مقاله در مورد فاطمه راکعی

فاطمه راکعی

زندگینامه: وي در سال 1333 در زنجان متولد شد. تا پايان دورة ابتدايي را در زادگاهش سپري كرد و بعد از آن در تهران به ادامه تحصيل پرداخت. ايشان داراي ليسانس مترجمي زبان، فوق ليسانس و دكتراي زبان‌شناسي هستند.از جمله فعاليتهاي ايشان مي‌توان به معاون پژوهشي دانشگاه الزهرا و رئيس گروههاي ادبيات انگليسي دانشگاه الزهرا و معاون آموزشي و پژوهشي دانشكده الهيات و ادبيات دانشگاه الزهرا و معاون پژوهشي دانشگاه الزهرا نماينده مجلس ششم و نايب رئيس كميسيون فرهنگي، رئيس كميته امور زنان و امور خانواده و رئيس فراكسيون زنان، مديرعامل انجمن شاعران ايران و رئيس هيئت مديره دفتر شعر جوان، عضو هيئت امناي كتابخانه‌هاي عمومي، عضو هيئت امناي سينماي كشور فارابي، عضو هيئت امناي پژوهشگاه فرهنگي، اجتماعي وزارت فرهنگ و آموزش عالي اشاره كرد.آثار (شعر):
«سفر سوختن»، «آواز گل سنگ»، «مادرانه‌ها» (برگزيدة شعر ادبيات معاصر 81)
” فاطمه راکعی ” شاعر ، محقق ، مترجم در سال 1333 در زنجان به دنیا آمد و تا پایان دوره ابتدایی در زادگاهش سپری کرد بعد از آن در تهران به ادامه تحصیل پرداخت . راکعی دارای مدرک لیسانس مترجمی زبان ، فوق لیسانس و دکترای زبان شناسی است .
از جمله فعالیت های راکعی می توان به معاون پژوهشی دانشگاه الزهرا ، رئیس گروه ها ی ادبیات انگلیسی دانشگاه الزهرا ، معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده ی الهیات و ادبیات و دانشکده الزهرا ، نماینده ی مجلس ششم و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی ، رئیس کمیته ی امور زنان و امور خانواده ، رئیس فراکسیون زنان ، مدیر عامل انجمن شاعران ایران ، رئیس هیئت مدیره ی دفتر شعر جوان ، عضو هیئت امنای کتابخانه های عمومی ، عضو هیئت امنای سینمایی کشور ( فارابی ) ، عضو هیئت امنای پژوهشگاه ، فرهنگی ، اجتماعی وزارت فرهنگی و آموزش عالی اشاره کرد .
از آثار او :
–         ” سفر سوختن ” : دفتر شعر 68 – 1360 / 1373
–         ” آواز گل سنگ ” شعر / 1373
–         “مادرانه ها ” (برگزیده ی شعر ادبیات معاصر ) 81 / 1382
–         ” در باره شعر ” .ترجمه
–         ” منطق در زبان شناسی ” . تر جمه
–         آوا و معنادر شعر نیما ”
–         گزیده ادبیات معاصر : مجموعه شعر . / 1378
فاطمه راکعی”
“معنای عشق ”
برای زنان ، که تفسیر معنای عشقند …
من باده پیمای عشقم
سرمست صهبای عشقم
از من سبوی محبّت
بستان که سقّای عشقم
می بخشمت زندگانی
آری ، مسیحای عشقم
بنگر که با جرم خوبی
چون بر چلیپای عشقم
می جوشد از من ترانه
آری ، نکیسای عشقم
می پرورد دامنم گل
طبع شکوفای عشقم
دانند گوهر شناسان
غوّاص دریای عشقم
بر دفتر روزگاران
مکتوب خوانای عشقم
در چشم پر راز مریم
رمز معمّای عشقم
همسعی نستوه هاجر
آن پای پویای عشقم
دست کریم خدیجه
در کار احیای عشقم
من خشم زیبای زهرا
یعنی که غوغای عشقم
در صبر بشکوه زینت
فریاد غرّای عشقم
من خون گرم سمیّه
تضمین فردای عشقم
معراج پایگاهم
یعنی مصّلای عشقم
سر چشمه عشقم ، امّا
لب تشنه ، جویای عشقم
یک جرعه ام مهربانی !
