تحقیق دستورالعمل كشوري فلج اطفال ايران

تعريف فلج اطفال :

فلج اطفال يك عفونت حاد ويروسي با دامنه اي متغير از عفونت بدون علامت تا مننژيت آسپتيك، فلج و مرگ است . 

عامل بيماريزا :

ويروس وحشي پوليواست كه در سه تيپ ( ۱و۲و۳) مي تواند سبب ايجاد بيماري شود . از بيماران فلجي در اكثر اوقات نوع ۱ ويروس جدا مي شود . نوع ۳ كمتر از نوع ۱ شايع بوده و نوع ۲ از حداقل موارد جدا مي شود . نوع ۱ مسئول اغلب اپيدمي هاست و اغلب موارد پوليو ناشي از واكسن را نوع ۲و۳ باعث مي شوند .

اپيدميولوژي :

وقوع :

موارد تك گير و اپيدمي ها اكثرا” در تابستان و پائيز رخ مي دهند . فلج اطفال در هر سني ممكن است اتفاق افتد ولي بيشتر بيماري كودكان و نوجوانان است . بهبود استانداردهاي زندگي مي تواند موجب بروز بيماري در سنين بالاتر در افرادي شود ، كه در كودكي به ايمني ناشي از عفونت دست نيافته اند . در جاهايي كه ويروس پوليو شايع است ، پادتن عليه سه نوع ويروس ، از طريق بيماري خفيف يا عفونت بدون علامت در سنين زير ۵ سال بوجود مي آيد .

متعاقب ابتلاء به يك نوع ويروس فلج اطفال ، ايمني نسبت به آن نوع براي تمام عمر كسب ميشود ولي مصونيت متقاطع بين سه نوع ويروس فلج اطفال وجود ندارد و بهمين علت فرد مبتلاء به فلج اطفال را بهنگام ابتلاء به بيماري بايد واكسينه نمود .

مخزن :

تنها مخزن ويروس ، انسان است . در محيط غيرزنده درمدت كوتاهي از بين مي رود .

راههاي انتقال :

در مناطقي كه وضعيت بهداشتي آنها در سطح پائيني است ويروس معمولا” از طريق مدفوعي – دهاني سرايت مي كند . در جاهايي كه وضعيت بهداشتي مطلوبي دارند ، انتشار از طريق تنفسي است . ويروس در مدفوع آسانتر و طي مدت زمان طولاني تري نسبت به حلق قابل جداسازي است .

دوره نهفتگي :

عموما” ۱۴-۷ روز در موارد فلجي است ولي از ۳۵-۳ روز نيز گزارش شده است .

دوره سرايت :

دقيقا” شناخته شده نيست.درهر دو فرم فلجي و بدون علامت ، وجود ويروس فلج اطفال را مي توان ظرف ۳۶ ساعت پس از بروز عفونت ، در حلق و يا پس از ۷۲ ساعت ، در مدفوع اثبات نمود . ويروس حدود ۱ هفته از حلق و ۶-۳ هفته همراه با مدفوع دفع مي شود . مبتلايان از حدود يك هفته پيش از بروز علائم عامل آلودگي هستند .

بيماريزائي :

تمامي افراد مستعد ابتلاء هستند ، ولي موارد فلجي نادر است . عفونت بدون علامت سبب ايجاد ايمني طبيعي عليه همان نوع ويروس فلج اطفال مي شود. حمله ثانويه نادر بوده و ناشي از آلودگي به نوع ديگر ويروس پوليو است . نوزادان ، داراي ايمني غيرفعال مادري هستند.تزريق هاي عضلاني در خلال دوره نهفتگي ممكن است موجب بروز فلج در همان عضو با ساير اعضاء شود .

تظاهرات باليني :

در عفونتهاي بدون علامت ، فرد آلوده علائمي از بيماري نشان نمي دهد و براي درمان مراجعه نمي كند ولي مي تواند ويروس پوليو را به ديگران انتقال دهد . پوليوميليت فلجي داراي ۲ فاز مينور و ماژور است . در فاز مينور ( فلج اطفال خفيف ) ، تب ، بيحالي ، سردرد ، آبريزش از بيني و استفراغ وجود دارد كه در صورت تبديل آن به فاز ماژور (فلج اطفال شديد ) ، درد شديد عضلاني ، سفتي گردن با يا بدون فلج شل نيز به آن اضافه مي شود ضمن اينكه فلج عضلات تنفسي و بلع نيز زندگي بيمار را تهديد مي كند .

موضع فلج شده به ناحيه سلول هاي عصبي آسيب ديده در نخاع يا مغز بستگي دارد . بروز عفونت بدون علامت و موارد خفيف بيماري معمولا” متجاوز از صد برابر موارد فلجي است بخصوص اگر آلودگي در اوايل عمر باشد . فلج اطفال را مي توان بصورت باليني تشخيص داد ولي امكان اشتباه با عفونتهاي عصبي ديگر و ساير حالات فلجي نيز وجود دارد .

انترو ويروس هاي ديگر ( نوع ۷۰ و ۷۱ ) و ويروسهاي كوكساكي (گروه A نوع ۷ ) نيز ممكن است سبب عفونتهاي مشابه فلج اطفال شوند كه البته معمولا” خفيف تر و همراه با علائم عمومي كمتر ، فلج باقيمانده جزئي و ناچيز هستند .

سندرم گيلن باره نيز ممكن است شبيه فلج اطفال باشد ولي معمولا” با تب ، سردرد ، آبريزش بيني و استفراغ همراه نيست .

تشخيص افتراقي :

ارزيابي اوليه باليني به پزشك اجازه مي دهد تا ساير علل فلج بويژه مننژيت باكتريال ، ضربه و فلج مغزي را حذف نمايد .

فلج اطفال در بدو امر ممكن است با سندرم گيلن باره ، ميليت عرضي و نوريت ضربه اي اشتباه شود . جدول ذيل بيانگر برخي از تفاوتهاي عمده فلج اطفال با ساير عفونتهاي فلج دهنده است :

تحقیق دستورالعمل كشوري فلج اطفال ايران