مقاله کامل مروری بر علل ناباروری در زنان و مردان

مروری بر علل ناباروری در زنان و مردان

باروري در اكثر فرهنگ ها از ارزش بالايي برخوردار است و آرزوي بچه دار شدن يكي از اساسي ترين محرك هاي انساني است. بارداري و مادر شدن، براي زنان از پايه هاي تكاملي هستند و در فرهنگ ما شديداً مورد تاكيد قرار گرفته اند. اگر تلاش در جهت بچه دار شدن با شكست مواجه شود مي تواند به تجربه احساسي مخربي تبديل گردد. ناباروري به عدم وقوع بارداري با وجود ۱۲ ماه مقاربت صحيح بدون استفاده از روش هاي جلوگيري اطلاق مي شود و نازايي نشان دهنده عدم توانايي زوج در باروري است.
ناباروري هم بر زنان و هم بر مردان در همه ي كشورهاي جهان تاثير دارد. در واقع ناباروري اغلب اثرات ژرف در كوتاه مدت يا دراز مدت بر افراد درگير با اين مساله دارد و آنان را در معرض فشارهاي خانوادگي و اجتماعي قرار مي دهد. بر اساس برآوردهاي سازمان جهاني بهداشت بين ۸% تا ۱۲% كل زوج هاي جهان نوعي ناباروري در طول زندگي باروري خود تجربه مي كنند، يعني ۵۰تا ۸۰ميليون نفر در جهان درگير اين مساله هستند. ناباروري نخست و اوليه به عنوان ناتواني زن براي باردار شدن، به رغم قرار گرفتن بارداري به مدت يك سال تعريف شده ااست در حالي كه ناباروري ثانويه به ناتواني آن دسته از زنان اشاره دارد كه قبلاً بارداري داشته اند.
عمده موارد ناباروري اوليه و ثانويه از عواقب بيماري هاي مقاربتي درمان نشده ( به ويژه سوزاك، بيماري التهابي لگن ) يا عوارض پس از تولد يك بچه يا عواقب پس از سقط جنين غير بهداشتي و غير قانوني است. در موراد ناباروري انجام مشاوره پزشكي و معاينات باليني بسيار كمك كننده است. معاينات اوليه پس از يك سال از مرد شروع مي شود زيرا در حدود نيمي از موارد نازايي مربوط به مردان است. از طرف ديگر بررسي هاي مربوط به زنان پيچده تر و پرهزينه تر مي باشد. در صورتي كه مرد مشكلي نداشته باشد، بررسي هاي مربوط به زن انجام مي گيرد. از آنجايي كه بررسي نازايي روند نسبتاً طولاني دارد بايد با حوصله پيگيري شود و مشاركت زوج در مشاوره هاي خانوادگي و ارائه اطلاعات صحيح در مورد آينده درمان از موارد مهم به شمار مي رود.
امروزه با پيشرفت روش هاي جديد در درمان نازايي، حتي در مواردي كه درمان مشكل به نظر مي رسد، زوجين داراي فرزند مي شوند.
آشنایی با دستگاه تناسلی
دستگاه تناسلي از دو قسمت اصلي ، يکي دستگاه تناسلي خارجي و ديگري تناسلي داخلي تشکيل شده است .
دستگاه تناسلي خارجي ، شامل فرج و مهبل است . و دستگاه تناسلي داخلي ، ‌شامل رحم ، لوله هاي رحمي و تخمدانها است .
کار دستگاه تناسلي ، توليد مثل و فراهم آوردن موجبات قاعدگي است . اين اعمال تحت تأثير ترشح موادي از بعضي غدد ،‌ از جمله هيپوفيز و تيروئيد و هم چنين تخمدانها انجام مي شود .
* نکات زير در بررسي ناباروري زنان اهميت دارند .
