مقاله فارسی جو

جو

جو Hordeum vulgare یکی از غلات است. چرخه زندگی این گیاه یک ساله و از خانواده گرامینه‌ها (گندمیان) است. کشت جو احتمالاً از اتیوپی و آسیای جنوب‌شرقی آغاز شده‌است.
رده بندی علمی
Kingdom: Plantae
Division: Magnoliophyta
Class: Liliopsida
Order: Poales
Family: Poaceae
مبدا و خاستگاه
خاستگاه واقعی جو هنوز ناشناخته است. اما بسیاری از محققین، خاستگاه این گیاه را کوه‌های زاگرس در غرب ایران، آناتولی جنوبی و فلسطین می‌‌دانند. بر پایه نظریه والیوف، مبداء جوی ریشک دار و غلاف دار، کشور اتیوپی و شمال آفریقا و مبداء نوع بدون ریشک، ریشک کوتاه و کلاهک دار، آسیای جنوب شرقی، به ویژه چین، ژاپن و تبت است جو برای تعداد زیادی از مردمان نواحی سردسیر و خشک (به ویژه خاور میانه و شمال آفریقا) منبع غذایی مهمی به شمار می‌‌رود. البته امروزه بیشتر برای خوراک دام و تهیهٔ فراورده‌های تخمیری از این گیاه استفاده می‌‌کنند.
مقاومت گیاه جو
جو یکی از سازگارترین غلات است که در شرایط آب و هوایی مساعد، در خاک حاصلخیز که قابلیت نگهداری آب در آن زیاد باشد، و همچنین در خاک هایی که پ.هاش آنها بین 7 تا 8 باشد تولید می‌شود. این گیاه نسبت به گندم در برابر خشکی مقاوم تر است و بنابراین در آب و هوایی که آب، سبب محدود کردن تولید غلات می‌شود، جو می‌‌تواند بیشترین محصول را تولید کند. در شرایط دیم هم عملکرد جو بهتر از گندم و چاودار می‌‌باشد. تولید جو در همه نوع زمینی با بارندگی سالیانه 200 تا 250 میلیمتر امکان‌پذیر است. جو نسبت به دمای بالا
(بیش از 32 درجه سانتی گراد) مقاوم است. اما در شرایط آب و هوای مرطوب، در برابر دمای بالا بسیار حساس است. دانه جو نسبت به گندم برای جوانه زدن به رطوبت کمتری نیاز دارد. در مواردی که پس از جوانه زدن دانه، گیاه به علت کمبود رطوبت خشک شود، با فراهم شدن شرایط مساعد رطوبتی، گیاه رشد مجدد خود را با شدت بیشتری آغاز می‌‌نماید.
جو از لحاظ مقاومت به سرما، نسبت به گندم در ردیف پایین تری قرار می‌‌گیرد. بنابراین به نظر می‌‌رسد که کشت جوی پاییزه در مناطق سردسیر چندان اطمینان بخش نباشد.در مقایسه با سایر غلات، جو نسبت به شوری خاک، چه در مرحله جوانه زنی و چه در مراحل دیگر مقاوم تر است.
بزرگ‌ترین کشورها تولید کننده جو
در ایران بعد از گندم .جو در مقام سطح زیر کشت در رتبه دوم برخوردار است . و علت هم نیاز آبی کم و مقاوت بسیار خوب به سرما و مقاوت به شوری است
انواع جو نسبت به دما
در خصوص واکنش به دما، سه نوع جو موجود است: نوع بهاره که به سرما حساس بوده و بنابراین در بهار کاشته می‌شود. نوع پاییزه که در فصل پاییز کاشته می‌شود و تا فرا رسیدن فصل بهار، سنبله تولید نمی‌کند. نوع حد واسط که نسبت به سرما مقاومت کمتری داشته و در نقاط نسبتاً گرمسیر در هر دو فصل بهار و پاییز کشت می‌شود. جوی بهاره و پاییزه را نمی‌توان همچون گندم بهاره و پاییزه که تفاوت دانه آنها کاملاً مشخص است، تشخیص داد. جوی پاییزه در بسیاری از نواحی نیمه خشک که بارندگی آنها غالباً در فصول گرم
سال (بهار و تابستان) انجام می‌شود، تقریباً 10 تا 14 روز زودتر از گندم پاییزه کاشته می‌شود. جوی بهاره را هم تا آنجا که امکان دارد باید زودتر کاشت. البته جو نسبت به سرمای بهاره (دمای زیر صفر) نسبت به گندم حساس تر است. کشت زودتر جوی بهاره سبب می‌شود که محصول جو قبل از فرا رسیدن ایام گرم و خشک، برسد. تأخیر در کشت جو سبب لاغری دانه، عملکرد پایین و… می‌شود. [ویرایش]
نیاز کودی جو
