مقاله کامل كشت چغندر قند

مقدمه
چغندرها و سوئيس چاردها از كنوپودياسيها ( خانواده غازپاها) هستند . علاوه بر چغندهها و سوئيس چاردها اين خانواده شامل منگل ورزلها، چغندرقندها و لمس كوارترها مي باشند . مجموعه چغندقنندها شامل پيبل بيت، فرش ماركت و پروسيسنگ و سوئيس چارد مي باشند . ولي شامل منگل ورزل (چغندرهايي) كه به عنوان غذاي دامها استفاده مي شود ) يا چغندرقند كه به عنوان محصولي جهت توليد تجاري شكر پرورش داده مي شود ، نمي باشد.
تصور براين است كه چغندرها از چغندر دريايي بومي اروپاي شمالي گسترش يافته اند . چغندرها حداقل از قرن سوم ميلادي كشت شده و در قرن سوم به عنوان يك محصول كشاورزي توسط توليدكنندگان فرانسوي و آلماني كشت شده اند.
چغندرها به خاطر سبزيهاي دست چين شده ، ريشه هاي دست چين شده و ريش هاي چغندر و براي توليدات مختلف ديگر توسط تهيه كنندگان به كاربرده مي شوند . برگهاي تر و تازه سوئيس چارد براي برنج سازي و مخلوط سالاد برداشت مي شود و برگهاي بزرگ براي بسته بندي برداشت مي شوند. (1)
انواع و كشت
چغندر پروسيسنگ چغندرهايي هستند كه براي پروسيسنگ پرورش داده مي شوند . معمولاً استوانه اي شكل هستند . چغندرهاي استوانه اي براي توليد چغندرهاي قطعه قطعه شده يكنواختي شكل و كارايي بيشتري دارند و نياز بزرگي براي پروسيسرها مي باشند . غير پيوندها : داراي شاخه هاي كوتاه ، ريشه گرد و قرمز رنگ داراي انتهاي قرمز مايل به زرد هستند . پيونديها: رد اي سي اف يك ضد سركسسپرا ( نوعي بيماري) چغندرهاي پيوندي داراي
مزيت بذردهي بالا، تقويت و رشد ريش ها و شاخه ها و پايداري ايجاد كردن در مقابل بعضي بيماريها چون سركسپرا مي باشد . در مقابل توان بالاي چغندرهاي پيوندي منجر به رشد بيش از اندازه ريشه ها شود كه در اثر به تعويق افتادن زمان برداشت آب و هواي نامناسب يا دلايل ديگر اين رشد سريعتر صورت گيرد. (2)
تيبل بيت
تيبل بيت كه بعنوان چغندرهاي فرش مركت هم شناخته شده اند انواع گرد و قرمز آن عبارتنداز : استينهاي دترويتي، رابي كوئين، پيوندها: رد سي اف يك، پيس ماركر پيوندتري، براي آزمايش: اونگراف يك ، بيگ رد، ايواكس، واريوراف يك. براي دسته چين كردن : كروسبيرگرين تاپ و نيتركيپر . (3)
ناولتي بيت
بعضي از چغندرها رنگها و شكلهاي غيرمعمولي دارند . اپن چغندرها به عنوان چغندرهاي ناولتي شناخته شده اند . قرمز و دراز: سيليندرا، فورنو. رنگ قرمز و سفيد متناوب ، چياگيا، زرد و گرد: بارپي گرلدن ، گرد و سفيد:‌ شووايت ، آلبينو بيشتر انواع چغندرهاي استوانه اي شكل مزه خاك مي دهند كه باعث شده عرضه آنها محدود شود . (3)
چغندرهاي اسفناجي
چغندرهاي اسفناجي ، تيبل بيت هستند كه به خاطر برگهاي آبدارشان پرورش داده مي شوند . اين نوع چغندر در دوره هاي زيادي مي تواننند برداشت شوند . نوع اصلي آن بارپي رد بول است .(3)
سوئيس چارد
سوئيس چارد چغندري است كه به خاطر برگهاي خوردني آن پرورش داده مي شود . گلبرگهاي بزرگ و پهن دارد كه ممكن است سبز، قرمز يا رنگانگ ( چند رنگ) باشد . گلبرگ سبز، كولوموس، گلبرگ قرمز‌، شارلون، روبارب چارد . گلبرگ هاي چند رنگ : رنگهاي روشن ( قرمز، زرد ، سفيد نارنجي، ارغواني و صورتي ). (4)
زراعت پاييزه چغندرقند در مناطق گرمسيري
از مزاياي كشت پاييزه در مقايسه با كشت بهاره چغندرقند مي توان به موارد زير اشاره نمود:
بهره گيري گياه از بارندگيهاي پاييزه و زمستانه در نتيجه مصرف آب كمتر در مقايسه با كشت بهاره به ميزان 20 الي 30 درصد
پايين بودن هزينه توليد در مقايسه با كشت بهاره
پايين بودن تراكم علفهاي هرز و آفات در فصل زمستان در مقايسه با كشت بهاره
امكان كشت دوم بعد از زراعت چغندرقند
بازده توليد در واحد سطح بيش از مناطق ديگر ا زمتوسط عملكرد در كشت پاييزه 40 تن در كشت بهاره 27 تن در هكتار است .
