پایان نامه ايمني معادن زغال سنگ در ايران

چكيده

زغال سنگ از بقاياي گياهاني است كه در دوران هاي گذشته زمين شناسي رشد و نمو داشته اند به وجود آمده است.

در ايران زغال سنگ قابل استخراج منحصراً مربوط به دوره هاي ترياس و ژوراسيك است. خاكستر موجود در زغال سنگ همچنين در كك عامل منفي است و باعث مي شود كه اولاً درصد ماده قابل احتراق در كك كم گردد و ثانياً براي اينكه ذوب گردد احتياج به حرارت اضافي دارد. بنابراين كوره موقعي كه با ككي كه داراي خاكستر زياد باشد كار كند راندمان آن كم مي شود و مصرف كك افزايش مي يابد لذا براي بدست آوردن كك خوب لازم است خاكستر موجود در زغال سنگ از 11 درصد تجاوز نكند و زغال هايي كه بيشتر از اين مقدار خاكستر دارند قبل از مصرف در كك سازي بايد از خاكستر اضافي پاك شوند . بحث ايمني در معادن ، يكي از مهمترين مباحث ، بلكه اصلي ترين عامل در سودآوري طرح هاي معدني است.

امروزه در دنياي تكنولوژي حفظ جان پرسنل ، ابزار و ماشين آلات و تعيين تداوم توليد بهتر در شرايط ايده آل مد نظر مي باشد. بديهي است كه راندمان بالا در هر صنف توليدي زماني به دست مي آيد كه تمامي پرسنل و دستگاه هاي ذيربط از حداقل آسايش و ايمني فكري و كاري برخوردار باشند.

از عوامل زيان بار جاني و مخرب موجود در معدن مي توان به گرد و غبار ، آتش سوزي ، سر و صداي زياد و غير قابل كنترل ، تهويه ناقص ، عدم رعايت ايمني در حمل و نقل با واگنها ، فقدان روشنايي ، عدم لق گيري بعد از آتشباري ، طراحي نادرست ديواره ها و نگهداري آنها ، رطوبت ، دماي هوا و … اشاره نمود. در اين پايان نامه موارد زيان بار فوق براي معادن زير زميني و علي الخصوص معادن زغال تفكيك و شرح داده شده است.

در معادن زير زميني مسائلي مانند آب و هواي زير زميني ، جدا نمودن و تصفيه گرد و غبار ، تهويه ، آتشباري ، گرد زغال و انفجار گاز آن و ساير خطرات معادن زير زميني به تفصيل شرح داده شده است و در نهايت رعايت مسائل ايمني شخصي و تجهيزات ايمني در معادن زغال شرح داده شده است.

مقدمه

در اغلب كارگاه هاي بزرگ ساختماني و معادن شعارهايي با مضمون : «اول ايمني بعد كار» ، و مانند آن به چشم مي خورد . بررسي ها نشان مي دهد كه عمليات اجرايي پروژه هاي معدني يا عمراني بزرگ اغلب همراه با تلفات جاني ناشي از كار بوده است. بررسي حجم عظيم حوادث منجر به نقص عضو و حوادث آسيب رسان يا بيماري زا، اهميت مسئله را بيش از پيش روشن مي سازد. متاسفانه بخش قابل توجهي از اين حوادث به نحوي مربوط به بي احتياطي و بي دقتي كارگران معدن مي باشد . در كشورهاي صنعتي براي مقابله با اين حوادث اقدامات متنوعي از جمله تدوين استانداردها و دستور العمل هاي ايمني و بهداشت و نظارت مستمر بر اجراي صحيح آنها و بالاخره آموزش مستمر كاركنان به اجرا در مي آيد . از آن جمله مي توان آيين نامه ايمني ايمني و بهداشت در معادن را نام برد كه در سال 1986 توسط دفتر بين المللي كار در ژنو ارائه شده است . در كشور ما نيز از سال ها پيش جزوه هاي آموزشي ايمني محيط كار توسط وزارت كار و همچنين متوليان بخش هاي مختلف صنعت و معدن كشور تهيه شده است. اين راهنماها معمولاً ايمني و بهداشت را از ديد عمومي مورد توجه قرار مي دهند . امروزه به دليل پيچيدگي و تخصصي شدن كارها ، هر فعاليت حرفه اي از استاندارد ايمني خاص خود برخوردار مي باشد ، از طرفي دستورالعمل ها و استانداردها بايد هر چند سال يكبار روزآمد شوند تا بتوانند شرايط تحول و تغيير محيط كار را از نظر سطح تكنولوژي و يا روش هاي اجرايي  جوابگو باشند.