جو هم مانند دیگر گیاهان خانواده گندمیان، مراحل رشد مختلفی دارد که زمان هر مرحله تحت تأثیر عوامل مختلف قرار می‌‌گیرد. یکی از عوامل مؤثر در رشد گیاه، خاک و البته استفاده از کود می‌‌باشد. نیازهای کودی جو مشابه گندم است. پایین بودن میزان نیتروژن و فسفر و تا حدی پتاسیم خاک، می‌‌تواند عملکرد جو را محدود نماید. البته استفاده از کود به منظور تولید حداکثر محصول، باید بر مبنای آب قابل مصرف برای گیاه باشد. همچنین برای تولید جو به عنوان خوراک دام، میزان کود مصرفی معمولاً زیادتر از کود مصرفی برای گیاه جو است که برای مصارف دیگر از جمله تهیهٔ فراورده‌های تخمیری کشت می‌شود. معمولاً مصرف 50 تا 60 کیلوگرم نیتروژن در هر هکتار، می‌‌تواند عملکرد جو را به نحو مطلوبی افزایش دهد.
آفات و بیماری‌های جو
جو نسبت به بیماری‌های قارچی فوق العاده حساس است. سیاهک یکی از مهم‌ترین این بیماری هاست. سیاهک پنهان جو، عامل قارچی به نام U.hordei می‌‌باشد. در این بیماری، توده‌ای از هاگ‌های سیاه رنگ جای محتویات دانه را می‌‌گیرد. اسپور بیماری در سطح دانه یا داخل خاک قرار می‌‌گیرد. زمانی که بذر جوانه می‌‌زند، اسپور هم جوانه زده و به گیاه جوان حمله می‌‌نماید. شیوع
این بیماری در خاک‌های اسیدی بیش از خاک‌های خنثی یا خاک‌های آهکی (پ.هاش بیشتر از 7) است. سیاهک آشکار، به وسیلهٔ قارچی به نام U.gnuda ایجاد می‌شود. در این بیماری، توده‌ای از اسپورهای سیاه رنگ، جای همه اعضای گل را می‌‌گیرند. پس از متلاشی نمودن گل، اسپور سیاهک با باد و باران پخش شده و به تمام کلاله‌های بوته‌های آلوده نشده هم می‌‌رسد و انتشار می‌‌یاب زنگ ساقه، زنگ برگ و زنگ‌های نواری هم از دیگر بیماری‌های قارچی هستند که به خصوص در نقاط گرم و مرطوب زیان‌های فراوانی به جو وارد می‌‌کنند.
جو نسبت به حمله سفیدک که عامل آن Erysiphia grarninis است بسیار حساس است. این بیماری، معمولاً در خاکی که میزان نیتروژن آن بالا باشد، بیشتر انتشار می‌‌یابد. البته گرد گوگرد می‌‌تواند این بیماری را کنترل نماید. از سایر بیماری‌های جو می‌‌توان پوسیدگی ریشه، لکه سیاه، سوختگی و انواع بیماری‌های ویروسی را نام برد. [ویرایش]
برداشت جو
معمولاً جو را هنگامی که رطوبت دانه بین 30 تا 40 درصد باشد، برداشت می‌‌کنند. در این میزان رطوبت، دانه‌ها چاق تر است. با توجه به این که میزان رطوبت برای انبار کردن دانه بالاست، باید به طرق مصنوعی دانه را خشک نمود تا از گرم شدن و فساد بعدی دانه جلوگیری به عمل آید..
خواص جو
جو پوست نكنده كه هنوز سبوس آن جدا نشده 2)جو پوست كنده كه پوست آن گرفته شده است 3جو سفيد كه
پوست وسبوس آن گرفته شده است و بنام جو مرواريدي معروف است . جو از نظر طب قديم ايران سرد و خشك است
غذايي بسيار مقوي است .
خاصيت نرم كننده دارد .
در قديم از جو زیاد استفاده مي كردند .
براي نقرس مفيد است .
جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه است .
ماء الشعير براي درمان سل ،‌زخم هاي ريوي و سردرد گرم مفيد است .
ماء الشعير خون ساز است و زود هضم مي شود.
ماء الشعير را با خشخاش كوبيده براي سردرد مفيد است .
براي درمان نقرس پماد در جو را با آب بر روي قسمت هاي دردناك بگذاريد .
جو را با شكر مخلوط كرده غذاي خوبي براي اطفال است .
بيسكوبيت جو بهترين دارو براي درمان يبوست است و حتي نفخ و شكم درد را از بين مي برد.
سرد مزاجان بايد جو را با شكر بخورند.
كشك الشعير براي مزاج هاي گرم و اسهال هاي صفراوي مفيد است .
براي برطرف كردن گلو درد و ورم گلو كشك الشعير را قرقره كنيد .
براي پائين آرودن كلسترول از جو استفاده كنيد .
جو چون داراي پروتئاز مي باشد بنابراين از سرطان جلوگيري مي كند .
نکات فنی زراعت جو
جو نقش مهمي در تامين پروتئين حيواني و خوراک دام ها داشته و به همين لحاظ براي نيل به خود کفائي در تامين پروتئين حيواني و قطع واردات کشت و کار آن از
اهميت خاصي برخوردار است. جوهاي بومي و محلي کم توقع تر از جوهاي اصلاح شده اند و عملکرد کمتري دارند و براي استفاده از جوهاي اصلاح شده و پر محصول بايد توقعات آنها از لحاظ کود آب، بذر و تاريخ کشت را تامين نماييم. جو در تناوب زراعي به عنوان محصول کم توقع و پاک کننده زمين از علف هاي هرز و اصلاح کننده خاک در خاک هاي جوان نقش عمده اي دارد.
 
