مقاله کامل ماءالشعیر و دلستر

مقدمه :
امروزه با پیشرفت تکنولوژي و صنعتی شدن جهان به همراه تنوع فوق العاده بخصوص در تولید انواع کالاهاي مصرفی و با کیفیت گوناگون موجب شده ، گرایش مردم به سوي مصرف نوشابه ها شدیداً افزایش پیدا نماید . تنوع درتولید نوشیدنیها بسته به نوع طعم دهنده ها( طبیعی یا مصنوعی( و گاز دار یا غیر گازدار بودن آنها بسیار وسیع بوده و بطور کلی روزانه چند صد میلیون لیتر از اینگونه محصولات نوشیدنی درجهان مصرف می شوند و می توان گفت بعد از دخانیات پرمصرف ترین فرآورده هاي صنعتی محسوب می گردند .
بر طبق آمار و ارقام موجود مصرف سرانه نوشابه در کشور آلمان 90 لیتر و در ایران 25 لیتر در سال می باشد. از طرفی همزمان با پیشرفت فن آوري تولید نوشابه ها ، اطلاعات ذیقیمتی در حیطۀ علوم زیستی و بیولوژیکی بدست آمده است که ارزش و اهمیت نوشیدنیهاي طبیعی یا ساخته شده بر اساس مواد طبیعی وغیر سنتیتک را در مقابل نوشیدنیهاي ساخته شده از مواد سنتیتک روزبروزمشخص تر کرده و به عبارت دیگر مضرات و اثرات جانبی نوشابه هاي غیر طبیعی روي ارگانهاي مختلف بدن بویژه هاضمه و کبد و همچنین ایجاد چاقی بوضوح بر همگان معلوم گردیده است . از این جهت گرایش به مصرف نوشیدنیهاي طبیعی از جمله ماءالشعیر و استفاده از آنها در رژیم غذایی روزانه افراد ، به منظور تأمین مواد مغذي نظیر ویتامین ها ، املاح معدنی و اسیدهاي آمینه صورت گرفته و به همین لحاظ آبجو از دیر باز در کشورهاي اروپایی به نان مایع معروف بوده است . اهمیت این محصول از بابت طبی علاوه بر ارزش غذایی آن خود مقوله اي است که براي مصرف کنندگان آن پوشیده نیست ولی ذکرآنها در این مقدمه مقدور نمی باشد .
پی بردن به اهمیت حیاتی این محصولات و تغییر الگوي غذایی جهت برخورداري از سلامتی وحداکثر طول عمر انسانها کشورهاي شرقی را بر آن داشته است که قدمهاي اساسی در تولید و مصرف نوشیدنیهاي طبیعی بردارند بر همین اساس مصرف سرانه آبجو ( الکلی و غیر الکلی ) در کشور آلمان 150 لیتر
درمقایسه با نوشابه 90 لیتر در سال می باشد . در حالیکه آمار سرانه مصرف ماءالشعیر در کشورمان از 3 لیترفراتر نمی رود .
بهرحال آگاهی جامعه ما نسبت به اهمیت موضوع در چند سال اخیر و گرایش شدید مردم جهت مصرف محصولات طبیعی و برخورداري از سلامتی و خودداري از مصرف نوشیدنیها یا کلاً محصولات مضر و زیان آور و از طرفی سیاست گذاري دولت و ارگانهاي ذیربط براي حمایت هاي همه جانبه اینگونه پروژه ها,که با بهره گیري از آخرین فن آوري و دانش فنی به تولید مهمترین و با کیفیت ترین محصول و عرضه به بازار بتواند سهمی از بازار داخلی و در مراحل بعد بازار خارجی را به خود اختصاص داده و در جهت جلوگیري از خارج شدن ارز از کشور قدم بردارد.