دست تمنّای عشقم
مشکن مرا بی بهانه
ای مست ، مینای عشقم
در مسلخ مهربانی
زخمیترین نای عشقم
تعبیر آیات دردم
تفسیر معنای عشقم …
فاطمه راکعی (۱۳۳۳-) نمایندهٔ مجلس ششم شورای اسلامی بوده و از اعضای جبهه مشارکت ایران اسلامی است.
زندگینامه
فاطمه راکعی در سال ۱۳۳۳ در شهر زنجان متولد شد و تا پایان دورهٔ ابتدایی را در زادگاهش سپری کرد و بعد از آن در تهران به ادامهٔ تحصیل پرداخت. او دارای لیسانس مترجمی زبان و فوق لیسانس و دکترای زبان‌شناسی است.
سمت‌ها
از جمله فعالیت‌های راکعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
معاونت پژوهشی دانشگاه الزهرا
رئیس گروه‌های ادبیات انگلیسی دانشگاه الزهرا
معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده الهیات و ادبیات دانشگاه الزهرا
معاونت پژوهشی دانشگاه الزهرا
نمایندهٔ مجلس ششم
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس
رئیس کمیته امور زنان و امور خانواده
رئیس فراکسیون زنان جبهه مشارکت ایران اسلامی
مدیرعامل انجمن شاعران ایران
رئیس هیئت مدیرهٔ دفتر شعر جوان
عضو هیئت امنای کتابخانه‌های عمومی
عضو هیئت امنای سینمای کشور فارابی
عضو هیئت امنای پژوهشگاه فرهنگی، اجتماعی وزارت فرهنگ و آموزش عالی
کتاب‌شناسی
سفر سوختن
آواز گل سنگ
مادرانه‌ها
دربارهٔ شعر
منطق در زبان‌شناسی
آوا و معنا در شعر نیما

 
 
گفتگویی کوتاه با خانم دکتر فاطمه راکعی،نماینده محترم مجلس شورای اسلامی
نام «فاطمه راکعی» بیش از هر چیز قرین شعر و ادبیات دوران انقلاب اسلامی است. روزهای حماسه، روزهای استقامت و روزهایی که او، «خمینی بزرگ» در میان این جمع مشتاق شور و شعور برمی انگیخت.
اینک خانم دکتر راکعی که تحصیلات خود را در رشته زبانشناسی همگانی به پایان برده، به عنوان مترجم، محقق و استاد دانشگاه نیز چهره ای شناخته شده است. او همچنین پس از حضور در عرصه های مختلف علمی و اجتماعی از جمله سمتهای آموزشی و پژوهشی در دانشگاهها، فعالیتهای مطبوعاتی و تلاشهای فرهنگی متعدد در زمینه های ملی و بین المللی با رأی مردم تهران به مجلس شورای اسلامی راه یافته است. در این عرصه نیز خبرها نشان از حضور فعال وی دارد.
خانم راکعی بسیار صمیمانه و بدون اتلاف وقت و درگیر شدن با آداب دست و پا گیر اداری به تقاضای مصاحبه مجله پاسخ مثبت دادند و در میان فشار مسؤولیت و انبوه تقاضاهایی که بی شک در مقام نمایندگی مجلس درگیر آن هستند، سؤالات ما را هرچند خلاصه و کوتاه بی پاسخ نگذاشتند. این گفتگو را می خوانید.
پیام زن: خانم دکتر راکعی، با تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، اجازه دهید سؤالات را از مسایل فرهنگی آغاز کنیم.
شما
عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هستید. با در نظر گرفتن مسایل مختلف فرهنگی، همچنین سلیقه های متفاوت در این زمینه، وضعیت فرهنگی کنونی زنان کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟
ـ بسم اللّه الرحمن الرحیم. همان طور که می دانید در عرصه فرهنگی کشور نیز مانند دیگر عرصه ها چون اقتصاد، سیاست و غیره مشکلات و موضوعات مختلف وجود دارد. اما از آنجا که توسعه فرهنگی زمینه ساز توسعه در سایر عرصه هاست، ناهمگونی و ناهمسویی در این زمینه بسیار چشمگیرتر و محسوس تر است. از فرهنگ رانندگی در کشور بگیرید تا فرهنگ انتخاباتی، فرهنگ چالشهای سیاسی و سایر موارد، همه جا با کمبودهای عمیق فرهنگی روبه رو هستیم. در چنین وضعیتی است که متأسفانه با معضل دختران فراری و یا مسأله زنان خیابانی نیز مواجه می شویم.
