مقاله نگرشي بر نحوة ساماندهي حاشية كلان شهرها

چكيده

ساماندهي مكاني و فضايي حاشية كلان شهرها، به ويژه كلان شهرهاي مذهبي، با كاركردهاي مشخص و معين اگر همراه با نگرشي ژرف و همه جانبه به عوامل به وجود آورنده و تشديد كننده آن نباشد، نه تنها مفيد نيست، بلكه با گذشت زمان مسائل حاشيه نشيني را تشديد و مشكلان ناشي از آن را هم براي نواحي حاشيه اي و هم براي شهرهاي مركزي آنها افزايش مي دهد. حتي در صورت نبود برنامه ريزي دقيق و منطقي به صورت ريشه اي آنرا از يك معضل و مشكل اجتماعي به يك بحران همه جانبه تبديل خواهد كرد. اين نوشتار به دنبال كشف اطلاعات و ابعاد مختلف زندگي حاشيه نشينان مشهد نيست بلكه ديدگاهي است نسبت به نحوة مطالعه حاشيه و حاشيه نشينان شهرهاي بزرگ، همانند شهر مشهد، كه تكامل آن نقد و بررسي صاحب نظران و انديشمندان ساير رشته هاي جنبي را مي طلبد.

معرفي ناحية مورد مطالعه

با توجه به اين كه مشخصات هر شهر همانند: علت پيدايش، موقعيت و جايگاه آن در ميان شهرهاي ديگر، نحوة زندگي، متابوليسم شهري، چگونگي تحول و تعامل آنها با هم در چگونگي جذب مهاجر و حاشيه نشين نقش عمده و اساسي دارد. بنابراين بي مناسبت نيست كه مشهد و حاشية آن به صورت گذرا معرفي شود.

آرزوي ميليونها تن در سال، موجب سفر حدود دوازده ميليون مسافري مي شود كه براي زيارت عاشقانة امام هشتم شيعيان- عليه آلاف التحيه و الثتاء- و گذراندن اوقات فراغت خويش، راهي شهر مشهد مي شوند.

شهر مشهد، در شمال شرق كشور به فاصلة 900 كيلومتري تهران، در منتهي اليه دامنة كوههاي البرز شرقي قرار گرفته است كه شمال و جنوب آن را تا هزاران كيلومتر صحاري گرم و خشك آسياي مركزي، ايران و آفريقا، احاطه كرده است.

مشهد در بين شهرهاي كشور و دنيا ويژگي منحصر به فردي دارد. اين ويژگي آن را به اولين كلان شهر مذهبي جهان تبديل كرده است. بزرگترين شهر شرق كشور كه بالاترين درصد جمعيت پذيري در سطح استان، بيشترين سهم ايرانگردي در سطح كشور را در اختيار دارد.

مقاله نگرشي بر نحوة ساماندهي حاشية كلان شهرها