مقاله فارسی آبياري قطره اي

از گذشته هاي دور كشاورزي يكي از مهمترين راه هاي تأمين غذاي انسان بوده است. زراعت در ابتدا بستگي زيادي به مقدار بارش برف و باران داشت و اگر در يك سال به اندازه كافي بارندگي نمي شد، محصول خوبي هم بدست نمي آنمد، بنابر اين، نياكان ما به فكر افتادند تا از آبهايي كه در طبيعت به صورت رودخانه، چشمه، چاه و قنات وجود داشت، براي آبياري زمينهاي خود استفاده كنند. به اين ترتيب بود كه روش زراعت ديم به زراعت آبي تبديل شد.
از بين رفتن خاك كشاورزي، دشواريهاي فراوان آبياري و صرف وقت و هزينه زياد، انسان را به فكر انداخت تا راه جديدي براي آسان تر شدن آبياري مزارع خود پيدا كند. سرانجام با الهام از ريزش باران در طبيعت «آبپاش» اختراع شد. ولي چون از اين وسيله نمي توانستند براي زمينهاي بزرگ استفاده كنند، روش تازه اي براي آبياري باغها و مزارع پيدا كرده، آن را « آبياري تحت فشار » ناميدند.
در اين روش آب به وسيله پمپ يا ختلاف ارتباع تحت فشار قرار گرفته و به صورت باران يا قطره و يا روشهاي مناسب ديگر، در اختيار گياه قرار مي گيرد.
آبيري تحت فشار، روش ها و دستگاه هاي مختلفي دارد كه يكي از آنها روش آبياري «قطره اي» است.
روش آبياري قطره اي
آبياري قطره اي روشي است كه در آن آب به وسيله فشاري كه توسط پمپ و يا اختلاف ارتفاع به وجود مي آيد وارد لوله هاي اصلي و فرعي شده و با استفاده از
قطره چكان ها به صورت قطره در پاي درخت يا بوته چكيده و آب مورد نياز آن را تأمين مي كند. براي جلوگيري از ورود اجسام به داخل لوله ها، ابتدا آب از صافي هاي مخصوص گذشته و سپس وارد لوله ها مي شود. در صورتيكه نياز به دادن سموم و عناصر غذايي به گياه باشد، مي توان اين مواد را با روشهايي كه گفته خواهد شد به آب اضافه نموده و در اختيار گياه قرار داد.
با انجام آزمايش هاي گوناگون، مقدار آب مورد نياز هر گياه قبلا معين شده است و با قرار دادن تعداد معيني قطره چكان در اطراف هر گياه، مقدار آب مورد نياز آن در اختيارش قرار مي گيرد.
اين روش، بازدهي بسيار بالايي دارد و مي توان از آن براي آبياري باغهاي مختلف و بسياري از گياهان جاليزي در خاكهاي مختلف با زمينهاي داراي پستي و بلندي استفاده كرد.
درصورت وجود مزارع و باغهاي بزرگ، بهتر است آن ها را به قطعه هاي كوچكتر تقسيم نموده و به نوبت آبياري كرد.
قسمتهاي مختلف روش آبياري قطره اي
تجهيزات آبياري قطره اي از سه قسمت اصلي تشكيل شده است كه عبارتند از:
قسمت تأمين فشار و كنترل مركزي
لوله ها(لوله هاي انتقال آب و لوله هاي داخل مزرعه)
قطره چكان
قسمت تأمين فشار و كنترل مركزي
براي اينكه بتوان از روش آبياري قطره اي استفاده كرد بايد اول آب را تحت فشار قرار داد. اين كار در قسمت تأمين فشار و كنترل مركزي انجام مي شود.
در قسمت تأمين فشار و كنترل مركزي كارهاي زيادي انجام مي وشد كه شامل تحت فشار قرار دادن آب، تصفيه آب، تعيين مدت زمان آبياري، اضافه نمودن كود و مواد شيميايي لازم به آب مي باشد. اجزاي تشكيل دهنده اين قسمت عبارتند از:
پمپ- شير تنظيم فشار-شير يكطرفه-سيكلون-فيلترهاي شني و توري-مخزن كود و مواد شيميايي- كنتور آب- دستگاه برنامه ريز-شير برقي- فشار سنج- تابلوهاي كنترل برق.