مؤسسه استـاندارد و تحقيقات صنعتي ايران طبق قانـون ، متولي تهيه استانداردهاي ملي ، به خـصوص در مورد مصنوعات و توليدات است .  تهيه دستورالعمل ها و استانداردهاي مربوط به فعاليـت هاي عمراني و مـعدني اغلب تـوسط وزارتخانه هاي مربوط انجام مي شود .  به عـنوان مثـال استانداردها و دستورالعمل هاي صنعت آب كشور توسط مركز استانداردهاي وزارت نيـرو تدوين شده و پـس از تاييد سـازمان برنامه و بـودجه به صورت استاندارد ملي ابلاغ مي شود.

به همين ترتيب وزارت معادن و فلزات در زمينه تدوين راهنماها و دستورالعمل هاي مربوط به صنعت معدن كاري فعاليت هايي را آغاز نموده است. كانون معادن ايران عمدتاً در ارتباط با مالكيت و حقوق معدني است و فاقد مطالبي در مورد ايمني در عمليات معدن كاري مي باشد. با توجه به نبود يك دستورالعمل مشخص در اين زمينه ، نقش بازرسين و مسئولان ايمني معادن مشكل مي شود.

در چنين شرايطي بازرس يا مسئول ايمني معدن ، به جاي آنكه مجري قانون موجود باشد ، ممكن است در مواردي خود مجبور به ارائه دستورالعمل يا روش كار گردد.

صنعتـگران  كشور ما در انـجام  فعاليت هاي  خود  نـياز  مبرمي به دستاوردهاي تكنــولوژي  نوين دارند  و علاوه بر آن  بايـد  با روش بكار گيري  اين  دستگاه ها  و شيوه هاي نـوين  انجام كار آشنـا شوند .  بـا تـوجه به  همين مـطالب  اينجانب  بر خـود واجب  دانـسته كه ضمن  ارائه مـطالبي جـامع در خـصوص ايـمني  در مـعادن زيـرزميني  بـالاخص   زغال سنگ كه حاصل جمع آوري مطالب ارزشمندي از كتب مختلف مي باشد و هديه ارزشمندي به جامعه مهندسين معدن و استادان گرامي اين رشته تقديم كنم.

فصل اول

فصل اول

آشنايي با زغال سنگ و بررسي اهميت آن در بازار و جهان

1 ـ 1 ـ آشنايي

زغال سنگ در بين مواد معدني اهميت ويژه اي دارد و مي توان آن را به عنوان يك سنگ رسوبي تعريف كرد.

در بسياري موارد مي توان آثار برگ ، ساقه و ريشه گياهان را در داخل لايه هاي زغال و سنگ هاي اطراف آن مشاهده كرد و اين مطلب نشان دهنده منشاء گياهي اين جسم مي باشد گياهان قديمي كه زغال از آنها درست شده است ، تا حد زيادي شبيه گياهان امروزي و فوق العاده متنوع بوده اند . تنها در زغال هاي مربوط به دوره كربونيفر بيش از 3000 نوع گياه تشخيص داده شده است.

1 ـ 2 ـ چگونگي تجمع مواد گياهي

گرچه منشاء گياهي زغال سنگ مورد قبول تمام متخصصين زغال است اما در مورد چگونگي تجمع مواد گياهي دو نظريه مهم وجود دارد كه به نام نظريه هاي درجازا و دگرجازا معروف است.

