زندگینامه افراد مشهور ديكنز

ديكنز ، چرا كلاسيك ، چرا خارجي؟ ناصر مستشارBerlen83@web.de
در طنزي از وطن، آمده كه روزي يكي از نمايندگان مجلس گفت: “آقا، من گرچه تمام رمان‌هاي همينگوي را خوانده‌ام، چيزي نفهميدم. تنها كتاب به درد بخور او بنظرم، خوشه‌هاي خشم باشد.” رئيس مجلس گفت: “برادر، چرا خلط بحث مي كني؟ خوشه‌هاي خشم را كه شكسپير از روي دست فاكنر نوشته.” نماينده مجلس با حق به جانبي گفت: “بفرمائيد! تازه آن كتاب را هم كه كس ديگري براي جناب نوشته!”براي قضاوت در باره ديكنز، نويسنده انگليسي، بهتر است اشاره‌اي به زمان زندگي او بنماييم. آغاز فعاليت ادبي چارلز ديكنز در حدود 150 سال پيش، مصادف شد با حكومت سلطنتي ملكه ويكتوريا در كشور بريتانيا. امپراطوري پادشاهي انگليس آنزمان توانست با كمك استثمار مستعمره‌هاي فراوان جديد و قديم خود در جهان، مواد اوليه و غذايي لازم را براي براه انداختن ماشين سرمايه‌داري تازه نفس‌اش تهيه نمايد. گرچه هنوز بيش از نيمي از جمعيت انگليس بي‌سواد بودند يا در فقر مالي زندگي مي‌كردند،
ولي طبقات اشراف و بورژواي جديد، وقت و سرمايه لازم براي مطالعه و خريد رمان و نشريات خبري را داشتند.در آغاز حكومت ملكه ويكتوريا، ژانر رمان مي‌رفت كه ارزش و اهميتي مانند نمايشنامه بين خوانندگان بيابد. در ميان اروپايي‌ها گويا، انگليسي‌ها را ملتي رمان‌خوان به حساب مي‌آورند. سال‌هاي حكومت ملكه ويكتوريا را مي‌توان دوره رونق رمان ناميد. به روايتي در طول آن سال‌ها بيش از 4000 رمان منتشر شدند. طبق دستوري دولتي و از بالا، رمان‌نويسان قرن 19 بايد جوري مي‌نوشتند كه دختران دم‌بخت و زنان جوان اشراف و قشر متوسط مرفه، اجازه مطالعه آنها را داشته باشند و از راه بي‌راه نشوند، مثلاً طبقات مرفه از ديكنز مي‌خواستند كه غير از انتقاداجتمايي، نقش معلم اخلاق را نيز براي خوانندگان فراموش نكند. رمان مي‌بايست غير از اشاره به زيبايي و لذت‌ها، مبلغ ارزش‌هاي اخلاقي نيز باشد. در سال 1859 پزشكي درباري ادعا كرد كه علت اشاعه فحشا بين بعضي از اقشار جامعه، بدليل رونق و مطالعه رمان‌هاي عشقي سرگرم‌كننده است. ديكنز هم فكر مي‌كرد تضادهاي اجتمايي را مي‌تواند با كمك، توصيه انجام كارهاي خيريه به طبقات حاكم برطرف كند. رمان‌هاي ديكنز معمولاً به اصول فكري و اعتقادي عصر ويكتوريايي امپراتوري جزاير بريتانيا اشاره مي‌كنند.
درباره بيوگرافي چارلز ديكنز مي‌توان گفت كه او در سال 1812 در انگليس بدنيا آمد و در سال 1870 در سن 52 سالگي درگذشت. پدرش مأمور مالياتي نيروي دريايي انگليس بود كه يك‌بار به دليل بدهكاري به زندان افتاد. ديكنز مجبور شد درنوجواني به علت فقر خانوادگي در كارگاه‌هاي كفاشي كاركند. درتمام آثار ديكنز خاطرات پررنج دوران كودكي او مطرح مي‌شوند و اكثر قهرمانان رمان‌هايش كودكان هستند. ديكنز در آغاز كار نويسندگي، رمان‌هاي خود را بصورت پاورقي در روزنامه‌هاي آن زمان منتشرمي‌كرد، چون غالب مردم قادر به خريد كتاب نبودند.مورخين ادبي، امروزه اورا نويسنده‌اي ميان جويس و شكسپير در ادبيات انگليس به شمار مي‌آورند. او استاد رئاليسم و تجزيه و تحليل حوادث ريز و كوچك در داستان‌سرايي است. ديكنز نماينده واقع‌گرايي انتقادي در ادبيات قرن 19 انگليس نيز مي‌باشد. او با كمك واقع‌گرايي گروتسك، روابط اجتمايي زمان خود را به نقد كشاند. در آثار او در طول سال‌هاي مختلف، طنز جاي خودرا بتدريج به انتقاد اجتمايي جدي داد. او در آثارش نشان مي‌دهد كه رفتار و كردار و افكار افراد، وابسته به محيط اجتمايي و طبقاتي آنها مي‌باشد.ديكنز با معيارهاي اخلاقي سخت و جهان‌بيني انسان‌گرايانه خود به انتقاد اجتمايي از
