مقاله در مورد نقش ابعاد خلق و خو و سیستم های مغزی – رفتاری در پیش بینی اضطراب دانش آموزان مقطع متوسطه

دانشگاه آزاد اسلامي
واحد علوم و تحقيقات (اردبیل)
Science and Research Branch, Islamic Azad University, Ardabil
فرم پيشنهاد تحقيق
پايان‏نامه‌ی كارشناسي ارشد
عنوان تحقيق به فارسي: نقش ابعاد خلق و خو و سیستم های مغزی – رفتاری در پیش بینی اضطراب دانش آموزان مقطع متوسطه
نام دانشجو: سیده صغری دانشکده:
نام خانوادگی دانشجو: مظفری گروه تخصصی: روان شناسی بالینی
رشته تحصيلي: روان شناسی بالینی گرايش: روان شناسی بالینی
نيمسال ورود به مقطع جاري: اول 1391-1390 نيمسال شروع به تحصيل: 1391- 1390
نام و نام خانوادگی استاد راهنما: نام و نام خانوادگی استاد (اساتيد) مشاور:
1- دکتر سجاد بشرپور 1- دکتر عباس ابوالقاسمی
تاريخ تصويب در شوراي گروه تخصصي: تاريخ تصويب در شوراي پژوهشي واحد علوم و تحقیقات اردبیل :
تأیید کارشناس پژوهشی تائيد مدير پژوهشي تائيد رئيس
واحد علوم و تحقیقات اردبیل: واحد علوم و تحقیقات اردبیل: واحد علوم و تحقیقات اردبیل:
تاريخ ارسال به حوزه پژوهشي واحد علوم و تحقیقات(تهران):
تاريخ بررسي وتاييد امور پژوهشي واحد: تأييد مديركل پژوهشي:
تأييد معاون پژوهشي واحد:
توجه: لطفاً اين فرم با مساعدت و هدايت استاد راهنما تكميل شود.
1-اطلاعات مربوط به دانشجو:
نام: سیده صغری نام‏خانوادگي: مظفری شماره دانشجويي: 900808541
مقطع: کارشناسی ارشد رشته تحصيلي: روانشناسی بالینی گروه تخصصي: روانشناسی بالینی
گرایش: روانشناسی بالینی نام‌دانشكده: سال ورود به مقطع جاري: 90 نيمسال ورودي: اول
آدرس پستي در شهرستان: خلخال- هشتجین- خیابان ولیعصر- کوچه شهید محمدی پلاک 3
تلفن ثابت محل سكونت:2940-0452482 تلفن همراه: 09375023523
پست الكترونيك:scogramozafari@gmail.com
2- اطلاعات مربوط به اساتید راهنما و مشاور:
تذكرات:
دانشجويان دوره كارشناسي می‌توانند يك استاد راهنما و حداكثر دو استاد مشاور و دانشجويان دوره دكتري حداكثر تا دو استاد راهنما و دو استاد مشاور مي‏توانند انتخاب نمايند.
در صورتي كه اساتيد راهنما و مشاور مدعو مي باشند، لازم است سوابق تحصيلي، آموزشي و پژوهشي كامل ايشان (رزومه كامل) شامل فهرست پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‏هاي دكتري دفاع شده و يا در حال انجام كه اساتيد مدعو، راهنمايي و يا مشاوره آنرا بر عهده داشته‏اند، به همراه مدارك مربوطه و همچنين آخرين حكم كارگزيني (حكم هيأت علمي) ضميمه گردد.
اساتيد راهنما و مشاور موظف هستند قبل از پذيرش پروپوزال، به سقف ظرفيت پذيرش خود توجه نموده و در صورت تكميل بودن ظرفيت پذيرش، از ارسال آن به دانشكده و حوزه پژوهشي و يا در نوبت قراردادن و ايجاد وقفه در كار دانشجويان جداً پرهيز نمايند. بديهي است در صورت عدم رعايت موازين مربوطه، مسئوليت تأخير در ارائه پروپوزال و عواقب كار، متوجه گروه تخصصي و دانشكده خواهد بود.
