مقاله در مورد نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین

دانشگاه آزاد اسلامي
واحد علوم و تحقيقات (اردبیل)
Science and Research Branch, Islamic Azad University, Ardabil
فرم پيشنهاد تحقيق
پايان‏نامه‌ی كارشناسي ارشد
عنوان تحقيق به فارسي:
نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین
نام دانشجو:فرین دانشکده:
نام خانوادگی دانشجو:ارادتی گروه تخصصی:روانشناسی عمومی
رشته تحصيلي:روانشناسی عمومی گرايش:روانشناسی عمومی
نيمسال ورود به مقطع جاري: دوم92-91 نيمسال شروع به تحصيل : دوم 92-91
نام و نام خانوادگی استاد راهنما: نام و نام خانوادگی استاد (اساتيد) مشاور:
1- دکتر عباس ابوالقاسمی 1-
2-
تاريخ تصويب در شوراي گروه تخصصي: تاريخ تصويب در شوراي پژوهشي واحد علوم و تحقیقات اردبیل :
تأیید کارشناس پژوهشی تائيد مدير پژوهشي تائيد رئيس
واحد علوم و تحقیقات اردبیل: واحد علوم و تحقیقات اردبیل: واحد علوم و تحقیقات اردبیل:
تاريخ ارسال به حوزه پژوهشي واحد علوم و تحقیقات(تهران):
تاريخ بررسي وتاييد امور پژوهشي واحد: تأييد مديركل پژوهشي:
تأييد معاون پژوهشي واحد:
توجه: لطفاً اين فرم با مساعدت و هدايت استاد راهنما تكميل شود.
اطلاعات مربوط به دانشجو:
نام: فرین نام‏خانوادگي: ارادتی شماره دانشجويي:911065734
مقطع: کارشناسی ارشد رشته تحصيلي: روانشناسی عمومی گروه تخصصي:روانشناسی عمومی
گرایش: روانشناسی عمومی نام‌دانشكده: سال ورود به مقطع جاري: نیمسال دوم 91
آدرس پستي در اردبیل: سه راه دانش خوابگاه کوثر
آدرس پستي در شهرستان: خوی بلوار ولیعصر ده متری اعتمادیّه دوم پلاک 93
تلفن ثابت محل سكونت:04612255279 تلفن همراه:09144610353 تلفن محل كار: ………………………… دورنگار:…………………………… پست الكترونيك: eradati.psy.2010@gmail.com
اطلاعات مربوط به اساتید راهنما و مشاور:
تذكرات:
دانشجويان دوره كارشناسي ارشد می‌توانند يك استاد راهنما و حداكثر دو استاد مشاور و دانشجويان دوره دكتري حداكثر تا دو استاد راهنما و دو استاد مشاور مي‏توانند انتخاب نمايند.
در صورتي كه اساتيد راهنما و مشاور مدعو مي باشند، لازم است سوابق تحصيلي، آموزشي و پژوهشي كامل ايشان (رزومه كامل) شامل فهرست پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‏هاي دكتري دفاع شده و يا در حال انجام كه اساتيد مدعو، راهنمايي و يا مشاوره آنرا بر عهده داشته‏اند، به همراه مدارك مربوطه و همچنين آخرين حكم كارگزيني (حكم هيأت علمي) ضميمه گردد.
اساتيد راهنما و مشاور موظف هستند قبل از پذيرش پروپوزال، به سقف ظرفيت پذيرش خود توجه نموده و در صورت تكميل بودن ظرفيت پذيرش، از ارسال آن به دانشگاه و حوزه پژوهشي و يا در نوبت قراردادن و ايجاد وقفه در كار دانشجويان جداً پرهيز نمايند. بديهي است در صورت عدم رعايت موازين مربوطه، مسئوليت تأخير در ارائه پروپوزال و عواقب كار، متوجه گروه تخصصي و دانشكده خواهد بود.
اطلاعات مربوط به استاد راهنما:
نام و نام خانوادگي: عباس ابوالقاسمی آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي دکتری
تخصص اصلي:روانشناسی رتبه دانشگاهي (مرتبه علمي): استاد تلفن همراه: 09143535482
تلفن منزل يا محل كار آدرس پست الکترونیکی(Email): abolghasemi_44@Yahoo.com
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
اطلاعات مربوط به استاد مشاور اول:
نام و نام خانوادگي:………………………………………………..آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي ……………………
تخصص اصلي:……………………… رتبه دانشگاهي (مرتبه علمي): …………………… تلفن همراه: …………………………………
تلفن منزل يا محل كار:……………………………….. آدرس پست الکترونیکی(Email): …………………………………………….
