مقاله کامل اقدامات فرهنگی سیاسی و اقتصادی رضاخان

بسم الله الرحمن الرحيم
Master:
استاد محترم جناب آقای شجاع بهار
By:
فاطمه ترشیزی نژاد
دانشجوی رشته مهندسی تکنولوژی نرم افزار کامپیوتر
دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2009
فهرست :
مهمترین اقدامات حکومتی رضاخان ………………………………………………5
عمده ترین اقدامات اقتصادی در دوره رضا شاه …………………………………..5
آیا حکومت رضاخان به ایران خائنانه بود یا خادمانه؟ …………………………………6
ویژگی‏های حکومت رضاشاه پهلوی …………………………………………………….7
نقدوبررسی ………………………………………………………………………………..11
منابع(1) ………………………………………………………………………….15
اهداف رضاخان …………………………………………………………………..16
رضاخان چگونه فردی بود و دوران حکومت او از منظر سیاسی فرهنگی واقتصادی
چگونه نقد می شود ؟………………………………………………………………18
مروری بر سیاست‌های فرهنگی حكومت رضاشاه ………………………………..21
منابع(2) …………………………………………………………………………27
سپاس و تشکر فراوان از شما استاد گرامی جناب آقای شجاع بهار به خاطر زحماتی که
در طول دوره این ترم برای درس انقلاب کشیده اید .
این تحقیق بصورت کامل در 72 صفحه در داخل CD قبلا به شما ارائه گردیده است
در صورت تمایل برای خواندن مطالب زیر به CD رجوع کنید .
برخورد سياسي، ديني و فرهنگي رضاخان
بررسي سياست ديني ـ فرهنگي در عصر پهلوي اول
حمله به شعائر اسلام
ساختار قضائي
تحميل بي حجابي
كشف حجاب
روابط رضاخان با روحانيون در دورة رضاشاهي
اقتصاد سیاسی ایران در دوره رضاشاه
اصلاحات اجتماعی و مذهبی در ایران
بررسی برخی اقدامات درعصرپهلوي اول
دیکتاتوری واقتصاد
رضاشاه و طبقات اجتماعی
فهرست مهمترین اقدامات حکومتی رضاخان به این شرح است: 1- اجباری بودن استفاده از کلاه شاپو و صدور قانون «متحدالشکل نمودن البسه‏».2- منع حجاب برای محصلین دختر مدارس و معلمین زن. 3- موظف شدن کارگزاران حکومتی برای حضور با همسران بدون حجاب خود در مراسم 4- موظف شدن استانداران و فرمانداران و بخشداران به انعقاد مراسم متعدد و دعوت از روحانیون و تجار و افراد صاحب نفوذ به آن مراسم به همراه زنان بدون حجاب خود. 5- دستور به نیروهای شهربانی برای توسل به قوه قهریه جهت کشف حجاب. 6- سوار نکردن زنان باحجاب در وسایل مسافرتی. 7- جلوگیری از حضور زنان باحجاب در اماکن زیارتی و مساجد و مراکز عمومی.
عمده ترین اقدامات اقتصادی در دوره رضا شاه :
گسترش و افزایش روند صنعتی کشور
ایجاد صنایع سنگین و پایه
تاًسیس راه آهن سراسری
تاًسیس بانک ملی
انحصار دولتی بازرگانی خارجی
آیا حکومت رضاخان به ایران خائنانه بود یا خادمانه؟
عده ای معقتدند که رضاخان دردوره حکومت خود خدمت هایی زیادی را انجام داده است علی الخصوص دربخش اقتصادی که باعث تحولاتی زیاد درجامعه گردید.
ازمهمترین خدمت های که به رضاخان نسبت می دهند می تواند به ایجاد راه آهن وساخت جاده درسراسرکشور، ایجاد صنایع سنگین وپایه تاسیس بانک ملی، گسترش وافزایش روندصنعتی کشور، انحصاردولتی بازرگانی خارجیو…اشاره کرد. برای بررسی دقیق وارزیابی عملکرد رضا شاه , باید درآغاز به پیشینه روی کار آمدن وی اشاره ای داشته باشیم.
