مقاله کامل جایگاه زنبورهاي پارازیتوئید جنس 1900 ,Ooencyrtus Ashmead در کنترل بیولوژیک آفات

جایگاه زنبورهاي پارازیتوئید جنس1900,Ooencyrtus Ashmead در کنترل بیولوژیک آفات
چکیده
زنبورهاي جنس 1900,Ooencyrtus Ashmead متعلق به خانواده Encyrtidae و از مهمترین پارازیتوئیدها به شمار میآیند. گونه‌هاي این جنس عمدتا پارازیتوئید تخم پروانهها و ناجوربالان میباشند ولی گزارشهاي زیادي از فعالیت این زنبورها روي سایر گروههاي حشرات نیز وجود دارد. بیش از 10 گونه از زنبورهاي این جنس در کشورهاي مختلف در برنامههاي کنترل بیولوژیک با موفقیت به کار برده شدهاند. در این راستا معروفترین گونه، O. kuvanae (Howard, 1910) است که براي کنترل پروانهي برگخوار Lymantria dispar L.به کار رفته است. در حال حاضر این زنبور کاملا استقرار پیدا کرده است. متاسفانه در رابطه با پراکنش، تنوع گونهاي و جنبه هاي بیولوژیک و اکولوژیک این زنبورها در کشور ما تحقیقات کمی صورت گرفته است و تاکنون تنها6 گونه شناسایی و گزارش شده است. در صورت شناسایی گونههاي داراي کارایی بالا و آشنایی با روشهاي پرورش آنها میتوان از پتانسیل این حشرات مفید در کنترل بیولوژیک آفات استفاده کرد.
کلیدواژهها: جنسOoencyrtus، پارازیتوئید، پرورش، کنترل بیولوژیک
مقدمه
زنبورهاي توصیف شده از خانواده Encyrtidae در مناطق پالئارکتیک بالغ بر 1270 گونه می باشند و بیشترین گونه هاي پارازیتوئید شپشکها و پسیلها را شامل میشوند. جنسOoencyrtus یکی از مهمترین جنسهاي این خانواده میباشد. حدود 200 گونه از این جنس تاکنون شناسایی شدهاند.
گونههاي این جنس عمدتا پارازیتوئید تخم پروانهها و ناجوربالان میباشند. همچنین گونههاي متعددي از این جنس از روي مراحل پورگی شتهها، مراحل نابالغ مگسهاي Syrphidae و Cecidomyiidae، کفشدوزكهاي خانواده Coccinellidae، زنبورهاي خانواده Dryinidae ، پیششفیرهي پروانه‌ها و شفیره مگسهاي خانوادهي Chloropidae و بالتوريهاي خانوادههاي Ascalaphidae وChrysomelidae گزارش شدهاند2010( .,(Guerrieri et al. بیش از 10 گونه از زنبورهاي این جنس در کشورهاي مختلف در برنامههاي کنترل بیولوژیک به کار برده شدهاند (Huang and Noyes 1994).
مهمترین گونههاي جنس Ooencyrtus و اهمیت آنها در کنترل بیولوژیک
در بین گونههایی از زنبورهاي جنس Ooencyrtus که براي اهداف مبارزه بیولوژیک به کار برده شدهاند، مهمترین گونه، O.kuvanae است که براي کنترل پروانهي برگخوار Lymantria disparبه کار رفته است (6). O. kuvanae تخمهاي پروانه برگخوار Lymantria dispar را پارازیته میکند. این گونه اولین بار از ژاپن به ایالات متحده آورده شد و در شرایط آزمایشگاهی روي 8 گونه از پروانهها از خانوادههاي Lymantriidae (3 گونه)، Saturniidae (3 گونه) و Lasiocampidae (2 گونه) پرورش داده شد. این حشره Multivoltine است و ممکن است میزبانهاي متعددي را در طول سال انتخاب نماید. این گونه از سطح مزارع نیز از روي تخم Dendrolimus spectabilis(Lep. Lasiocampidae) جمعآوري شده است. همچنین تحقیقاتی به منظور بررسی نقش این پارازیتوئید در کنترل پروانه برگخوار کاج Dasychira pinicola (Lep. Lymantriidae) در شمال ایالت ویسکانسین آمریکا انجام شده است.
میلیونها نمونه از این حشره در امریکا به صورت انبوه پرورش و رهاسازي شدهاند. در حال حاضر این حشره کاملا
استقرار پیدا کرده و جایگزین مناسبی براي سایر روشهاي کنترل آفت میباشد. Ooencyrtus johnsoniنیز یک پارازیتوئید تخم در هاوایی است که از کالیفرنیا براي کنترل سن Murgantia histrionica به کار رفته است و به خوبی مستقر شده است. همچنین از گونه دیگري به نام Ooencyrtus pallidipes، براي کنترل Erionota thrax (پیچنده برگ موز) در هاوایی و موریس با موفقیت استفاده شده است. این گونه در آسیا میزبانهاي زیادي از راسته Lepidoptera دارد و در برنامههاي کنترل بیولوژیک علیه Othreis fullonia نیز به کار برده میشود.
گونهي Ooencyrtus phongi نیز یک گونه آسیایی دیگر است که تخم گونه هاي مختلف ناجوربالان از جمله Tessaratoma papillosa را در تایلند پارازیته میکند. Ooencyrtus telenomicida نیز پارازیتوئید تخم ناجوربالان ازجمله سن گندم در تمامی اروپا تا شمال آفریقا و آسیا است که به صورت آزمایشگاهی روي گونه هاي مختلف پروانه ها پرورش داده شده است. گونه Ooencyrtus utetheisae نیز پارازیتوئید تخم ناجوربالان است که براي کنترل بیولوژیک Pseudotheraptus wayi به کار رفته است (6).
گونه هاي جنس Ooencyrtus در ایران
از خانوادهي Encyrtidae تاکنون حدود 90 گونه متعلق به 32 جنس از ایران گزارش شده است. از جنسOoencyrtusتاکنون 6 گونه از ایران شناسایی و گزارش شده است (3 و 7). پراکنش و میزبانهاي این گونهها به شرح جدول ذیل می باشد:
جدو.ل 1- گونه هاي جنس Ooencyrtus در ایران
پرورش روي رژیمهاي غذایی مصنوعی و میزبانهاي واسط

فایل : 8 صفحه

فرمت : Word