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
اطلاعات مربوط به استاد مشاور دوم:
نام و نام خانوادگي:………………………………………………..آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي ……………………
تخصص اصلي:……………………… رتبه دانشگاهي (مرتبه علمي): …………………… تلفن همراه: …………………………………
تلفن منزل يا محل كار:……………………………….. آدرس پست الکترونیکی(Email): …………………………………………….
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
4- اطلاعات مربوط به پايان‏نامه:
الف- عنوان تحقیق
1- عنوان به زبان فارسی:
نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین
2- عنوان به زبان انگليسي/(آلماني، فرانسه، عربي):
تذكر: صرفاً دانشجويان رشته‏هاي زبان آلماني،‌فرانسه و عربي مجازند عنوان پايان‏نامه خود را به زبان مربوطه در اين بخش درج نمايند و براي بقيه دانشجويان، عنوان بايستي به زبان انگليسي ذكر شود.
The role of temperament and character dimensions and styles of conflict resolution in incidence emotive divorce
ب – تعداد واحد پايان‏نامه: 6 واحد
ج- بيان مسأله اساسي تحقيق به طور كلي (شامل تشريح مسأله و معرفي آن، بيان جنبه‏هاي مجهول و مبهم، بيان متغيرهاي مربوطه و منظور از تحقيق به صورت مستند) :
یکی از مسایل تاثیر گذار در طلاق عاطفی خانواده ها رضایت و سازگاری زناشویی است .رضايتمندي و سازگاري زناشويي در بسياري از ابعاد زندگي فردي و اجتماعي افراد، تاثير داشته و ايفاي نقش والديني را آسان مي سازد (کامینگ و واتسون،1997). ۱۵۰ هزار و ۳۲۴ طلاق در سال ۱۳۹۱ در ایران وقوع پیوسته است. یعنی روزانه ۳۸۱ زوج از یکدیگر جدا شده‌اند. خیانت، مشکلات جنسی و تورم مهم‌ترین دلایل طلاق هستند. در سال ۹۲ نیز ۱۵۸ هزار و ۷۵۳ مورد طلاق رخ داده بوده که بیشترین دلیل آن دخالت خانواده ها، عدم تحقق شروط ضمن عقد، اعتیاد و فقر مالی برآورد شده است(گزارش سازمان ثبت از کاهش ازدواج و افزایش طلاق در ایران،عصر ایران).میزان طلاق در ایران با توجه به تعداد طلاق نسبت به جمعیت تقریباً برابر با میزان طلاق در سه کشور اصلی اروپای غربی است. در فرانسه که حدود ۶۶ میلیون نفر جمعیت دارد در سال ۲۰۱۲ حدود ۱۳۳ هزار طلاق انجام شده‌است. در آلمان ۸۲ میلیونی، حدود ۱۹۰ هزار طلاق و در انگلیس ۶۰ میلیونی هم ۱۴۴ هزار طلاق ثبت شده‌است و در ایران ۷۷ میلیونی هم در سال ۱۳۹۱ شمسی ۱۵۰هزار طلاق به وقوع پیوسته است. میزان طلاق در ایران در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ به طور پیوسته در حال افزایش بوده و از ۹۴ هزار طلاق در سال ۱۳۸۵ به ۱۱۰ هزار در سال ۸۷، ۱۳۷ هزار در سال ۸۹ و ۱۵۰ هزار در سال ۹۱ رسیده‌است.یافته های پژوهشی ،نشانگر آن است که عوامل متعددی در رضایت مندی زناشویی تاثیر دارد از جمله شخصیت(اسچورمن- کروک،2001)، تحصیلات و طبقه اجتماعی(جلیلی،1385)، مسایل مالی، علاقه، توجه، حمایت، درک همسر، اشتغال و تعداد فرزندان(ترک،1385) و سبک های حل تعارض(بانز،2004) و ابعاد سرشت و منش در زوجین است(گاتمن،1994).
