مقاله در مورد بررسی علل و عوامل غیر بودن شدن بهورزان خانه بهداشت شهرستان اردبیل

بسمه تعالي
وزارت بهـداشت درمـان وآمـوزش پـزشكي كشـور
پرسشنامه طرح تحقيقاتی
نام و نام خانوادگی مجری اصلي طرح : مهندس هادی راثی
سازمان متبوع : دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
عنوان طرح : بررسی علل و عوامل غیر بودن شدن بهورزان خانه بهداشت شهرستان اردبیل
تاريخ تصويب كليات:
تاريخ تصويب نهايي:
نشاني: اردبيـل خيابان دانشگـاه، بالاتر از درياچه شورابيـل- دانشگـاه علوم پزشكي اردبيـل معاونت آموزشي پژوهشي
تلفـن 3-5510052 داخلي 227 –دورنويس 5512014
http://www.arums.ac.ir/tashkilat/pajoohesh/index.html
Email: pajoohesh@arums.ac.ir
پرسشنامه طرح تحقيقاتی
قسمت اول، اطلاعات مربوط به مجريان طرح و همكاران
1-1: نام و نام خانوادگي مجري اصلي طرح : دکتر مهدی صمدزاده
2-1: نشاني
محل كار : دانشگاه علوم پزشکی اردبیل تلفن:
منزل : تلفن:
3-1: شغل و سمت فعلي مجري اصلي طرح :
متخصص روانپزشکی
4-1: محل اجراي طرح :
5-1: مشخصات مجري اصلي (آخرين مدرك تحصيلي )
6-1: مشخصات ساير مجريان
7-1 : مشخصات همكاران اصلي
8-1: فهرست پژوهشهاي قبلي و مقالات منتشر شده مجري اصلي طرح
قسمت دوم – اطلاعات مربوط به طرح پژوهشی
1-2: عنوان طرح پژوهشی
2-2: بيان مساله :
تامین مراقبت های بهداشتی اولیه با توجه به شرایط جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایرانی، ارزش اقتصادی و اولویت خدمات بهداشتی درمانی ایجاب می نماید که با استفاده از تجارب قبلی خود و سایر کشورهای جهان ضمن رعایت آداب و سنن فرهنگی جامعه روش مناسبی برای برآوردن نیازهای اساسی، بهداشتی درمانی، مردم بخصوص در مناطق روستایی و محروم بکار گرفته شود تا نیازمندان این خدمات بتوانند در داخل یک نظام منسجم از ضروری ترین مراقبتهای بهداشتی درمانی در سطوح مختلف برخوردار شوند . در نظامی که پی ریزی شده است اولین سطح تمامی جامعه با واحدهای رسمی کشور خانه های بهداشت و مراکز بهداشتی درمانی است. خانه بهداشت واحدی مستقر در روستا است که تحت نظارت مرکز بهداشتی درمانی فعالیت می کند. نیروی انسانی در خانه های بهداشت، بهورزان ( زن و مرد ) بومی هستند که براساس ضوابط و مقررات خاصی انتخاب و پذیرش شده و آموزشهای لازم را در مرکز آموزش بهورزی فرا می گیرند( کلانتری، 1371). از آنجاییکه ارائه دهندگان اصلی خدمات در تیم بهداشتی- درمانی کشور، بهورزان هستند و مسئولیت مستقیم ارائه خدمات اساسی بهداشت را به مردم جامعه به ویژه روستاییان برعهده دارند، لذا باید تمایلات، نیازها، مسائل و مشکلات این گروه مورد توجه قرار گیرد ( بیگی عصمت، 1380). بررسی نیازهای روانی و اجتماعی بهورزان در محیط کار در سال 1375 نشان داد که 1/92 درصد بهورزان تسهیلات رفاهی موجود در محیط کار را نامطلوب و 4/97 درصد آنها احترام و حرمت در بین همکاران در محیط کار را مطلوب دانستند. بیشترین نیاز در محیط کار از دیدگاه بهورزان (5/35 درصد) مربوط به مطلوب نبودن نیازهای مادی بود و در واقع این یکی از دلایل غیربومی شدن بهورزان در روستاها است. ولی 5/64 درصد بهورزان نیازهای روانی و اجتماعی در محیط کار را مطلوب ذکر کرده بودند ( علوی، 1371). در استان های بوشهر، کرمان، همدان و زنجان تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است که حاصل آنها نشان داد در میان 35 مورد مطرح شده بیشترین علت غیر بومی شدن بهورزان به ترتیب به ساعات کاری( 67 درصد)، حجم کار (61 درصد) و میزان پرداختی انها ( 60 درصد) بوده است. همچنین هزینه های سنگین زندگی باعث شده است که بهورزان بیشتر در ساعات غیر کاری روستا را ترک کرده و در شهر مشغول کاری دیگر شوند( شادپور و جمشید بیگی، 1376). از آنجاییکه اکثر بهورزان استان اردبیل بیشتر در شهر زندگی می کنند و فقط در ساعات کاری در محل خدمت خود در روستا به سر می برند مشکلاتی را برای اهالی روستا به وجود آورده است. بنابراین این مساله نیاز به توجه خاص دارد و لازم است بررسی شود که علل اصلی که بهورزان بیشتر غیر بومی شدنده اند چیست؟
3-2 تعريف واژه ها (علمي و كاربردي)
4-2: بررسي متون، Literature review (در صورت نياز مي توانيد از صفحات اضافي استفاده نماييد).