اطلاعات مربوط به استاد راهنما:
نام و نام خانوادگي: دکترسجاد بشرپور آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي: دکتری
تخصص اصلي: روانشناسی رتبه دانشگاهي (مرتبه علمي): استادیار تلفن همراه: 09141402212
تلفن منزل يا محل كار: آدرس پست الکترونیکیbasharpoor_sajjad@yahoo.com:(Email)
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
( تمام وقت ( نیمه وقت (مدعو
اطلاعات مربوط به استاد مشاور اول:
نام و نام خانوادگي: دکتر عباس ابوالقاسمی آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي: دکتری
تخصص اصلي: روانشناسی رتبه دانشگاهي (مرتبه علمي): تلفن همراه: 09143535482
تلفن منزل يا محل كار: آدرس پست الکترونیکی(Email): abolghasemi-44@yahoo.com
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
( تمام وقت ( نیمه وقت (مدعو
اطلاعات مربوط به استاد مشاور دوم:
نام و نام خانوادگي:………………………………………………..آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي ……………………
تخصص اصلي:……………………… رتبه دانشگاهي (مرتبه علمي): …………………… تلفن همراه: ……………………………….
تلفن منزل يا محل كار:……………………………….. نام و نام خانوادگي به زبان انگليسي: ………………………………………….
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
( تمام وقت ( نیمه وقت (مدعو
3- اطلاعات مربوط به پايان‏نامه:
الف- عنوان تحقیق
عنوان به زبان فارسی:
نقش ابعاد خلق و خو و سیستم های مغزی – رفتاری در پیش بینی اضطراب دانش آموزان مقطع متوسطه
2- عنوان به زبان انگليسي/(آلماني، فرانسه، عربي):
تذكر: صرفاً دانشجويان رشته‏هاي زبان آلماني،‌ فرانسه و عربي مجازند عنوان پايان‏نامه خود را به زبان مربوطه در اين بخش درج نمايند و براي بقيه دانشجويان، عنوان بايستي به زبان انگليسي ذكر شود.
The role of temperament dimensions and cerebral-behavioral systems in prediction of The anxiety in The high school students.
ب – تعداد واحد پايان‏نامه: 6 واحد
ج- بيان مسأله اساسي تحقيق به طور كلي (شامل تشريح مسأله و معرفي آن، بيان جنبه‏هاي مجهول و مبهم، بيان متغيرهاي مربوطه و منظور از تحقيق):
اختلالات اضطرابی از جمله اختلالات جدی روانپزشکی بوده که به طور مشخص عملکرد روانی- اجتماعی زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهند، یک چهارم جمعیت جهان مبتلا به حداقل یک اختلال اضطرابی بوده و میزان شیوع این اختلالات10-8 درصد در اطفال و 15-9 درصد در بالغین گزارش شده است (ورن و تری ران، 2004).
شواهد اخیر از نقش عوامل مزاجی در بروز و دوام اختلالات اضطرابی حمایت می کنند. مطابق مدل طرح شده به وسیله کلونینجر(1987). شخصیت دو ساختار اساسی دارد: خلق و خو(سرشت) و منش. ترکیبی از چهار بعد خلق و خوی، نوجویی، اجتناب از آسیب، وابستگی به پاداش و پشتکار و سه بعد منش خود- راهبری، همکاری و خود- فراروی شخصیت فرد را شکل می دهند.کلونینجر معتقد است که سامانه های خلق و خو در مغز دارای سازمان یافتگی کارکردی متشکل از سامانه های متفاوت و مستقل از یکدیگر برای فعال سازی، تداوم، و بازداری رفتار در پاسخگویی به گروههای معینی از محرک هاست. فعال سازی رفتاری در پاسخ به محرک های نو(جدید) و نشانه های پاداش و رهایی از تنبیه است. بنابراین تفاوت های فردی در چنین قابلیتی « نوجویی»نامیده می شود. بازد اری رفتاری در پاسخ به محرک های تنبیه یا نبودن پاداش است.