اهمیت موضوع و اهمیت استراتژیکی کالا در دنیاي امروز:
در مورد سهم قابل حصول بازار براي محص ول ماءالشعیر اشاره به چند نکته می تواند راه گشا باشد . از یک سو در سالهاي گذشته به علت عدم وجود بازار رقابتی براي این محصول از یکسو و وجود بازار رقابتی و پرتنوعی از انواع نوشابه ها،بازار به مرور زمان از ماءالشعیر خالی و متعاقباً از نوشابه ها پر شد ، بنابراین نوشابه هاي معمولی راحتتر و سریعتر در دسترس مردم قرار گرفت و مصرف کنندگان نیز به مصرف این محصول پرداختند ولی در دو سه سال گذشته به علت پی بردن مردم به مضرات زیاد نوشابه ها که از آنها می توان بعنوان مثال به پر کالري بودن و چاق کنندگی آنها و نیز میزان قن د بالاي آنها اشاره کرد و این موارد به کرات در رسانه هاي گروهی به مردم تذکر داده می شوند ، باعث شده است که روند تقاضا به سوي مصرف نوشیدنیهاي طبیعی تر ، نظیر آب معدنی و ماءالشعیر و آبمیوه حرکت کند ، تأیید کننده این موضوع ، افزایش واردات ماءالشعیر ، در دسترس بودن این محصول در اکثر مناطق ، وجود قفسه هاي بزرگ براي محصولات وارداتی در فروشگاهها در مقابل قفسه هاي کوچک براي
محصولات داخلی و همچنین رضایت فروشندگان از فروش خوب این محصولات با وجود قیمت بالاي آنها است .
کشورهاي عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول:
این محصول در کشورهاي مختلفی علی الخصوص استرالیا، روسیه و کشورهاي تازه استقلال یافته تولید می شود .
مصرف این محصول درکشورهاي اروپایی و آمریکایی در حد بسیار بالایی قرار دارد و گاهاً به دلیل نامناسب بودن آب کشورهاي مذکور بدلیل چرخش آب آشامیدنی و تصفیه آن از آبجو بعنوان نوشیدنی جهت رفع عطش و به جاي آب آشامیدنی استفاده می کنند.
مصرف کشورهاي اروپایی و امریکایی معمولاً از نوع الکل دار می باشد که قابل مقایسه با مصارف ایران نخواهد بود .شایان ذکر است که درکشورهاي اروپایی و آمریکا ماءالشعیر (آبجوي بدون الکل ) به سرع ت جایگزین آبجوي الکل دار می بشود و آن بدلیل سالم بودن و قابل الستفاده بودن ماءالشعیر در هر زمان و مکان بوده با توجه به اینکه تمامی خواص آبجو را نیز در بر دارد .
کشورهاي حاشیه خلیج فارس نیز هر سال مقادیر بسیار زیادي ماءالشعیر وارد می کنند و حتی برخی از آنها مثل امارات متحده عربی نقش واسطه را در خرید و فروش ماءالشعیر بر عهده دارد .
ارزش غذایی ماءالشعیر:
ماءالشعیر از لحاظ ارزش غذایی به نوشابه های گاز دار دیگر ارجحیت دارد و دارای خواص گوناگونی به شرح ذیل می باشد :
دارای انواع ویتامین های گروه B می باشد و ویتامین C موجود در آن در حدود 20 میلی گرم در لیتر می باشد که مجموع ویتامین C لازم را برای بدن تامین می نماید.
املاح مختف بخصوص فلزاتی مانند کلسیم و نیز فسفر را به حد کافی دارا می باشد.
بعلت دارا بودن اسید های آمینه و پروتئین برای رشد بدن مفید می باشد.
بعلت دارا بودن اسید های مختلف ، قند، ویتامین ها بویژه املاح و فلزات مفید در پیشگیری از برخی بیماریها، ضد عفونی روده، هضم غذا و نیز رفع خستگی موثر می باشد.
نوشیدن آن برای دفع بعضی از سنگ های کلیوی وکبدی مطلوب می باشد.
تاریخچه ی ماء الشعیر:
در ارتباط با تاریخچه ماءالشعیر می‌توان گفت چندین هزار سال پیش در مصر باستان از نوشیدنی‌ای تحت عنوان آب‌جو استفاده می‌شد که در همان دوران نوشیدنی‌ای با همان خواص از ارزن تهیه می‌شد، در این میان قبایل آفریقایی داشت.به تدریج این نوشیدنی الکلی در تمام نقاط جهان رایج و در تمام کشورها تولید شد. پیش از انقلاب نوع الکلی ماءالشعیر در ایران تولید می‌شد و شرکت بهنوش ایران آن زمان با نام «ایران مالتا» یا «مالتای ایران» فعالیت خود را در سال 1346 آغاز کرد. بعد از انقلاب تولید ماءالشعیر الکلی قطع شد. شرکت بهنوش قریب به یک سال تعطیل بود تا این که سیستم تولید خود را تغییر داد و
به تولید ماءالشعیر پرداخت.