احمدنیا، صالحی، معدنی‌پور (1387) پژوهشی را با عنوان شناخت مشکلات و مسائل بهورزان و دلایل غیر بومی آنها را بررسی کردند. روش تحقیق به صورت پیمایش با استفاده از تکنیک پرسش‌نامهء نیمه‌ استانداردیزه بوده است.حجم جمعیت نمونهء معرف،برابر 6142 نفر مشتمل بر بهورزان‌ شاغل به کار است.برای تحلیل و آزمون فرضیه‌ها از آزمون‌های مختلف از جمله ضریب‌ همبستگی پیرسون،آزمون‌ AnovaṣT و آزمون کای دو،استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که علل غیر بومی بودن حجم کاری زیاد، هزنیه های زندگی و تمایل به ادامه تحصیل در شهر ها می باشد.
بهزاد فر و صائبی ( 1379) عوامل عمده موثر بر رضایت شغلی و غیر بومی بودن بهورزان منطقه قزوین را بررسی کردند . از آنجا كه بهورزان مسئوليت مستقيم ارائه خدمات بهداشتي را به مردم جامعه به خصوص روستاييان بر عهده دارند، لذا بايد تمايلات، نيازها، مسائل و مشكلات آنها مورد توجه قرار گيرد. هدف: مطالعه به منظور شناسايي عوامل عمده موثر بر رضايت شغلي و غیر بومی شدن بهورزان انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه زمينه اي از بهمن 1376 به مدت 6 ماه در خانه هاي بهداشت شهرستان قزوين و بوئين زهرا انجام شد. كليه بهورزان اين منطقه به صورت سرشماري و از طريق پرسشنامه مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها: بررسي نشان داد بالاترين ميزان رضايت بهورزان با عواملي چون سكونت در شهر (88.7%)، موثر بودن در رفع مشكلات بهداشتي (84.1%) و رضايت از نتيجه فعاليت خود در خانه بهداشت (33.3%) مرتبط بود. كمترين رضايت مربوط به ساعت كاري خانه بهداشت (33.3%)، برقراري ارتباط با سرپرست و مطرح كردن مشكلات (30.2%) و امكانات موجود براي پيشرفت و ارتقا شغلي (23.4%) بود. نتيجه گيري: بهورزان از رضایت کمی برخوردارند و از دلایل غیر بومی آنها عدم امکانات رفاهی، عدم بهداشت کامل در روستا، فرهنگ روستایی و عدم توجه زیاد به کار انها است.
رئیسی، کبریایی ( 1379) پژوهشی را با عنوان دلایل عدم رضایت مندی و غیر بومی شدن بهورزان خانه بهداشت انجام دادند. نتایج پژوهش نشان داد که علل اصلی مهاجرت بیشتر بهورزان از سال 79 به بعد تمایل به ادامه تحصیل بهورزان، عدم امکانات رفاهی و بهداشتی برای بهورزان و روستاییان می باشد.
صفری و جندقی (1384) دلایل غیر بومی شدن و رضایت بهورزان خانه بهداشت های شهرستان سمنان را بررسی کردند. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای زیادی با رضایت شغلی مرتبط است. که عبارتند از عوامل سازمانی، عوامل محیطی، ماهیت کار و عوامل فردی طبقه بندی می کنند. یکی از دلایل اصلی غیر بومی شدن بهورزان محیط کار و عدم امکانات رفاهی است.