تفاوت های فردی در قابلیت وقفه یا بازداری رفتاری، آسیب پرهیزی نامیده می شود. رفتاری که با پاداش تقویت می شود معمولا تا مدتی پس از قطع پاداش ادامه می یابد. کلونینجر تفاوت های فردی در تداوم پاسخ پس از قطع پاداش را پاداش – وابستگی نام گذاری کرد، این ابعاد خلق و خو در تحقیقات گذشته با آسیب شناسی روانی مرتبط بوده اند.
تحقیقات جول هاو ایزومتسا، (2005 ) نشان داد که بین نمرات اجتناب از آسیب با علائم افسردگی و اضطراب، رابطه معناداری وجود دارد و نمرات خود- راهبری نیز با علائم افسردگی و اضطراب ارتباط منفی داشت. نیمان و همکاران، (2011) در پژوهش خود دریافتند، که آسیب پرهیزی با اختلال افسردگی
و علائم افسرده کننده به میزان زیادی ارتباط مثبت دارد، همچنین نگرانی اولیه با اختلال افسردگی و علائم افسرده کننده با تاثیرات یکسانی در ارتباط است و ترس از تردید، خجالت و احساسات نیز با اختلال و علائم افسرده کننده ارتباط مثبت یکسانی دارد. لیو و همکاران، (2001) در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که بیماران مبتلا به وسواس در بعد آسیب پرهیزی نمرات بالاتر، و در ابعاد نوجویی، وابستگی به پاداش، خود- راهبری و همکاری نمرات پایین تری نسبت به گروه بهنجار دارند (به نقل از ابوالقاسمی و همکاران، 1390).
یکی دیگر از مهم ترین عوامل مزاجی، فعالیت سیستم های مغزی- رفتاری است؛ این مدل شخصیتی، توسط «گری» مطرح شده است. به اعتقاد «گری»(1995) سه سامانه مغزی وجود دارد که رفتارها و هیجان ها را کنترل می کند: (1) سامانه فعال ساز رفتاری ( BAS).(2) سامانه بازداری رفتاری(BIS) و (3) سامانه جنگ و گریز (FFS). این سامانه ها با وجود مستقل بودن، با یکدیگر تعامل دارند. تفاوت های فردی در کارکرد این سیستم ها و تعامل آنها، زیربنای خلق و خوی انسان را تشکیل می دهند. سیستم های فعال سازی رفتاری به محرک های شرطی پاداش و فقدان تنبیه پاسخ می دهد. سیستم بازداری رفتاری از طریق محرک های شرطی که با حذف پاداش و تنبیه همخوانی دارند و محرک های جدید یا محرک هایی که به صورت ذاتی دربرگیرنده ترس هستند تحریک می شوند. فعالیت این سیستم موجب فراخوانی حالت عاطفی اضطراب و بازداری رفتاری، اجتناب فعل پذیر، خاموشی، افزایش توجه و برپایی می گردد. سیستم ستیز/گریز به محرک های غیر شرطی آزارنده پاسخ می دهد و پاسخ های آن در غالب پرخاشگری دفاعی غیر شرطی یا رفتار گریز است. گری (1994) بر اساس نظریه سیستم های مغزی – رفتاری این فرض را مطرح ساخت که اختلالات روانپزشکی ناشی از اختلال کارکرد (بیش فعالی یا کم فعالی) یکی از سیستم ها یا تعاملات آنها می باشد. به عنوان مثال، اضطراب و افسردگی نتیجه فعالیت بیشترBIS می باشد. در حالی که به اعتقاد وی افسردگی پسیکوتیک از فعالیت کم BAS و سوء مصرف مواد از فعالیت بیشترBAS ناشی می شود. جانسونو همکاران،(2003) در یک مطالعه همه گیر شناسی دریافتند که نمرات بالای BIS، تشخیص اختلالات افسردگی و اضطراب طول عمر را پیش بینی می کند، نتایج پژوهش آنها همچنین نشان داد که نمره های بالای BAS پیش بینی کننده تشخیص سوءمصرف مواد و وابستگی در طول عمر می باشد. با وجود این، پژوهش آنها شواهدی دال بر مرتبط بودن نمره های پایین BAS با افسردگی یا ارتباط نمره بالای BAS با سوء مصرف الکل فراهم نیاورد. برخلاف آن، لاک استون و داو،( 2001 ) گزارش نمودند که نمره های پایین BIS و نمره های بالای BAS هر دو با سوء مصرف الکل مرتبط می باشند. همچنین کاش و همکاران،( 2002) نشان دادند که بیماران افسرده در مقایسه با افراد بهنجار دارای سطوح بالای فعالیت BIS و سطوح پایین فعالیتBAS می باشند( نقل از حسنی و همکاران، 1386؛ عبدی و همکاران، 1390). بنابراین با توجه به مطالب پیشین، مسئله اصلی پژوهش حاضر نقش ابعاد خلق و خو و سیستم های مغزی – رفتاری در پیش بینی اضطراب دانش آموزان مقطع متوسطه خواهد بود.
