مقاله کامل پیشینه تحقیق بیمه و انواع آن و تاریخچه صنعت بیمه در ایران و بیمه درمانی و عوامل موثر بر سرعت بخشیدن پوشش بیمه درمان

عنوان

پیشینه تحقیق بیمه و انواع آن و تاریخچه صنعت بیمه در ایران و بیمه درمانی و عوامل موثر بر سرعت بخشیدن پوشش بیمه درمان

نام استاد

……………………..

نام دانشجو

…………………………

پاییز 1400

فهرست مطالب

2-1-مقدمه. 1

2-2-تاریخچه بیمه. 2

2-2-1-تاریخچه بیمه درمانی در ایران. 2

2-3-بیمه تکمیلی. 2

2-4-ابعاد خدمات بیمه‌ای.. 3

2-5-انواع بیمه. 3

2-5-1-بیمه عمر. 4

2-5-2-بیمه‌های به شرط فوت.. 4

2-5-3-بیمه‌های به شرط حیات.. 5

2-5-4-بیمه‌های عمر و پس انداز (مختلط پس انداز) 5

2-5-5-بیمه اعتبار. 6

2-5-6-بیمه درمان. 6

2-5-6-1-انواع بیمه درمان. 6

2-6-عوامل موثر بر سرعت بخشیدن پوشش بیمه درمان. 7

2-6-1-وجود درآمد افراد طبقه متوسط جامعه و نرخ رشد اقتصادی.. 7

2-6-2-ساختار اقتصادی.. 7

2-6-3-هزینه‌های اجرایی. 7

2-6-4-توانایی اجرا کردن طرح بیمه درمان. 7

2-6-5-یکپارچگی بین جامعه. 7

2-7-تبیین اثرگذاری متغیرهای کلان اقتصادی بر فروش بیمه درمان. 7

2-8-چالش‌های بیمه درمان. 8

2-9-خصوصیات بیمه‌های درمان گروهی. 9

2-9-1-صدور گروهی. 9

2-9-2-. قرارداد اصلی. 9

2-9-3-هزینه پایین. 9

2-9-4-قابلیت انعطاف.. 10

2-9-5-نرخ‌گذاری تجربی. 10

2-10-وضعیت بیمه درمان در ایران و دنیا 10

2-11-علل پیدایش و گسترش بیمه تکمیلی درمان. 11

2-12-مبانی نظری تابع تقاضا 11

2-12-1-مبانی نظری بیمه درمانی. 12

2-13-نتیجه گیری.. 13

منابع. 14

2-1-مقدمه

بیمه یک نهاد اقتصادی است که نقش مهمی در حیات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشورها ایفا می‌کند. بیمه از شاخه‌های مهم بخش خدمات به شمار می‌رود، که از یک سو باعث نوعی تامین و احساس امنیت برای شرکت‌ها و موسسات فعال اقتصادی در رابطه با امکانات و سرمایه‌هایشان می‌شود. همچنین بستری مناسب برای سرمایه گذاری در رشته‌هایی که از نظر اقتصادی مطلوب بوده و در مسیر اهداف توسعه اقتصادی دولت می‌باشد، فراهم می‌کند (صحت و اسماعیلی، 1386). امروزه صنایع خدماتی نقش اساسی و مهمی دررشد و توسعه اقصادی کشورها دارند ودر این میان نقش و اهمیت جایگاه صنعت بیمه به عنوان یک صنعت حمایت کننده به هیچکس پوشیده نیست. ازسوی دیگر افزایش رقابت در بازار صنعت بیمه، اکثر مدیران این صنعت را به فکر چاره اندیشی برای حضور ماندگاردر عرصه کسب و کار انداخته است. بنابراین آنها ناگزیرند، راههایی را بیابند که کسب رضایت بیشتر مشتریان و وفاداری آنها را در پی دارد. از راه‌های دستیابی به این مهم، بهبود سیستم پرداخت خسارت است. بهبود کیفیت سیستم پرداخت خسارت منجربه افزایش رضایت مشتریان خارجی می‌گردد (مردای، 1389). همچنین، بیمه نقش اساسی در جبران آثار مالی ناشی از تحقق خطر بیمه شده برای آحاد جامعه دارد. جمعیت انبوه ایران و ضرورت عرضه و ارائه خدمات بیمه‌‌ای و تامین و امنیت خاطردادن به افراد جامعه و کمبودهای مدیریتی موجود درراه خدمت رسانی بیمه‌‌ای به صورت مساله‌ی با اهمیت در جامعه مطرح شده است (میرابی، 1387). در مقیاس جهانی، بیمه گران با یکدیگر رقابت می‌کنند و طیف وسیعی از محصولات را به مشتریان پیشنهاد می‌دهند. شرکت‌های بیمه برای بقا در بازار رقابت باید به طور مستمر کیفیت، شفافیت و صداقت محصولاتشان را برای حفظ و به بدست آوردن مشتریان در دراز مدت، به روز رسانی کنند. شرکت‌های بیمه به مجموعه‌‌ای از پیشنهادات و ارزش موقعیت نیاز دارند تا محصول را به مشتریان بالقوه هدف تحویل دهند به طوری که به تحقیقاتی نیاز دارند تا بتوانند محصولات را مطابق با انتظار مشتریان تطابق دهند.