از آنجاییکه مراقبت های بهداشتی یک حق عمومی است و دولت مسئول ارائه این خدمات به طور برابر برای همه مردم می باشد و این حقوق تقریبا توسط همه دولت های جهان به رسمیت شناخته شده است. در این راستا برنامه های ارائه خدمات بهداشتی برای برآوردن نیازهای بهداشتی با استفاده از دانش و منابع موجود طرح ریزی شدن اند. که شامل برنامه های مراقبتی، پیشگیری، درمانی و بازتوانی می باشد و در نظام خدمات بهداشتی و درمانی کشور ایران با اتخاذ برنامه « مراقبت های بهداشتی اولیه» نقش بسیار ارزنده ای در پیشبرد سلامتی جامعه و نیل به اهداف و ارتقاء سلامتی جامعه داشته است. خدمات بهداشتی اولیه در اولین سطح خود به وسیله مجموعه ای از خانه های بهداشت و مراکز بهداشتی درمانی و توسط کارکنان بهداشتی چند پیشه یا بهورزان و ماماهای روستایی آموزش دیده فراهم می گردد، که یکی از عمده ترین وظایف این افراد ارائه برنامه های آموزش بهداشت با توجه به دشواری های بهداشتی موجود در جامعه و روش های پیشگیری و مبارزه با آن و همچنین ارائه روش های نوین بهداشتی برای اتخاذ سبک زندگی سودمند است. اگر بهورزان نتوانند خدمات درستی به مردم برسانند و در موقع معین کار یا ساعات غیر کار در خدمت مردم نباشند، نمیتوانند رضایت مردم جلب کنند. در این پژوهش لازم است که علت این مسئله بررسی شودکه چه دلایلی دارد بهورزان به شهر نشینی گرایش پیدا کرده اند و بیشتر غی بومی هستند.
5-2: اهداف و فرضيات
الف –هدف كلي طرح (general objective)
بررسی علل غیر بومی شدن بهورزان خانه بهداشت شهرستان اردبیل
ب: اهداف اختصاصي(Specific Objectives)
بررسی علل گرایش بهورزان به مهاجرت به شهر ها
ج : هدف کاربردی
ارائه پيشنهادات براي روانشناسان و کادر درگیر با این بیماران
د : فرضيات (Hypothesis) يا سئوالات پژوهش
کمبود امکانات رفاهی در روستاها از علل غیربومی شدن بهورزان می باشد
منبع درآمدی کم از علل غیر بومی شدن بهورزان می باشد
جنبه‌های محیط فیزیکی،اجتماعی،روانی خانه بهداشت در روستاها از علل غیر بومی شدن بهورزان می باشد
حجم کاری زیاد از علل غیر بومی شدن بهورزان خانه بهداشت می باشد
گرایش به شهر نشینی از علل غیر بومی شدن بهورزان خانه بهداشت می باشد
قسمت سوم – متدلوژي تحقيق
3-1: نوع مطالعه
روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است.
3-2: متغيرها (جدول پيوست)
3-3: جامعه آماري، روش نمونه گيري، حجم نمونه
جامعه عبارت است از يکسري افراد که داراي خصايصي مشترک مي باشند يا به عبارت ديگر، افرادي که بتوان يافته هاي پژوهشي را به آنها تعميم داد. جامعه آماری پژوهش کلیه بهورزان مشغول به کار در خانه بهداشت های شهرستان اردبیل در سال 91-92 می باشند.
حجم نمونه و روش نمونه گيري
نمونه مورد نظر شاما 100 نفر از بهورزان ( 50 زن – 50 مرد ) می باشند که با هماهنگی وزارت بهداشت استان اردبیل به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب می شوند.
ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل موارد زیر است:
پرسشنامه محقق ساخته که تمامی علل ممکن را در مورد غیر بومی بودن بهورزان را بررسی می کند. این پرسشنامه در مقیاس لیکرتی خیلی مخالفم، مخالفم، نظری ندارم، موافقم و خیلی موافقم تنظیم شده است.
4-3: روش گرد آوري اطلاعات
ابتدا با کسب مجوز از وزارت بهداشت استان اردبیل و هماهنگی با دانشگاه علوم پزشکی اردبیل پرسشنامه ی محقق ساخته را پس از اعتبار یابی در اختیار افراد نمونه قرار داده و از آن خواسته می شود که به دقت به سوالات جواب دهند.
3-5: طرح مطالعه (study design)
روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است.
3-6: روش تجزيه و تحليل داده ها
روشها و تکنیک های آماری مورد استفاده در تجزیه و تحلیل
براي تجزيه و تحليل سوالات از آزمون هاي آمار توصيفي و استنباطي به شرح ذيل استفاده شد.
1- آمار توصيفي: ازشاخص هاي آمار توصيفي از قبيل فراواني، درصد فراواني، ميانگين، انحراف معيار و جداول و نمودار به منظور توصيف داده هاي مورد نياز استفاده خواهد شد.
2-آمار استنباطي: برای تجزیه و تحلیل از آزمون z تک نمونه ای استفاده می شود.