د – اهمیت و ضرورت انجام تحقيق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهاي تحقيقاتي موجود، ميزان نياز به موضوع، فوايد احتمالي نظري و عملي آن و همچنين مواد، روش و يا فرآيند تحقيقي احتمالاً جديدي كه در اين تحقيق مورد استفاده قرار مي‏گيرد:
از آنجا که خلق و خو و سیستم های مغزی- رفتاری از جمله عوامل مزاجی بوده و از همان اوان کودکی قابل مشاهده می باشد، با شناسایی نقش هریک از این متغیرها در اضطراب افراد، می توان به تشخیص زود هنگام این مشکلات و ارائه مداخله های لازم درمانی و همچنین فعالیت های پیشگیری اقدام نمود. نتایج مطالعات نشان می دهد که اضطراب، عملکرد تحصیلی فرد را کاهش داده، روابط اجتماعی و حتی قدرت تمرکز، حافظه را مختل می سازد؛ و افراد خود را در بهره گیری از اطلاعات و یادآوری ضعیف می یابند. پژوهشگران معتقدند که اضطراب در دوره کودکی و نوجوانی با کاهش محبوبیت بین همسالان، افسردگی، مشکلات مربوط به توجه، رفتار نافرمانی، شکایات جسمانی( استراس،1990) سوء استفاده از مواد (سگال و کرومر) بی تصمیمی و بلا تکلیفی(هارتن وبلوم، 1985) تنهایی(مور و اسکالتز، 1983) و کمرویی ( زیمباردو و رادل، 1981) ارتباط دارد (ابوالقاسمی، 1382) که همه این عوامل می توانند مانع تکامل طبیعی کودک شده و با اختلال در کارکردهای ذهنی همراه باشد.
با توجه به اهمیت آرامش روانی، در کارکرد روانشناختی و رفتار فرد، لازم است افراد، خانواده ها و مدیران آموزشی شناخت کاملی از اضطراب و منشاء آن در میان دانش آموزان داشته باشند و از چگونگی مقابله و یا کاهش آن را برای تأمین روانی دانش آموزان بدانند. با مطالعه علمی و شناخت دقیق اضطراب، پیش بینی و علائم آن در دانش آموزان می توان از این مفهوم هم به عنوان متغیر پیش بینی کننده و هم به عنوان متغیر وابسته در تحلیل رفتار و عملکرد تحصیلی سود جست. نیز با توجه به تاثیر قابل ملاحظه این قشر در بازسازی و آینده جامعه، ضرورت مطالعه پیرامون چکونگی شخصیت آنان بطور مشخص خلق و خوی آنها از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ه- مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بيان مختصر پیشینه تحقيقات انجام شده در داخل و خارج کشور پيرامون موضوع تحقیق و نتايج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظري تحقیق):
حسنی و همکاران، (1386) با مقایسه سیستم های مغزی- رفتاری بیماران مبتلا به اختلال وسواس و افراد بهنجار نشان دادند: بین بیماران مبتلا به وسواس و افراد بهنجار در دو سیستم فعال ساز رفتاری و سیستم بازداری رفتاری تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که نمرات سیستم بازداری رفتاری بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری- عملی بیشتر از نمرات افراد بهنجار و نمرات فعال ساز رفتاری بیماران مبتلا به وسواس کمتر از افراد بهنجار می باشد. در این پژوهش بین دو گروه از نظر سیستم ستیز و گریز تفاوتی وجود نداشت.