از عواملی که سازگاری زناشویی و طلاق عاطفی مرتبط است، ابعاد سرشت و منش است . ابعاد سرشت و منش توسط کلونینجر مطرح شده است .دیدگاه کلونینجر با تأکید بر پارامترهاي زیست شناسی، یک چارچوب نظري محکم در مورد شخصیت پدید آورده است که هم شخصیت بهنجار و هم شخصیت نابهنجار را در بر میگیرد. براساس این دیدگاه، شخصیت از اجزاي سرشت و منش تشکیل شده است. کلونینجر در مدل عصبی – زیستی خود مطرح کرده است که سامانه هاي سرشت در مغز داراي سازمان یافتگی کارکردي و متشکل از سامانه هاي متفاوت و مستقل از یکدیگر براي فعال سازي، تداوم و بازداري رفتار در پاسخ گویی به گروه هاي معینی از محرک ها هستند.وي چهار بعد نوجویی،آسیب پرهیزي، پاداش وابستگی و پشتکار را براي سرشت معرفی کرد . منش شامل دریافت هاي منطقی درباره خود، دیگران و دنیا است و بیشتر ویژگی هایی را شامل می شود که تحت تأثیر عوامل حیطی در ساختار شخصیت فرد به وجود می آید. همچنین سه بعد خودراهبري، خودفراروي و همکاري براي منش در نظر گرفته شده است(کلونینجر،1987). در مطالعات گاتمن(1995) ابعاد سرشت و منش متفاوتی را در زوجین طلاق گرفته ، عادی و زوجینی که همسر و یا شوهر آنها فوت کرده است گزارش کرده است.
سبك روابط زوجها بخصوص هنگامي كه به تعارض مي پردازند، مي تواند در طول مدت ازدواج به عنوان شاخص قوي براي احساس رضايتمندي زوجين در ازدواج مطرح شود، وي اذعان كرد كه طبقه بندي در زير مجموعه ي تعارض از آنچه كه آنها جر و بحث مي كنند، ناشي نمي شود بلكه از اينكه چطور وقتي جروبحث مي كنند واكنش نشان مي دهند، ناشي مي شود(استیوبر،2005). اختلاف و گفتگو طبيعي است و راهبردهاي حل تعارض(CTS) تاثیر مثبتی بر روابط دارند. راهبردهاي كلامي سازگارانه و مستقيم به زوجها كمك مي كند تا موضع گيري مثبتي داشته باشند احساسات و موقعيت ها را نشان دهند، در جستجوي موافقت طرف مقابل باشند، با هم برروي مسايل به توافق برسند و به يكديگر اعتماد كنند(کاناری و کایچ،1988) و در نتيجه آنها قادرند احساس موفقيت حاكي از تسلط بر مشكلات را به ياري هم و در حاليكه در يك تيم قرار گرفته اند، تجربه كنند(کلترن،1990). مهارت ارتباطی خوب یکی از مهمترین عوامل رضایت و خشنودی در روابط زناشویی است (گاتمن،1998) درواقع اگر زوجها ياد بگيرند كه چطور ارتباط موثر برقرار كنند، شانس بيشتري دارند كه رضايتمندي را تجربه كنند. افرادي كه رفتارها و واكنشهاي مثبت را هنگام گفتگوها و در حين پرسيدن جزييات گفتگو نشان مي دهند، نگرانيشان واقعي است. واكنشهاي مثبت،
معمولا موجب سرزندگي، شادابي و هيجان و جذابيت و جالب بودن روابط مي شود(کاناری،1994). ارتباطات موثر، موجب شكوفايي هويت و كمال انسان و مبناي اوليه ي پيوند وي با ديگران و بهبود كيفيت روابط افراد مي شود در حالي كه ارتباطات غيرموثر مانع شكوفايي انسان شده و روابط را تخريب مي كند. بنابراين، اساس زندگي و خوشبختي انسان را همين ارتباطهاي ميان فردي تشكيل مي دهد(وود،1998). ارتباط دلپذير زوجين اين امكان را مي دهد كه با يكديگر به بحث و تبادل نظر بپردازند(یانگ ،1998).تحقیقات آبراهام و براین(2000) نشان می دهد سبک مدیرت تعارض مشارکتی با هر دو رضایت زناشویی و رضایت از همسر همبستگی مثبت بالایی دارد .هر زمانی که یکی یا هردو همسر از سبک مدیریت تعارض رقابتی استفاده می کردند سطح گایین رضایت زناشویی را گزارش می کردند .اساسا بیش از 90 درصد زوج های آشفته ،مشکلات ارتباطی را عنوان مساله اصلی در روابط خود بیان می کنند (رضازاده،1389). وجود تعارض در زندگی شخصی و اجتماعی بخش اجتناب ناپذیر هستی انسان است .تعارض می تواند به صورت مثبت به کیفیت روابط و هم به رشد تعارض بینجامد(باباپور ،1385). بنابراین محقق در پی دست یابی به این سوال است که آیا ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین نقش معنی داری دارند ؟