سن
مدت ازدواج
مدت نازائي
سابقه ازدواج هاي قبلي
سابقه بيماريها در خود و خانواده ، ابتلا به بيماريهاي غدد داخلي مانند تيروئيد و يا ديابت
سابقه سقط
وضعيت قاعدگي ( کيفيت و کميت خون قاعدگي ، درد در موقع قاعدگي ) ‌
تعداد مقاربت در هفته
نحوه مقاربت
وجود نازائي در بستگان .
عوامل ياد شده در بالا مي توانند در ناباروري زن نقش داشته باشند .
« قاعدگي مرتب » نشان دهنده وضعيت سلامت هورمونهاي داخلي و بخصوص انجام تخمک گذاري است . اين علامت از هر آزمايش گران قيمت ديگري بهتر است .
بالا بودن سن بيمار و طول مدت نازائي ، احتمال درمان موفقيت آميز را کمتر مي کند . زيرا پير شدن دستگاه توليد مثل ، بخصوص تخمدانها ،‌ نقش عمده اي در ناباروري دارد . به علاوه افزايش سن خطر سقط را هم افزايش مي دهد . اکثريت سقط هاي اوليه خودبخودي ، پس از ۳۵  سالگي و به علت اختلال ژنتيکي اتفاق مي افتند . بطوري که خطر سقط هاي خودبخودي در سنين کمتر از ۳۰ ، کمتر از ۱۰ درصد است ، ولي اين رقم در سنين بالاي ۴۰ ، به ۳۴ درصد مي رسد .‌ مطالعات نشان داده است که تخمک هاي زنان مسن قدرت باروري کمتري دارند و با افزايش سن ، احتمال افزايش بعضي از بيماريها که سبب ناباروري مي شوند هم بيشتر است . همچنين احتمال ابتلا دستگاه تناسلي به عفونت هاي تناسلي و احتمال صدمه خوردن تخمدانها و ولوله هاي رحمي در زناني که در محيط شغلي با مواد سمي سروکار دارند ، بيشتر است .
سيگار کشيدن روي حاملگي تأثير سوء دارد و قدرت باروري را هم در زن و هم در مرد کاهش مي دهد . خطرات مصرف دخانيات با افزايش سن بيشتر مي شود . بين تعداد سيگار مصرفي و نازائي رابطه مستقيم وجود دارد .
حشيش سبب مهار هورمونهاي توليد مثل مي شود و توليد مثل را هم در زن و هم در مرد کاهش مي دهد . کافئين – که در قهوه و چاي وجود دارد – اثرات سوء روي باروري دارد و مصرف زياد آن حاملگي را به تعويق مي اندازد .
زوجها بايد بدانند که وقوع حاملگي نياز به زمان دارد و در هر دوره تخمک گذاري ۳۰ درصد شانس حاملگي وجود دارد .
رابطه « مدت زمان مقاربت مکرر » و « شانس وقوع حاملگي » در زوج ها به شرح زير است :
اگر زمان تماس ۳ ماه باشد ، شانس حاملگي ۵۷ درصد است .
اگر زمان تماس ۵ ماه باشد ، شانس حاملگي ۷۲ درصد است .
اگر زمان تماس ۱ سال باشد ،  شانس حاملگي ۸۵ درصد است .
اگر زمان تماس ۲ سال باشد ،‌ شانس حاملگي ۹۳ درصد است .
همانطور که گفته شد دستگاه تناسلي داخلي زن چهار قسمت اصلي به شرح زير دارد که نازائي در زنها عمدتاً ممکن است مربوط به اختلال کار يک يا چند تا از آنها باشد .
