مقاله هوش هيجاني و آزمون
[ويرايش] نظريه ولايت فقيه
نوشتار اصلي: ولايت فقيه
ولايت فقيه پايهٔ جمهوري اسلامي ايران است، هرچند در سال ۱۳۵۸ که ۹۸٫۲ درصد از شرکتکنندگان در همه پرسيي گزينش نوع حکومت به جمهوري اسلامي راي دادند، ولايت فقيه به مفهوم کنونيي آن براي بسياري شناختهشده نبود. به باور برخي شيعيان در زمان غيبت امام غايب، فقيه واجد شرايط به عنوان ولي فقيه انتخاب ميشود که وظايف امام غايب در زمان غيبت را بر عهده دارد. نظريه ولايت مطلقه فقيه در سالهاي اخير توسط روحالله خميني مطرح شده و نظريات مشابهي نيز در آثار فقهاي اقدم و فقهاي قديم و فقهاي متأخر نيز موجود ميباشد(ر.ک. حکومت اسلامي-حسينعلي منتظري).
[ويرايش] اصول حکومت جمهوري اسلامي ايران
برابر قانون اساسيي ايران، «اصول حکومت جمهوري اسلامي ايران بر پايه جمهوريت و اسلاميت بنا شدهاست، جمهوريت همان راي و اراده مردم در اداره برخي امور کشور است و اسلاميت يعني مطابقت داشتن قوانين با دين اسلام.» [۲] نتيجهٔ اين تفسير آن شد که در حکومت ايران «مطابقت داشتن قوانين با دين اسلام» پايه قرار دادهشد
و طبقهٔ روحاني و پشتيبانان آن، که بيشتر از ميان بستگان روحانيان و بازاريان مخالف مردمسالاري هستند؛ انحصار حکومت را در دست گرفتند و از آن هنگام، هرگاه نياز باشد، براي مشروعيت دادن به تصميمگيريهاي خود، انتخابات هدايتشده برگزار ميکنند، و اين همان «راي و اراده مردم در اداره برخي امور کشور» است.
[ويرايش] تاريخچه
اين نوع حکومت در ۱۲ فروردين ۱۳۵۸ مورد همه پرسي قرار گرفت که ۹۸٫۲ درصد شرکتکنندگان به آن راي آري دادند. تصور مردم از جمهوري اسلامي، گونهاي جمهوري بود که به اسلام احترام بگزارد، اما در واقع حکومت جديد به صورت حکومت طبقه روحاني در آمد. در اين نوع حکومت رهبر (ولي فقيه) بالاترين رکن نظام است که طبق قانون اساسي فرمانده کل قوا و ناظر سه قوه مجريه، مقننه و قضاييهاست. رئيس قوه مجريه رئيس جمهور است که با راي مستقيم مردم به فرد تاييد صلاجيت شده شوراي نگهبان قانون اساسي انتخاب ميشود و مدت رياست جمهوري او که بايد از رجال سياسي باشد ۴ سال است. يک فرد تنها ميتواند براي ۲ دوره متوالي يعني ۸ سال رئيس جمهور باشد. رئيس جمهور وظيفه عزل و نصب وزرا را دارد. براي نصب هر وزير رئيس جمهور
ميبايست نام او را جهت اخذ راي صلاحيت نمايندگان مجلس به مجلس شوراي اسلامي بفرستد. همچنين انتخاب معاون محيط زيست و رياست بانک مرکزي از وظايف رئيس جمهور است. رئيس قوه مقننه يا قانون گذاري همان رئيس مجلس شوراي اسلامي است که از ميان نمايندگان مجلس با راي اعضا به صورت سالانه انتخاب ميشود. مجلس شوراي اسلامي داراي ۲۹۰ عضو است که اعضاي آن از ميان کساني که شوراي نگهبان آنها را تائيد صلاحيت کرده، به وسيله مردم از راه انتخابات انتخاب ميشوند و مدت نمايندگي آنها ۴ سال است. رئيس قوه قضاييه با حکم رهبر به مدت ۵ سال قابل تمديد عزل و نصب ميشود و مسئوليت اداره قوه قضاييه و عزل و نصب روساي دادگستري استانها و ادارات ذيربط آن همچون ديوان عالي کشور و دادستاني کل کشور را به عهده دارد.
[ويرايش] ساختار
رهبر
در جمهوري اسلامي بالاترين مقام رهبر (ولي فقيه) است که توسط مجلس خبرگان انتخاب ميشود. رهبر تنها در برابر مجلس خبرگان پاسخگو است، که اين مجلس خود مسووليتي در اعمال مردمسالاري يا پاسداري از آن ندارد. به اين ترتيب، رهبر تا هنگامي که مقررات اسلام را برابر نظر مجلس
خبرگان اجرا ميکند، از اختيارات بالايي برخوردار است. او بااختيارتعيين رئيس سازمان دولتي صدا و سيما و سياستهاي آن، در تبليغ ديدگاهها و باورهاي همصنفان خود کاملا آزاد است؛ و داراي سمت فرماندهي کل قوااست.
مجلس خبرگان
کانديدهاي اين نهاد بايد داراي شرايط اجتهاد و فقاهت باشند که صلاحيت علمي آنان از طرف حوزهٔ علميه تأييد ميشود. در حال حاضر گرفتن آزمون و تأييد صلاحيت علمي به شوراي نگهبان واگذار شده. نمايندگان اين نهاد توسط رأي مستقيم مردم انتخاب ميشوند.