البته ناگفته نماند که خوشبختانه به خاطر تأثیرپذیری عمیق زنان ما از فرهنگ انقلاب، به ویژه در زنان نسل انقلاب، شاهد زمینه های فرهنگی اصیل و عمیقی هستیم که بسیار پررنگ خود را در عرصه های مختلف اجتماعی و سیاسی نشان داده و می دهد.
با این حال متأسفانه به خاطر ناهماهنگی ها و ناهمراهی های سیاستگزاران
و وجود نهادهای مختلف و موازی فرهنگی و مشکلات دیگری از این نوع و به رغم وجود چنین نسل افتخارآفرینی از زنان و به طور کلی اکثریت زنان کشور که واقعا از وجوه گوناگون شایسته و قابل افتخار هستند، شاهد معضلاتی هستیم. متأسفانه در اثر فقر و اعتیاد و مشکلات عمیق اقتصادی و عدم ساماندهی اصولی آنها از سوی نهادهای ذی ربط، ناهنجاری هایی در میان زنان و دختران مشاهده می شود. همچنین بعضا در میان دختران جوان و نوجوانمان که انقلاب را درک نکرده اند و برای آنها برنامه ریزیهای فرهنگی صحیح و مناسب به منظور تبیین ارزشها و شناساندن عظمتهای انقلاب اسلامی صورت نگرفته، ارزشها رنگ باخته و اصولاً مفهوم و اعتبار زندگی معنوی و اخلاقی برایشان قابل درک نیست.
ـ این مسایل و مشکلات را تا چه حد متأثر
از مسایل حقوقی آنان به ویژه در خانواده می بینید؟
ـ به طور قطع، هم جامعه و هم خانواده در مسایل فرهنگی زنان نقش دارند. در حوزه خانواده، دختران ما گاه به خاطر سخت گیریهای بی مورد پدران یا برادرانشان و رفتارهای خشن و بی منطق آنها از خانواده فراری می شوند. در برخی موارد دعوا و خشونت بین والدین این زمینه را فراهم می آورد. بعضی از آنها نیز در اثر تضادهای فکری و فرهنگی بین خانواده و جامعه نسبت به ارزشها بی تفاوت می شوند.
زنان خیابانی عموما قربانی تضییع حقوق خانوادگی هستند. همسران و پدران معتاد و دچار فسادهای اخلاقی معمولاً زنان و دخترانشان را به بیراهه هایی که خود رفته اند، می کشانند. اکثر این همسوشدن ها به زور و اجبار و با اکراه زنان توأم است. بسیاری از آنها به خاطر عدم پرداخت نفقه و خرجی از سوی شوهر و بسیاری دیگر به خاطر طلاقهای یک طرفه از سوی همسران برای اداره زندگی خود و فرزندانشان ناخواسته به امور نامشروع و ناهنجار تن می دهند و این دقیقا به تضییع حقوق خانوادگی آنها باز می گردد.
ـ شاهد هستیم که شما نماینده ای فعال
در طرح و تحلیل مسایل اجتماعی و سیاسی جامعه هستید. به طور مشخص از نگاه شما، مسایل جاری چه تأثیری بر طرح و حل مسایل زنان دارد؟
ـ کمیته زنان و خانواده و فراکسیون حمایت از حقوق زنان و خانواده مجلس، خوشبختانه با هماهنگی و همکاری تنگاتنگ و با ایجاد ارتباط ارگانیک با مرکز پژوهشهای مجلس، بعد از تعیین اولویتهای مسایل زنان، چندین گروه کاری تشکیل داده و سامان دهی امور مربوط به زنان را به این گروه ها سپرده است. این گروه ها پس از پژوهش و رایزنی های لازم با
حقوق دانان، فقها، روانشناسان و جامعه شناسان نتیجه کار را به صورت طرحهای قابل ارائه به
مجلس ارائه خواهند داد. آنها روی کلیه مواد قانون مدنی در مورد زنان و خانواده و نیز تمامی قوانین تبعیض آمیز در این حوزه با نظر بازنگری و اصلاح کار می کنند. همچنین یک گروه کاری دیگر مشغول تدوین قوانین روزآمد در مورد زنان و خانواده است.