از سویی دیگر از آنجا که بشر همواره در معرض خطر انواع مختلف بیماری‌هاست، به ناچار برای بهبود و معالجه، متقبل هزینه‌های سنگین پزشکی، دارو، اعمال جراحی و مخارج بیمارستانی می‌شود. به منظور کمک به مردم در چنین مواردی، طرح‌های گوناگون بیمه درمان ارائه شده است (دقیقی اصلی و همکاران، 1389). بیمه‌های درمان از جمله بیمه‌های رایج در ایران است. در ایران، این نوع بیمه به دو دسته کلی بیمه درمان اولیه (پایه یا اجباری) و بیمه درمان تکمیلی (اختیاری) تقسیم می‌شود. بیمه درمان اولیه تا حدودی برای پوشش برخی هزینه‌های درمانی خانواده‌ها مناسب است. در بیمه اولیه، بیمه شدگان سه گروه هستند. گروه اول، کارکنان موسسات خصوصی و دولتی مشمول قانون کار هستند. گروه دوم، کارکنان رسمی موسسات دولتی و مشمول قانون استخدام کشوری هستند. گروه سوم نیز کارکنان موسسات دولتی غیرمشمول قانون استخدام کشوری و قانون کار و نیز کارکنان موسسات نظامی و انتظامی هستند. در دهه‌های اخیر، با پیشرفت دانش و تکنولوژی پزشکی و ناتوانی سازمان‌های ارائه دهنده بیمه درمانی اولیه، بیمه گران برای رفع نگرانی خانواده‌ها و تامین بخش عمده درمان، به عرصه بیمه درمان وارد شده اند و بیمه‌های درمان (اختیاری) موسوم به بیمه گروهی مازاد درمان را به متقاضیان عرضه می‌کنند (محمدبیگی، 1387).

بیمه‌های درمانی تکمیلی از شاخه‌های اصلی بیمه اشخاص است و انواع مختلف پوشش‌های آن حامی افراد و خانواده‌هاست. در این نوع بیمه، بیمه گر در مقابل دریافت حق بیمه مقرر، متعهد می‌شود که اگر بیمه شده در طول مدت قرار داد، بیمار شود یا اثر حادثه آسیب یا ضایعه‌ای به بدن و سلامتی او وارد شود، هزینه‌های پزشکی انجام شده را تا حداکثر مبلغی که در قرارداد تعهد کرده است، پرداخت کند(شیخان، 1391).

در کشور ایران با توجه به گستردگی تنوع پوششی بیمه‌های اشخاص، متاسفانه این بیمه کم‌تر از 15 درصد حق بیمه تولیدی در سال 1386 را در برگرفته است و عمدتا با حدود 8 درصد حق بیمه تولیدی و 9 درصد خسارت پرداختی، به دلیل سنگین بودن هزینه‌های درمانی از بیمه تکمیلی درمان استقبال نشده است (بیمه مرکزی ایران، 1387).