انتخاب زمين
زميني که براي کشت جو انتخاب مي شود بايد داراي عمق کافي بوده و نرم، سبک و قوي وداراي زهکش بوده و به خوبي تهويه شود، بهترين خاک داراي بافت متوسط يالومي با 8-7 pH مي باشد.
کودشيميايي
     نياز کودي جو آبي به طور ميانگين 200- 100 کيـــلوگرم کود ازته، 150-100 کيلوگرم کود فسفاته و 150-100 کيلوگرم کود پتاسه مي باشد.
انتخاب بذر
بذر بايد داراي قوه ناميه و درجه خلوص بالا و عازي از بذور علف هاي هرز باشد . بزرگي اندازه و يکساني بذر اهميت زيادي دارد و بهتر است قبل از کاشت با سموم قارچ کش مثل کربوکسين تيرام ضد عفوني صورت گيرد.
روش کاشت جو
عمق کاشت بذر جو پاييزه 4-3 سانتي متر است. در صورت کمبود رطوبت عمق کاشت 6-5 سانتي متر است . عمق کاشت جو بهاره با توجه به نوع رطوبت و نوع خاک 6-3 سانتي متر است.
آبیاری
تعداد دفعات آبياري براي جوهاي پاييزه 5-4 و براي جوهاي بهاره 3 بار است کمبود آب موجب تقليل سرعت نمو، سريعتر متوقف شدن نمو و در نتيجه زودرس ساختن آن مي گردد.
در شرایط مساعد برای رشد و نمو ، هنگامی که حاصلخیزی خاک در سطح نسبتاً مطلوب باشد مقدار آب مورد نیاز برای جو کمتر از سایر غلات مناطق معتدله می باشد. جو برای رشد و نمو نیاز شدیدی به آب دارد. اصول کلی آبیاری جو شبیه گندم می باشد. کمبودآب در هر یک از مراحل رشد تاثیر منفی بر روی رشد و نمو و عملکرد خواهد داشت. در مرحله گل دادن و دانه بستن ، کمبود آب باعث کاهش وزن دانه ها می شود بویژه در مرحله تشکیل دانه ها کمبود آب باعث لاغر و چروکیده شدن دانه ها می گردد. در مجموع، کمبود آب و تاثیر آن در دانه باعث
 1- تقلیل سرعت نمو
2- تسريع در توقف نمو و در نتیجه زودرس ساختن آن

فایل : 11 صفحه

فرمت : Word