الف ) نظريه درجازا

مطابق اين نظريه ، زغال در همان محل رويش گياهان تشكيل شده است . بر اساس اين نظريه ، پس از اينكه شرايط آب و هوايي مناسب سبب شد كه جنگل هاي انبوهي به وجود آيد، درختان كهنسال در اين جنگل ها در محل خود شروع به فاسد شدن كردند. البته اگر مواد گياهي در معرض هوا قرار گيرند خواهند پوسيد و به زغال تبديل نخواهند شد و براي اين كار لازم است كه اين مواد در زير رسوبات گل و لاي مدفون و حفظ شود. توجيه اين مطلب بدين ترتيب است كه ابتدا گياهان و درختان در گودي ها جمع شده و در مرحله بعد، سيلاب هايي كه به درون اين گودال ها راه يافته ،  مقداري گل و لاي با خود حمل كرد و روي آنها را پوشانيد و به ترتيبي كه بعداً خواهيم ديد ، اين مواد به زغال تبديل مي شود. وجود لايه هاي متعدد زغال را كه به فاصله كم از هم قرار دارند به اين ترتيب مي توان توجيه كرد كه هر بار پس از تشكيل اولين لايه زغال ، دريا در اين محل پيشروي كرده و رسوبات معمولي را بر جاي نهاده و پس از عقب نشيني ، مجدداً جنگل جديدي تشكيل و شرايط براي تشكيل لايه هاي جديد زغال فراهم گرديد.

طرز قرار گرفتن مواد گياهي اوليه ، دليل بارزي بر تاييد اين نظريه است. بدين ترتيب كه در بسياري موارد، درختان به همان حالت قائم به زغال تبديل شده اند و غالباً در سنگ هاي زيرين لايه ، آثار ريشه و در سنگ هاي بالاي آن آثار برگ و ساقه ديده مي شود.

ب ) نظريه دگرجازا

بر اساس اين نظريه ، سيلاب هاي موسمي و طغيان رودخانه هايي كه از نزديكي جنگل ها مي گذشته اند، سبب شده است كه درختان زيادي كنده شود و توسط رودخانه به دريا يا باطلاق ها حمل گردد و در آنجا رسوب كند . مبناي اين نظريه بر اين است كه زغال در واقع خود يك سنگ رسوبي است و همان گونه كه اجزا سنگ هاي رسوبي عموماً از محل ديگري به حوضه رسوبي حمل شده و پس از تحمل تغييراتي به سنگ رسوبي تبديل گرديده اند.

مواد اوليه زغال بايستي به همين ترتيب از جاي ديگر حمل شده باشد . در تاييد اين نظريه مي توان وجود قطعات گياهي از قبيل برگ و ساقه را به موازات لايه بندي سنگ هاي اطراف زغال نام برد كه اين مطلب نشانه حمل و نقل از محلي ديگر و رسوبشان در محل فعلي مي باشد.

از سويي ديگر ، ترتيب قرار گرفتن اجزاء گياهي بر حسب وزن مخصوص آنهاست يعني مواد سنگين تر در ابتدا و مواد سبك تر در مرحله بعدي رسوب كرده اند. علاوه بر اين ، در بعضي از لايه ها حفظ آثار ساقه و در عده اي ديگر، تنها آثار برگ و يا درخت مشاهده مي شود. حتي در بعضي موارد درخت هاي اوليه به حالت واژگونه در داخل لايه زغال ديده مي شود در حوضه هاي زغال مختلف دلايلي در تاييد هر يك از دو نظريه مي توان مشاهده كرد و نيز در برخي از حوزه هاي زغالي ، به نظر مي رسد هر دو نظريه صادق باشد يعني در حين اين كه پيشروي دريا در جنگل سبب تشكيل بعضي از لايه ها شده است، رودخانه ها نيز مقدار زيادي مواد گياهي حمل كرده و مواد اوليه ساير لايه ها را فراهم نموده اند .

1 ـ 3 ـ چگونگي تبديل مواد گياهي به زغال

مواد گياهي به هر نحوي جمع شده باشند، طي تغييراتي به زغال تبديل مي شوند . در اولين مرحله ، تجزيه مواد گياهي ـ به ويژه در اثر فعاليت باكتري هاي مختلف ـ شروع مي شود. از آنجا كه بعضي از عناصر تشكيل دهنده گياه نظير اكسيژن و هيدروژن ، از آن خارج مي شوند، لذا به تدريج درصد كربن آن افزوده مي شود و پس از مدتي ، بقاياي گياهان به ماده اي به نام پيت يا تورب تبديل مي شود. اين مرحله كه مرحله پيت شدن نام دارد، به علت دخالت باكتري ها به نام مرحله زيست شيميايي نيز ناميده مي شود. در اين مرحله ، به تدريج مواد گياهي تجزيه شده ، با قشري از رسوبات گل و لاي پوشيده شده و بدين ترتيب فشرده تر مي شوند.