لازم به ذكر است كه در بازديد انجام شده از تمام موارد زير استفاده نمي شد، بعنوان مثال به دليل وجود حوضچه ذخيره ديگر سيكلون دركار نبود.
حال به عمل هر كدام از قسمتهاي بالا مي پردازم:
پمپ
اين وسيله وظيفه تامين فشار را به عهده داشته و آب را با فشار، از جايي به جاي ديگر منتقل مي كند.
به محلي كه پمپها، لوله مكش، لوله رانش، لوله اي كه آب را از پمپ خارج مي كند) در آن قرار دارد «ايستگاه پمپاژ» گفته مي شود.
سيكلون
اولين مخزني است كه بعد از پمپ قرار داشته و آب وارد آن شده و تصفيه اوليه انجام مي شود. سيكلون يك محفظه مخروطي مانند است كه آب از بالا وارد شده و با سرعت زياد در آن مي چرخد و بعد از ته نشين شدن مواد جامد به فيلتر شني وارد مي گردد. بعد از اينكه آب از بالا وارد شد و به پايين مخزن رسيد و سرعت آن كاهش يافت، از قسمت وسط استوانه به طرف بالا حركت كرده،وارد لوله خروجي مي شود. در قسمت پايين سيكلون، محفظه اي به نام «مخزن رسوبات» قرار دارد كه ذرات شن جدا شده در آن جمع آوري مي شوند.
اگر ذرات شن و سيار مواد خروجي در آب زياد باشد بايد در هر نوبت آبياري، اين مخزن را تميز كرد. براي اين كار كافي است در مخزن رسوبات را باز نموده و رسوبات را از آن خارج كرده و دوباره در آن را بست.
فيلتر شني
آب، پس از عبود از سيكلون وارد فيلتر شني شده و مواد ريز و معلق آن توسط ذرات شن گرفته مي شود. اين مخزن از سه لايه شن تشكيل شده است. اندازه ذرات شن در هر لايه با لايه ديگر فرق دارد. اين فيلتر از ورود مواد ريز و معلق در آب به قطره چكان جلوگيري مي كند. ذرات ريز معلق آب توسط شن گرفته مي شود.
براي تميز كردن فيلتر هاي شني، كافي است كه جريان آب در اين مخزن را برعكس كنيم. اين كار به وسيله شير فلكه هاي نصب شده بر روي مخزن انجام مي شود.
مخزن كود و مواد شيميايي
اين مخزن به وسيله دو شيلنگ به جريان آب وصل مي شود تا كود و ساير مواد شيميايي از طريق آن با آب مخلوط شده و وارد مزرعه يا باغ شود. براي توزيع كود جامد قابل حل، ابتدا بايد آن رادر آب حل نموده و بعد از صاف كردن، در مخزن ريخت.
بايدتوجه داشتكه نيم ساعت قبل از تمام شدن آبياري بايد كود داخل مخزن به مصرف رسيده باشد.
زمانيكه قطره چكان ها با ذرات ريز مسدود مي شوند، مي توان با ريختن كلر و سولفات مس در مخزن، انها را شستشو داده و باز نمود. اگر علت بسته شدن قطره چكان ها وجود رسوب در قطره چكان ها باشد بايد با ريختن اسيد رقيق در مخزن، اقدام به باز نمودن آنها نمود.
فيلتر توري
تصفيه نهايي آب در اينجا انجام مي شود و آب تصفيه شده وارد لوله هاي شده و به قطره چكان ها مي رسد. فيلتر ها كه تعداد آنها يك يا دو عدد مي باشد و به صورت استوانه اي شكل هستند در داخل مخزن قرار مي گيرند. وقتي آب جريان پيدا مي كند وارد توري شده و از سوراخ هاي ريز آن به صورت اب زلال و صاف وارد قطره چكان مي شود. در صورتي كه ذرات ريز، در اب زياد باشد مي توان از دو فيلتر توري استفاده نمود.
