مقاله کامل تاریخ علم شیمی

مقدمه صفحه 1
شيمي علمي كه ازساختمان ماده وتغييرات باطني ان صحبت مي كند وبعبارت ديگرمي توان گفت كه شيمي ازتركيبات اتمهابحث مي كند .انسان براي زندگي بهتربه موادي احتياج داردكه بيشتر انهابطورطبيعي ساخته واماده نيست وناچاراست كه هريك رابنحوي تهيه نمايد وازانهااستفاده مخصوصي نمايد.علمي كه ازاين مواد بحث مي كند شيمي نام دارد.به عقيده محقق هنديا((مهدي حسن )) لغت ((شيمي))ازكلمه چيني ((چين اي)) به مفهوم((عصاره طلاسازي))اشتقاق يافته است كه درلحجه فوكين واقع درجنوب چين كيميا تلفظ مي شود پس اين خاطرنشان مي كندكه فعاليتهاي شيمي توسط اعراب وچيني هادرنواحي مذكورصورت ميگرفته است واين لغت نيزبه وسيله بازرگانان عرب به غرب راه يافته است. هدف ازاين مقاله تحقيقي شناخت تاريخي شيمي ميباشدبنابراين مطالب ان به وسيله فصول زير مورد بررسي قرار مي گيرد:
1 -فصل اول:دانش شيمي ومختصري ازتاريخچه تكامل ان
2-اغازشيمي نوين وگستر ش ان
صفحه2
فصل اول
دانش شيمي ومختصري ازتاريخچه
تكامل آن
صفحه3
چگونگي پيدايش وتكامل علم شيمي
شيمي درزندگي بشردخالت داشته والان نيز اهميت بيشتري يافته است هرچه مردم پيشرفت مي كنندنقش شيمي درشئون مختلف زندگي بارزترمي شود.
احتياجات مادي انسانهارامجبوركرده است كه تلاش نمايندوزندگي بهتري بسازدبدون شك اولين قدم راكه در راه ترقي علم شيمي برداشته شده است باكشف اتش واستفاده ازان اغازگرديد.بشرطي ساليان دراز از اتش براي گرم كردن وپختن غذاهااستفاده مي نمود.
ازوجودبعضي ازفلزات كه درپارهاي ازسنگهابوده اطلاع حاصل كرده وبه تهيه اجروشيشه پرداخت.اثارگذشتگان نشان مي دهد كه معلومات انهانسبت به اشياء باگذشت قرون متمادي ضمن تجربيات متعددوطولاني حاصل گشت شواهدزيادحكايت داردكه عده اي ازفلزات مانندمس رادرشش هزارسال قبل مي شناختند.درچهارهزارسال پيش الياژهايي نظيرمفرغ(الياژي است ازمس وقلع)رامورداستفاده قرارمي داده اندوخواص ان رابطورتجربي مي دانستند .طلانيزدران اعصاركشف شد زيرافلزي است كه درطبيعت بصورت خالص يافت مي .شود
هنرلعاب دادن ظروف كه بعداًمنجربه ساختن شيشه گشت چندي پيش از ان رواج پيداكردونقاشيهاي روي اجسادموميائي انجام گشته ودرمصريافت شده نشان مي دهدكه كارگران وهنرمندان ان عصرقادربه ساختن شيشه رنگي بوده اند وجواهرهاي قيمتي رامي تراشيده اند.
دانشمندان درپي ان بودندكه به رموز و اسرار طبيعت واقف گردندوحقيقت ماده رادريابندولذالفظ حكيم به كسي اطلاق مي شد كه علت العلل اشياء رابداند.فلاسفه راجع به ماده عقايدمختلفي ابراز مي داشتندبرخي راعقيده بر ان
صفحه4
بودكه تمام اجسام موجود در دنيا از يك ماده اوليه بنام(ماده المواد)تشكيل شده است بنابر اين هركسي ان راجسم بخصوصي تصورمي كردمثلاً تالس اصل اشياء را آب وذيمقراطيس آتش مي پنداشت.