تخمدانها
لوله هاي رحمي
جسم رحم
دهانه رحم
*  تخمدانها :
نيمي از موارد نازائي به علت اختلال در کار تخمک گذاري تخمدانها است . اگر زن به طور منظم قاعده شود ، دليل بر تخمک گذاري مناسب است و اگر قاعدگي او نامرتب باشد ، تخمک گذاري مناسبي وجود ندارد که بايد علت آن بررسي شود . فقط حاملگي نشان قطعيت تخمک گذاري است ، اما علائم ديگر به شرح زير است :
بالا رفتن درجه حرارت بدن : بعد از تخمک گذاري درجه حرارت بدن حدود نيم درجه بالا مي رود . براي اندازه گيري ، بيمار هر روز صبح از روز اول قاعدگي تا شروع قاعدگي بعدي ، بعد از بيدار شدن از خواب و قبل از هر گونه فعاليت بدني ، درجه حرارت بدن خود را از راه دهان مي گيرد و ثبت مي کند . بالا رفتن درجه حرارت از روز پانزدهم قاعدگي به مقدار نيم درجه و بالا ماندن آن تا موقع قاعدگي بعدي ، علامت تخمک گذاري است .
بررسي ترشحات گردن رحم :‌ ترشحات گردن رحم در موقع تخمک گذاري فوق العاده زياد است ، ولي پس از تخمک گذاري کاهش مي يابد .
نمونه برداري : نمونه برداري از لايه داخلي رحم و بعضي آزمايشهاي تخصصي هم به تشخيص تخمک گذاري کمک مي کنند .
در مواردي که نازائي مربوط به توقف تخمک گذاري است ، از داروهاي تحريک کننده تخمک گذاري از جمله هورمونهاي زنانه ( استروژن و پروژسترون بصورت تنها و يا ترکيبي ) استفاده مي شود . تحريک تخمک گذاري با اين روش حداقل به مدت ۶-۴ ماه طول مي کشد .
از بعضي داروها و آمپولها هم براي تحريک تخمک گذاري استفاده مي شود . با مصرف آمپولها ممکن است چند قلوزائي پيش بيايد .
* لوله هاي رحمي
اختلال در کار و شکل لوله هاي رحمي هم سبب ناباروري مي شود . بايد بدانيم که باز بودن لوله شرط لازم براي حاملگي است ولي شرط کافي نيست . زيرا لوله هاي رحمي داراي چندين عمل به شرح زير هستند :
باعث انتقال اسپرم از رحم به سمت تخمک آزاد شده از تخمدان ، ( در ظرف چند ثانيه ) مي شوند .
تخم بارور شده را به داخل رحم منتقل مي کنند .
بسته بودن لوله ها در هر نقطه از طول لوله و خوب عمل نکردن آن در هر يک از موارد ياد شده در بالا سبب نازائي مي شود که بايد درمان شود .
* حفره و جسم رحم
با آزمايشات تخصصي حفره و جسم رحم مورد بررسي قرار مي گيرد و موانع موجود براي بارداري مشخص مي شوند . از جمله اين موانع فيبروم ( نوعي تومور خوش خيم ) رحم و يا زائده هاي داخل رحم است .
شکلهاي غيرعادي رحم اصولاً باعث نازائي نمي شوند ، ولي باعث سقط هاي مکرر مي شوند که اين مطلب هم جزء ناباروري محسوب مي شود ،‌ به هر حال اين موارد بايد توسط پزشک تشخيص داده شده ، درمان شوند .
* دهانه رحم
دهانه رحم علاوه بر اينکه محل عبور اسپرم است ، مانند لوله هاي رحمي داراي چند فعاليت ديگر هم هست . با اين تفاوت که کارش چندين برابر لوله هاي رحمي است .
وقتي سلولهاي متحرک اسپرم از محيط خود ، يعني مايع مني ، وارد محيط مهبل – که حالت اسيدي دارد – مي شوند ، ترشحات دهانه رحم همچون مادري از آنها موظبت کرده ،‌ سپس آنها را راهي رحم و لوله هاي رحمي مي کند .
بنابراين دهانه رحم يک عامل مهم در باروري است و مشکلات ساختماني و تغييرات فيزيکي و شيميايي محيط آن در نازائي نقش بسيار عمده دارند . دهانه رحم از طريق معاينه ارزيابي مي شود . در معاينه پزشک ، وجود عفونت و ترشحات غيرعادي و وجود کيست هاي چرکي معلوم مي شود . وجود مواد ضد اسپرم در ترشحات دهانه يکي از علل نازائي است که باعث بي حرکت شدن اسپرم ها و جلوگيري از انتقال آنها به قسمت بالايي رحم مي شود . به هر حال در هر مورد با نظر پزشک متخصص ، تشخيص ودرمان لازم انجام مي گيرد .