ابتدا به مبحث بیمه و انواع آن پرداخته شده است و پس از بیان تاریخچه صنعت بیمه در ایران به طور اخص به تاریخچه بیمه درمانی پرداخته ایم. در نهایت مروری بر مطالعات انجام شده در ا داخل و خارج از کشور داشته ایم.

2-2-تاریخچه بیمه

شاید سابقۀ تاریخی بیمه را بتوان در سه هزار سال پیش از میلاد مسیح جست و جو کرد. در آن زمان چینی‌ها با استفاده از اصل تقسیم خطر کالای خود را به وسیلۀ شناورهای مختلف در دریا و رودخانه حمل می‌کردند تا اگر یکی از سناورها غرق شد، شناورهای دیگر محموله را به سلامت یه ساحل برسانند. پدیده‌هایی مانند «زیان همگانی» یا خسارت مشترک و وام دریاییی که می‌توان آنها را سرآغاز پیدایش بیمه محسوب کرد در حقیقت مولود خطرهایی از قبیل غرق کشتی، طوفان، راهزنی‌های دریایی و سعی در جهت یافتن راهی برای مقابله با زیان‌های احتمالی بوده است(نادری، 1383).

سابقه فعاليت بيمه در كشور به صورت غير رسمي بيش از يك قرن است. نخستين بار در سال ۱۲۸۹ خورشيدي دو شركت بيمه خارجي به تاسيس نمايندگي در ايران اقدام كردند. اولين قانوني كه در ايران درخصوص شركت‌هاي بيمه به تصويب رسيد قانون مربوط به ثبت شركت‌ها مصوب دوم آذر ۱۳۱۰ است كه در ماده ۸ آن شركت‌هاي بيمه اعم از ايراني و خارجي را تابع نظام نامه اي دانست كه از طرف وزارت عدليه تنظيم مي شود. در واقع پیدایش بیمه در ایران با تأسیس نمایندگی بیمه توسط دو مؤسسه روسی بنام‌های نادژدا و قفقاز مرکوری در سال 1289 شمسی آغاز شد و بعد از آن نیز مؤسسه‌های بیمه خارجی دیگری ماننند آلیانس در سال 1304 و یورکشایر در سال 1308 که دومؤسسه بیمۀ انگلیسی بودند؛ فعالیت خود را در ایران آغاز کردند. تا سال 1314 شمسی 13 شرکت بیمه خارجی بساط نمایندگی خود را گسترده بودند تا این که در سال 1314 شمسی با پیشنهاد یک ایرانی آشنا به فن بیمه به نام الکساندر آقایان، طرح و زمینۀ تأسیس یک شرکت بیمه به نام شرکت سهامی بیمه ایران فراهم گردید و دولت سرمایۀ آن را تأمین کرد. تأسیس شرکت سهامی بیمه ایران در آن دوران، با وجود رقابت‌های مکارانۀ مؤسسه‌های بیمۀ خارجی، اولین قدم مفید و ملی در تاریخ فعالیت‌های بیمه‌‌ای در ایران استو تصویب قانون بیمۀ ایران در سال 1316 شمسی برای تنظیم روابط بیمه‌‌ای گام مثبت دیگری در راه تحریم موقعیت حقوقی و اجتماعی بیمه در ایران است. زیرا بیمه یک نهاد جدید امروزی است به همراه تمدن و تکولوژی به ایران آمده است وبرای آن که در جامعۀ سنتی ماجا بیفتد احتیاج به قانون و مشروعیت داشته است (همان، 153).

