مقاله درباره فرهنگ سازمانی وتاثیر آن بر رضایت شغلی جدید

دانشگاه پیام نور مرکز اردبیل
پروژه تحقیقاتی براي دريافت درجه كارشناسي مديريت دولتي
عنوان تحقیق :
بررسي فرهنگ سازماني و رابطه آن با رضايت شغلي كاركنان فرودگاه های اردبيل
استاد راهنما
محبوب علیزاده
نگارش :
افشین قلیزاده-حجت نخجوانی
شهریور ماه 1390
فصل اول:
کلیات
مقدمه:
در جهان امروز بسیاری از فعالیتهای اساسی و حیاتی مورد نیاز جامعه به وسیله سازمانهای گوناگون انجام می شود یعنی پیشرفت و بقای جامعه تابع عملکرد موثر سازمانهاست. بنابراین می توانیم جامعه امروز را جامعه سازمانی بنامیم، مهمترین وسایل پیشرفت و ترقی جامعه ، سازمان هایی هستند که بتوانند با کارآیی و اثربخشی از عهده وظایف خود برآیند که در این میان کارکنان سازمان نقش اساسی در ایفای رسالت و موفقیت سازمان به عهده دارند.(علاقه بند، مدیریت آموزشی، 1370).
موفقیت سازمان در گرو مساعد ساختن محیط و مرهون ایجاد شرایطی است که عضو سازمان را دلگرم کند ودر حمایت از او برای عملکرد بهتر و بهره وری بیشتر موثر باشد. در علم مدیریت و رفتار سازمانی امروز راهبردهای نوین و کارآمد برای ایجاد انگیزه رفتارهای مطلوب برای دست یابی به اهداف سازمان و افزایش بهره وری مورد نظر و استفاده مدیران سازمان قرار گیرد. یکی از این راهبردها ایجاد فرهنگ سازمانی مطلوب است. در واقع نگرش سازمان به فرهنگ، اندیشه نسبتاً جدیدی است. فرهنگ را روح سازمان و انرژی اجتماعی تعریف می کنند که می تواند سازمان را به جلو راند یا از حرکت باز دارد و این توان بالقوه به خاطر تاثیری است که فرهنگ بر رفتار کارکنان دارد. با این همه فرهنگ سازمانی تازه ترین و شاید جدال آمیزترین مباحث نظری سازمان باشد. فرهنگ سازمانی ریشه در باورها، ارزشها،
و هنجارها دارد، بنابراین مطالعه درباره آن زمان بر و نیازمند ژرف نگری بسیار است. نظریه پردازان در دهه های اخیر با تصدیق اینکه فرهنگ نقش مهمی در زندگی اعضای سازمان دارد، به این امر توجه کرده اند، آنان نخست فرهنگ را تعیین کننده مرز سازمانی دانسته دوم نوعی احساس هویت در وجود اعضای سازمان تزریق می کند و سوم اینکه فرهنگ باعث می شود که در افراد نوعی تعهد نسبت به چیزی به وجود آید که آن چیز بیشتر از منافع شخصی فرد است. فرهنگ می تواند از طریق ارائه استانداردهای مناسب سازمان را به هم متصل کند، به عنوان یک عامل کنترل به حساب آید که موجب بوجود آمدن رفتارها و نگرش کارکنان می شود، به طور خلاصه فرهنگ بر تمام جنبه های سازمان تاثیر می گذارد و در سازمان پدیده ای به دور از نقش فرهنگ وجود ندارد. از جمله عواملی که پذیرای بیشترین تاثیر از فرهنگ سازمانی است می توان به عملکرد شغلی، انگیزش و به ویژه رضایت شغلی اشاره کرد، افزایش اثربخشی، کارایی در سازمانها نیازمند تامین شرایط متعددی است که مهمترین آن معطوف به عامل انسانی است. نیروی انسانی انگیخته شده برای اجرای وظایف، موثرترین عامل در محقق ساختن اهداف سازمانی است که این مهم بدون شک ریشه در خشنودی و رضایت مندی شغلی کارکنان دارد.(اسلامی ندوشن،1354).
لذا در این پژوهش سعی شده پس از بررسی فرهنگ سازمانی ، رابطه آن با رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل براساس نظر کارکنان فرودگاههای استان مورد ارزیابی قرار گیرد.
