مقاله کامل بررسي تاثير آموزش مهارتهاي زندگي بر بهزيستي روان شناختي معتادان

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد
گروه روان شناسی
عنوان پایان نامه به فارسی:
بررسي تاثير آموزش مهارتهاي زندگي بر بهزيستي روان شناختي معتادان
عنوان پایان نامه به انگلیسی:
The study of effectiveness of life skills on psychological well-being in addicted persons.
استاد راهنما:
دکتر بتول احدی
استاد مشاور:
دکتر محمد نریمانی
پژوهشگر:
رسول پاکروان
ورودي 1387
تابستان 1390
سپاسگذاری
سپاس خداوند را که زبان قلم یارای سپاس او نیست.
به پایان رسیدن پژوهش حاضر پس از لطف و عنایت خدای بزرگ، مرهون یاری عزیزانی است که کریمانه بذر عنایت برفشاندند و ذکر نامشان را نه به جبران زحمات بی دریغشان بلکه اظهار مراتب قدرشناسی ام از آن بزرگواران بر خود واجب می دانم.
نهایت سپاسم نثار:
جناب آقای دکتر نريماني و استاد راهنمای بزرگوارم خانم دكتراحدي که دقت علمی و الفبای پژوهش را از ایشان آموختم.
همکاران، دوستان و همکلاسیهای عزیزم که با هم اندیشی برخی گره های ناگشوده را برگشودند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده……………………………………………………………………………………………………..7
فصل اول :کلیات تحقیق
مقدمه……………………………………………………………………………………………………10
بیان مسئله……………………………………………………………………………………………….11
اهمیت و ضرورت پژوهش………………………………………………………………………….. 14
اهداف پژوهش……….. ……………………………………………………………………………… 16
تعاریف مفهومی و عملیاتی واژه ها و متغیرها…………………………………………………….. 17
فصل دوم: ادبیات و پیشنیه تحقیق
مبانی نظری و یافته های پژوهشی…………………………………………………………………… 20
اعتياد……………………………………………………………………………………………………30
مهارت هاي زندگي…………………………………………………………………………………….22
بهزیستی روان شناختی………………………………………………………………………………..25
پژوهشهای انجام شده در ارتباط با موضوع………………………………………………………….34
فصل سوم :روش شناسي
روش پژوهش ………………………………………………………………………………………… 39
جامعه آماری …………………………………………………………………………………………. 39
نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………….. ……………… 39
ابزار پژوهش…………………………………………………………………………………………. 39
پرسشنامه بهزیستی روانشناختی…………………………………………………. ………………… 39
روشهای تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………….40
فصل چهارم: یافته های پژوهش
بررسی جمعیت شناختی آزمودنیها……………………………………………. …………………… 42
يافته هاي توصيفي……………………………………………………………………………………..43
یافته های استنباطی…………………………………………………………………………………….45
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری پژوهش…………………………………………………………………………..49
محدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………………..52
پیشنهادهای تحقیق………………………………………………………………………………………53
فهرست منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………..54
ضمائم…………………………………………………………………………………………………..57
فهرست جداول:
عنوان صفحه
جدول 4-1- توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه بر حسب میزان تحصیلات
…………………………………………………………………………………………………………..42
جدول 4-2- توزیع فراوانی نمونه مورد مطالعه بر حسب وضعیت تاهل
………………………………………………………………………………………………………….42
جدول 4-3- میانگین ، انحراف معیار و خلاصه تحلیل واریانس چند متغیرینمره کل بهزیستی روانشناختی و زیر مقیاسهای آن در پیش آزمون …………………………………………………….43