مدتي كه از رسوب گل و لاي گذشت ، محصولات ناشي از تجزيه مواد ـ كه براي باكتري ها سمي است ـ ديگر نمي تواند از محيط خارج شود و بنابراين فعاليت آنها متوقف مي شود. از سوي ديگر ، در اثر فشار ناشي از وزن گل و لاي رويي ، آب موجود در مواد گياهي از محيط خارج مي شود و اين مواد باز هم متراكم تر مي شود.

با پايان گرفتن فعاليت باكتري ها، مرحله كند فيزيكي ـ شيميايي ، يا ديناميكي ـ شيميايي ، شروع مي شود كه طي آن ، زغال خام حاصله به اعماق فرو مي رود و به مرور هم فشار و هم دماي محيط افزايش مي يابد. نتيجه اين امر ، باز هم افزايش بيشتر درصد كربن ، كم شدن اكسيژن و آب و در نتيجه تبديل زغال نارس به زغال قهوه اي مي باشد. به تدريج كه عمل دگرگوني ادامه مي يابد ، زغال قهوه اي نيز به انواع ديگر زغال از قبيل زغال قيردار و بالاخره آنتراسيت تبديل مي شود. ( ش 1 ـ 1 )

شكل( 1 ـ 1 ) مراحل مختلف تبديل مواد گياهي به انواع مختلف زغال

1 ـ 4 ـ مشخصات زغال

1 ـ 4 ـ 1 ـ خاكستر

خاكستر يكي از مهمترين مشخصات زغال است و مي توان آن را به عنوان ماده اي كه پس از سوختن زغـال برجاي مي ماند ، تعريف كرد. خاكستر در رديف مواد مضر زغال است و بـه ويژه در صنعت كـك سازي بايستي  ميزان آن از حد معيني ( حدود 13  درصد ) تجاوز نكند.

1 ـ 4 ـ 2 ـ مواد فرار

اگر مقداري زغال را بدون مجاورت هوا حرارت دهيم ، قسمتي از آن به صورت گاز متصاعد مي شود به نام مواد فرار خوانده مي شود . درصد مواد فرار از جمله مشخصاتي است كه در تقسيم بندي زغال ها نقش مهمي دارد.

1 ـ 4 ـ 3 ـ ارزش حرارتي

مـقدار حرارتي كه در اثر سوختن واحـد وزن زغال حاصل مي شود به نام ارزش حرارتي آن ناميده مي شود. ارزش حـرارتي معمولاً بر حسب كيلو كالري بر كيلوگرم بيان مي شود.