شرايط اكولوژيكي لازم براي كشت چغندرقند
چغندرقند گياهي از تيره اسفناج مي باشد . مناسبترين درجه حرارت براي جوانه زدن بذر چغندرقند 8 درجه و براي رشد و نمو آن در دوره رشد 28-20 درجه سانتيگراد است . يخبندان در مراحله جوانه زدن موجب از بين بردن جوانه اوليه آن مي گردد.
چغندرقند براي رشد و نمو كامل و ذخيره قند در غده احتياج به نور خورشيد گرما و رطوبت مناسب
دارد . اين گياه نسبت به خاكهاي شور و قليايي مقاومت خاصي نشان داده و احتياج به خاكهاي با PH خنثي و قليايي دارد . خاكهاي رسي و رسي ليموني بهترين نوع خاك براي كشت چغندرقند مي باشد .
طول مدت رشد و نمو در كشور معمولاً حدود 8 ماه خواهد بود و در اين مدت هر هفت روز و در نواحي سردسير هر ده روز به آبياري نياز دارد كه به صورت غرقابي انجام مي گيرد.(6)
تاريخچه كشت چغندرقند در ايران
اين گياه در گذشته به عنوان سبزي در ايران كشت و مصرف مي شد . از سال 1275 اولين كارخانه قند ايران در قريه كهريزك نصب گرديد و عملاً كشت چغندرقندبه منظور توليد قند و شكر شروع شد ولي متاسفانه به خاطر اوضاع و احوال سياسي آن زمان كارخانه تعطيل شد و باعث متوقف شدن كشت چغندرقند گرديد . در سال 1310 كارخانه مجدداً آغاز بكار گرديد. و تا كنون با استقرار و فعاليت 10 كارخانه در استان خراسان، 5 كارخانه در فارس، 4كارخانه د رآذربايجانغربي و حدود 16 كارخانه در ساير استانها يكي از فعاليتهاي زراعي ايران تشكيل مي دهد.(6)
پراكندگي كشت چغندرقند در ايران
كشت چغندرقند هم اكنون در اكثر استانهاي كشور رايج است . طبق تحقيقات استان خراسان با دارا بودن 9/41 درصد سطح زير كشت 3/41 درصد توليد و استان خوزستان با داشتن 2/4 درصد سطح زير كشت 7 درصد توليد را به خود اختصاص داده است . (6)
تقويم كشت چغندرقند
كاشت چغندرقند
كشت چغندرقند در اغلب نقاط كشور به استثناي استان خوزستان در بهار كشت و در پاييز برداشت مي شود و در خوزستان چغندرقند در پاييز كشت و در بهار سال بعد برداشت مي گردد . در خراسان در اوايل فروردين كشت چغندرقند آغاز مي شود و تقريبا تا 15 ارديبهشت ادامه مي يابد گاهي ممكن است كاشت اين محصول هم صورت گيرد ولي بازدهي خوبي نخواهد داشت . در استانهاي باختران 15 اسفند تا آخر فروردين ،‌همدان 15 فروردين تا آخر ارديبهشت ، مركزي 15 اسفند تا آخر فروردين ، تهران 15 اسفند تا آخر فروردين و خوزستان 15 شهريور تا آخر دي ، زمانهاي مناسب كاشت چغندرقند مي باشند . براي كاشت چغندرقند بايد زمين را شخم و تسطيح گردد و كشت با بذرپاش صورت گيرد. (6)
كاشت محصول
چغندرقند گياه يكساله مي باشد . محصول فصل سرماست كه در درجه حرارت 46-50 درجه فارنهايت (10-17 درجه سانتيگراد) بهترين رشد خود را انجام مي دهد . درجه حرارت بالاتر باعث رشد سريع گياه و ايجاد حلقه هاي سفيد در درون چغندر مي شو . حداقل درجه حرارت خاك براي جوانه زدن بذر چغندرقند 41 درجه (5 درجه سانتيگراد ) مي باشد . بالاترين درجه حرارت براي جوانه زدن 95 فارنهايت (25 درجه سانتيگراد )مي باشد . چغندرقند به يك دوره سرما به مدت دو هفته با درجه حرارت 39-50 درجه فارنهايت ( 10-9/3 درجه سانتيگراد) نياز دارد تا براي گلدهي تحريك شود . چغندر برفك و يخبندانهاي ملايم را تحمل مي كند. (6)