علاوه بر عواملي که در بالا در مورد علل نازائي زنان بيان شد ، ابتلا به بيماريهاي زير نيز در ناباروري زنان نقش مهم و اساسي دارد :
بيماريهاي التهابي لگن و بيماريهاي مقاربتي
اندومتريوز ( وجود نسج ديواره داخلي رحم در خارج از رحم )
تخمدان پلي کيستيک ( وجود کيست هاي ريز فراوان در تخمدانها ) .
تشخيص ودرمان همه اين موارد بر عهده پزشک است .
چه عواملی، احتمال باروری زنان را كم و زیاد می‌كنند؟یكی از اوقات و زمان‌های شادی بخش در یك ازدواج، زمان تصمیم گیری برای داشتن یك بچه است. اگر مرد و زن هر دو سالم باشند، بارداری به راحتی و بدون هیچ مشكلی صورت می‌گیرد.یك بار درماه، هورمون‌های زنانه ای كه ازغده هیپوفیز ترشح می‌شود تخمدان‌ها را تحریك می‌كند وباعث آزاد سازی یك یا دو تخمك می‌شود كه در صورت آزاد شدن دو تخمك، دو قلوهای غیر مشابه به وجود می‌آیند. در صورت نامرتب بودن پریودها، شانس
بارداری كاهش می‌یابد. افزایش سن نیز شانس باروری و زایایی را كاهش می‌دهد. بنا بر تحقیقات، زنان زیر ۲۵ سال، ۹۶ درصد شانس بارداری دارند. از ۲۵ تا ۳۴ سالگی ۸۷درصد و ۴۴-۳۵ سالگی ۷۸درصد.● پیشنهاداتی برای افزایش شانس بارداریفاصله بین دو پریود، فاصله ایست كه بارداری در آن اتفاق می‌افتد. به سادگی می‌توانید این روزها را محاسبه كنید یعنی از شروع یك پریود تا پریود بعدی.اولین روز یعنی لكه بینی را هم یك روز حساب كنید. هر خانمی‌ممكن است یك عدد را ذكر كند. برای مثال یك نفر عدد۲۲ و دیگری عدد ۳۰ ولی معمولا طول این دوره ۲۱ تا ۳۵ روز است. هر عددی كه به دست آمد، عدد ۱۴ را از آن كم كنید، عددی كه به دست می‌آید روز تخمك گذاری است، چهار روز قبل و دو روز بعدش را در نظر بگیرید. این دوره یك هفته ای بهترین زمان برای بارداری است.اسپرم می‌تواند در دستگاه تناسلی خانم‌ها حداكثر تا ۷۲ ساعت زنده بماند، بنابراین شروع تماس اگر در روزهای اول و در آن فرصت یك هفته ای باشد، شانس بارداری افزایش پیدا می‌كند.اگر همسران مشكلی به لحاظ پزشكی نداشته باشند و از نظر تماس زناشویی فعال باشند( حدود دو تا سه مرتبه در هفته)، در طول شش ماه اول با احتمال ۶۰ درصد بارداری اتفاق می‌افتد و با احتمال ۸۰ درصد در طی یك سال اول و ۹۰ درصد درطی ۱۸ ماه اول است.در طول دوره تخمك گذاری درجه حرارت بدن خانم‌ها افزایش پیدا می‌كند. اگر درجه حرارت پایه بین۵/۳۵ تا ۵/۳۶ باشد، دراین صورت درجه حرارت بین ۱/۳۶ تا ۲/۳۷ زمان تخمك گذاری را نشان می‌دهد. البته این روش همیشه هم دقیق نیست.بعضی از فروشگاه‌ها و سایت‌های اینترنتی، درجه دماسنج پایه و نیز كیت‌هایی برای بررسی قدرت باروری مردان را به فروش می‌رسانند. این كیت‌ها غلظت ومیزان حجم اسپرم را اندازه می‌گیرند البته اینآزمایش هم به صورت مطلق و دقیق نیست و برای پی بردن به وجود یا نبود نازایی در مردان، بهترین راه مشورت با پزشك برای بررسی و آزمایش مایع منی است.