بررسی تجارب جهانی و اسناد فرادست بازآفرینی شهری (فرهنگ مبنا)

سیر تحوّل مرمت شهری در دهه های اخیر، سرانجام این جریان را به سازماندهی و گردهم آوردن اقدامات خود در چارچوب بازآفرینی شهری رسانده است. بازآفرینی شهری، به مثابه روایتی فراگیر و یکپارچه از مرمت شهری، جریانی است که از یک سو به تمامی وجوه و محدودیت های امر توسعه در بطن شهر موجود توجه می کند و از سوی دیگر، به تدارک فرصت و استفاده از هر فرصتی برای تبدیل ساختن آن به ابزار یا راهی برای رسیدن به توسعه می پردازد. در این میان، بازآفرینی، نیروهای محرکه و دستاویزهای متنوعّی را به عنوان محور یا هدف خود برگزیده و یا به تعبیری با استفاده از رویکردهای گوناگون، فرصت های متنوّع توسعه ای را فراروی خود قرار داده است. به این ترتیب و طی مدت زمانی که از آغاز تکوین جریان بازآفرینی در شهرها می گذرد، تعداد و فراوانی رویکردهای مرتبط با آن، بسیار گسترده بوده است.

انتخاب هریک از این رویکردها ازجمله «فرهنگ مبنا»، به معنای این نیست که بازآفرینی، از سایر جنبه های مرتبط با توسعه شهری چشم پوشیده است، بلکه نوعی انتخاب، این جریان را به سوی بهره برداری هرچه بهتر از بالقوّگی های موجود و بازتعریف سازوکارهای فراموش شده شهر در رسیدن به رونق اقتصادی و از این طریق، فراهم آوردن امکان توسعه یکپارچه، هدایت می کند.

از سوی دیگر، تفاوت در مفهوم «بازآفرینی فرهنگی » و «بازآفرینی فرهنگ مبنا »، دلایل و انگیزه هایی دارد که وجه اقتصادی آن نیز در این میان قابل توجه است. پرهزینه و زمان بر بودن بازآفرینی فرهنگی از یک سو و تأکید بازآفرینی فرهنگ-مبنا بر رویدادمداری و ترویج فعالیت های فرهنگی همزمان با احیاء و حفاظت از میراث شهری از سوی دیگر، اصلی ترین عامل این تفاوت بوده است.