د – اهمیت و ضرورت انجام تحقيق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهاي تحقيقاتي موجود، ميزان نياز به موضوع، فوايد احتمالي نظري و عملي آن و همچنين مواد، روش و يا فرآيند تحقيقي احتمالاً جديدي كه در اين تحقيق مورد استفاده قرار مي‏گيرد):
جدايي و طلاق والدين براي تمام اعضاي خانواده استرس بزرگ محسوب مي شود. تجربه جدايي و طلاق ممكن است منجر به واكنش هاي سازگاري كوتاه مدت و بلند مدت شود. در مقايسه ي فرزندان طلاق و فرزندان خانواده هاي طبيعي ديده شده است كه همواره مشكلات رفتاري در فرزندان طلاق شديدتر و متنوع تر بوده و دامنه ي آن مشكلاتي از قبيل اختلال سلوك، مشكلات هيجاني، عملكرد تحصيلي، عزت نفس و ارتباط با والدين را شامل مي شود(باباپور ،1385). طلاق باعث بروز تغييرات همه جانبه در زندگي زناشويي مي شود كه اين تغييرات بر سلامت روان والدين تأثير گذاشته و ميزان اين تأثير به فاكتورهاي شخصي و زمينه اي معتددي بستگي دارد. طلاق باعث مي- شود والديني كه حضانت كودكان را به عهده گرفته اند، تغييرات عمده اي را در زندگي شان تجربه كنند. طلاق از جمله پديده هاي اجتماعي است كه وقوع آن نه تنها تاثيرات نامطلوبي به مطلقين وارد كرده بلكه تاثيرات حتي ناگوارتري براي فرزندان ، اطرافيان و حتي جامعه به همراه دارد .تاثيرات نامطلوب رواني ، اقتصادي ، اجتماعي طلاق بر زن و مرد طلاق گرفته با مراجعه به حتي يكي از آنها به آساني آشكار مي شود . اين تاثيرات كه بيشتر متوجه زنان در جامعه ماست زندگي را بر آنها دشوار مي كند، مشكلات درآمدي ، اقتصادي و بي سرپناهي عمدتاً متوجه زناني است كه بيشترشان خانه دار بوده و درآمدي نيز ندارند، اين مسائل و مساله نگهداري از فرزندان كه بعد از طلاق والدين بيشتر با مادر زندگي مي كند. مسائل ديگر رواني و اجتماعي ( چون دلتنگي ، ياس و نااميدي ، بي اعتمادي ، بي مسئوليتي و انحرافات اخلاقي ) را براي زنان طلاق گرفته بوجود مي آورد كه تحملش را براي آنها دشوار مي كند . اين تاثيرات نامطلوب كم و بيش براي مردان نيز وجود دارد هر چند كه مردان در جامعه ما از موقعيت بهتري نسبت به زنان بعد از طلاق برخوردارند . مثلاً در جامعه ما مردان راحت تر از زنان بعد از طلاق به ازدواج مجدد دست مي زنند و مشكلات اقتصادي كمتر نسبت به زنان دارند به هر حال مردان نيز كاملاً از مشكلات رواني اجتماعي و حتي اقتصادي بعد از طلاق رهايي نمي يابند(کانری،1992).
بچه هاي طلاق آينده اي نامشخص و حتي ناگواري را پيش رو خواهند داشت چرا كه طلاق معمولاً در سال هاي اول ازدواج صورت گرفته و در اين سال ها بچه از سن كمي برخوردار بوده و از اين رو نيازمند مراقبت هاي بيشتري مي باشند. بچه هاي طلاق از مشكلات متعددي ( چون سرخوردگي ، گوشه گيري ، پرخاشگري ، نااميدي و ياس در زندگي و بزهكاري ، ترك تحصيل ، فرار از خانه)رنج مي برند. بيشتر بزهكاران از خانواده هاي بي سرپرست يا بچه- هايي است كه در اثر طلاق والدين خود را از دست داده اند و اين مساله نشان مي دهد كه بچه ها بعد از طلاق با مشكلات رواني و اجتماعي زيادي مواجه مي شوند چرا
كه براي آنها از دست دادن پدر يا مادر و مسائل عديده ديگر بعد از آن قابل درك نبوده و حتي بي توجهي والدين نسبت به فرزندان اين مسائل را تشديد خواهد كرد(استیوبر،2005).
تحقیقات معدود در این زمینه، نقش این متغیرها در آسیب شناسی طلاق، استفاده از نتایج تحقیق در پیشگیری از وقوع طلاق و ارائه مشاوره به زوجین در معرض طلاق از دلایل دیگر انجام این پژوهش می باشد.
ه- مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بيان مختصر پیشینه تحقيقات انجام شده در داخل و خارج کشور پيرامون موضوع تحقیق و نتايج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظري تحقیق با ارائه منابع):
خلیلی (1378) به پژوهشی با عنوان (بررسی تضاد در خانواده ،با تاکید بر تضاد میان همسران و ابعاد آن و شدت و محتوای تعارض) پرداخت. در این پژوهش بدست آمد تضاد کل در خانواده که حاصل از ترکیب شدن و محتوای تضاد بود ،41/0 است یعنی تضاد بین کم تا متوسط بود.