مصرف سیگارتوسط خانم‌ها، باعث تغییر در ترشحات محیط دهانه رحم می‌شود و ممكن است از رسیدن اسپرم به تخمك جلوگیری كند و نیز احتمال سقط و نقایص مادرزادی را افزایش می‌دهد. خانم‌هایی كه تصمیم می‌گیرند بچه دار شوند در صورتی كه از قرص‌های هورمونی استفاده می‌كنند نیمی‌از آنها طی سه ماه اول پس از قطع قرص‌ها، باردار خواهند شد و نیمی‌دیگر طی یك سال.در خانم‌هایی كه از روش‌های ایجاد مانع مثل حلقه استفاده می‌كنند(و یا از روش طبیعی)، این دسته هم زمانی مثل گروه قبل و شاید كمی‌هم كمتر ممكن است تا ایجاد بارداریشان طول بكشد. در افرادی كه از آمپول دپوپروورا كه فقط حاوی هورمون پروژسترون است استفاده می‌كنند، پس از قطع مصرف این آمپول حدود شش ماه طول می‌كشد تا بارداری اتفاق بیفتد. در مورد دستگاه داخل رحمی‌( آ ی- یو – دی )، معمولا یك یا دو ماه پس از خروجش از بدن است كه بارداری اتفاق می‌افتد.‌
ناباروري فقط مشكل زنان نيست.
بر اساس آمارهاي موجود, ۳۵% موارد نا باروري زوجين مربوط به مردان است. يك مرد سالم در هر نوبت انزال ۱۲۰ تا ۶۰۰ ميليون اسپرم خارج مي كند و در طول زندگي خويش حدود ۴۰۰ ميليارد اسپرم توليد مي كند. شايعترين علت ناباروري مردان, عدم توانايي آنان در توليد تعداد كافي اسپرم هاي سالم است. همچنين مردان ممكن است در رساندن اسپرم به واژن زن مشكل داشته باشند. اين مشكل مربوط به سيستم تناسلي مردان است. در اين موارد ممكن است اختلال مربوط به آلت تناسلي و بيضه ها باشد. (عدم تخليه اسپرم). در بعضي از مردان ناهنجاري وجود دارد كه در آن، بيضه ها در جاي مناسب خود قرار نمي گيرد. همچنين ممكن است بيماري هايي سبب آسيب رساندن به سيستم توليد اسپرم در مردان شوند.
مشخصات اسپرم هاي طبيعي در مردان كدامند؟
– حجم كافي بايد داشته باشند.
– بايد فعال باشند.
– نبايد به هم بچسبند.
– داراي اندازه و شكل مناسب باشند.
– قادر به نفوذ در تخمك باشند و بتوانند به آساني در درون واژن و رحم حركت كنند و خود شان را به تخمك برسانند.
اگر زوجين نتوانند پس از آميزش مكرر صاحب فرزند شوند بايد يك آزمايش تست مني مرد انچام شود.
مايع مني از چه ساخته شده است؟
مني سالم داراي ۱۲۰ تا ۶۰۰ ميليون اسپرم در هر نوبت انزال است. مايع مني علاوه بر اسپرم داراي آب, قند هاي ساده, مواد قليايي (براي محافظت در مقابل محيط اسيدي ميزراه مرد و محيط اسيدي واژن زن است. همچنين در مايع مني موادي به نام پروستاگلندين ها هستند كه سبب انقباض رحم ولوله هاي تخمداني مي شوند. علاوه بر اين موادي از قبيل ويتامين C, روي و كلسترول  نيز در مايع مني وجود دارند.
بطور كلي مايع مني سالم, فاقد مواد ميكروبي, و آلوده كننده است.