بذرپاشي يا كاشت
در مزرعه نخستين كاشت معمولاً در ماه مرس يا آوريل صورت مي گيرد . چغندرقند بروسيسنگ مي تواند در اوايل ماه مي يا اواخر ماه ژانويه كاشته شوند . براي عرضه مداوم چغندرهاي دست چين شده هر 2 يا 3 هفته يكبار بذرافشاني كنيد. براي چغندرهاي فرش ماركت گياه ها بايد 2 يا 3 اينج (5/7-5 سانتيمتر ) با هم فاصله داشته باشند . رديف ها به طور معمول 40 –32 اينچ فاصله (102-81 سانتيمتر) از هم فاصله بايد داشته باشند و گياهان بايد حدود 24-12 اينج ( 61-5/30 سانتيمتر ) از هم فاصله داشته باشند . دانه ها را در عمق 4/0-1 اينچي (5/2-1 سانتيمتر) بكاريد . معمولاً‌در هر جريب 10-8 پوند دانه (2/11-9 كيلوگرم) كاشته مي شود . تعداد دانه هاي تيبل بيت در هر 30 گرم 600و 1 عدد مي باشد . سويس چارد معمولاً در قطعه هاي 40 اينچي (102 سانتيمتري) با فاصله 12-9 اينج بين گياهان كاشته مي شود . حدود 8-6 پوند دانه براي كاشت در هر جريب لازم است.
اگر تمايل داريد كه چغندرهاي كوچك تو در تو داشته باشيد اين كار را مي توانيد با كم كردن فاصله بين رديف ها تا حدود 15-10 اينج (25-38 سانتيمتر ) و با نگهداشتن حدود 35-30 گياه در هر فوت (115-100 تا در متر ) انجام دهيم .
خاكها
چغندر خاكهاي عميق خرد شده و زهكشي شده را ترجيح مي دهد . مانند خاك گلداني – شني، خاك گلداني- لجني، كود. چغندر ممكن است در زمينهاي سنگين تر (گلي تر ) نيز رشد نمايد . اما برداشت آن مشكل تر مي شود و رشد ريشه نيز ممكن است معيوب باشد
. ميزان بالاي مواد آلي در خاك مطلوب است و به توليد رطوبت كافي و مناسب كمك خواهد كرد چغندر سيستم بزرگ ريشه اي دارد كه حدود 3 فوت (1متر) يا بيشتر در خاك فرو مي رود . مگر اينكه رشد آن محدود شود.
رطوبت يكنواخت خاك براي بدست آوردن كيفيت عالي حياتي است . محصولات را آيش نمائيد تا از بيماريهاي رطوبتي و پوسيدگي ريشه جلوگيري شود . رطوبت روي خاك كه ممكن است آن را غرق كند يا تحت تاثير هوا قرار دهد حساس است . براي بدست آوردن حداكثر محصول PH خاك را به 0-6 يا بيشتر برسانيد . از پيشنهادات آزمايش خاك براي ميزان استفاده از آهك پيروي نماييد . مزارعي كه در آن چغندر پورسيسنگ كاشته مي شود زمين توسط افراد باري باقيمانده هاي كلريدهيدروكربن آزمايش مي شود كه اگر مقدار باقي مانده و غيرقابل قبول بود پس داده مي شود .(6)
كوددهي
آزمايشات خاك پيش از كاشت دقيقترين راهنماييها براي نيازمنديهاي كود دهي هستند اگر پاسخ هاي مطلوب كوددهي در چغندرها تشخيص داده شد . مديريت خوب كارها حياتي است . اين كارها شامل استفاده از مقادير پيشنهادي ، انتخاب مناسب خاك ، كنترل خوب علفهاي هرز ، كنترل حشرات و بيماريها ، آماده سازي محل كاشت بذر و روشهاي مناسب بذرپاشي و برداشت به موقع مي باشد .
به خاطر تاثير نوع خاك ، شرايط آب و هوايي و بعضي مسائل فرهنگي ديگر پاسخ محصول به كود دهي ممكن است هميشه دقيقاً قابل پيش بيني نباشد . نتايج آزمايش خاك ، تجربه مزرعه و علم و نيازمنديهاي خاص محصول به تخمين ميزان كود و نوع

فایل : 51 صفحه

فرمت : Word