بی توجهی غرق شدهاند و نمیدانند که چه مشکلات بزرگی این افراد راتهدید می کند. این مشکلات میتوانند از نبود دلگرمی در این افراد شروع شده و تا آزار و اذیت فردی استرس بیش ازاندازه و سایر مشکلات شخصی مانند طلاق و در نهایت ترک کار ادامه پیدا میکند چنین شرایطی می تواند به سرعتاسترس و تنش بی شاعبه ای را در فرد ایجاد کند و باعث ایجاد هرج و مرج و آشفتگی در محیط کار او شود.
کسانیکه دچار اختلال اعتیاد به کار هستند تصور میکنند که همواره در حال راه رفتن بر روی لبه ی تیغ هستند. آموزشنحوه ایجاد تعادل در زندگی میتواند به طرز باور نکردنی دورنمای ارزشمندی از زندگی شغلی و شخصی را در اختیار اینافراد قرار دهد.
سوالات کلیدی که افراد معتاد به کار می توانند بر طبق آن خود را شناسایی کنند، به شرح زیر است:
فهرست موردی سندرم اعتیاد به کار:
۱ – چند ساعت کار میکنید و چه میزان از وقت خود را با دوستان و خانواده ی صرف میکنید؟ آیا برنامه ریزی های کاری
شما برای مسائل اجتماعی و خانوادگی شما مشکل ایجاد کرده است؟
۲ – آیا زمانیکه نوبت به محدودیت تعیین کردن برای کار می رسد قدرت خود را از دست می دهید؟ وقتی صحبت از زودتر بهخانه رفتن و صرفنظر کردن از کار به میان می آید احساس می کنید که کنترل و اختیار ندارید؟
3- آیا نمی توانید به خوبی از ثمره کارهایی که انجام داده اید لذت ببرید و علیرغم تمکن مالی و افتخار شغلی از زندگی
خود راضی نبوده و از آن لذت نمی برید؟
۴ – آیا زیر قول هاییکه به ،خود ،خانواده و دوستانتان داده اید میزنید و به خاطر مسائل کاری برنامه مسافرت و غیره را برهم می زنید؟
۵ – آیا در زمینه واگذار کردن کارها به دیگران وسواس پیدا کرده اید؟ نمی توانید ذهن خود را از روی مسائل شغلی منحرفکنید؟
۶ – آیاالگوی کاری شما اجازه ی لذت بردن از کارهایی که قبلاً خوشحالتان می کرد مانند مسافرت رفتن، ماهیگیری، ورزش موزه و مطالعه را به شما نمی دهد؟
۷ – زمانیکه در تعطیلات به سر میبرید برایتان خیلی دشوار است که از کار دل بکنید و بی اختیار با
استفاده از تلفن لپتاپ و پیجر باز هم خود را درگیر مسائل کاری می کنید؟
– آیا سلامت خود را به دلیل ساعات متمادی کاری در خطر میبینید؟ آیا با اینکه پزشک مشاور و یا همکارتان به شماگوشزد کرده که بهتر است کمی استراحت کنید همچنان به خودتان فشار می آورید؟
۹ -خیلی زود عصبانی می شوید و از کوره در می روید؟ آیا اطرافیان به همین دلیل تمایلی به برقراری ارتباط با شما ندارند؟آیا احساس می کنید که عوض شده اید؟
۱۰ – آیا تا کنون اتفاق افتاده که بخواهید کار زیاد را کنار بگذارید، اما نتوانسته باشید و همچنان ساعات متمادی در محیطکار خود باقی مانده باشید؟ یا شده به خودتان قول بدهید که ساعات بیشتری را در خانه بمانید و یا به باشگاه بروید، اماموفق به انجام یک چنین کاری نشده باشید؟
اگر پاسخ شما به ۳ مورد یا) (بیشتر از سوالهای فوق مثبت باشد به احتمال زیاد دچار اختلال اعتیاد کاری هستید.
عوامل تاثیر گذار در بوجود آمدن اعتیاد شغلی
1-نیاز مالی -۲ پذیرش مسئولیتهای بیش از حد توان علاقه و…
1-1 نیاز مالی یکی از مهمترین مواردیست که در بوجود آمدن اعتیاد به شغل دخیل میباشد و باید به آن توجه ویژه ایداشت از سوی دیگر همین احتیاج مالی زمانی که برطرف شد ممکن است شخص هنوز به کارش اعتیاد داشتهباشد حال در این اینجا بحثی دیگر با عنوان مانوس شدن اخت گرفتن با شغل مطرح میشود.