جول ها و ایزومتسا، (2005) نشان داده اند که بین اجتناب از آسیب و علائم افسردگی، اضطراب و اختلالات روانی در طول عمر سابقه اختلال روانی خانوادگی ارتباط معناداری وجود دارد. در مقابل، خود- راهبری رابط منفی با علائم افسردگی، اضطراب، اختلالات روانی در طول عمر و مراقبت سلامتی داشت. همچنین در این پژوهش، اجتناب از آسیب و خود- راهبری علائم افسردگی، اضطراب و اختلال روانی در طول عمر را پیش بینی می کرد و آسیب پرهیزی های مهم و پر خطر با سابقه اختلال روانی خانوادگی ارتباط داشت.
پورمحمدرضای تجریشی و میرزمانی بافقی،(1386) در پژوهشی با عنوان « ارتباط بین فعالیت سیستم های مغزی- رفتاری، حمایت اجتماعی و افسردگی» نشان دادند که بین میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری و افسردگی رابطه معناداری وجود دارد.
عبدی و همکاران، (1390) نشان دادند که سطح فعالیت BAS افراد سوء مصرف کننده مواد سیگاری نسبت به افراد سالم بالاتر است. در این پژوهش، میان مصرف مواد با حساسیت BIS همبستگی منفی وجود داشت، و حساسیت BIS در افراد سیگاری نسبت به افراد سوء مصرف مواد و افراد سالم بالاتر بود.
منصوری و بخشی پوررودسری،(1388) نشان د ادند که بین بازداری و نگرانی آسیب شناختی و غیر آسیب شناختی رابطه وجود دارد، در این پژوهش، سیستم بازداری تاثیر مثبت و معنی داری برنگرانی آسیب شناختی و غیر آسیب شناختی داشت. در مقابل سیستم فعال ساز نه تنها رابطه ای با نگرانی آسیب شناختی و غیر آسیب شناختی نداشت بلکه اثری نیز بر آنها نداشت. از میان خرده مقیاس های سیستم فعال ساز، تنها پاسخ به پاداش بر نگرانی مالی(49/2=t) تاثیر مثبت معنی دار داشت.
اوکیل و همکاران، (2010) درپژوهش های خود به این نتیجه رسیدند که در مقایسه با گروه شاهد، پسران مبتلا به بیش فعالی و کمبود توجه(ADHD) مشخصات خلق و خوی جدیدی، وابستگی ارائه شده، مقاومت و همچنین خودمختاری و شخصیت مشارکتی کمی را نشان می دهند. در این پژوهش هیچ وجه تمایز قابل توجهی بین آزمودنی های مبتلا به(ADHD) و گروه شاهد در آسیب پذیری یافت نشد، مشخصه های شخصیت و خلق و خو با حوزه مشخص علائم ارتباط داشت.
ابوالقاسمی و همکاران، (1388) در پژوهش خود نشان داده اند که ابعاد نو جویی، وابستگی به پاداش، پشتکار، آسیب پرهیزی، همکاری، خودراهبری و خودفراروی با نشانه های وسواس رابطه معنا داری دارند، در مقابل خلق و خو با نشانه های وسواس همبستگی منفی معنا دار داشت. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که ابعاد خلق و خو می تواند نشانه های وسواسی را به طور معنا داری تبیین کند.