3-7: فلوچارت يا گردش كار تحقيق
3-8: ملاحظات اخلاقي:
حفظ امانت داری
کسب مجوز و رضایت از مسئولین مربوط
توجه به ارزش و فرهنگ جامعه
جدول زماني اجراء طرح (GANTT CHART)
مشكلات اجرايي در انجام طرح و روش حل مشكلات:
1-در انجام مطالعات متغير هاي زيادي با يكديگر در ارتباطند ولي محقق ناچار است حوزه هاي تحقيق را تا حد امكان محدود و قابل ارزيابي نمايد.
2-محدوديت جغرافيايي: اين تحقيق فقط بهرورزان اردبیل را در بر خواهد گرفت كه اين موضوع مي تواند تعميم دهي نتايج به دست آمده را كاهش دهد. به همین دلیل از جامعه آماری نسبتاً بزرگ استفاده شده است.
3-عدم توانايي كنترل تمام متغيرهاي تاثير گذار: جهت کنترل متغیر های شرایظ خاصی برای ورود به مطالعه در نظر گرفته شده است که در بخش متدلوژی شرح داده شد.
4-عدم همكاري مناسب بیماران و کادر بیمارستان: توجیه مناسب و تشریح اهداف تحقیق، داشتن مجوز و همکاری با دیگر اعضا.
منابع و ماخذ:
کلانتری، زهرا (1371) بررسی میزان رضایت شغلی بهورزان زن و مرد خانه های بهداشت روستاهای تحت پوشش طرح گسترش شبکه بهداشتی درمانی استان زنجان، پایان نامه جهت دریافت درجه فوق لیسانس پرستاری، تهران، دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکس ایران، ص 22.
بیگی عصمت، جمشید (1380) راه اندازی و گسترش شبکه های بهداشتی درمانی در کشور جمهوری اسلامی ایران، تهران، انتشارات وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، ص 34-35.
علوی، امین اله (1371) روان شناسی مدیریت و سازمان ( رفتار سازمانی) ، نشر تهران، چاپ سوم ، ص 34.
شادپور، کامل ؛ جمشید بیگی ، عصمت (1376) روشی برای سنجش میزان رضایت کارکنان بهورز، اولین همایش ملی پژوهش در شبکه های بهداشتی درمانی، مشهد مقدس.
احمدنیا،شیرین، صالحی،ناهید؛ معدنی پور،علی (1387) شناخت مشکلات و مسائل بهورزان و دلایل غیر بومی آنها، نشریه: جامعه شناسی و علوم اجتماعی » رفاه اجتماعی » پاییز و زمستان 1387 – شماره 30 و 31 (علمی-پژوهشی)
بهزادفر، مینا؛ صائبی، محمد (1379) عوامل عمده موثر بر رضایت شغلی بهورزان منطقه قزوین مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوين | شماره | تاریخ انتشار : 1379/11/13
رییسی، پوران – کبریایی، علی (1379) دلایل عدم رضایت مندی و غیر بومی شدن بهورزان خانه بهداشت ، نشریه: روان‌شناسی و علوم تربیتی » اندیشه و رفتار » بهار 1379 – شماره 20 (11 صفحه – از 51 تا 61).
حبیب ا.. صفری ، جعفر جندقی (1384) میزان رضایت شغلی و علل غیر بومی شدن بهورزان شاغل در دانشگاه علوم پزشکی سمنان، فصلنامه بهورز، سال هجدهم، شماره دوم، تابستان 1384.
Jamie, L. Jess, M. Role of Depression in outcomes of endoscopic sinus surgery. Otolaryngology – Head and Neck Surgery. (2010): Volume 143, Issue 2, Supplement 2, pp136-137.
Matteo, B. Giulia, B. Michele, T. Marilena, M. David, P. Goldberg. Identification of depression by medical and surgical general hospital physicians. (2002): gE neral Hospital Psychiatry, Volume 24, Issue 1, p 4-11.
Levenso, JL. Hamer, RM. Rossitor, LF. Relates of psychopathology in general medical inpatients to use and cost of services. (1999) Am J Psy; 147(11).
قسمت چهارم – اطلاعات مربوط به هزينه ها
1-4 : آيا براي اين طرح از سازمانهاي ديگر نيز درخواست اعتبار شده است ؟
بلي □ خير □
در صورت مثبت بودن جواب لطفاً نام سازمان و نتيجه حاصل را ذكر فرمائيد.
2-4: هزينه پرسنلي با ذكر مشخصات كامل و ميزان اشتغال هريك و حق الزحمه آنها

فایل : 14 صفحه

فرمت : Word