شخصی که با شغلخود انس بگیرد دلکندن از او برایش بسیار سخت میشود در صنعت نفت از عوامل بوجود آمدن اعتیاد شغلی درطرحهای اقماری میتوان به مشکلات خانوادگی شخص اشاره نمود. زمانی که فرد با خانواده خود مشکلات عدیدهای داشته باشد مسلما” فضای دور از خانه و خانواده و همراهی و همسویی با همکاران میتواند برای وی خوشایندباشد حال این دوری و این همبستگی با همکاران که شخص میتواند با آنها به طوری درد دل کند واوقات خوشو یا حتی سختی را با یکدیگر پشت سر گذارند برای آنها محیطی مفید و مفرح به ارمغان . می آورد و باز بعد ازبازگشت به محیط خانواده میبیند که آن محیط همچنان برایش متشنج .میباشد. پس با اینحال وی ترجیح میدهد
که درهمان محل کار خود استراحت کندویا با جابجایی در شیفت کاریش دوباره در محل کار خود ظاهر شود. با اینتفاسیر شخص با کارخود انس گرفته و از دچار شدن به اعتیاد شغلیش بی خبر است و از محیط و کانون گرمخانواده فاصله میگیرد. حال راه حلی که میتوان جهت پیشگیری از این معضل پیشنهاد کرد : آموزش دادن به اینخانوادهها میباشد طوری که برای آنها کلاسهای تئوری خانواده و روانشناختی برگزار کردو با آنها در خصوص شرایطسخت کاری و دوری از خانواده همسرانشان صحبت کردوآنان را آگاه ساخت که بعد از بازگشت همسر خود به خانهچه برخورد معقولی با آنها داشته باشند تا این محیط برای آنها علاوه بر یک استراحتگاه خوب دارای مکانی باریکاوری بالا باشد.
تاثیرات منفی زیاد کارکردن
این دور باطل با ترکیب دو مساله خطرناک یعنی استرس زیاد و کم خوابی آغاز میشود ابتدا اجازه دهید در
مورد اضطرابصحبت کنیم در حالیکه استرسهای نرمال حتی میتوانند کمک کننده هم باشند اضطراب مزمن که هرگز قطع نمی شودو هر موقعیتی را وخیم جلوه می دهد بسیار مضر و آسیب رسان است اگر بیشتر روزها احساس اضطراب دارید، به احتمالزیاد معتاد کار هستید.
اگر این مساله خیلی ادامه پیدا کند منجر به ایجاد نگرانی و درماندگی میشود نگرانی نیز به ایجاد بیماری هایی همچونناراحتیهای معده فشار خون بالا و درد سینه منجر می.شود حتی ممکن است موجب تشدید و افزایش بیماری هایی شودکه در حال حاضر به آنها مبتلا هستید.
مساله دوم خواب بود استرس میتواند در هر صورتی در خواب شما اختلال ایجاد کند هم موجب میشود خوابتان نبرد وهم نمی گذارد خواب راحت و کاملی داشته باشید به آخرین باری که خوابتان نمی برد فکر کنید آیا فکرتان مشغول نبودهاست؟
خواب یکی از اساسی ترین نیازهای بشر است بنابراین کمتر از ۷ تا ۹ ساعت خوابی که در شبانه روز توصیه می شود به
سلامت جسم و روح صدمه می.زند کمبود خواب باعث میشود تا نتوانید به درستی روی کارهای خود تمرکز کنید و قدرتتصمیم گیری شما کاهش پیدا میکند.
محققان همچنین کشف کرده اند کمبود خواب باعث زیاد شدن حس گرسنگی و کم شدن سوخت و ساز بدن می شود. بهاین مساله توجه داشته باشید وقتی مضطرب هستید سعی میکنید بیشتر سراغ غذاهای چرب و شیرین بروید و نوشیدنیهای زیادی نیز می نوشید. این مساله برای کنترل وزن شما اصلا خوب نیستزیاد کار کردن همچنین روی سلامت روانی تاثیر منفی دارد استرسهای مزمن با
افسردگی و تشویش رابطه مستقیم دارد ومی تواند به نگرانیهای مداوم منتهی شود و کاملا واضح و مبرهن است که زیاد کار کردن تاثیر منفی روی زندگی شخصیشما نیز دارد. وقتی معتاد کار هستید همیشه دیر در رویدادهای اجتماعی ظاهر میشوید و کمتر در کنار خانواده هستید. یابیشتر قرارهای خود را لغو میکنید که این مساله چندان برای اطرافیان خوشایند نیست در انتها زیاد کار کردن فقط باعثبروز مشکلات در هر زمینهای می.شود گفتگو) با کارکنان مناطق نفتخیز جنوبچگونه میتوان به کار زیاد خاتمه داد؟
پاسخ این سوال بسیار دشوار است. اگر واقعا معتا کار هستید باید به پزشک مراجعه کنید و دنبال درمان باشید. اعتیاد مزمنبه کار شرایط بسیار سختی ایجاد میکند که باید حتما به آن رسیدگی و آن را برطرف کنیدشمامیوانید با یک برنامه کاهش دهنده استرس، زندگی کاری خود را به حالت تعادل در بیاورید. در قدم نخست، هنگامصبح به خود یک فرصت ۵ دقیقه ای بدهید و هیچ کاری انجام ندهید. شاید عجیب به نظر برسد اما فقط بنشینید و به محیطاطراف خود گوش فرادهید لازم نیست در آن فرصت کوتاه برای ادامه روز خود برنامه ریزی یا فهرستی از کارهایتان را تهیهکنید فقط بنشینید و به نفسهای خود گوش کنیدسپس حداقل ۳۰ دقیقه زمان برای ناهار خود در نظر بگیرید. در این فرصت فقط به غذای خود فکر کنید و مسایل کاری رافراموش کنید. اگر ساعت ناهار شما حدود یک ساعت است از ساختمان بیرون بروید و چند دقیقه قدم بزنید و در آن فاصلهبه هیچ عنوان به مسایل کاری فکر نکنید. در آخر، سعی کنید ساعات کاری خود را تا حد امکان کاهش دهید. می توانید اینکار را با کم کردن ۱۵ دقیقه در روز شروع کنید

فایل : 17 صفحه

فرمت : Word