بیان مسئله:
وجود تنش و عدم رضایت شغلی اعضای سازمان, تهدید کننده سلامت جسم, روان و کیفیت زندگی اعضاء و مانع بزرگ در بهره وری و دستیابی به اهداف، توسعه فردی و اجتماعی و موفقیت در اهداف سازمانی است و با توجه به اینکه فرهنگ سازمانی نظام ارزشها و آداب و رسوم مشترک در بین اعضای سازمان است و تعاملات قسمتهای مختلف را برقرار می کند به عنوان یک ابزار موثر در ایجاد رضایت شغلی در کارکنان سازمان جهت عملکرد بهتر آنها تلقی می شود.
در واقع فرهنگ سازمانی به مثابه کلیدی در جهت ایجاد رضایت شغلی است که این رضایت در ایجاد انگیزه برای عملکرد بهتر نقش دارد که پی آمد این نیز موفقیت سازمان در اجرای رسالت خود می باشد.
در واقع شناخت فرهنگ سازمانی موجود و ارتباط آن با رضایت شغلی اعضا از ضرورتهايی است که می تواند مدیران را در سطوح بالا در ایجاد محیطی پرشور و مفید در جهت ایجاد انگیزه و رضایت کاری اعضاء سازمان کمک کننده باشد با توجه به اهمیت این موضوع در تحقیق حاضر سعی شده ضمن بررسی فرهنگ سازمانی ، رابطه آن با رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل مورد ارزیابی قرار گیرد . براي اين منظور با استفاده از مدل شش بعدی وایزبورد که عبارتند از 1- هدف 2- ساختار 3- رهبری 4- ارتباطات 5-پاداشها 6-مکانیزمهای مفید ، فرهنگ سازمانی حاکم در فرودگاههای استان اردبیل شناسایی وبه نقاط قوت وضعف آن پی برده ورابطه آن با رضایت شغلی کارکنان با استفاده از چهار عامل مهم برزضایت شغلی 1- عوامل انسانی 2- ماهیت کار 3- محیط کار 4-
عوامل فردی تعریف و از منظر کارکنان فرودگاههای استان اردبیل مورد بررسی قرار گیرد (مقیمی،1390،188،384)
بطور كلي تحقيق حاضر در پي پاسخگويي به سئوال زير است :
آیا بین فرهنگ سازمانی موجود و رضایت شغلی کارکنان فرودگاههای استان اردبيل رابطه معنی داری وجود دارد؟
سئوالات پژوهش :
سئوال کلی:
آیا بین فرهنگ سازمانی موجود و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل رابطه معنی داری وجود دارد؟
-آیا در بین کارکنان فرودگاههای استان نگرشها بطرف تغییر سازمانی جهت رضایت شغلی تمایلی وجود دارد؟
سئوالات ویژه:
-آیا بین اهداف سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه های اردبیل رابطه معناداری وجود دارد؟
-آیا بین ساختار سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه های اردبیل رابطه معناداری وجود دارد؟
-آیا بین رهبری سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه های اردبیل رابطه معناداری وجود دارد؟
-آیا بین ارتباطات سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه های اردبیل رابطه معناداری وجود دارد؟
-آیا بین پاداشهای سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه های اردبیل رابطه معناداری وجود دارد؟
-آیا بین مکانیزمهای مفید سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه های اردبیل رابطه معناداری وجود دارد؟
ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش:
فرهنگ سازمانی به عنوان عاملی مهم در افزایش بهره وری کارکنان، ارتقاء کیفیت خدمات و در نهایت پیشرفت و موفقیت سازمان مي باشد، با توجه به پیچیدگی و گستردگی سازمان امروز و مشکلات آنها، فرهنگ سازمانی می تواند با ایجاد محیط سالم و مطلوب بر روابط حرفه ای کارکنان اثر مثبت داشته و باعث ایجاد انگیزه بیشتر و تقویت روحیه همکاری و تعاون در کارکنان شود. فرهنگ قوی مشخص کننده ی توافق در میان اعضای یک سازمان در رابطه با اهمیت باورها و ارزشهای فرهنگ است وهمچنین باعث مقبولیت ارزشهای کلیدی سازمان شده و منجر به افزایش رضایت شغلی کارکنان می شود واحتمال اینکه آنها کارشان را ترک کنند کاهش می یابد.