فهرست مطالب

عنوان    صفحه

چكيده    1

مقدمه    2

فصل اول ـ آشنـايي  بـا زغال سنگ و بـررسي  اهميت آن در بـازار و جهان

1 ـ 1 ـ آشنايي    5

1 ـ 2 ـ چگونگي تجمع مواد گياهي     5

1 ـ 3 ـ چگونگي تبديل مواد گياهي به زغال     7

1 ـ 4 ـ مشخصات زغال   9

1 ـ 4 ـ 1 ـ خاكستر    9

1 ـ 4 ـ 2 ـ مواد فرار     9

1 ـ 4 ـ 3 ـ ارزش حرارتي   9

1 ـ 4 ـ 4 ـ خواص كك دهي   10

1 ـ 5 ـ انواع زغال سنگ    10

1 ـ 6 ـ آشنايي با زغال سنگ و مسائل آن 12

1 ـ 7 ـ اهميت زغال و مقايسه آن با ساير منابع انرژي   17

1 ـ 8 ـ تكنولوژي هاي بهره برداري از زغال سنگ    20

1 ـ 9 ـ تاريخچه زغال سنگ در ايران 22

1 ـ 10 ـ زمين شناسي زغال سنگ در ايران   23

1 ـ 11 ـ مقدار ذخاير زغالي ايران   25

1 ـ 12 ـ منابع و ذخاير زغال سنگ ايران   26

1 ـ 13 ـ نهشته هاي زغال سنگ جهان   32

فصل دوم ـ حادثه و تحليل آن     44

2 ـ 1 ـ حادثه از ديدگاه قانون 44

2 ـ 2 ـ حادثه از ديدگاه ايمني 44

2 ـ 3 ـ طبقه بندي حوادث در معادن زغال سنگ   45

2 ـ 4 ـ جمع حادثه ساز و پيشگيري به عمل آورده    47

2 ـ 5 ـ ايمني در معادن زغال سنگ ايران چگونه است ؟    49

2 ـ 6 ـ شرح حوادثي كه در معادن كرمان ( معدن باب نيزو ) منجر به كشته شدن چند نفر شده و توضيح علل حوادث 50