دهقان(1380) در تحقیق (مقایسه تعارضات زناشویی زنان متقاضی طلاق دریافت بین این دو گروه از زنان در مولفه های کاهش همکاری ،افزایش واکنش های هیجانی ،جلب حمایت و کاهش رابطه خانوادگی با خویشاوندان همسر و دوستان) تفاوت معناداری وجود دارد . اما در مولفه های کاهش رابطه جنسی ،افزایش رابطه فردی با خویشاوندان خود، جدا کردن امور مالی نیز تفاوت معناداري بين دو گروه مشاهده نشد، به طور كلي تعارضات زناشويي در بين زنان متقاضي طلاق بيشتر از زنان مراجعه كننده براي مشاوره ي زناشويي بود.
قلیلی(1384)در پژوهش خود به بررسی تاثیر شیوه های گفتگوی موثر و حل تعارضات زناشویی زوجین شهر اصفهان پرداختند.نتایج نشان داد شیوه آموزش گفتگوی موثر در کاهش تعارضات زناشویی موثر بوده اند .
آذرین و همکاران(1384) در پژوهشی برای حل تعارضات زناشویی از روش گفتگوی دو جانبه استفاده نمودند. ضمن آموزش از هر يك از همسران خواستند جنبه هاي مطلوب و خوشايند سبكهاي تعامل يكديگر را به طور مشخص و محدود بيان كنند. همچنين به آنها كمك مي شد تا براي افزايش اين رفتارهاي مطلوب گفتگو كنند. اين روش به تعاملات پاداش بخش تر منجرشد.
کاناری و کایچ(1988) در پژوهشی بدست آورد راهبردهاي كلامي سازگارانه و مستقيم به زوجها كمك مي كند تا موضع گيري مثبتي داشته باشند احساسات و موقعيت ها را نشان دهند، در جستجوي موافقت طرف مقابل باشند، با هم برروي مسايل به توافق برسند و به يكديگر اعتماد كنند.
گاتمن(1998) در پژوهشی بدست آورد مهارتهاي ارتباطي خوب يكي از مهمترين عوامل رضايت وخشنودي در روابط زناشويي است.
آبراهام(2000)در پژوهشی بدست آورد سبک مدیریت تعارض مشارکتی با هر دو رضایت زناشویی و رضایت از همسر همبستگی مثبت دارد.
کروک(2001)در پژوهشی بدست آورد اگر زوجهاگفتگوهاي مستقيم و سازگارانه داشته باشند، بهترين برآيند كيفيت ازدواج را دارند، نتايج بهتري را تجربه كرده و قادرند كه احساس موفقيت و تسلط بر مشكلات به ياري هم و در حاليكه در يك تيم قرار گرفته اند درك كنند. چنين گفتگوهايي، مثبت يا منفي مي تواند در كيفيت ازدواج موثر باشد.
بانز(2004) در پژوهشی بدست آورد ابعاد سرشت و منش در رضایت مندی زناشویی و حل تعارض بین زوجین در ارتباط است .
کودیمر(2008) در پژوهشی بدست آورد یکی از عواملی که سازگاری زناشویی را تحت تاثیر قرار میدهد تعارض بین زوجین است و عدم حل تعارض باعث طلاق و طلاق عاطفی است.
فیشر و مک نولتی(2009)در پژوهشی نشان دادند ابعاد مختلف شخصیت از جمله سرشت و منش نقش مهمی در تبیین سازگاری زناشویی دارند.
یالسین و کاراهان(2010) عقیده دارند که یکی از بهترین راههاي تقویت رابطه همسران تعلیم مهارتهاي ارتباطی به زوجها است که به آنها کمک می کند تا تعارضات زناشویی آتی شان را حل و فصل کنند. آنها در تحقیق خود پی- بردند که برنامه آموزشی ارتباط همسران، بر میزان سازگاري زناشویی آنان موثر است.
مایلر(2010) در پژوهشی بدست آورد وجود تعارضات زوجین در سازگاری زناشویی آنها تاثیر مستقیم دارد و این تعارضات میتواند ناشی از ابعاد شخصیت زوجین باشد.
در نتیجه میتوان اذعان داشت که وجود تعارض در زوجین میتواند باعث ایجاد طلاق عاطفی و در نهایت طلاق در بین آنها شود و در نتیجه این تحقیقات میتوان نتیجه گرفت که ابعاد سرشت و منش در بروز تعارض در زوجین دخیل است.
و – جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق: (ذیل این قسمت توسط استاد راهنما امضاء شود)
پژوهش حاضر با عنوان نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین، موضوعی جدیدی است که تا کنون پژوهشگری این متغیر ها را در یک پژوهش بکار نگرفته است از این رو میتواند جدید و نوآورانه باشد.
ز- اهداف مشخص تحقيق (شامل اهداف آرماني، کلی، اهداف ويژه و كاربردي):
هدف کلی:
نقش ابعاد سرشت و منش و سبک های حل تعارض در پیش بینی وقوع طلاق عاطفی زوجین
اهداف جزیی:
نقش ابعاد سرشت در وقوع طلاق عاطفی در زوجین
نقش ابعاد منش در وقوع طلاق عاطفی در زوجین
نقش سبک حل تعارض در وقوع طلاق عاطفی در زوجین
ح – در صورت داشتن هدف كاربردي، نام بهره‏وران (سازمان‏ها، صنايع و يا گروه ذينفعان) ذكر شود (به عبارت دیگر محل اجرای مطالعه موردی):
ط- سؤالات و فرضيه‏هاي تحقیق(مطابق با اهداف تحقیق):
فرضیه ها
1-ابعاد سرشت در وقوع طلاق عاطفی در زوجین نقش معنی داری دارند.
2-ابعاد منش در وقوع طلاق عاطفی در زوجین نقش معنی داری دارند.
3-سبک های حل تعارض سازنده در وقوع طلاق عاطفی در زوجین نقش معنی داری دارند.
ی- تعريف واژه‏ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی با استناد به منابع کاربردی):
طلاق عاطفی: در طلاق عاطفي دو نفر به صورت فيزيكي از يكديگر جدا نمي شوند، بلكه كنار هم زندگي مي كنند و شرايطي بر روابط آنها حاكم است كه در طلاق متعارف وجود ندارد(دژکام،1390). منظور از طلاق عاطفی، زوجینی است که به صورت فیزیکی به هم زندگی می کنند و از عاطفی و جنسی با هم ارتباطی ندارند.
سرشت:خصوصیات ارثی و فطری شخصیت را سرشت می گویند. به عبارت دیگر، سرشت سبک رفتاری یک فرد است که روش های پاسخ خاص او را تعیین می کند منظور از سرشت در این پژوهش، میزان نمره ای است که هر آزمودنی در مقیاس سرشت پرسشنامه کلونینجر کسب می نماید. مقیاس اندازه گیری این متغیر، فاصله ای می باشد.
منش:منش شامل یک سلسله خصوصیات در اصول فکری و احساس در فرد است که نسبتا استمرار و تداوم دارند و به رفتارهای او معنی می دهند(کلونینجر،1994). منظور از منش در این پژوهش، میزان نمره ای است که هر آزمودنی در مقیاس منش پرسشنامه ی کلونینجر کسب می کند.مقیاس اندازه گیری این متغیر،فاصله ای می باشد.
تعارض: تعارض زناشویی ناشی از نا هماهنگی زن و شوهر در نوع نیاز ها و روش های ارضای آن ،خود محوری، اختلاف در خواسته ها ،طرح واره های رفتاری و رفتار غیر مسئولانه نسبت به ارتباط زناشویی و ازدواج است(شارف،1996). فرايند تعارض زماني به وجود مي آيد كه يكي ازطرفين رابطه احساس كند طرف مقابلش بعضي از مسائل مورد علاقه او ر ا سركوب مي كند(توماس 1976،گریف و براین،2000). منظور از تعارض در این پژوهش، میزان نمره ای است که هر آزمودنی در پرسشنامه شیوه مقابله با تعارض کسب می کند.مقیاس اندازه گیری این متغیر،فاصله ای می باشد.
5-روش شناسی تحقیق:
الف- شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهيزات و استانداردهاي مورد استفاده در قالب مراحل اجرايي تحقيق به تفكيك):
تذكر: درخصوص تفكيك مراحل اجرايي تحقيق و توضيح آن، از به كار بردن عناوين كلي نظير، «گردآوري اطلاعات اوليه»، «تهيه نمونه‏هاي آزمون»، «انجام آزمايش‏ها» و غيره خودداري شده و لازم است در هر مورد توضيحات كامل در رابطه با منابع و مراكز تهيه داده‏ها و ملزومات، نوع فعاليت، مواد، روش‏ها، استانداردها، تجهيزات و مشخصات هر يك ارائه گردد. پژوهش حاضر یک پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی میباشد .
