كارورزي زراعت و اصلاح نباتات ايستگاه تحقيقات و اصلاح نهال و بذر استان گلستان

معرفي سازمان:

مركز تحقيقات اصلاح نهال و بذر، همان‌طور كه از اسم آن پيداست، اصلاح رقم‌هاي مختلف است، يعني مقايسه ارقام مختلف و رسيدن به يك نتيجه‌اي كه كدام رقم بهتر است كه اين مقايسه هم در طرح‌هاي بهزراعي، مثل مقايسه فاصله رديف‌ها، فاصله بوته‌ها، عمق كاشت و … و معرفي يك رقم برتر به كشاورز و يا وارد كردن ارقام مختلف از مراكز تحقيقاتي بين‌المللي و آزمايش كردن آنها در مناطق مختلف تا ببينند آيا اين رقم براي كشت در منطقه موردنظر مناسب است يا نه؟

فعاليت دوم آن، اصلاح بذر و يا همان بهنژادي، يعني اينكه يك رقم كه مقاومت خوبي دارد، ولي عملكرد خوبي ندارد، را با يك رقم كه عملكرد خوبي دارد، تلاقي دهند و هيبريد بدست مي‌آورند تا رقم را اصلاح كنند و آن رقم را بعد از سال‌ها تلاش به كشاورز معرفي كنند.

مختصات مركز تحقيقات گرگان:

مركز تحقيقات گرگان كه محل اصلي آن در داخل شهر گرگان است، بعد از فلكه پمپ بنزين (ميدان معلم) واقع است. داراي ايستگاهي است كه اين ايستگاه، ايستگاه تحقيقات اصلاح نهال و بذر است و در سال 1337 تاسيس شده است و وسعت آن حدود 37 هكتار و در 6 كيلومتري شمال گرگان واقع است.

موقعيت ايستگاه در 54 درجه و 20 دقيقه طول شرقي، در 46 درجه با 55 دقيقه عرض شمالي است كه با 6 متر ارتفاع از سطح دريا، با متوسط بارندگي سالانه حدود 400-450 ميليمتر، بسياري از تحقيقات بهنژادي و بهزراعي غلات، دانه‌هاي روغني، ذرت، حبوبات،‌ گياهان علوفه‌اي، مبارزه با آفات و بيماري‌ها، تغيير عناصر غذايي در خاك و گياه و آماده‌سازي بستر بذر و كنترل گواهي بذر و … انجام مي‌شود.

همچنين داراي تعدادي ماشين‌آلات از جمله كمباين، تراكتور، گاوآهن، ديسك، دستگاه بوجار و … و همچنين داراي 2 چاه آب و سيستم آبياري ويل‌مو مي‌باشد؛ داراي چندين انبار ژرم‌پلاسم است كه مواد ژنتيكي در آنجا نگهداري مي‌شود.

فصل دوم

گندم

گندم متعلق به تيره Poacea و زيرتيره Pooidea و جنس Triticum و گونه زراعي T.aestivum مي‌باشد.

مرحل نمو گندم:

1. مرحله‌ جوانه‌زني
2. ظهور گياهك
3. مرحله پنجه‌زني
4. طويل شدن ساقه
5. مرحله آبستني
6. مرحله ظهور خوشه
7. مرحله گرده‌افشاني
8. مرحله شيري شدن دانه
9. مرحله خميري شدن دانه
10. مرحله رسيدن كامل دانه گندم

تقسيم‌بندي گندم:

الف) تقسم‌بندي ژنتيكي:

1. گندم‌هاي ديپلوئيد
2. گندم‌هاي تتراپلوئيد
3. گندم‌هاي هگزاپلوئيد

ب) تقسيم‌بندي تجاري:

1. گندم قرمز سخت زمستانه
2. گندم قرمز سخت بهاره
3. گندم قرمز نرم زمستانه
4. گندم سفيد
5. گندم دوروم
6. گندم قرمز دوروم

ج) تقسيم‌بندي زراعي:

1. گندم‌هاي بومي
2. گندم‌هاي اصلاح‌شده

گندم‌هاي اصلاح شده، دو دسته‌اند:

1. گندم‌هاي داخلي
2. گندم‌هاي هيبريد

برخي از مهمترين گندم‌هاي هيبريد كه در استان گلستان كشت مي‌گردند، عبارتند از:

پاستور، اترك، تجن، زاگرس

مصرف كود:

ازت:      120-70 كيلوگرم در هكتار ازت خالص

فسفره:   120-70 كيلوگرم در هكتار (p₂o₅)

پتاسيم:   70-50 كيلوگرم در هكتار (k₂o)

زمان كاشت:

گندم آبي پاييزه در مناطق معتدله، از مهرماه تا آبان‌ماه

گندم آبي پاييزه در مناطق نيمه گرمسير،‌ از اواسط آبان تا اواسط آذر

گندم ديم پاييزه در مناطق معتدله،‌ از اواسط اسفند تا اواسط فروردين

گندم ديم پاييزه در مناطق نيمه گرمسير،‌ از اواسط بهمن تا اواسط اسفند

ميزان مصرف بذر:

ارقامي كه بيش از 5 پنجه توليد مي‌كنند:         120-110 كيلوگرم در هكتار

ارقامي كه كمتر از 2 پنجه توليد مي‌كنند: 180-150 كيلوگرم در هكتار

در زراعت ديم:              90-65                  كيلوگرم در هكتار

با استفاده از رديف‌كار:              140-130                كيلوگرم در هكتار

روش سنتي:                          220-180               كيلوگرم در هكتار

روش كاشت گندم:

1. كرتي (سنتي)
2. خطي (مكانيزه)

آبياري گندم:

گندم از زمان كاشت تا برداشت، به 4 تا 8 هزار مترمكعب رطوبت نيازمند است. در روش كشت كرتي، آبياري به صورت غرقابي و در روش خطي، آبياري به صورت نشتي انجام مي‌شود.

علف‌هاي هرز:

يولاف وحشي، چاودار كوهي، جوموشي، علف خوني، گندمك، شلمي، خارشتر، خرفه و … .

برداشت گندم:

كارورزي زراعت و اصلاح نباتات ايستگاه تحقيقات و اصلاح نهال و بذر استان گلستان