مقاله کامل دسته بندی تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره گسسته (MADM) کارشناسی صنایع

دانشکده فنی و مهندسی
رشته مهندسی صنایع
گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها
پایان نامه دوره کارشناسی
دسته بندی تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره گسسته (MADM)
استاد راهنما: جناب آقای دکتر صنیعی منفرد
دانشجو: نعیمه ایزدپناه نجم آباد
شماره دانشجویی: 831510002
پاییز 1387

موفقيت افراد بيش از آنکه به ميزان هوش آنها بستگی داشت باشد به ميزان تفکر آنها وابسته است.
نبردهاي زندگي هميشه به نفع قوي ترين ها پايان نمي پذيرد بلكه دير يا زود برد با آن كسي است كه بردن را باور دارد.
چكيده:
در اين تحقيق سعی بر اين است كه دسته بندی جديدی از تكنيك های تصميم گيری چند معياره گسسته (MADM ) ارائه شود. در اين راستا ابتدا، مباحث مقياس دو قطبی فاصله ای‌، بی مقياس كردن، ارزيابی اوزان برای شاخص ها و MADM فازی بيان شده تا مطالب فصل های بعدی مفهوم تر شود. بر پايه اين مقدمات، تکنیک های MADM کلاسیک مورد بررسی قرار گرفته و بدین منظور، دسته بندی ذكر شده در كتاب «تصميم گيری های چند معياره» تاليف دكتر اصغرپور مرور می شود كه بر اساس اين چشم انداز تكنيك های MADM کلاسیک به دو دسته عمده تقسيم می شوند: جبرانی و غيرجبرانی.
با توجه به اينكه در اين روشها، مقادير ماتريس تصميم گيری اعداد قطعی (غير فازی) هستند، مجموعه اين روشها، «تکنیک های MADM كلاسيك» خوانده می شود.
پس از بررسی تکنیک های MADM كلاسيك، سعی شد، متدهای جدید MADM شناسایی و بررسی شود که نتیجه این تحقیقات و بررسی ها در فصل سوم آورده شده است.
با توجه به اینکه هدف از این تحقیق ارائه دسته بندی های جدیدی از تکنیک های MADM است، این تکنیک ها بررسی و در نهایت، 7 نوع دسته بندی مختلف ارائه و توجیه شده است.
کلید واژه ها: تصمیم گیری های چند معیاره، MADM، دسته بندی تکنیکهای MADM.
فهرست:
مقدمه 1
فصل اول 4
مقیاس دو قطبی فاصله ای 5
بی مقیاس کردن 5
بی مقیاس کردن با استفاده از نرم 6
بی مقیاس کردن خطی 6
بی مقیاس کردن فازی 7
ارزیابی اوزان (Wj) برای شاخص ها 7
تکنیک آنتروپی 7
روش LINMAP 8
روش کمترین مجذورات وزین شده 8
تکنیک بردار ویژه 10
MADM فازی 11
تعریف زیرمجموعه فازی 11
روشهای رتبه بندی فازی Ui (فازی) 19
رتبه بندی با به کارگیری درجه بهینگی 19
روش باآس-کواکرناآک 19
روش بالدوین 21
رتبه بندی با به کارگیری فاصله همینگ 24
رتبه بندی توسط مقاطع 𝜶 24
روش آدامو 25
روش باکلی 25
روش مابوچی 25
رتبه بندی فازی با روش لفظی 28
فصل دوم 29
تکنیک های MADM کلاسیک 30
مدل های غیر جبرانی 30
روش تسلط 32
روش ماکسی مین 32
روش ماکسی ماکس 32
روش رضایت بخش شمول 33
روش رضایت بخش خاص 34
روش لکسیکوگراف 34
روش نیمه لکسیکوگراف 35
روش حذف 35
روش پرموتاسیون 36
روش رتبه ای از پرموتاسیون 37
مدل های جبرانی 38
زیرگروه نمره گذاری و امتیازدهی 38
روش مجموع ساده وزین (SAW) 38
روش مجموع وزین و رده بندی شده 39
روش مجموع ساده وزین با کنش متقابل 40
زیرگروه سازشی 43
روش LINMAP 43
روش TOPSIS 46
روش MRS 49
روشMDS 51
زیرگروه هماهنگ 53
روش ELECTRE 54
روش تخصیص خطی 56
روش AHP 58
AHP گروهی 60
ساختار غیر رده ای و توام با بازخور 60
فصل سوم 64
تکنیک های جدید MADM 65
روش های فازی با مجموع وزین 65
روش باآس 66
روش کواکرناآک 67
روش دوبوس 68
روش چنگ 70
روش بونیسون 71
استفاده از AHP به صورت فازی 72
روش باکلی 73
TOPSIS فازی 77
ELECTRE GD 79
ELECTRE TRI 83
FMADM برای GDM 87
TOPSIS برای GDM 95
GRA (Grey Relational Analysis) 97
AIRM 99
رویکرد ER (Evidential Reasoning) 100
DS-AHP 111
MP-MADM 112
فصل چهارم 116
دسته بندی تکنیک های MADM 117
دسته بندی براساس نوع اطلاعات دریافتی از DM 118