در آزمايش چه مواردي اندازه گيري مي شوند؟
× حجم مايع مني
× تعداد اسپرم (مقدار اسپرم در حجم معيني از مايع مني).
× اندازه وشكل اسپرم
× تحرك اسپرم (در صد اسپرم هاي فعال)
اكنون با استفاده از كامپيوتر تمام موارد فوق ارزيابي مي شوند.
مايع مني سالم چه مشخصاتي دارد؟
حجم: ۳ ميلي ليتر (بين ۲ تا ۶ ميلي ليتر)
غلظت: ۲۰ ميليون يا بيشتر در هر ميلي ليتر
تحرك/ ۵۰% فعال پس از ۲ ساعت
شكل طبيعي: ۶۰%
مايع مني معمولاً در عرض ۱ ساعت به صورت مايع در مي آيد.
PH: بين ۷ تا ۸.
براي افزايش سلامتي براي توليد مثل چكار بايد كرد؟
سيگار نكشيد:
كشيدن سيگار معمولاً سبب كاهش تعداد اسپرم و تحرك ضعيف مي شود. تحقيقات اخير نشان دادند زماني كه هم مرد و هم زن سيگار مي كشند, احتمال ناباروري تا ۶۴% بالا مي رود.
مصرف حشيش :
استفاده درازمدت از حشيش توسط مردان سبب كاهش اسپرم و سالم افزايش اسپرم و افزايش اسپرم ناقص مي شود.
مصرف الكل:
مصرف زياد الكل سبب كاهش توليد اسپرم سالم توسط مردان مي شود.
فعاليت شديد بدني:
فعاليت شديد بدني سبب كاهش توليد اسپرم مي شود.
ويتامين C:
كمبود ويتامين C سبب مي شود كه اسپرم ها به هم بچسبند و اين حالت سبب ۱۶% موارد ناباروري در مردان مي شود.
مصرف آنتي بيوتيك ها:
بعضي از آنتي بيوتيك ها به طور موقت سبب كاهش تعداد و تحرك اسپرم ها در مردان مي شوند. بعضي از اين آنتي بيوتيك ها شامل اريترومايسين, نيتروفورازون يا نيتروفورانتوئين هستند.
تماس با سموم در محيط:
تماس با حشره كش ها, سموم آفت كش, حلال هاي آلي, سرب, تشعشعات يونيزه, فلزات سنگين و مواد شيميايي سمي سبب كاهش قدرت باروري در مردان مي شود. مرداني كه در محيط شغلي خود با اين مواد سرو كار دارند, (چاپخانه ها, سرب, سموم كشاورزي, دستگاههاي راديولوژي و … ) بايد از پوشش ها و ماسك هاي محافظ استفاده نمايند.
تغذيه:
سوء تغذيه و مصرف ناكافي غذاهاي ضروري سبب اختلال در توليد و كار اسپرم ها مي شود.
خنك نگه داشتن بيضه ها:
بيضه ها نبايد زياد گرم شوند. سعي كنيد شورت ها ي تنگ نپوشيد. مرداني كه مشكل ناباروري دارند, نبايد از دوش آب گرم, سونا استفاده كنند و همچنين كار در محيط گرم براي آنها مفيد نمي باشد.
فعاليت جنسي:
فاصله گذاري در فعاليت جنسي (۳ تا ۶ روز در هفته), سبب افزايش حجم و قدرت باروري مي شود. ولي اگر وقفه زيادي در فعاليت جنسي ايجاد شود, سبب مي شود كه اسپرم ها تخليه شده و پير و نا توان و كم تحرك شوند.
چه مواردي سبب اختلال در باروري مردان مي شود؟
× كشيدن سيگار
× مصرف حشيش و مشتقات آن
× مصرف زياد و دراز مدت الكل
× استفاده از داروهاي استروئيدي آنابوليك (اين داروها توسط افرادي كه مي خواهند داراي اندام هاي عضلاني حجيم شوند استفاده مي شود, اين داروها سبب مي شوند كه بدن نتواند هورمون تستوسترون را به طور طبيعي بسازد كه سرانجام سبب كاهش توليد اسپرم خواهد شد. (بسياري از ورزشكاراني كه به عنوان دوپينگ از اين داروها استفاده مكرر مي كنند, دچار اين مشكل خواهند شد).