خوشبختانه ما در جریان مسایل روز جامعه هستیم، لذا مسایلی مانند سامان دهی امر ازدواج، طرح حمایت از حقوق کودکان و اخیرا موضوع زنان ویژه در حوزه فعالیت گروه های کاری در مرکز پژوهشها قرار گرفته است.
ـ به نظر شما اولویتهای دولت دوم
ریاست محترم جمهوری چه خواهد بود؟
ـ ضمن اینکه سامان دهی وضع اقتصادی، رفاهی و اشتغال جوانان از اولویتهای دولت دوم اصلاحات است، به خاطر نقش مهم فرهنگ همچنان توسعه فرهنگی و سیاسی که از هم جدا نیستند، اولویت خود را خواهد داشت. به هر حال فرهنگ بستر دیگر انواع توسعه است.
ـ خانم راکعی، همچنان که اشاره کردید
مرکز پژوهشهای مجلس اقداماتی در زمینه حقوق زنان در دست انجام دارد که شنیده ایم مواردی چون حق حضانت نیز از آن جمله است. شما در این زمینه چه نوع مشارکتی دارید؟
ـ همان طور که عرض کردم کلیه مواد قانون مدنی در مورد حقوق زنان و خانواده، قانون مجازات اسلامی، قانون کار و غیره به منظور بازنگری، اصلاح و رفع موارد تبعیض آمیز در مرکز پژوهشهای مجلس در دست بررسی است و به طور قطع حضانت را هم شامل می شود.
در این حوزه، مسؤولیت علمی و نظارت عمومی بر کار گروه های علمی به عنوان مسؤول کمیته زنان و خانواده و نیز مسؤول فراکسیون زنان و خانواده بر عهده اینجانب است. خدا را سپاسگزارم با توجه به انگیزه ای که از دیرباز در زمینه تلاش برای حل معضلات زنان و خانواده داشتم، فرصتی پیش آمده تا به عنوان نماینده مردم و به ویژه زنان فهیم، فداکار و بزرگوار کشورمان با استفاده از بیش از بیست سال تجربه به پژوهش و مدیریت پژوهشی در خدمت این امر قرار گیرم.
ـ نحوه همکاری بانوان نماینده و دیگر
شخصیتهای زن چگونه بوده است؟
ـ خوشبختانه همه خانمهای نماینده در مجلس با عشق و شوری زایدالوصف، حتی قبل از آغاز مجلس ششم دور هم جمع می شدند تا برای حل معضلات زنان چاره اندیشی کنند. در واقع هسته فراکسیون زنان از همان روزها شکل گرفت و در حال حاضر چند تن از خانمهای نماینده با توجه به تخصص و علاقه خود مسؤولیت علمی بعضی
گروه های کاری را بر عهده گرفته اند و جلسات فراکسیون زنان به طور منظم تشکیل می شود و خانمها به رغم فعالیت در سایر کمیسیونها، مسایل زنان را به عنوان یک دغدغه مشترک تعقیب می کنند. ما تقریبا با کلیه مسؤولین و نهادهایی که درگیر مسایل زنان هستند، در ارتباط بوده ایم. به ویژه تلاش کرده ایم با مرکز امور مشارکت زنان که در واقع تنها متولی رسمی ساماندهی، برنامه ریزی و فعالیت در امور زنان است، ارتباط ارگانیک برقرار کنیم.
همان طور که می دانید وظیفه مجلس، قانون گذاری و نظارت بر اجرای قانون است. اینکه ما احساس وظیفه می کنیم رأسا به بررسی مسایل، پژوهش و اجرای طرحها بپردازیم به خاطر این است که متأسفانه تاکنون لوایح یا طرحهای مهم، کارساز و بنیادی از سوی دولت یا سازمانهای غیر دولتی مربوط به زنان دریافت نکرده ایم. اکنون با ارتباطی که با دانشگاهها، پژوهشگاهها و نهادهای دولتی و غیر دولتی برقرار شده، امیدواریم به زودی در مورد زنان شاهد ارائه طرحهای متعدد به مجلس شورای اسلامی باشیم.