2-2-1-تاریخچه بیمه درمانی در ایران

در سال 1326 اولين بيمه درماني براي كاركنان شركت دخانيان ايران و تا سال 1328 تعدادي از سازمانهاي دولتي بطور پراكنده تحت پوشش بيمه درماني قرار گرفتند در اين سال سازماني تحت عنوان سازمان بيمه كاركنان دولت تاسيس گرديد كه كاركنان دولت را تحت پوشش قرار داد و تا سقف معيني هزينه‌هاي درماني آن را تعهد مي‌نمود. در سال 1352 سازمان بيمه خدمات درماني تاسيس گرديد و در سال 1356 سازمان بيمه خدمات درماني و سازمان تامين اجتماعي در وزارت بهداري ادغام شد تا اينكه پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 1359 مجدداً سازمان تامين اجتماعي از وزارت بهداري جدا گرديد و بصورت مستقل فعاليت خود را ادامه داد و سازمان خدمات درماني تحت عنوان بيمه گري و درآمد و اداره اسناد پزشكي در تشكيلات بهداري به فعاليت خود ادامه داد تا اينكه در مهرماه 1374 با همت دولتمردان و قانونگذاران دلسوز نظام مقدس جمهوري اسلامي و با تصويب و اجراي خداپسندانه و مترقي بيمه همگاني با رقه اميد در دل آحاد جامعه فروزان گرديد و با تلاش متهدانه مسئولين محترم بيمه خدمات درماني ثمره اين سهم به بار نشسته و عينيت يافت كه لازمه تداوم اين كار خداپسندانه و مرتفع نمودن اشكالات و موانع موجود در سيستم اجرائي و پيدا كردن راه صحيح، اصولي، علمي و قانوني تا گامي موثر در جهت پيشرفت جامعه برداشته شود.

2-3-بیمه تکمیلی

با وجود تلاش‌هاي انجام شده، نهادهاي تأمين اجتماعي نتوانسته‌اند کل نيازهاي درماني خانواده‌هاي بيمه شده را تأمين کنند. پيش از انقلاب در ميان شرکت‌هاي بيمه، شرکت بيمه اميد در زمينه بيمه‌هاي درمان فعال بود. پس از انقلاب و از سال 1370 با تصويب شوراي عالي بيمه، شرکتهاي بيمه بازرگاني فعاليت خود را در اين رشته بيمه‌ها آغاز کردند.‌‌‌ شناخته شده‌ترين نوع اين خدمات بيمه اي، بيمه‌هاي درمان تكميلي هستند که ” بيمه مازاد هزينه‌هاي بيمارستاني” نيز ناميده مي‌شود. بنابراين شرکت‌هاي بيمه جايگزين سازمان تأمين اجتماعي يا سازمان‌هاي مشابه نيستند بلكه نقش مكمل اين سازمان‌ها را در ارائه پوشش‌هاي بيمه‌اي بر عهده گرفته‌اند.

شرکت‌هاي بيمه در ازاي دريافت حق بيمه از هر نفر، پرداخت تا مبلغ معيني بابت هزينه‌هاي درمان شامل هزينه‌هاي دوران بستري شدن در بيمارستان، هزينه آمبولانس و ساير فوريتهاي پزشكي منجر به بستري شدن در بيمارستان را متعهد مي‌شوند. در سال‌هاي اخير شرکت‌هاي بيمه در ازاي دريافت حق بيمه اضافي، محدوده اين بيمه را تا حد جبران برخي از موارد درمان سرپايي گسترش داده اند. بيمه‌هاي درمان مکمل به اشخاص گردآمده در گروه، عرضه مي‌شود و فروش انفرادي آن بسيار محدود است. اين گروه دست کم بايد شامل پنجاه نفر باشد. به همين دليل اين بيمه را بيمه درمان گروهي مي‌نامند. گروه از نظر شرکت بيمه افرادي هستند که با هدفي بجز خريداري بيمه درمان يا هر بيمه ديگر تشكيل شده باشد (کریمی، 1384).

2-4-ابعاد خدمات بیمه‌ای

زودگذری: بیمه، نوعی فعالیت خدماتی است که می‌تواند در طول یک دوره زمانی طولانی دوام داشته باشد. این خصوصیت از اهمیت زیادی برخوردار است و باعث بعضی از تفاوت‌ها بین بیمه و دیگرخدمات می‌شود. اما با این وجود، این خصوصیت، شباهت‌های اساسی بیمه با خدمات دیگر را دستخوش تغییر نمی کند مثلا پرداخت خسارت توسط یک شرکت بیمه، صرف نظر از ارزش مادی که ایجاد می‌کند در مقایسه با کالاهای ملموس، هیچ گونه عنصر بادوام و ماندنی ندارد که بتواند برای مدتی باقی بماند. علاوه براین دربسیاری از اوقات، نیاز فرد به بیمه، یا تهیه خرید یک بیمه نامه تامین می‌شود.