× برخي آنتي بيوتيك ها (اريترومايسين, نيتروفورانتوئين و …)
× داروي سولفاسالازين (اين دارو براي درمان اختلالات گوارشي به كار مي رود.)
× داروي کتوكونازول (ضد قارچ)
× داروي آزولفيدين (Azulfidine) – اين دارو براي درمان بيماري گوارشي کوليت اولسروبه كار مي رود.
× واريکوسل (كلافي از وريدهاي اضافي دور لوله مني بر را مي گيرند و سبب گرمي بيش از حد آن، مي شوند كه اين حالت سبب آسيب رساني به اسپرم ها و كشتن آنها خواهد شد.
× عفونت دستگاه تناسلي (مثل التهاب پروستات, التهاب لوله هاي اپيديديم در بيضه, التهاب بيضه (اركيت).
× بيماري اوريون, (كه سبب آلوده شدن بيضه ها مي شود).
× ضربات وارده به بيضه
× مصرف داروي دي اتيل استيل استرول (DES) توسط مادر در دوران بارداري (سبب كاهش اسپرم و ناهنجاري اسپرم مي شود)
× تب
× شورت هاي سفت
× سونا, آب گرم, كار در محيط گرم
× تماس با آفت كش ها, حشره كش ها, اشعه ها, مواد راديواكتيو, جيوه, بنزن, و فلزات سنگين.
× داروهاي ضد سرطان (شيمي درماني)
× نقص انسدادي در لوله مني بر
× صدمات وارده به كانال هاي اسپرماتيك در بيضه (به علت بيماري هاي سوزاك و عفونت كلاميديا)
× سوء تغذيه و كم خوني, سل
× استرس شديد در زندگي
توصيه هاي خوب براي زوج هاي علاقه مند به بارداري:
× ترك سيگار, الكل, داروهاي مضر و …
نكته اي كه زوجين بايد بدانند اين است كه بر اساس تحقيقات كنوني, حتي اسپرم هاي آسيب ديده هم قادر به بارداري تخم هستند.
بنابراين نا اميدي در باروري معني ندارد.
از قول پزشكان متخصص, قبل از هر گونه عمل لقاح مصنوعي بهتر است به مدت ۳ ماه توصيه هاي فوق را اجرا كنيد.
چون ممكن است بدون نياز به روش هاي مصنوعي توانايي باروري خود را بازيابيد.
انتخاب جنسيت فرزند:
از دير باز تا كنون دانشمندان در انديشه انتخاب جنسيت فرزندان بودند. در حال حاضراز روش موفقي (با موفقيت ۸۰%) كه توسط دکتر دونالد اريكسون ابداع شده است, استفاده مي كنند. در اين روش اسپرم هاي x و y را از هم جدا نموده و اسپرم هاي داراي جنسيت مورد نظر را وارد رحم مي كنند.
طول مدت اين عمل حدود ۴ ساعت است و ميزان موفقيت آن (۸۰%) مي باشد.
در حال حاضر هزاران نوزاد با اين روش در دنيا متولد شده اند .
IVF چيست؟
IVF مخفف لغت هاي انگليسي “باروري در درون بدن انسان” است. اولين بار با اين روش در سال ۱۹۷۸ نوزادي را در يك زوج نابارور به دنيا بياورند.
چه كساني براي انجام اين روش انتخاب مي شوند؟
در ابتدا اين روش براي زناني به كار مي رفت كه لوله هاي تخمداني شان داراي كارآيي لازم براي انتقال تخمك نبود. ولي امروزه از اين روش براي موارد زيادي استفاده مي شود. به طور مثال مرداني كه داراي اسپرم هاي كافي براي باروري هستندبا اين روش داراي فرزند مي شوند.