ب- متغيرهاي مورد بررسي در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:
ج – شرح کامل روش (ميداني، كتابخانه‏اي) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فيش‏برداري و غيره) گردآوري داده‏ها :
پرسشنامه سرشت / منش: پرسشنامه سرشت ، منش نیز توسط کلونینجر وهمکاران براي اندازه گیري سرشت ، منش اکتسابی ساخته شده است. این پرسشنامه 125 سوال دارد و هرآزمودنی به این سؤالات به صورت صحیح و غلط پاسخ می دهد. در این پرسشنامه، سرشت (نوجویی، اجتناب ازآسیب، وابستگی به پاداش و پشتکار ) و منش(خودراهبري، همکاري و خودفراروي) اندازه گیري می شود. ضریب آلفاي کرونباخ این پرسشنامه، بالاي68/0گزارش شده است .در پژوهشی با بررسی1212 آزمودنی در شهر تهران ضریب آلفاي کرونباخ این پرسشنامه در دامنه اي از 55/0-84/0 به دست امده است . همچنین بین ابعاد سرشت و منش، همبستگی هاي ضعیف تا متوسط(کمتر از 40/0 ) به دست آمد.
پرسشنامه سازگاری زناشویی لاک-والاس: پرسشنامه سازگاری زناشویی لاک-والاس(1959) دارای 15 ماده است.گستره نمره های آن مابین 2 الی 158 میباشد که نمره های پایین سازگاری کم و نمره بالا سازگاری زیاد را نشان میدهد.نمره های زیر 100 نشان دهنده تنیدگی و نمره های 100 و بالاتر نشان دهنده سازگاری زناشویی است .پایایی و روایی پرسشنامه توسط مظاهری(1383) 90/0 گزارش شده است .
پرسشنامه شیوه مقابله با تعارض:این مقیاس یک ابزار خود گزارشی و برای اندازه گیری میزان تضاد ارتباطی به کار میرود و شامل 28 ماده و متشکل از 5 زیر مقیاس که سه زیر مقیاس کلی را تشکیل می دهد.هر زیر مقیاس شیوه حل تعارض خاصی را نشان میدهد و کسب بیشترین نمره در هر کدام از زیر مقیاسها نشان دهنده استفاده از همان شیوه حل تعارض توسط فرد می باشد .زیر مقیاسهای این آزمون عبارت است از : شیوه همراهانه، شیوه مهربانانه، شیوه سلطه گرانه ،شیوه مصالحه گرانه، شیوه اجتنابی اعتبار این مقیاس در تحقیقات مختلف 72/0 تا 83/0 گزارش شده است .
پرسشنامه و چک لیست طلاق عاطفی:پرسشنامه طلاق عاطفی گاتمن(1990) ترجمه ارمغان(1388) که دارای 24 سوال می باشد. این پرسشنامه خود گزارشی بوده و دارای دو گزینه (بلی ،خیر) میباشد. نمرات 8 به بالا نشان دهنده آستانه طلاق عاطفی بوده و نمرات 8 به پایین زندگی زناشویی خارج از چهارچوب طلاق عاطفی را در بر می گیرد . ضریب پایایی و روایی این آزمون در ایران توسط ارمغان(1389) به مقدار 89/0 تا 92/0 گزارش شده است .
د – جامعه آماري، روش نمونه‏گيري و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زوج هایی است که در سال 93 در خوی زندگی کرده و دارای طلاق عاطفی می باشند . نمونه پژوهش 120 زوج دارای طلاق عاطفی است که به صورت در دسترس انتخاب خواهند شد. با توجه به اینکه در روش همبستگی حداقل 30 نفر برای هر متغیر توصیه شده است (دلاور، 1388 ).به منظور افزایش اعتبار بیرونی تحقیق نمونه به تعداد 120 نفر انتخاب خواهد شد.
هـ – روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‏ها:
برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل ممیز استفاده خواهد شد كه براي اين منظور از نرم ‌افزار آماری SPSS بهره گرفت خواهدشد
ث- منابع مورد استفاده (به ترتیب حروف الفبا):
منابع فارسی:
باباپور،جلیل.(1385). بررسی رابطه شیوه های حل تعارض ارتباطی و سلامت روان شناختی دانشجویان، فصل نامه روانشناسی دانشگاه تبریز ، سال 1، شماره 4،ص29-32.
ترك، مرضيه.( 1385 ). بررسي عوامل موثر بر رضايت زناشويي در پايين شهر پايان نامه كارشناسي، دانشگاه آزاد اسلامي ، واحد تهران مركز.
خليلي، فريبا.(1378). بررسي عوامل موثر بر رضايتمندي زناشويي در زنان شاغل و خانه دار ، پايان نامه كارشناسي ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه علامه طباطبايي.