جدول 4-4 میانگین و انحراف معیار و تفاضل نمرات پیش آزمون و پس آزمون در مولفه های بهزیستی روانشناختی آزمودنی ها ……………………………………………………………………44
جدول 4-5 آزمون معناداری تحلیل واریانس چند متغیره مربوط به گروهای مورد مطالعه …………………………………………………………………………………………………………..45
جدول 4-6 نتایج تحلیل واریانس چند متغیره برای هر کدام از فرضیه های مطرح شده درپژوهش………………………………………………………………………………………………46
چکیده :
هدف :هدف اصلي اين پژوهش بررسي تاثير آموزش مهارت های زندگي برافزايش ميزان بهزیستی روان شناختی است . روش: روش پژوهش آزمايشي از نوع پيش آزمون– پس آزمون با گروه كنترل بود. به منظور اجراي پژوهش ابتدا از كل معتادان بستری(200) در مرکز حیات نو 40 نفر با بهره گيري از روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شد.و سپس با روش جايگزيني تصادفي 20نفر در گروه آزمايش و 20نفردر گروه كنترل گمارده شدند. هردو گروه در یک مرحله پيش آزمون و پس آزمون با پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ارزيابي شدند.براي تجزيه و تحليل فرضيه ها از تحليل واريانس چند متغيره (MANOVA) استفاده شد.داده هاي به دست آمده با نرم افزارSPSS تحليل شدند.یافته: داده هاي به دست آمده با نرم افزارSPSS تحليل شدند نتايج نشان داد،آموزش مهارتهای زندگی سبب افزايش بهزیستی روان شناختی و زيرمقياس هاي آن ، خود مختاری ، تسلط بر محیط، رشد شخصی ،ارتباط مثبت با دیگران،هدف در زندگی ،پذیرش خود مي شود. نتیجه گیری: به طور كلي مي توان از برنامه آموزش مهارت های زندگی به عنوان يك برنامه مناسب جهت افزايش بهزیستی روان شناختی استفاده نمود.
كلمات كليدي : ،معتادان ،مهارتهاي زندگي، بهزيستي روان شناختي
فصل اول
كليات
مقدمه
اعتياد در كنار سوء تغذيه و آلودگيهاي محيط زيست از مشكلات بزرگ جوامع بشري مي باشد كه متاسفانه تمامي جوامع صنعتي و غير صنعتي را گرفتار كرده است و جامعه ما نيز بگونه اي شديد با آن روبروست ( ربيعيان، 1370).
بر اساس آمار هاي جهاني ، در حال حاضر حدود 200 ميليون نفر در جهان مواد اعتياد آور و دارو ها را سوء مصرف مي نمايند. براساس آخرين آمار ،حدود 4 ميليون نفر در كشور ما نيز دچار سوء مصرف يا وابستگي به مواد اعتياد آور يا دارو ها هستند .فرد وابسته به مواد مجبور است در هر شرايط مواد اعتياد آور را تهيه و مصرف نمايد زيرا در صورت عدم مصرف دچار عوارض جسمي و رواني مي شود كه زندگي وي را با مشكلات متعددي مواجه مي كند .فرد وابسته به مواد زمان زيادي را صرف اموري چون تهيه ، مصرف و عوارض ناشي از مصرف ، مشكلات ناشي از عدم مصرف و افكار مربوط به اين اعمال مي نمايد. (عليپور ،لرستاني،ابهري ،1387)
همه ما گاهي در زندگي با چالشها و مشكلاتي مواجه مي شويم . در برخورد با اين دشواريها ،در اختيار داشتن منابع و مهارتهايي كه به ما كمك مي كنند تا به بهترين شكل ممكن از عهده حل مشكلات بر آئيم ، تسلي بخش است. توانايي انسان براي مقابله ، در هنگام تولد تثبيت نشده ، بلكه اين توانايي در سراسر زندگي قابل گسترش و تكامل است. پس نبايد مانند يك ناظر منفعل عمل كنيد . زندگي هميشه آسان نيست ، اما آگاهي داشتن به شما توانايي مي بخشد . تقریباً 60 سال پیش سازمان بهداشت جهانی سلامت را به عنوان حالتی از بهزیستی کامل جسمی، ذهنی و اجتماعی و نه صرفاً بیمار نبودن تعریف کرد. سازمان بهداشت جهانی(جاهودا، 2004 ( از نداشتن بیمار روانی به عنوان معیار سلامت روانی انتقاد و به جای آن معیارهای چندگانه را برای سلامت روانی ارائه کرد. متاسفانه تا مدتها پیشرفت قابل ملاحظه ای در کاربرد این دیدگاههای در قلمروهای علمی و عملی مشاهده نشد. سلامت یک مفهوم چند بعدی است که علاوه بر بیمار و ناتوان نبودن، احساس شادکامی و بهزیستی را نیز در بر می گیرد. تلاش هایی که در جهت گذر از الگوهای سنتی سلامتی صورت گرفته گرچه زمینه لازم را برای تلقی سلامت به عنوان حالتی از بهزیستی(نه صرفا نبود بیماری) فراهم ساخته ولی کافی نیست. البته الگوهای جدید سلامت نیز به طور عمده بر ویژگیهای منفی تاکید دارند و در آنها ابزارهای اندازه گیری سلامت اغلب با مشکلات بدنی تحرک، درد، خستگی و اختلالات خواب، مشکلات روانی افسردگی، اضطراب و نگرانی و مشکلات اجتماعی ناتوانی در
ایفای نقش اجتماعی، مشکلات زناشویی سروکار دارند. در دهه گذشته ریف و همکارانش( 1926) شش الگوی بهزیستی روانشناختی یا بهداشت روانی مثبت را ارائه کردند.بر اساس الگوی ریف بهزیستی روانشناختی از شش عامل تشکیل می شود). پذیرش خود) داشتن نگرش مثبت به خود (رابطه مثبت با دیگران(برقراری روابط گرم و صمیمی با دیگران و توانایی همدلی ، (خودمختاری) احساس استقلال و توانایی ایستادگی در مقابل فشارهای اجتماعی ،( زندگی هدفمند داشتن) هدف در زندگی و معنا دادن به آن) رشد شخصی(احساس رشد مستمر) و تسلط بر محیط(توانایی فرد در مدیریت محیط. الگوی ریف به طور گسترده در جهان مورد توجه قرار گرفته است. ریف این الگو را بر اساس مطالعه متون بهداشت روانی ارائه کرد و اظهار داشت مولفه های الگو، معیارهای بهداشت روانی مثبت است و این ابعاد کمک می کند تا سطح بهزیستی و کارکرد مثبت شخص را اندازه گیری کرد.با توجه به رشد روز افزون مطالعات در زمينه روان شناسي مثبت در جهان و وجود سابقه اندك اين موضوع در كشور ، هدف اصلي اين پژوهش بررسي تاثير آموزش مهارت زندگي بر بهزيستي روان شناختي در افراد معتاد بستري در مركز حيات نو پارس آباد است.
بیان مسئله:
جامعه انساني كه حاصل زندگي اجتماعي و روابط و مناسبات اجتماعي انسانهاي كثيري در شرايط و موقعيت هاي مختلف است، كه در صورت ايفاي صحيح و اصولي نقش و وظايف از سوي يكايك افراد و گروه ها و اقشار و طبقات مختلف ،مي تواند در قالب يك جامعه از ساختار و كاركرد مناسب برخوردار باشد. غايت مطلوب هر انساني داشتن يك جامعه سالم و انساني به تمام معني است و اين امر نيز نياز به كسب انواع مهارتها از سوي افراد و اقشار و گروه ها و بكار گرفتن آنها در شرايط و موقعيتهاي مختلف در زندگي اجتماعي دارد ، بطوريكه در اين راستا ، هر فرد به يك انسان مفيد و سودمندي تبديل مي شود و از سوي ديگر در جهت حفظ منافع شخصي و يا دستيابي به اميال و خواسته هاي بجا و نابجا به ديگران و جامعه و محيط زيست خود زيان و خسارت وارد نمي سازد .در خانواده ممكن است مسائل و مشكلاتي همچون بيماريهاي رواني ،تعارضات زناشويي ،اختلالات شخصيتي و .. وجود داشته باشد كه به نوبه خود باعث از هم پاشيدگي روند طبيعي زندگي خانوادگي مي شود . در اين ميان اعتياد به مواد مخدر يكي از موارد مساله ساز براي خود فرد و خانواده و اطرافيان است.
متاسفانه امروز بالغ بر 60 درصد از فضاي زندان هاي کشور را معتادان و مجرمین مواد مخدر اشغال نموده و انرژي زیادي را از کشوردر بخش هاي گوناگون مصروف خود ساخته اند و همین

فایل : 65 صفحه

فرمت : Word