حاکمان اصلي در جمهوري اسلامي ايران، مجلس خبرگان و رهبر هستند.
شوراي نگهبان
اين شورا دو کار عمده دارد:
۱. گزينش از ميان داوطلبان نامزديي انتخابات (رياست جمهوري، مجلس، …) و معرفيي نامزدهاي مجاز به شرکت درانتخابات؛ به اين ترتيب تنها نامزدهايي مجاز به برگزيدهشدن خواهند بود که
برابر سياستهاي رهبر و مجلس خبرگان رفتار کنند.
۲. بررسيي قانونهاي تصويب شده در مجلس از نظر مغايرت نداشتن آنها با مقررات اسلامي؛ هر قانون براي اجرايي شدن بايد در آغاز بهوسيلهٔ اين شورا تاييد شود.
اعضاي شوراي نگهبان ۶ حقوقدان، که توسط رئيس قوه قضاييه به مجلس شوراي اسلامي معرفي و توسط نمايندگان مجلس شوراي اسلامي انتخاب ميگردند، و ۶ فقيه، که مستفيما توسط رهبر تعيين ميشوند، هستند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامي
نيرويي است در کنترل رهبر که براي نگهباني ازجمهوري اسلامي ايجاد شدهاست و افزون بر نيروهاي رسميي زميني، هوايي و دريايي و چند نيروي ديگر؛ نيروي مقاومت بسيج و لباسشخصيها را در بر ميگيرد.سرکوب هرگونه مخالفت داخلي، و کمک به ستيزهگران اسلامي در اسرائيل، لبنان و ذيگر نقاط جهان از وظايف اين نيرو است.
صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران
سازمان راديو و تلويزيون دولتي ايران است که در کنترل رهبر قرار دارد و وظيفي آن پخش سياستهاي نظام است به شرح زير:
۱. تبليغ باورها و سليقههاي رهبر، همصنفانش و طبقهٔ حاکم
۲. پخش برنامههاي اسلامي
۳. القائ اين که مردم بايد سپاسگزار حاکمان باشند
۴. ترويج ماتم و سوگواري به مناسبتهاي گوناگون مذهبي و غير مذهبي
۵.دشمنيورزي با فرهنگ ايراني، با اين باور که توجه مردم ايران به فرهنگ ايراني از توجه ايشان به ارزشهاي مورد نظر حاکمان خواهدکاست
۶. جلوگيري از پخش، يا محدود کردن پخش هر چيزي که ممکن است از توجه مردم به به ارزشهاي مورد نظر حاکمان بکاهد، از جمله برنامههاي هنري، سازهاي موسيقي و برنامههاي شاد
۷. بايکوت ايرانيان سرشناسي که با سياستهاي نظام مخالف هستند
۸. بياعتنايي به سازندگان ايران نوين و دستاوردهاي آنها
۹. دشمني با يهوديان، گاهي بيپرده و گاهي باصهيونيست خواندن آنها
۱۰. القائ اين که جهان غرب در بحران، سردرگمي و گمراهي بهسرميبرد و هيچ نکتهٔ مثبت و قابل توجهي در آن وجود ندارد
ريس جمهور
بعد از رهبر ريس جمهور بالاترين مقام در کشور است که هر ۴ سال يکبار از ميان نامزدهاي تاييد صلاحيت شده بوسيله شوراي نگهبان توسط راي مستقيم مردم انتخاب شده و حکم رئيس جمهور توسط رهبري تنفيذ ميگردد.
مجلس شوراي اسلامي
مجلس شوراي اسلامي در ايران وظيفه قانون گذاري و نظارت بر دولت را دارد. نمايندگان مجلس شوراي اسلامي از ميان نامزدهاي تاييد صلاحيت شده توسط شوراي نگهبان هر ۴ سال يکبار توسط راي مستقيم مردم انتخاب ميشوند.قوانين تصويب شده توسط نمايندگان مجلس تا هنگامي که به تصويب شوراي نگهبان نرسد قانونا قابل اجرا نيست.
قوه قضائيه
رئيس قوه قضائيه توسط رهبر انتخاب ميشود که هر انتخاب براي مدت پنج سال ميباشد که البته محدوديتي براي انتخاب مجدد وجود ندارد. اين قوه با دادگاهي و زنداني کردن بسياري از آزاديخواهان دولتي و غير دولتي از۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴، يکي از مهمترين اهرمهاي فشار عليه دولت مردمي رئيسجمهور محمد خاتمي بود.
[ويرايش] نظام جمهوري اسلامي افغانستان
[ويرايش] پيش زمينهها و پيدايش
با شکست طالبان توسط ائتلاف جهاني ضد تروريسم به رهبري آمريکا لويه جرگهٔ اضطراري براي تشکيل دولت انتقالي تشکيل شد.در اين لويه جرگه ۲ تن از رهبران سياسي و مذهبي شيعه و سني افغانستان به نامهاي آيت الله آصف محسني و عبدالرب سياف خواهان افزودن کلمهٔ اسلامي به دولت انتقالي شدند.اين کار انجام شد و دولت انتقالي اسلامي افقانستان بر سر کار آمد.تأثير افزايش اين کلمه ماندگار بود و نويسندگان قانون اساسي جديد افغانستان هم نام رژيم سياسي افغانستان را جمهوري اسلامي ناميدند.
[ويرايش] ويژگيها
در جمهوري اسلامي افغانستان رئيس جمهوري با راي مستقيم مردم براي ۵ سال انتخاب ميشود. دو
فایل : 9 صفحه
فرمت : Word