2 ـ 6 ـ 1 ـ گزارش حادثه 28/5/1372 كارگاه 57 تونل 1 معدن باب نيزو     50

2 ـ 6 ـ 2 ـ  مشخصات كارگاه 77 در لايه 16 50

2 ـ 7 ـ پيشنهاد مناسب جهت كاهش ميزان حوادث 51

2 ـ 8 ـ عواملي كه باعث خطر وقوع حادثه در معدنكاران بر حسب گروه سني مي شود. 52

2 ـ 9 ـ عواملي كه باعث خطر وقوع حادثه در معدنكاران بر حسب سابقه كار مي شود. 53

2 ـ 10 ـ  عوامـلي كه بـاعث خـطر وقوع حادثه در معدنكاران آمـوزش نديده مي شود.53

2 ـ 11 ـ عـواملي كه بـاعث خـطر وقوع حادثه در معدنكاران آمـوزش ديده مي شود.54

2 ـ 12 ـ عواملي كه باعث تقليل وقوع حادثه مي شود.     54

فصل سوم ـ تكنيك ايمني در معدن زغال

3 ـ 1 ـ مسائل كلي مربوط به حفاظت كار و مقررات ايمني 57

3 ـ 2 ـ خدمات مقررات ايمني در معدن     57

3 ـ 3 ـ وظايف اصلي معاون مهندس كل 57

3 ـ 4 ـ حمل و نقل افراد در طول گالري هاي معدني 58

3 ـ 5 ـ مقررات ايمني به هنگام انتقال افراد در گالري هاي افقي 59

فصل چهارم ـ قوانين ايمني در معادن زغال سنگ

4 ـ 1 ـ سرويس كنترل و مراقبت   61

4 ـ 2 ـ باز كردن مناطقي كه در آنها آتش سوزي خاموش شده    61

4 ـ 3 ـ نظم و ترتيب كارهاي منطقه آتش سوزي   62

4 ـ 4 ـ پرسنل كارهاي انفجاري   62

4 ـ 5 ـ مواد انفجاري مورد استفاده 63

4 ـ 6 ـ رساندن مواد منفجره به محل كار 64

فصل پنجم ـ خطرات و عوامل مخرب و زيان بار در معادن

5 ـ 1 ـ آشنايي    66

5 ـ 2 ـ خطرات برق     68

5 ـ 3 ـ سيستم حمل و نقل   68

5 ـ 4 ـ خطرات معدن كاري   69

5 ـ 5 ـ خطرات ماشين آلات   70

5 ـ 6 ـ سر و صدا در معادن 71

5 ـ 7 ـ گاز رادون در معادن     71

5 ـ 7 ـ 1 ـ آشنايي    71

5 ـ 7 ـ 2 ـ پيدايش    72

5 ـ 7 ـ 3 ـ خطرات رادون   72

5 ـ 7 ـ 4 ـ واحدهاي اندازه گيري    73

5 ـ 8 ـ آتشباري   74

5 ـ 8 ـ 1 ـ آشنايي    74

5 ـ 8 ـ 2 ـ آتشباري در سنگ     74

5 ـ 8 ـ 3 ـ آتشباري در زغال    75

5 ـ 9 ـ آتش گرفتن گاز متان     76

5 ـ 9 ـ 1 ـ منابع آتش     76

5 ـ 10 ـ انفجار گرد زغال 77

5 ـ 11 ـ خودسوزي 82

5 ـ 12 ـ  ساير خطرات معادن زير زميني زغال   87

5 ـ 12 ـ 1 ـ كنترل طبقات   87

5 ـ 12 ـ 2 ـ ماشين آلات     89

5 ـ 12 ـ 3 ـ ايمن سازي حمل بار     89

5 ـ 12 ـ 4 ـ حمل و نقل افراد   90

5 ـ 12 ـ 5 ـ پياده رفتن افراد 90

فصل ششم ـ راه هاي پيشگيري از وقوع خطرات و حوادث در معادن

6 ـ 1 ـ پيش گيري و خاموش كردن آتش سوزي معدن     92

6 ـ 1 ـ 1 ـ قواعد كلي 92

6 ـ 1 ـ 2 ـ پيش گيري از بروز آتش سوزي هاي زير زميني به علت خودسوزي زغال 93

6 ـ 1 ـ 3 ـ خاموش كردن آتش سوزي هاي زير زميني   93

6 ـ 2 ـ احتياطات عمومي    94

6 ـ 3 ـ استفاده از آب در معادن     96

6 ـ 4 ـ آب و هواي زير زميني    97

6 ـ 4 ـ 1 ـ آشنايي    97

6 ـ 4 ـ 2 ـ دماي هوا 97

6 ـ 4 ـ 3 ـ رطوبت     97

6 ـ 4 ـ 4 ـ سرعت هوا 98

6 ـ 4 ـ 5 ـ اثر مجموعه دما ، سرعت و رطوبت   98

6 ـ 4 ـ 6 ـ كنترل آب و هوا     99

6 ـ 5 ـ جدا كردن و تصفيه گرد و غبار در زير زمين 102

6 ـ 5 ـ 1 ـ آشنايي    102

6 ـ 5 ـ 2 ـ مراكز توليد گرد و غبار 103

6 ـ 5 ـ 3 ـ روش مكشي 103

6 ـ 5 ـ 4 ـ تصفيه گرد و غبار   105

6 ـ 5 ـ 5 ـ صافي هاي پارچه اي 107

6 ـ 5 ـ 6 ـ صافي هاي استوانه اي    107

6 ـ 5 ـ 7 ـ نصب ماشين آلات 109

6 ـ 6 ـ آتشباري با تزريق آب    109

6 ـ 7 ـ آمپول هاي آب براي آتشباري 114

6 ـ 8 ـ تزريق آب 115

6 ـ 8 ـ 1 ـ عملي بودن اين روش 116

6 ـ 8 ـ 2 ـ تزريق آب در جبهه كار طولاني 117

6 ـ 9 ـ پيدايش گازها 117

6 ـ 10 ـ تشخيص گازها 119

فصل هفتم ـ چگونگي رعايت مسائل ايمني

7 ـ 1 ـ ايمني شخصي و تجهيزات ايمني 122

7 ـ 1 ـ 1 ـ آشنايي    122

7 ـ 1 ـ 2 ـ محافظت گوش     122

7 ـ 1 ـ 3 ـ محافظت چشم     123

7 ـ 1 ـ 4 ـ ماسك گرد و غبار    124

7 ـ 1 ـ 5 ـ ماسك انفرادي   124

7 ـ 1 ـ 6 ـ دستكش     125

7 ـ 1 ـ 7 ـ چكمه 125

7 ـ 1 ـ 8 ـ لباس 125

7 ـ 1 ـ 9 ـ نوبت كاري و اثر آن بر ايمني و تندرستي كاركنان     126

فصل هشتم ـ آتش سوزي هاي زير زميني و تشريح عمليات اطفاء حريق در تونل بيست معادن كارمزد

8 ـ 1 ـ آشنايي    130

8 ـ 2 ـ ويژگي هاي حريق زير زميني   130

8 ـ 3 ـ راه هاي اطفاء حريق هاي زير زميني    131

8 ـ 4 ـ نحوه عمليات اطفاء حريق در تونل بيست     132

8 ـ 5 ـ شرح عمليات اطفاء حريق 132

8 ـ 6 ـ علت آتش سوزي 134

8 ـ 7 ـ مشكلات در حين اطفاء حريق    135

نتيجه گيري   137

پيشنهادات    138

منابع و مآخذ 139

فهرست اشكال

1 ـ 1 . مراحل مختلف تبديل مواد گياهي به انواع مختلف زغال

1 ـ 2 . هيستوگرام عرض جغرافيايي با مساحت برابر براي نهشته هاي زغال سنگ جهان

1 ـ 3 . سهم منابع مختلف انرژي ( به درصد ) در تامين انرژي كل براي ايالات متحده از سال 1960 و 1980