فوايد روش IVF: اين روش توانسته نوزادان زيادي را چه از زنان نابارور و چه از مردان نابارور به دنيا آورد.
مراحل انجام IVF:
۱-  مرحله جلوگيري از تخمك گذاري:
۲- زن در روز دوم يا سوم پريود خود مصرف قرص  ضد بارداري را شروع مي كند. بعد از ۲ تا ۳ هفته, پزشك متخصص يك سونوگرافي از تخمدان هاي زن به عمل آورد. در صورتي كه تخمدان ها حالت طبيعي داشته باشند, دارويي (Lupron) به زن تجويز مي شود. اين دارو از آزاد سازي تخمك توسط تخمدان ها جلوگيري مي كند.
داروي Luopron به صورت زير جلدي هر روز تزريق مي شود. شايعترين عوارض اين دارو سر درد, حالت برافروختگي چهره و خشكي واژن است. در برخي موارد از داروهاي Antagon (آنتاگون) و يا Cetrotide (ستروتايد) به جاي Lupron استفاده مي كنند.
۲-  مرحله تحريك فوليكول:
۳-   يك هفته پس از شروع مصرف داروي Lupron يك سونوگرافي ديگر انجام مي شود. اگر كيست تخمداني مشاهده نشد (از عوارض داروي Lupron, داروي ديگري به نام گونال- اف (Gonal- F يا Follistim (فوليستيم) تجويز شده و كم كم از ميزان مصرف داروي Lupron كاسته خواهد شد.
۴- دارو هاي گونال- اف و يا فوليستيم مي تواند تخمدان ها را براي توليد تخمك هاي زيادي تحريك نمايند. اين موضوع خيلي مهم است چون كه ما براي افزايش ميزان موفقيت نياز به اين دارو داريم كه به جاي يك تخمك بارور شده چندين تخمك بارور شده را در رحم زن قرار دهيم ( به همين دليل است كه در بعضي موارد ممكن است بيشتر از يك نوزاد در يك نوبت به دنيا بيايد) و ما به اين حالت چند قلويي مي گوييم.
در روز پنجم يا ششم مصرف گونال اف يا فوليستيم, در ساعات ۷ الي ۹ صبح آزمايشات اندازه گيري هورمون هاي استروژن انجام مي شوند و يك سونوگرافي ديگر از طريق واژن انجام خواهد شد. بر اساس اين نتايج, پزشك ميزان داروهاي فوق را تنظيم مي كند. اين كار تا زمان بالغ شدن فوليكول هاي تخمداني ادامه خواهد يافت.
۳- مرحله بالغ كردن فوليكول ها:
در اين مرحله داروي hCG براي بلوغ نهايي تخمك ها تزريق مي شود.
۴- مرحله جمع آوري تخمك ها:
در اين زمان زن را وارد اتاق عمل مي كنند. يك متخصص بيهوشي داروي بيهوشي را به صورت آرامش بخش وريدي تزريق مي كند. سپس متخصص مربوطه يك لوله متصل به دستگاه سونوگرافي را همراه با يك سوزن به نزديكي محل تخمدان ها مي رساند و با كمك سونوگرافي محل دقيق فوليكول ها را در تخمدان ها پيدا مي كند. سپس توسط سوزن مخصوص مايع فوليكول را همراه با تخمك هاي درون آن را به درون سوزن مي كشد. اين كار حدوداً ۲۰ تا ۳۰ دقيقه طول مي كشد.
۵- مرحله باروري:
در اين مرحله اسپرم مرد تهيه مي شود و اين مقدار اسپرم را همراه با مايع فوليكول تخمداني زن به آزمايشگاه IVF مي برند.
برخي از مردان نمي توانند اسپرم كافي را از خود تخليه نمايند. بنابراين با استفاده از روش هاي خاصي مقدار اسپرم مورد نظر را از داخل بيضه مرد توسط سوزن تخليه مي كنند.

فایل : 20 صفحه

فرمت : Word