فرد مداری: باتوجه به اینکه در برقراری روابط بیمه ای، وجود اعتماد، بسیار ضروری است، از این رو در بیمه، افراد و شخصیت، نگرش و رفتار آنها، بسیار مهمتر از فعالیت‌های خدماتی دیگر است. به طوری که می‌تواند بیشترین نقش را در برقراری روابط نامناسب بیمه‌‌ای داشته باشد.

غیرقابل ذخیره بودن:این ویژگی تقریبا در مورد کل سیستم بیمه مصداق دارد ونه تنها به خرید اولیه بیمه مربوط می‌شود بلکه با تمام روابطی که بعدا نیز ممکن است به وجود آید ارتباط پیدا می‌کند. آنچه که در مورد بیمه می‌تواند نگهداری و حفظ شود مثلا مدارک مربوط به سررسید بیمه نامه‌های عمر به عنوان چیزهای که قابل ذخیره کردن هستند قلمداد نمی شوند.

منحصر به فرد بودن: این ویژگی ممکن است درباره بیمه تا حدودی متفاوت باشد. در رشته‌هایی از بیمه که ارائه خدمات به نوعی شبیه خط تولید انبوه است و می‌توان حالت یک نواختی برای آن قائل شد، مانند بیمه اتومبیل، شاید تا حدودی استاندارد پذیر باشد. اما حتی در چنین حالتی نیز به میزان زیادی، ویژگی منحصر به فرد بودن خدمت به ویژه در زمان خسارت وجود خواهد داشت.

تاثیرپذیری از مصرف کنندگان: این ویژگی نیز ممکن است درباره بیمه تا اندازه‌‌ای با خدمات دیگر متفاوت باشد. اما همان گونه که بعدا تشریح خواهد شد، ادراکات و پیش ذهنی‌های مصرف کننده، عامل مهمی در خرید بیمه نامه و یا تدوام یک قرارداد بیمه محسوب می‌شود. باتوجه به ویژگی‌هایی که برشمردیم می‌توان نتیجه گرفت که سیستم بیمه هرچه بیشتر بتواند بر ادراکات مصرف کننده تاثیر مطلوب داشته باشد، ویژگی‌های خدمتی بودن آن بیشتر می‌شود. بیمه به طور100% خدمت نیست؛ ولی به محصولات غیر ملموس، خیلی نزدیک تر است تا محصولات ملموس. مصرف کننده خدمات به هر نوعی از خدمت به عنوان محصولی خاص با یک سری خدمات جنبی نمی نگرد بلکه به عنوان یک کل به آن نگاه می‌کند. مصرف کننده ازهرنوع که باشد خدمات را به عنوان یک فرآیند کلی در نظر می‌گیرد و این فرآیندی است که بازاریابی مدیر بازار باید برای آن بازارسازی کند (ناصحی فرو همکاران، 39).

2-5-انواع بیمه

برای رسیدن به یک طبقه بندی مناسب، بازارهای بیمه رابه پنج حوزه بیمه فردی، بیمه خانوار، بیمه کسب وکار، بیمه مزایای کارکنان و بیمه اجتماعی تقسیم می‌کنیم. (اوترویل، 1381)

در تقسیم بندی دیگر انواع اصلی بیمه عبارت انداز:

بیمه‌های بازرگانی و بیمه‌های دولتی (عمومی)، که بیمه‌های بازرگانی خود به بیمه‌های اشخاص (عمر، حوادث، درمان)، بیمه‌های اشیاء، بیمه‌های مسئولیت و بیمه‌های زیان پولی تقسیم می‌شوند و بیمه‌های دولتی نیز شامل بیمه‌های اجتماعی می‌باشند.

2-5-1-بیمه عمر

بیمه‌های عمر، جزء بیمه‌های اشخاص محسوب می‌شوند. بیمه عمر،‌‌‌ قراردادی است که به موجب آن بیمه گردر مقابل دریافت حق بیمه، متعهد میشود که در صورت فوت بیمه گذار یا در صورت زنده ماندن او در موعد تعیین

فایل : 23 صفحه

فرمت : Word