نام عنصر اولين دفعه به وسيله افلاطون برده شدوپس از ان ارسطو وپيروانش ماده را ازچهارعنصرآب؛آتش؛بادوخاك مي دانستندوبراي هريك خواصي درنظرمي گرفتندبه عقيده ارسطوچهارعنصرمذبورمبداكليه موادمي باشدبه عبارت ديگردانشمندمذكوراعتقادداشت ازتركيب عناصربه نسبتهاي مختلف اجسام گوناگون بوجودمي ايد.مثلاآب را يكي از عناصر مي دانست كه درساختمان فلزات يافت مي شود واستدلال مي كردچون فلزات مانندآب مايع مي گردند تئوري عناصرچهارگانه تا اواخرقرن هفدهم دوام يافت.
دموكراتوس (370 -460 ق.م)فيلسوف يوناني حدود450 سال قبل ازميلاداعلام كرد كه ماده ازذرات ريزي بنام اتم (غيرقابل تجزيه)تشكيل يافته است.تااينكه دالتن درسال1808 فرضيه اتمي خويش رامعرفي كرد.
كيمياگري
هنركيمياگري كه مصريان قديم آن را هنر مقدس مي خوانندمنحصراً دراختيار روحانيون مصربوداين علم ازاسكندريه كه مركز علمي ان زمان بود به ايران امد وازاينجا به اروپاي غر بي رفت.
كيمياگران به وجودجسم مرموزي بنام سنگ فيلسوفان (اكسير)معتقدبودندوخيال مي كردندكه باكشف اين سنگ مس رابه طلاوسرب رابه نقره تبديل كنندولي هيچگاه دراين راه موفق نشدندليكن درخلال اين كارها و ازمايشات پاره اي ازموادكه مورداستفاده مي باشدوهمچنين روش عملياتي كه درازمايشگاههاي شيمي متداول است ازان دوره ها به جاي مانده است.
صفحه5
عده اي ازكيمياگران متوجه گياهان شده بودندوازراه تصفيه وتقطيير توانستندعصاره هاي مختلفي بدست اورند كه بعداً به تدريج داروهاي گياهي ازانهاساخته شد.طي اين
كاوشها پزشگان و كاوشگران درپي اكسيري بودندكه تمام بيماريها را درمان كندوبه انسان حياتي جاوداني بخشد گرچه اين تلاش بي اثربود ولي منجر به تهيه بسياري از ادويه هاي مختلف شد.
در تمام قرون وسطي پيشرفت قابل توجهي در شيمي نشد زيرا كيمياگران اطلاعات خود را پنهان مي داشتند وتا اواخر قرن هفدهم جزء علوم اسراراميز بشمار مي رفت ليكن در قرن هيجدهم وضع كيمياگران از هم پاشيد ومعلومات انان به صورت علم شيمي درامد علت امر پيشرفت فلسفه، فيزيك،رياضيات و پيدايش روشهاي علمي بود كه واقع را اشكارا بيان مي كرد.
اولين كسي كه با تئوري عناصر چهارگانه مخالفت كرد رابرت بويل (1691-1627 ) انگليسي بود به عقيده بويل عنصر جسمي تجزيه ناپذير بود و از تركيب عناصر اجسام مختلف بوجود مي امدند.
لاوازيه(1796-1743 ) فرانسوي بنيانگذار علم شيمي جديدمحسوب مي شود اين شيميدان گفت ما مجبوريم استدلال خود را بر پايه ازمايش قرار دهيم و جز به واقعيت وتجربه به چيز ديگر فكر نكنيم لاوازيه علم و عمل رابا هم توام ساخت و انها راتوسط يكديگر تكميل كرد.روشي كه لاوازيه در پيش گرفت و موجب تكامل شيمي شد روش شيمي ناميده مي شود.
صفحه6
تاريخ تكامل علم شيمي
در تاريخ دانش شيمي پنج دوره متمايز به چشم مي خورد :
1-در دوره اول كه به سيصد سال بعد از تولد مسيح ختم مي شود . چيني ها،شيشه و مصريها رنگ، مواد داروئي و سمي ويونانيان روش استخراج فلزات وتهيه الياژها، نمك،وكربنات سديم را كشف كردند.
2-دوره دوم كه تا سال 1525 ميلادي ادامه داشت دوره فعاليت كيمياگران است كه تمام سعي انان صرف پيدا كردن اكسير يا سنگ دانشمندان شده تا بتوانند فلزات ارزان قيمت را به فلزات گران قيمت تبديل كنند.نا گفته نماند كه همين كيمياگران بودند كه موفق به كشف عناصر و تركيباتي شدند.
