تحقيق نقش توليد علم در توسعه يافتگي جوامع، موانع و راهكارهاي توليد علمي در گروه پزشكي ايران

خلاصه

افزايش دسترسي به آموزش عالي و حركت به سوي همگاني كردن آن از پيش شرطهاي اساسي توسعه علوم و فناوري در كشور است. با بررسي افزايش تقاضا براي بهره‌مندي از آموزش عالي در علوم پزشكي، موانع اصلي تحقق آن را مي‌توان در علل ذيل عنوان نمود:

1- عدم گسترش مناسب دانشگاهها در جهان و بخصوص در ايران.

2- پيدايش رشته هاي نوظهور و تنوع رشته ها.

3- كاستي بودجه دانشگاهها كه تا حدي زمينه رقابت مندي را در امر پژوهش تضعيف نموده و باعث فرار مغزها مي گردد.

4- نحوه پذيرش نامناسب دانشجو

5- ضعف سيستم مديريتي و عدم كاربرد مديريت هاي جديد مانند مشاركتي- راهبردي و غيره.

6- عدم انتخاب و گزينش افراد با علاقه در اين رشته ها كه خود باعث آسيب جبران ناپذير به خود دانشجويان از نظر بخصوص اختلالات رواني و افسردگي و به جامعه مصرف كننده بهداشتي- درماني مي شود.

7- جدايي از فرايند توسعه ملي و عدم شفاف سازي.

8- خصوصي سازي غير نهادينه.

راهكارهاي مهمي كه طي تحقيقات بعمل آمده مي توان طرح نمود شامل:

1- توجه مجدد به ساختار نظام آموزش عالي در جهت طرح توسعه نظام علمي كشور.

2- لزوم همكارهاي علمي بين‌المللي در راستاي توسعه علمي.

3- پيدايي دانشگاههاي نوظهور و ايجاد مفهوم جامعه يادگيرند.

4- استفاده از مديريت راهبردي– مشاركتي و غيره.

5- آينده انديشي بعبارتي در نظر گرفتن اولويتهاي 15 گانه گروه هزاره دانشگاه سازمان ملل متحد در تحقيقات و برنامه ريزي در پيشگيري جامعه از ابتلاء به آن معضلات.

6- لزوم تغييرات اساسي و طراحي برنامه هاي راهبردي در توليد علم و ارتباط با فن آوريهاي جديد.

7- انتخاب بهترين دانشجويان با استفاده از آزمونهاي شخصيت و تستهاي رغبت سنجي.

8- ضرورت استانداردسازي و ايجاد شبكه و نرم افزارهاي مناسب بين دانشگاهي و مراكز بهداشتي- درماني.

9- استفاده از روش تفكر انتقادي در مدرسين و دانشجويان جهت توليد علم و ايجاد روشهاي جديد پيشگيري- در كنترل و درمان بيماريها در جامعه.

لذا در نتيجه گيري نگارنده تصريح مي كند كه با ارائه اين نقطه نظر به شوراي برنامه ريزي و آموزش عالي تغيير در روند محتوي و طراحي برنامه ها بعمل آيد. در ضمن در ساختار دانشگاههاي غير انتفاعي مانند دانشگاه آزاد نيز در نحوه پذيرش دانشجو علاوه بر استفاده از سيستم حضوري و چهره به چهره، روش نيمه حضوري نيز امكاناتش فراهم گردد و با ايجاد گروههاي آموزشي برنامه ريزي نرم افزاري و مولتي مديا زمينه ايجاد ارتباط بيشتر با ساير مراكز بعمل آمده و علاوه بر توليد علم، به ارتقاء كيفي خدمات در بخش اشتغال دانش آموختگان نيز پرداخته شود. همچنين به فراگيري نيازهاي بهداشتي درماني، راهبردهاي جديد به مراكز بهداشتي- درماني و ساير مراكز مانند آموزش و پرورش، كارخانجات، زندانها مراكز خدماتي فراهم گردد كه باعث افزايش بودجه دانشگاه در اين زمينه نيز گردد.

چكيده

افزايش دسترسي به آموزش عالي و حركت به سوي همگاني كردن آن، از پيش شرطهاي اساسي توسعه علوم و فناوري در كشور است. در اين مقاله سع شده است با بررسي افزايش تقاضا براي بهره مندي از آموزش عالي در  علوم پزشكي، تبيين مفهوم همكاريهاي علمي بين‌المللي و بررسي تاثير آن بر توسعه علمي، موانع اصلي تحقق آن در ايران مورد بررسي قرار گرفته و سپس راهكاريهايي براي رفع اين موانع و ارتقاي سطح علمي ارائه گردد.

كليد واژگان: توليد علم، موانع، راهكارهاي توسعه علمي، عصر اطلاعات فناوري.

مقدمه

ضرورت توليد علم و همگاني كردن آن، از پيش شرطهاي اساسي برنامه اولويتهاي ملي توسعه علوم و فناوري در كشور است. دوره اي كه آموزش عالي، عمدتاً نخبه‌گرا بود و به طبقات متوسط و حداكثر برخي لايه هاي مجاور و پيراموني آن اختصاص داشت، سپري شده است. آموزش عالي در جهان امروز، از دهه هاي پاياني قرن بيستم، روبه همگاني شدن گذاشته و بصورت تقاضاي اجتماعي در آمده است. بويژه كه با ظهور عصر اطلاعات، نياز به دانش و  علم بيش از هر وقت ديگر در گذشته، جنبه حياتي به خود گرفته است. به سخن ديگر اين تحولات ساختاري موجب دانشبر شدن زندگي[1] شده است، زندگي در ابعادي بسيار عميقتر و گسترده تر از پيش به دانش و اطلاعات متكي شده است. مفهوم كسب و كار نيز بر اثر اين تغيير ساختاري، عميقاً دگرگون شده است. كاريدي در برابر كار فكري بيش از بيش، كم ارزش شده و مفاهيمي همچون «كارمند دانش»[2] يا كارگر مغزي[3] به ميان آمده است. سازمانهاي كار و خدمات ني، الگوي سازمان يادگيرنده[4] را پيش رو دارند. هر يك از كاركنان اين سازمانها نه تنها بايد در شغل خود بلكه درباره شغلهاي همجوار و همه فرايندهاي كار

[1] . Knowledge- based life

[2] . Knoledge Worker

[3] . Cogneteria

[4] . Learning Organization