مقاله کامل مدیریت استراتژیک- آموزه‏هايي از بهترين شركت‏هاي ناشناخته جهاني

آموزه‏هايي از بهترين شركت‏هاي ناشناخته جهاني
چكيده
تفکر غالب براي تحليل چگونگي شکل‏گيري و محتواي استراتژي شرکتهاي کوچک و متوسط بر محور‏هايي استوار است که شکل‏گيري استراتژي ها را، حاصل انفعال و يا انباشت تدريجي تجربيات مديراني مي پندارند که غالبا مالک شرکتها نيز هستند.
آشکار شدن رهبران بزرگ جهاني در بازارهاي تخصصي کوچک،بازنگري در نگرشهاي مربوط به شرکتهاي کوچک و متوسط را ضروري ساخته است. شرکتهاي کوچک گمنامي وجود دارند که از مفروضات مديريت نوين پيروي نمي‏کنند و در عين حال رهبران پرمنفعت بازارهاي خويش هستند. آنان استراتژي هاي دگرگونه‏اي را به‏کار مي‏گيرند که مهمترين مشخصه آنها عدم انفعال در برابر محيط است.
مقدمهدر اقتصاد جهاني دانش‏محور،نقشي اساسي براي شرکتهاي کوچک و متوسط در نظر گرفته شده است. رقابت‏پذيري آتي کشورها به توان توليد دانش و به‏کارگيري آن بستگي خواهد داشت.اكنون شرکتهاي کوچک و متوسط از جايگاه ويژه‏اي در عرصه توليد دانش و به کارگيري آن و افزايش توان رقابت‏پذيري کشورها برخوردار هستند.
در ادبيات مديريت استراتژيک، مکاتب و رويکردهاي گوناگوني ظهور کرده‏اند که اغلب در فضاي کسب‏وکارهاي بزرگ توسعه يافته‏اند. ويژگيهاي کسب‏وکارهاي کوچک باعث شده است تا چنين رويکردهايي از کارآمدي مناسبي براي آنان برخوردار نباشند. شرکتهاي کوچک نسخه‏هاي کوچکتر شرکتهاي بزرگ نيستند و از ماهيت متفاوتي برخوردارند. تفاوت ماهوي، کاربرد بسياري از متدولوژي ها و ابزار مناسب شرکتهاي بزرگ را براي شرکتهاي کوچک نامناسب مي‏نمايد.
در بررسي فرايند شکل‏گيري و محتواي استراتژي هاي شرکتهايي کوچک و متوسط نيز،تفکر غالب بر حول محور استراتژي هايي است که از روي انفعال و تطابق و بر اساس يادگيري تدريجي مالک مديران آشکار مي‏شوند.
ضرورت بازنگري در نگرشهاي مربوط به شرکتهاي کوچک و متوسط براي بقا و برتري در بازارها با آشکار شدن رهبران بزرگ جهاني در بازارهاي تخصصي کوچک،بيش از پيش احساس مي‏شود. در نوشتار حاضر تلاش خواهيم کرد تا اين فرض که شرکتهاي کوچک بايستي از غولها بياموزند را معکوس
کرده و نگاهي متفاوت را از استراتژي هاي رقابتي شرکتهاي کوچک و متوسط معرفي کنيم.
مفروضات رايج استراتژي شرکتهاي کوچک و متوسط
بر مطالعه نحوه پيدايش و محتواي اصول رقابتي شرکتهاي کوچک و متوسط مفروضاتي حاکم است که با ظهور دسته جديدي از شرکتهاي گمنام لزوم بازنگري در آنها احساس مي‏شود. برخي از اين مفروضات به شرح ذيل هستند:
تداوم و بقا مهمتر از رشد: تمرکز اصلي تحقيقات در بررسي تجاري شرکتهاي کوچک بر استراتژي هايي است که «فرايند رشد» را تحت پوشش قرار مي‏دهند. در اين بررسيها پيشرانه‏هاي رشد شناسايي مي‏گردند. همچنين مشخص مي‏شود که چه نوع استراتژي هايي براي رشد توسط شرکتهاي کوچک موفق اتخاذ مي‏شوند.
به نقل از مجله «فورچون»، دغدغه اغلب کارآفرينان بيش از آنکه تنظيم سازمان باشد،ساختن آن است. براي آنها توسعه، يک وسواس و حتي گاه يک بيماري است که مبتني بر وسواس فکري آنها براي يافتن ثروت و ايجاد يک امپراتوري مورد توجه قرار مي‏گيرد (1).
استراتژي هايي که به تداوم و بقا شرکت مي‏انجامند کمتر مورد توجه قرار گرفته‏اند و اين در حالي است که «تلاش براي تداوم و بقا» متداولترين اتفاقي است که در تعداد زيادي از شرکتهاي کوچک روي مي‏دهد (2). از طرفي براي اکثر مالک مديران رشد و توسعه اولويت اصلي محسوب نمي‏شود. «پيتر دراکر» نيز معتقد است «مزاياي کوچک بودن در حال افزايش است. زماني که نگاه مي‏کنيد که چه کسي صادر مي‏کند در مي‏يابيد که شرکتهاي بزرگ نيستند که تنها عالي عمل مي‏کنند اما به غير از چند شرکت بزرگ
تمامي کالاهاي صادراتي در شرکتهاي متوسط ساخته مي‏شوند که بسيار تخصصي هستند. من فکر مي‏کنم شرکتهاي بزرگ محو خواهند شد اما من کسب‏وکارهاي بيشتر و بيشتري را ملاحظه مي‏کنم که در آن اندازه متوسط شرکتها بسيار بهتر است. تلاش براي بزرگ بودن به سهولت نتايج را پخش مي‏کند و سودآوري را نابود مي‏سازد.» (3)