پس ازشکست انگلیس درانعقادقرارداد۱۹۱۹میلادی(۱) به علّت عدم تصویب آن درمجلس شورا،مجموعه عوامل داخلی وخارجی درکناریکدیگرقرارگرفته وزمینه‏های ایجادیک حکومت مرکزی مقتدردرایران رافراهم آوردوعاملی که برای این مأموریت مناسب تشخیص داده شد،رضاخان میرپنج بوده . طرح کودتابه وسیله آیرون سایدفرمانده نیروهای انگلیسی درایران وباپشتیبانی همه جانبه سفارت خانه آن کشوردرحالی که رضاخان هدایت نظامی وسیّدضیاءالدین طباطبائی هدایت سیاسی آن راعهده داشت باموفقیّت به پایان رسید.این کودتادرسوم اسفند۱۲۹۹انجام گرفت .در پی این کودتاسیّدضیاء نخست وزیرورضاخان بالقب سردارسپه فرماندهی نیروهای قزّاق را برعهده گرفت؛امّارضاخان باسرعت هرچه بیش تروباتوّجه به‏حمایت انگلیسی ها توانست علاوه برسردارسپهی ،پست وزارت جنگ رابرعهده بگیرد.
رضاخان پس ازاطلاع ازاقدامات خصمانه قریب الوقوع سیّدضیاء علیه خود،دست به کودتاعلیه سیّدضیاء زده وپس ازبرکناری اوباتمهیداتی وبه تدریج پست نخست وزیری رااشغال کرد.پس ازشکست طرح «جمهوری »توّسط رضاخان ،وی با هم دستی عوامل خود درمجلس وارعاب وتهدیدزمینه رابرای برکناری قاجاریه ازسلطنت وتصاحب تخت سلطنت آماده ساخت ودرنهایت باتشکیل مجلس مؤسسان وتصویب ماده واحده‏ای ضمن خلع قاجاریه درسال ۱۳۰۴شمسی سلطنت به خاندان پهلوی به منتقل نمود.
● ویژگی‏های حکومت رضاشاه پهلوی
حضوررضاخان درعرصه حکومت به دودوره تقسیم می‏شودکه هریک ازآنهادارای ویژگی‏های خاصّی است.
▪ دوره اوّل :
دوره‏ای است که ازکودتای اسفند۱۲۹۹شمسی تاتصاحب سلطنت در۱۳۰۴شمسی رادربرمی گیرد.این دوره درواقع زمینه سازدراختیارگرفتن تخت سلطنت ازسوی رضاخان بود.
▪ دوره ‏دوم :
دوره‏ای است که آغازآن۱۳۰۴ شمسی وپایان آن شهریور۱۳۲۰شمسی است .این دوره به سلطنت رضاشاه برمی گرددکه محورتلاش حکومت ، استقرار به قدرت مطلقه (استبدادمطلقه )است .درنظام اقتدارگرای عصررضاشاه ،شاه شخص اوّل مملکت وعنصراصلی ساختاراجتماعی وسیاسی بود.اونقش تین کننده‏ای درتحوّلات سیاسی ،اجتماعی واقتصادی جامعه داشت باتمرکز کامل قدرت دردست رضاشاه ،دستگاه حکومتی باجّواختناق سیاسی حاکم
برکشوربه مثابه یک طبقه مسلّط برهمه قشرهای جامعه ،حاکم باشد.رضاشاه برهمه شئون فرهنگی ،سیاسی ،اجتماعی و…جامعه سیطره پیداکردوبرترازقانون وفراترازهمه طبقات جامعه قرارداشت وبرآن هاچیره بود.یکی ازنویسندگان دروصف رضاشاه چنین می‏گوید: «رضاشاه ایران راملک مطلق خویش قلمدادمی کردوتمام مسائل وامورات مملکت به اوختم می‏شد.وی ازواگذاری قدرت به دیگران حتّی به دوستان نزدیکش بیمناک بود.آمیختن خودبینی باسوء ظن ازخصوصیّات برجسته اوبود.رضاشاه یک مستبدمبتلابه بیماری خودآزاری ،مبتلابه جنون وسوء ظن بوکه پیوسته خودرادرمعرض تهدیدبدخواهان وخائنان وجاسوسان دوجانبه وسه جانبه وچهارجانبه می‏دیدکه فقط برای خیانت به دنیاآمده‏اند»(۲)
دروان سلطنت رضاشاه رامی توان ازدیدگاههای گوناگون سیاسی ،فرهنگی واقتصادی بررسی کرد.البته درزمینه سیاسی , خفقان واستبداد رضا خانی جایی برای دفاع ازحکومت وی باقی نمی گذارد ودرزمنیه های فرهنگی هم , اسلام ستیزی وترویج مقلدانه وسطحی فرهنگ عرب کارنامه اورا تیره وسیاه ساخته , ولی برخی گمان می کنند اقدامات وبرنامه های اقتصادی رضا شاه مثبت وقابل دفاع است .بنابراین دراین نوشته تنها به آثاروپیامدهای اقتصادی آن دوران می پردازیم تاپاسخ پرسشی را که درآغاز مطرح شد ,ارائه نماییم.عمده‏ترین اقدامات اقتصادی دردوران رضاشاه راامی توان این گونه اشاره ونقد ‏کرد.
– ۱گسترش وافزایش روندصنعتی کشور:
البتّه این روندعمدتاًدرصنایع وبه ویژه تبدیلی وابسته به بخش کشاورزی صورت گرفت .به نظرمنتقدان ،چون رضاشاه ازسال‏های پایانی دهه ۱۳۰۰شمسی به مالکی بزرگ ودردهه

فایل : 28 صفحه

فرمت : Word