قبل از شروع آبياري بايد شير فلكه اي را كه در قمست پايين محفظه فيلتر قرار دارد، باز كرده و صبر
كنيم تا آب صاف از آن خارج شود و بعد از آن شروع به آبياري نمود.
اگر ذرات ريز خارجي در آب زياد باشد، سوراخ هاي توري مسدود شده و آب كمتري از توري ها خارج مي شود. در نتيجه اختلاف فشار در قبل و بعد از محفظه فيلتر افزايش مي يابد. بنابر اين بايد توري ها را با آب و برس مويي تميز نموده و در جاي خود قرار داده و آبياري را دوباره شروع كرد.
لوله ها و اتصال ها
كار انتقال آب، در روش آبياري قطره اي، بعهده لوله هاي
اصلي: آب تصفيه شده را از ايستگاه پمپاژ به مزرعه يا باغ مي رسانند.
نيمه اصلي: آب را از لوله هاي اصلي به لوله هاي فرعي مي رسانند.
فرعي: كه قطره چكان ها هم بر روي انها قرار دارند.
جنس اين لوله ها معمولا از نوع پلي اتيلن مي باشد.
براي شستشو و خارج كرن مواد اضافي از داخل لوله ها در انتهاي آنها، شير فلكه نصب شده تا در موقع لزوم آنها را باز نموده و عمل شستشو انجام شود.
به علت اينكه قطر لوله هاي اصلي، نيمه اصلي و فرعي با هم متفاوت است، براي وصل كردن آنها به هم
از اتصال هايي استفاده مي شود كه باعث كم شن فشار آب در داخل لوله نشود.
زانو، سه راهي، رابط، كمربند و … از جمله اتصالات مورد نياز در آبياري قطره اي مي باشند.
قطره چكان ها
قطره چكان ها، اب را به صورت قطره ها ي پشت سر هم در اختيار گياه قرار مي دهند. ساختمان قطره چكان طوري است كه جلوي فشار اضافي اب را گرفته و در مقابل سرما، گرما و مواد شيميايي نيز مقاوم بوده و مسدود نمي شوند.
انواع آنها:
قطره چكانهاي در خط- روي خط-تنظيم شونده-تك خروجي- چند خروجي
گاهي به جاي قطره چكان از وسيله اي به نام آبفشان هم استفاده مي شود.
اگر آب به صورت مه پخش شود، به آن «مهپاش» و اگر به صورت رشته هاي نازك پخش شود به آن «ميكروجت» مي گويند.
نكات ضروري قبل از شروع آبياري
فيلتر هاي توري را بايد در ملح خود نصب كرده، شن هاي شسته شده را در مخزن ريخته و در مخزن رسوبات سيكلون را بست.
مهره ماسوره ها را سفت نموده و شير فلكه ها، شيرهاي ساده و اتوماتيك را بست.
از سالم بودن فشار سخج ها اطمينان حاصل كرد.
فشار آب را در قسمتهاي مختلف دستگاه تنظيم كرد.
بازديد از كليه لوله ها، واشرها و لاستيك هاي آب بندي.
كنترل قطره چكان ها و رفع اشكالهاي احتمالي آنها.
مزاياي آبياري قطره اي
كم بودن هزينه هاي كارگري آبياري.
جلوگيري از ورود بذر علفهاي هرز به مزرعه يا باغ.
راحت تر شدن عمل هرس، وجين، كودپاشي، سم پاشي و برداشت محصول.
كود و مواد شيميايي را مي توان به وسيله مخزن كود به گياه داد كه هزينه كمتري دارد.
در اين روش چون اطراف ريشه، هميشه مرطوب مي باشد، گياه دچار خشكي نشده و رشد آن يكنواخت است.
به دليل اينكه آب بخار نمي شود در زمين فرو نمي رود و به صورت هرز آب هم از مزرعه خارج نمي شود در مقدار آب صرفه جويي شده و امكان به زير كشت بردن، زمين هاي زيادتري فراهم مي شود.

فایل : 9 صفحه

فرمت : Word