1 ـ 4 . پراكندگي جغرافيايي رسوبات زغال دار ايران

1 ـ 5 . گستره جغرافيايي حوضه زغال دار البرز

1 ـ 6 . مكان جغرافيايي منابع مهم زغال سنگ جهان و مسير تحركات تجاري كشورهاي صادر كننده عمده زغال سنگ

1 ـ 7 . مكان جغرافيايي منابع زغال سنگي در خاور ميانه ، اتحاد جماهير شوروي و آسيا

1 ـ 8 . مكان جغرافيايي منابع زغال سنگي عمده و نواحي تامين كننده در استراليا

1 ـ 9 . محل منابع زغال سنگ در اروپا

1 ـ 10 . محل منابع عمده و نواحي تامين زغال سنگ در افريقاي جنوبي

5 ـ 1 . نقش استفاده از پودر سنگ در كاهش انفجارها

6 ـ 1 . نمودار دماي مؤثر

6 ـ 2 . آتشباري با برش زيرين ( برش و مقطع عمودي )

6 ـ 3 . روش خرد كردن و جدا كردن سينه كار با چال هاي در امتداد مختلف

6 ـ 4 . آتشباري زغال در جا و استخراج نشده

6 ـ 5 . تبديل چال هاي سينه كار به چال بلندي كه پيشاپيش سينه كار و به موازات آن حفر مي شود.

6 ـ 6 . آمپول مسدود شونده خودكار

6 ـ 7 . افزايش توليد عناصر فعال بر حسب افزايش رنگ زغال سنگ

7 ـ 1 . نمودار حوادث افراد در شيفت هاي مختلف

7 ـ 2 . نمودار حوادث در ساعات مختلف شبانه روز

فهرست جداول

1 ـ 1 . تقسيم بندي زغال سنگ در ايران

1 ـ 2 . نمودار انواع گياهان مختلف در ارتباط با سن زمين شناختي نوع نهشته زغال سنگي و تاثيرهاي اقليمي

1 ـ 3 . مقدار گوگرد موجود در مواد مختلف به درصد وزني

1 ـ 4 . سلسله مراتب تكنولوژي هاي بهره برداري از زغال سنگ

1 ـ 5 . مجموع ذخاير زغالي ايران

1 ـ 6 . ذخاير و نوع زغال سنگ در كرمان تا سال 1374 بر اساس گزارش شركت ملي فولاد ايران

1 ـ 7 . ذخاير و نوع زغال سنگ در طبس تا سال 1374 بر اساس گزارش شركت ملي فولاد ايران

1 ـ 8 . ذخاير و نوع زغال سنگ در منطقه البرز مركزي  تا سال 1374 بر اساس گزارش شركت ملي فولاد ايران

1 ـ 9 . ذخاير و نوع زغال سنگ در منطقه البرز شرقي  تا سال 1374 بر اساس گزارش شركت ملي فولاد ايران

1 ـ 10 . ذخاير و نوع زغال سنگ در منطقه البرز غربي  تا سال 1374 بر اساس گزارش شركت ملي فولاد ايران

1 ـ 11 . منابع زغال سنگ جهان بر حسب درصد از كل منابع جهاني

2 ـ 1 . حوادث مرگبار

2 ـ 2 . كليه حوادث معدن زغال سنگ آمريكا در سال 1977

5 ـ 1 . خطرات محيط كار و آسيب هاي احتمالي

5 ـ 2 . غلظت پودر سنگ لازم در حالت هاي مختلف

8 ـ 1 . ميزان استخراج ساليانه معادن كارمزد در سال 1378

8 ـ 2 . تركيب هواي معدن در زمان آتش سوزي

پایان نامه ايمني معادن زغال سنگ در ايران