فرهنگ سازمانی ثبات رفتاری را افزایش می دهد و راهنمایی می شود برای نوع رفتار در سازمان و ابزار قدرتمندی است برای رسمی سازی قوانین و مقررات به طوری که حتی می تواند نافذتر از کنترل رسمی سازمان عمل کند. زیرا فرهنگ ذهن و روح را مانند بدن کنترل می کند و باعث می شود که افراد در سازمان احساس بهتری نسبت به کاری که انجام می دهند پیدا کند و این خود باعث عملکرد و بهره وری بیشتر می شود که این افزایش بهره وری نیز به بهبود سطح زندگی و کیفیت بهتر زندگی و افزایش رفاه و در عین حال باعث رشد
فکری و افزایش توان اندیشه ای و کاری انسان می شود. مطالعات نشان داده که فرهنگ سازمانی بر تدوین اهداف، استراتژیها، رفتار فردی، انگیزش، رضایت شغلی، تعهد و مانند اینها تاثیر می گذارد.امروزه مدیران به خوبی به نقش و اهمیت فرهنگ سازمانی واقفند.
در واقع فرهنگ را می توان بیشترین عامل اثرگذار در عملکرد بهینه سازمان معرفی کرد. اجرای موفقیت آمیز راهبردها در سازمان در گرو ایجاد تعمیدات فرهنگی لازم در آنهاست و بدون موافقت و همراهی فرهنگ سازمانی نمی توان تحولی در سازمان ایجاد کرد.
مطالعات نشان می دهد فرهنگ سازمانی (مجموعه باورها و ارزشهایی که فرد به آنها پایبند است) بر نگرش کارکنان به شغل و سازمانشان، عکس العمل آنان نسبت به حرفه و کل سازمان تاثیر می گذارد.(دکتر علی رضاعیان،1387).
برخی نظریه ها نشان داده است که اگر اساس و معیار رضایت شغلی بدون توجه به فرهنگ سازمان مدنظر قرار گیرد نمی توان به نتایج صحیحی دست یافت و در صورتی که هدف، رساندن رضایت شغلی به بالاترین حد خود باشد لازم است بین نیازهای فردی و فرهنگ سازمانی هماهنگی لازم وجود داشته باشد، تنها در سایه ایجاد فضای مناسب در سازمان می توان رضایت شغلی را تقویت کرد.(رابینز، ترجمه پارسیتان واعرابی، 1374).
رضایت شغلی به عنوان عاملی مهم در موفقیت شغلی در سازمان، باعث افزایش کارایی و احساس رضایت فردی می شود و از طرف دیگر عدم رضایت باعث کم کاری، غیبت و سهل انگاری می شود پس می توان با
ایجاد زمینه و محیط مناسب برای رشد رضایت شغلی کارکنان فرایند انجام وظایف در سازمانها را در بستر مناسبتری قرار داد.
اهداف پژوهش:
اهداف اصلي پژوهش حاضر عبارتست از :
– شناخت فرهنگ سازمانی و ارتباط آن با رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل.
اهداف ویژه:
– تعیین میزان رابطه بین اهداف سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل .
– تعیین میزان رابطه بین ساختار سازمانی و رضایت شغلی آنان در فرودگاه اردبيل.
– تعیین میزان رابطه بین رهبری سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل .
– تعیین میزان رابطه بین ارتباطات سازمانی ورضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل .
– تعیین میزان رابطه بین پاداشهای سازمانی و رضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل.
– تعیین میزان رابطه بین مکانیزمهای مفید ورضایت شغلی کارکنان فرودگاه اردبيل.
چارچوب نظری فرهنگ سازمانی:
تاکنون چارچوب نظری منحصر به فردی برای مطالعه فرهنگ و تبیین ارزشهای فرهنگی ارائه نشده است ولی مدلهای مختلفی وجود دارد که می توان برای طبقه بندی فرهنگ سازمانی از آنها استفاده کرد. در این تحقیق سعی شده با استفادع از مدل شش بعدی وایزبورد” 1- هدف 2- ساختار 3- رهبری 4- ارتباطات 5-پاداشها 6-مکانیزمهای مفید” به نقاط قوت وضعف سازمان را بدست آورده ورابطه آن با

فایل : 134 صفحه

فرمت : Word