ـ در باره سفرهای داخلی و خارجی در
مسؤولیت نمایندگی مجلس بگویید.
ـ خوشبختانه یا متأسفانه آنقدر درگیر مسایل و معضلات جامعه هستم که فرصت سفر کردن ندارم. البته برخی سفرهای کاری داخلی در ارتباط با مسایل فرهنگی و امور زنان
و خانواده و همچنین در رابطه با تبلیغات ریاست جمهوری در سطح استانها و شهرستانها داشته ام.
سفرهای خارجی را عموما یا نپذیرفته ام و یا در موارد الزامی خواسته ام که مرا در آخر فهرست قرار دهند.
ـ خانم راکعی، در مسؤولیت نمایندگی
مجلس با کارهای شخصی و داخلی منزل چگونه کنار آمده اید؟
ـ خوشبختانه در حال حاضر کسانی هستند که در انجام امور خانه و بچه ها کمکم کنند. البته به خاطر اینکه اصولاً اهل مهمانی رفتن و دید و بازدید ـ جز در موارد بسیار ضروری ـ و
نیز اتلاف وقت برای امور تفننی نیستم، در هر فرصت غیر کاری سعی می کنم با خانواده باشم. در کنار خانواده بودن بهترین تفریح من است.
ـ آیا در این شرایط فعالیتهای علمی نیز
دارید؟ قبلاً در این زمینه چه فعالیتهایی داشتید؟
ـ با اصرار سرکار خانم دکتر رهنورد ریاست محترم دانشگاه الزهراء و برای آنکه ارتباطم با دانشگاه قطع نشود، تدریس چند واحد ترجمه متون ادبی انگلیسی را هنوز بر عهده دارم. قبلاً، هم تدریس می کردم، هم تحقیق و ترجمه و هم فعالیتهای ادبی منظم و مستمر داشتم. همچنین سالها مدیریت گروه های
علمی، معاونت دانشکده و دانشگاه را عهده دار بودم.
ـ شما یک چهره ادبی نیز هستید. از این
زاویه و نه به عنوان یک نماینده مجلس، به ما بگویید در عرصه ادبیات وضعیت زنان چگونه بوده است؟ چه به واسطه حضور زنان و چه به واسطه تصویری که ادبیات پس از انقلاب از زن ارائه داده است.
ـ اگر بخواهم خلاصه بگویم، در عرصه ادبیات کلاسیک و قبل از انقلاب اسلامی چه به لحاظ تصویری که از زن ارائه شده و چه به لحاظ حضور زنان می شود گفت خیلی وضع مطلوبی نداشتیم. البته به طور خاص در مورد شعر صحبت می کنم. چهره ای که قبل از انقلاب در شعر از زن ارائه شده، عموما چهره ای فتنه انگیز، غیر قابل اعتماد، ضعیفه و غیر جدی بوده است. یعنی همان برداشت سنتی مردسالارانه تاریخی که متأسفانه حتی امروز هم نشانه های آن را در جامعه می بینیم. در مواردی هم که به اصطلاح مثبت برخورد کرده اند به قد و بالا و چهره و چشم و ابرو و ظاهر زن پرداخته اند. این نیز نشان دهنده برخورد شی ءگونه و عروسکی و غیر جدی با زنان حتی از سوی اهل قلم و فرهنگ بوده است.
زنانی هم که در این عرصه حضور یافته اند جز زنده یاد پروین اعتصامی که انسانی فرهیخته و اندیشمند و درگیر مسایل اجتماعی
زنان عصر خود بود، عموما افکارشان از حد زندگی روزمره و عشق مجازی و امور پیش پا افتاده فراتر نرفته است. البته خانم دکتر صفارزاده را هم اگر از شاعران قبل از انقلاب بدانیم، باید ایشان را نیز به خاطر افکار عالی انسانی، اجتماعی و انقلابی که دارند، استثنا کنیم.
این حضور به لحاظ کمّی هم بسیار کم رنگ است و در طول تاریخ ادبیات از دیرباز تا قبل از پیروزی انقلاب به اندازه تعداد انگشتان یک دست، شاعر زنِ مطرح نداریم. اما همان

فایل : 15 صفحه

فرمت : Word