بيشترين مدل هاي معمول تعالي مديريت حاصل بررسي شرکتهاي بزرگ يا رو به رشدي است که خدمات و محصولاتي کاملا در معرض ديد پديد مي‏آورند،از اين رو داستانهاي موفقيت بيشتر متمرکز بر شرکتهاي بزرگ بوده‏اند. روزنامه نگاران و استادان محافل علمي موفقيتهاي بنگاههاي بزرگ را به تصوير مي‏کشند و چنين القا مي‏کنند که شرکتهاي کوچک بايستي از اين غولها بياموزند و تقليد کنند. در دنياي کسب‏وکار شرکتهايي در سايه قرار دارند. شرکتهايي که در سطح جهاني به فعاليت مشغولند و حتي براي دنياي تجاري ناشناخته هستند. اين شرکتها توانسته‏اند بيش از 70 درصد سهم بازار جهاني را در اختيار بگيرند. هرمان سيمون در کتاب «قهرمانان پنهان» استراتژي‌ها و اقدامات شرکتهايي با چهره‏اي پنهان (low profile) و عملکرد بسيار عالي در آلمان را آشکار ساخته است. شرکتهاي کوچک و متوسطي که در گوشه‏اي خاص از بازار به طور کاملا تخصصي مشغول فعاليت هستند. آنان ضمن تلاش براي بقا و تداوم همچنان بر کوچک ماندن اصرار مي‏ورزند.
اين امر نشان مي دهد كه تحقيقات در مورد استراتژي هاي شركتهاي كوچك و متوسط بايستي تمركز خود را از
بررسي «استراتژي هاي رشد» بر «استراتژي هاي بقا و برتري در عين كوچك ماندن» تغيير دهند.تاثير گذاري و قدرت مواجهه با محيط: بسياري از رويكردهاي كنوني استراتژي بر اتخاذ تصميمات و سياستهايي تاکيد دارند که بر محيط بيروني شرکت تاثير گذار باشند. اما مالکان ممکن است احساس کنند که اين امر نمي‏تواند توسط آنان محقق گردد زيرا معمولا با محيطهاي پر مخاطره‏اي مواجه مي‏شوند که قدرت تاثيرگذاري بسيار اندکي بر آن دارند. ناتواني شرکتهاي کوچک در تاثيرگذاري بر اتفاقات حاصل ضعف آنان در نقدينگي،توان بازاريابي و نوآوري در فرايند و محصول است. مدل هاي کلاسيک و استراتژي هاي قطعي معمولا به گونه‏اي تنظيم مي‏شوند که شرکت قادر نيست تا در چهارچوب آن به فرصتها و تهديدهاي پيش بيني نشده پاسخ مناسب دهد. به نظر مي‏رسد استراتژي هايي که کمتر از منطق‏گرايي دقيق برخوردار هستند و در برابر وقوع رويدادهاي پيش‏بيني‏ نشده منعطف هستند کاربرد آسانتري براي مالکان داشته و از ارزش بيشتري برخوردار باشند (2).
نسبت دادن برخورد انفعالي به شرکتهاي کوچک از اعتبار زيادي برخوردار نيست. قهرمانان پنهان که از سوي «سيمون» معرفي شده‏اند قادر هستند با بهره‏گيري از نيروي انساني کم و در عين حال نوآور خويش و نيز استفاده از نزديکي به مشتري تاثيرات شگرفي بر جهت حرکت يک کسب و کار داشته باشند. گردش مالي آنان نيز آنان را از انفعال در برابر تغييرات محيط دور نگه خواهد داشت. شرکتهايي چون «بريتا» که در زمره قهرمانان پنهان قرار دارند ، قدرت خارق العاده‏اي در
تغيير جهت بازارها و عدم انفعال را به نمايش مي‏گذارند.
مشارکت جويي و خودرايي مالک مديران: ويژگيهاي رواني مالک مديران بر محتواي استراتژي شرکتهاي کوچک و متوسط تاثير فراواني دارد. ميزان ريسک‏پذيري، سخت‏کوشي و قابليت ايده‏پردازي بر اساس قضاوت و تجربه و نيز اهداف شخصي و تجاري مالکان به عنوان عوامل مهم در محتواي استراتژي شرکت نقش‏آفريني مي‏كنند. در شرکتهاي کوچک و متوسط رهبري مهمترين پديده تاثيرگذار بر کسب‏وکار است.

 از مطالب پيشين چنين برمي‏آيد که استراتژي اين شرکتها منبعث از مدل هاي تجويزي همراه با جزييات دقيق و مبتني بر فرايند شناخت کامل و جامع و يا تکنيک هاي پيچيده نيست بلکه بيش از هر چيز مبتني بر رويکردي منعطف و فطري براي بقا و تداوم در برابر رويدادهاي حاوي فرصتها و تهديدهاي پيش‏بيني نشده و متناسب با اهداف شخصي و تجاري مالکان است. استراتژي هاي شرکتهاي کوچک زماني از سوي مالکان مقبول مي‏افتند که سهولت اجرا را به همراه داشته باشند.

فایل : 23 صفحه

فرمت : Word