دسته بندی براساس نوع کاربرد روش 121
دسته بندی براساس فازی و غیر فازی بودن 123
دسته بندی براساس تعداد DM 125
دسته بندی بر مبنای قطعی یا احتمالی بودن اطلاعات 128
دسته بندی براساس کامل یا ناقص بودن اطلاعات ورودی 129
دسته بندی براساس تعداد دوره های تصمیم گیری 131
منابع 133
مقدمه:
انسان در زندگی روزمره خود تصميمات بسياری می گيرد. اين تصميمات از مسائل شخصی و فردی تا مسائل بزرگ و كلان را شامل می شود. در اكثر مسائل تصميم سازی، عموما اهداف و عوامل متعددی مطرح است و فرد تصميم ساز سعی می كند كه بين چند گزينه موجود (محدود يا نامحدود) بهترين گزينه را انتخاب نمايد. انسان به طور ناخواسته در شبانه روز تعداد زيادی از اين گونه تصميمات می گيرد كه برخی از آنها به دلیل هزینه بالای خطا در آنها، نياز به بررسی و دقت بيشتری دارند [1].
تصميم گيری در محيط های پيچيده ناپايدار يكی از مسائل بسيار مهم در مديريت نوين به شمار می ‌رود. در اين موارد تصميم گيرنده با گزينه‌هايی متفاوت تحت معيارهای مختلفی كه از محيط داخلی و خارجی محيط سازمان متأثر می‌شوند روبرو است. در اين مورد مدلهای تصميم‌گيری چند معياره به‌عنوان يكی از ابزارهای كارا جهت اخذ تصميم مناسب به نظر می ‌رسد.
مباحث تصمیم گیری های چند معیاره یک بخش مهم از دانش تصمیم گیری مدرن را تشکیل می دهد. این مباحث به طور گسترده در زمینه های متعددی مانند: اجتماعی، اقتصادی، نظامی، مدیریتی و … به کار می رود.
محققين در دهه های اخير توجه خود را معطوف به مدل های چند معياره (MCDM) برای تصميم گيری های پيچيده كرده اند. در اين تصميم ها به جای استفاده از يك معيار سنجش بهينگی از چندين معيار سنجش ممكن است استفاده گردد.
اين مدلهای تصميم گيری به دو دسته عمده تقسیم می شوند: مدلهای چند هدفه (MODM) و مدلهای چند شاخصه (MADM)، به طوريكه مدلهای چند هدفه به منظور طراحی و مدلهای چند شاخصه برای انتخاب گزینه برتر استفاده می شوند.
مدلهای چند هدفه (MODM) به فرم کلی است:
: F(x) = {f1(x), f2(x),…, fk(x)}بهینه کنید
𝑠.𝑡:
𝑔
1
𝑥
≤
=
≥
0 ;𝑖=1,2,…,𝑚
x En
مقايس سنجش براي هر هدف ممكن است با مقياس سنجش براي بقيه اهداف متفاوت بوده و بسادگي نتوان آنها را مثلا با يكديگر جمع نمود.
منظور در اين گونه مدل های طراحی عبارت از بهينه كردن تابع كلی مطلوبيت برای DM می باشد.
مدلهای چند شاخصه (MADM) معمولا به فرم کلی زیر فرموله می شوند:
/
𝐴
1
𝐴
2
⋮
𝐴
𝑚
𝑋
1
𝑋
2
⋯
𝑋
𝑛
𝑟
11
𝑟
12
⋯
𝑟
1𝑛
𝑟
21
𝑟
22
⋯
𝑟
2𝑛
⋮
𝑟
𝑚1
⋮
𝑟
𝑚2
⋮
⋯
⋮
𝑟
𝑚𝑛
به طوری کهAi نشان دهنده گزینه i ام، Xj نشان دهنده شاخص j ام و rij نشان دهنده ارزش شاخص j ام برای گزینه i ام میباشد.
در مدلهای MADM شاخص ها اغلب از مقیاس های مختلف بوده و غالبا در تعارض با یکدیگر هستند، لذا گزینه ای که بتواند ایده آل هر شاخص را تامین نماید، معمولا غیر ممکن است. در نتیجه در مدلهای MADM به دنبال پیدا کردن مناسب ترین گزینه به طور نسبی هستند.
گزینه ای که ارجح ترین ارزش یا مطلوبیت از هر شاخص را تامین نماید گزینه ای است ذهنی که به ازای هر شاخص یا مشخصه، مطلوبیت را ماکسیمم کند. که به صورت زیر تعریف می شود:
X*j = maxi Uj(rij) ; i = 1,2, …, m به طوریکهA* ~ { X*1 ,X*2 ,…,X*n}
Uj نشان دهنده مطلوبیت (یا ارزش) از مشخصه jام است.
یک گزینه MADM ممکن است توسط شاخص های کمی یا شاخص های کیفی توصیف شود.
در شاخص های کمی، مقیاس های اندازه گیری ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند (مانند فاصله به متر و هزینه به ریال).
به این دلیل انجام عملیات اصلی ریاضی باید بعد از بی مقیاس کردن صورت پذیرد که در ادامه توضیح داده می شود. برای اندازه گیری شاخص های کیفی نیز از مقیاس های فاصله ای یا رتبه ای استفاده می شود [2].

فایل : 141 صفحه

فرمت : Word