3-دوره سوم كه دوره شيمي پزشگي است كه از 1525 ميلادي شروع مي شود در اين عهده است كه شيميدانان معتقد شدند كه هدف علم شيمي يافتن اكسير نيست بلكه تهيه داروهاي شيميايي است.
4-دوره چهارم:دوره شيمي فلوژيستها مي باشد اين گروه در سال 1777 فرضيه احتراق را منتشر كردند وطبق نظريه انها كليه سوختها داراي ماده اي به نام فلوژيستن است.وچون بسوزد ماده مذبور مي پرد. در سال1766 كه كاونديش (1810-1731 )هيدروژن را كشف كرد پنداشتند كه فلوژيستن بدست امده است.
دوره پنجم از اواخر قرن هيجدهم ميلادي (زمان لاوازيه) شروع مي شود در اين دوره است كه شيمي به عنوان يك علم مستقل شناخته شد لاوازيه واضع فرضيه ضد فلوژيستن مي باشد او ثابت كرد كه اگر وزن جسمي زياد گردد قطعاً با ماده ديگري تركيب شده است و اگر كم شود حتماً در نتيجه جدا شدن جزئي از ان تركيب است.
صفحه 7
پس از لاوازيه علم شيمي با سرعت رو به ترقي رفت دالتون ،فرضيه اتمي واوگادرو فرضيه مولكولي،مندليف وباير جدول تناوبي عناصر را عرضه كردند كشف راديم وخواص راديواكتيو فرضيه ومدل اتمي بوهر ونخستين تخريب اتم به وسيله روترفورد و شكستن هسته اتم به وسيله پرفسور هان وتهيه عناصر مصنوعي پيشرفتهايي بود كه بشر درقلمرو علم شيمي نمود تا اين علم به پايه اي رسيد كه امروزه هست وهنوز هم با سرعت ادامه دارد.
دانش شيمي در اسلام
در ميان دانشمدان مسلمان تحقيق مسائل هيئت،تواًم با نجوم بود .علم شيمي هم با فن طلاسازي مختلط گشت ولي بااينكه يكي از دو موضوع واقعي وديگري خيالي بود معهذا هيچ توفيقي در فعاليتهاي انان نگشت.
معلومات شيمي كه اعراب از يونانيان دريافت كردند محدود بوده است بنابر اين بسياري از مواد مهم مثل تيزاب سلطاني -الكل -جوهر گوگرد-جوهرشوره و عيره منحصراً از اكتشافات مسلمين ميباشد علماي اسلامي عمل تقطير ونظاير ان را كه كارهاي اساسي شيمي است جاري ومعمول داشتند اينكه در كتب شيمي مي نويسند لاوازيه به وجود اورنده علم شيمي است بايد گفت كه هيچ دانشي خواه شيمي دفعتاً ايجاد نشده چنانچه لابراتورهاي 1000 سال پيش مسلمين واكتشافات ارزنده انان دراين علم نبود هيچ وقت لاوازيه نمي توانست قدمي به جلو بگذارد.
اقدم واشهر علماي كيمياگران جابر ميباشد كه در اغاز خلافت عباسيان(اواخر قرن هشتم)ميلادي حيات داشت براي اينكه شرح بيشتري درباره اين دانشمند داشته باشيم ميگوئيم كه : ابوموسي ،جابرابن حيان از علماي مشهور علم كيميا است تصنيفات وي زياده از 1000 جلد مي باشد سر
صفحه8
گذشت و حالات او درست معلوم نيست مي گويند كه وي ساكن خراسان بوده است جابر را دانشمندان كيمياگر مشرق مانند جلوكي ،شيخ محمد قمري ،ابن وحشيه ومظفر عليشاه كرماني ربيب امام جعفر صادق (ع) دانسته اند در اينكه شاگرد ان حضرت بوده شكي نيست زيرا درمؤلفات خود مكرر به نام و عنوان آن بزرگوار ياد مي كند قسمت بزرگ دانش جابر در حقيقت گياه شناسي مي باشد او در سال 765 ميلادي مي زيست.

فایل : 38 صفحه

فرمت : Word