دهقان، فاطمه.(1380). مقايسه تعارضات زناشويي زنان متقاضي طلاق با زنان مراجعه كننده براي مشاوره زناشويي غيرمتقاضي طلاق، پايان نامه ي كارشناسي ارشد،دانشگاه تربيت معلم، دانشكده علوم تربيتي.
دژکام،محمود.(1390). طلاق عاطفی و تعارضات زناشویی،مجله خانواده،شماره 324،ص 28-29.
دلاور، علی. (1387). مقدمه ای بر تحلیل عاملی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی تهران.
رضازاده،محمدرضا.(1387). رابطه مهارت های ارتباطی و سازگاری زناشویی در دانشجویان؛دوفصلنامه روانشناسی معاصر،شماره364،ص45-49.
قليلي رناني، زهره.(1384). بررسي تأثير شيو ه هاي گفتگوي مؤثر و حل مسأله بر تعارض زناشويي زوجين شهر اصفهان. پايان نامه ي كارشناسي ارشد روانشناسی عمومی، دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه اصفهان
مرادی،فاطمه.(1386). رابطه ویژگی های شخصیتی با رضایت مندی زناشویی در دانشجویان زن متاهل رشته های روانشناسی و زبان انگلیسی دانشگاه رودهن . پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی،دانشگاه آزاد اسلامی رودهن.
منابع خارجی:
Abraham ,GP,de Bruyne, T.(2000).Conflivt management style and marital satisfaction.journal of sex and marital therapy,26(4):321-334.
Banes, R. (2004). Adult attachment and marital satisfaction: Evidence or dyadic configuration effects. Journal of Social and Personal Relationshiops .
Bartholomew, K, & Horowitz, L. M. (1991). Attachment styles among oung adult. : A test of a four–category model. Journal of Personality and Social Psychology .
Cloninger, C. R. (1987). A systematic method for clinical description and classification of personality variants. Archives of General Psychiatry, 44: 573-588.
Canary, D. J., & Stafford, L. (1992). Relational maintenance strategies and equity in marriage. Communication Monographs.
Coming, S. M., & Watson Ann O, Reilly. (1997). Fathers in family context : effect of marital quality on child adjustment edited by Michael E.Lamb. New York: John Wiley and Sons.
Canary, D. J., & Cupach, W. R. (1988). Relational and episodic characteristics associated with conflict tactics. Journal of Social and Personal Relationships , 202:305-325.
Fisher TD,mcnulty JK(2009).neuroticism and marital satisfaction :the mediating Role Played by the sexual Relationship.hournal of family psychology, 22(1):112-122.
Gottman, J. M. (1994). What predicts divorce: The relationship between marital process and marital outcomes. Hills Dale, NJ: Lawrence Erlbaum.
Greeff, A., & Bruyne, T. (2000). Conflict management style and marital satisfaction. Journal of Sex and Marital Therapy, 2:321- 334.
Gottman, J. M. (1994). Why Marriages Succeed or fail. New York: Simon and Schuster
Gottman, J. M. (1998). Psychology and the study of marital processes. Annual Review of Psychology ,49:149-167.
Greeff, A., & Bruyne, T. (2000). Conflict management style and marital satisfaction. Journal of Sex and Marital Therapy, 2: 321- 334.
Miller, J. F. & Powers. M (2010), Development of an instrument to measure hope. Nursing Cousins Research, 37:998-1002.
Steuber, K. R. (2005). Adult attachment, confilict style and relationship satisfaction : comprehensive model. Unpublished master`s thesis , Del aware university.
Schnurman, Crook. & Abrina, M. (2001). Marital quality in dual–career couples: impact of role overload and coping resources. Unpublished Doctoral Dissertation, Virginia Polytecnic Institute and State University.
Wood, J. T. (1998). Interpersonal Communication: Everyday Encounters.Wadsworth Publishing Company , 2ed.
Young, M. E., & Long, L. L. (1998). Counseling and Therapy for Couples Brook / Cole Publishing Company.
Yalcin,B.M.,and Karahan, F.t. (2007-2010). Effects of a Couple Communication Program on Marital Adjustment. JABFM ,20:112-118.
6- استفاده از امكانات آزمايشگاهي واحد:
آيا براي انجام تحقيقات نياز به استفاده از امكانات آزمايشگاهي واحد علوم و تحقيقات مي‌باشد؟ بلي خير
در صورت نياز به امكانات آزمايشگاهي لازم است نوع آزمايشگاه، تجهيزات، مواد و وسايل مورد نياز در اين قسمت مشخص گردد.
امضاء استاد راهنما: امضاء مديرگروه تخصصي:
زمان بندي انجام تحقيق:

فایل : 20 صفحه

فرمت : Word