بورژوازي، اشراف و طبقه متوسط مرفه انگليس پرداخت. او با تيزهوشي: ماده‌گرايي، جامعه طبقاتي، مسيحيت پوريتاني متعصب و فرهنگ بورژوازي زمان خود را به بحث كشاند. ديكنز با زيركي اشاره مي‌كند كه زندگي زحمتكشان مي‌توانست بدون مسيحيت ارتجايي، جالب‌تر باشد، گرچه عده‌اي او را امروزه نويسنده‌اي مذهبي و اخلاق‌گرا مي‌دانند. منتقدين ادبي زمان او توصيه مي‌كردند كه رمان بايد بين سرگرمي، انتقاد و اخلاق، تناسب و تعادلي برقراركند، به اين دليل آثار او داراي دو جنبه سرگرم كننده و آموزشي بودند. در آثار ديكنز معمولاً مبارزه بين شهر و روستا، نيكي و بدي، بورژواي غبغبي و كارگر رنجور، محسوس است. رمان‌هاي ديكنز بر خلاف ساير رمان‌نويسان هم‌عصر او، از سادگي و عامه‌فهمي خاصي برخوردار بودند. در طول بيش از يك قرن درباره ديكنز و آثارش قضاوت‌هاي گوناگون و گاه متضادي گرديده. غير از شكسپير، درباره هيچ نويسنده انگليسي مانند ديكنز، اينهمه كتاب و مقاله مختلف نوشته نشده. براي گروهي، او به اندازه كافي مذهبي و اخلاقي نيست و براي دسته‌اي ديگر، او بيش از حد مسيحي و اخلاق‌گرااست، يا اينكه از او انتقاد مي‌شود كه اطلاعات مذهبي‌اش ناقص و اغلب نارسا هستند. به نظر گروه ديگري، ديكنز مي‌خواست با
كمك ادبيات، مسيحيت را اصلاح كند و اخلاق مذهبي را در جامعه اشاعه دهد. امروزه با نگاهي به عقب، مي‌توان گفت كه اخلاق‌گرايي در رمان‌هاي ديكنز بيش از هم‌عصران صاحب قلم او بود.منتقدين چپ اورا سنبل مبارزه مسئولانه ادبي براي برقراري عدالت اجتمايي و روشنگري در دوره حكومت سلطنت ويكتوريايي مي‌دانند چون او در آثارش از روحانيت مسيحي و مقدس‌نماي دروغين انتقاد مي‌كند. ماركس او را نقطه تلاقي گروهي از نويسندگان قرن 19 مي‌دانست كه حقايق سياسي و اجتمايي را بهتر و بيشتر از سياستمداران، روزنامه‌نگاران و معلمان اخلاقي جامعه مطرح مي‌كرد. درباره او مي‌توان گفت كه ديكنز اخلاق‌گرا، براي انسان امروزي قرن بيست و يكم، حداقل در زمينه‌هاي اجتمايي، پيامي براي گفتن دارد.ازجمله آثار ديكنز: اولوير تويست، ديويد كوپرفيلد، سرودهاي عيد كريسمس، انتظارات بزرگ ، همسايه‌هاي بعدي، دوست مشترك ما و اوقات سخت هستند. رمان اولوير تويست، اولين كتابي است پيرامون فقر آن زمان در انگليس، او در اين كتاب اشاره به طبقه بورژوازي سنگدل بي‌روح مي‌كند كه با پرولتارياي رنجور، ضعيف و لاغر، درگير شده. انتقاد از سيستم آموزش و پرورش نيز در آنجا مشهود است. رمان ديويد كوپرفيلد، كتابي است اجتمايي، روان‌شناسانه و
اتوبيوگرافيك. ديكنز به حرص و آز و دورنگي حاكمان در اين كتاب اشاره مي‌كند كه همچون پول بر جامعه حكومت مي‌كنند. كتاب سرودهاي عيد كريسمس او را، جانب‌دار فلسفه انسان‌دوستانه هومانيستي به شمار مي‌آورند.شواهدي نشان مي‌دهند كه در طول تاريخ ادبيات، مواردي پيش آمده كه نويسده‌اي در خارج از وطن خود، بيشتر خواننده و علاقمند داشته تا در كشورش. لردبايرون، اسكار وايلد، برنارد شاو و عده‌اي ديگر از اين قبيل نويسندگان هستند.نظريه‌پردازي بنام آرتولد مي‌گفت: “ادبيات يعني انتقاد از زندگي.” تولستوي مي‌نويسد، اولين شرط نويسندگي، عشق بي‌كران اهل قلم به قهرمان داستان است، ديكنز را مي‌توان از اين جمله رمان‌نويسان دانست. عده‌اي هم، ديكنز را به اغراق، اسطوره‌سرا مي‌دانند تا رمان‌نويس، يعني او را آخرين اسطوره‌سراي تاريخ ادبيات غرب بشمار مي‌آورند. نويسندگان مشهوري چون: آلن پو، جيمز جويس، برنارد شاو، ويرجينيا ولف، اليوت و جرج ارول در طول فعاليت خود به بررسي آثار ديكنز پرداختند. در ميان اديبان روس، تولستوي، گوگول و داستايوسكي خود را شاگرد ديكنز و آثارش مي‌دانستند . كافكا مي‌گفت: “در آغاز كار، هدفم اين بود كه روزي بتوانم رماني مانند ديكنز بنويسم.” آندره ژيد اشاره مي‌كند كه خواندن آثار ديكنز آدم را بياد روز قيامت

فایل : 7 صفحه

فرمت : Word