در اوایل انقلاب یک نوع ماءالشعیر تولید می‌شد که از نوع گردشی بود و حالت یک بار مصرف نداشت. بعد از آن در اوایل دهه 70، بهنوش، دلستر را تولید کرد که همان ماءالشعیر تغییر طعم داده شده بود و یک بار مصرف بود و در سال 76، دلستر لیمویی به بازار عرضه شد.
تنها ماده‌ای که به عنوان افزودنی در ماءالشعیر استفاده می‌شود عصاره رازک است که خواص طبی زیادی دارد که از آن جمله می‌توان به دافع سنگ کلیه، مدر بودن، ضدعفونی‌کننده دستگاه گوارش و ضدعفونی‌کننده دستگاه تنفس اشاره کرد. علاوه بر تمام اینها ماءالشعیر با دارا بودن ویتامین‌های گروه B و
اسید آمینه برای پوست و مو بسیار مناسب است، خواص درمانی بسیاری برای خانم‌های باردار و شیرده دارد و تا حدودی در افزایش ضریب هوشی موثر است.
روش کار:
بطور خلاصه ماءالشعیر طی مراحل ذیل تولید می گردد: جوی مخصوص جهت تولید ماءالشعیر با دقت کافی از مزارع تهیه ی گردد که هرهزار دانهء آن باید 45-35 گرم وزن داشته و میزان پروتئین آن حداکثر 12-9 درصد باشد. قدرت جوانه زدن ظاهری آن 80 درصد و بعد از رده بندی حداقل 95 درصد آن قابل استفاده باشد. پس از تهیه، جو در دو مرحله تمیز می شود در مرحله اول خاک و کاه آن جدا می شود. در مرحله بعدی جوی ریز و نصفه و شکسته و همچنین سنگ و احیانا ً باقیمانده کاه جدا می گردد.
جوی ریز و نصفه و کاه جهت خوراک دام و طیور به فروش می رسد و جو پاک شده جهت مصرف در سیلوها ذخیره می گردد. سپس مقدار روزانه مصرف جو، از سیلو گرفته شده و برای خیساندن به تانکهای مخصوص فرسالده می شود. جوهای خیس خورده سپس به سالن جوانه زدن فرستاده شده واز آنجا پس از جوانه زدن به کوره های مخصوص منتقل می شود.
پس از برشته شدن نام مالت ( به جای جو ) به محصول اطلاق می شود. مرحله بعدی مرحله پخت است که ابتدا مالت آسیاب شده به تانک پخت فرستاده می شود. سپس به تانک صافی ارسال شده و بعد از آن به تانکهای جوش و ترسیب می رود. بعد از طی این مراحل محصول وارد سردخانه شده، عملیات بعدی در این قسمت انجام می شود. در قسمت سردخانه پس از افزودن برخی مواد، محصول با عبور از صافی های مخصوص به تانک های تولید رفته و به آن گاز دی اکسید کربن اضافه می گردد و در این مرحله نوشابه آماده پر کردن در بطری می باشد.
/
1) واحدهای مختلف تولید ماءالشعیر
واحد های مختلف تولید ماءالشعیر عبارتند از :
واحد بوجاری
واحد مالت سازی
واحد پخت
واحد سردخانه
واحد تولید و بسته بندی.
– واحد بوجاری
در این واحد با استفاده از انواع الک، دستگاه های سنگ جمع کن، هواکش و خاک گیر و غیره نا خالصی های همراه جو نظیر سنگ، خاک، پوشال و غیره از آن جدا می شود. همچنین در این مرحله جوهای ریز، شکسته و نا سالم از جوهای سالم جدا می گردد و در پایان جوهای سالم در سیلوها انبار می شوند. بعد از این مرحله دانه های جو تمیز شده به قسمت مالت سازی می رود تا کاملا ً در آنجا شستشو شده و آماده برای مراحل دیگر گردد.

فایل : 210 صفحه

فرمت : Word