ابوالقاسمی و همکاران،(1390) دریافتند که از میان ابعاد خلق و خو، میانگین نمرات آسیب پرهیزی و خود فراروی بیماران اسکیزوفرنی دارای علائم منفی در مقایسه با بیماران اسکیزوفرنی دارای علائم مثبت به طور معناداری بیشتر بوده است، اما میانگین نمرات پشتکار بیماران اسکیزوفرنی دارای علائم مثبت در مقایسه با بیماران اسکیزوفرنی دارای علائم منفی به طور معنادار بیشتر بود. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که از میان ابعاد خلق و خو، فقط آسیب پرهیزی، علائم مثبت و منفی بیماران اسکیزوفرنی را تمیز می دهد.
نیمان و همکاران،(2011) در پژوهش خود دریافتند که آسیب پرهیزی با اختلال افسردگی و علائم افسرده کننده ارتباط مثبت دارد. در این پژوهش نگرانی اولیه (HA1) و خستگی پذیری(HA4) بر اختلال
افسردگی و علائم افسرده کننده تاثیر یکسانی داشت. علاوه بر این، ترس از تردید (HA2)، خجالت(HA3) و احساسات(RD1) با اختلال و علائم افسرده کننده ارتباط مثبت یکسانی داشت. در این
پژوهش هیچگونه ارتباطی بین مقاومت در مقابل افسردگی مشاهده نشد.
استرلو و زاودزکی، (2011) در پژوهش خود به این نتایج دست یافتند که بین خلق و خو و ترس ارتباط وجود دارد. در کل نتایج مطالعات بیانگر این است که اضطراب کودکان و نوجوانان از خلق و خوی آنها اثر پذیرفته و همچنین فعالیت سیستم های مغزی به ویژه سیستم بازداری رفتاری با اضطراب مرتبط می باشد.
و – جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق:
بررسی و تعیین سهم نسبی دو عامل مزاجی مهم یعنی خلق و خو و سیستم های مغزی- رفتاری در پیش بینی اضطراب دانش آموزان که تا کنون با این ترکیب در داخل و خارج کشور مورد مطالعه قرار نگرفته است می تواند گام مهمی در جهت تشخیص و همچنین عوامل زمینه ساز مشکلات اضطرابی به حساب آید.
ز- اهداف مشخص تحقيق (شامل اهداف آرماني، کلی، اهداف ويژه و كاربردي):
هدف کلی:
بررسی ارتباط ابعاد خلق و خو و سیستم های مغزی- رفتاری با اضطراب دانش آموزان.
اهداف جرئی:
تعیین ارتباط ابعاد خلق و خو با اضطراب دانش آموزان متوسطه ی شهر خلخال.
تعیین نقش ابعاد خلق و خو در پیش بینی اضطراب دانش آموزان متوسطه ی شهر خلخال.
تعیین ارتباط سیستم های مغزی- رفتاری با اضطراب دانش آموزان متوسطه ی شهر خلخال.
تعیین نقش سیستم های مغزی- رفتاری در پیش بینی اضطراب دانش آموزان متوسطه ی شهر خلخال.
ه ح – در صورت داشتن هدف كاربردي، نام بهره‏وران (سازمان‏ها، صنايع و يا گروه ذينفعان) ذكر شود (به عبارت دیگر محل اجرای مطالعه موردی):
تمامی مراکز آموزشی اعم از دبستان، راهنمایی، متوسطه و آموزش عالی- معلمان، مدیران، والدین و تمام دست اندرکاران آموزشی – در بیمارستانها و مراکز جراحی – در کلینیک های روانپزشکی – مراکز تادیبی و ندامتگاه ها – در مراکز بهزیستی.
ط- سؤالات تحقیق:
1-چه میزان بین ابعاد خلق و خو با اضطراب دانش آموزان ارتباط وجود دارد؟
2- چه میزان بین سیستم های مغزی- رفتاری با اضطراب دانش آموزان ارتباط وجود دارد؟
3- چه میزان ابعاد خلق و خو و سیستم های مغزی- رفتاری می تواند علائم اضطراب را پیش بینی کنند؟
ی- فرضيه‏هاي تحقیق:
بین ابعاد خلق و خو با اضطراب دانش آموزان مقطع متوسطه ارتباط وجود دارد.
بین سیستم های مغزی- رفتاری و اضطراب دانش آموزان متوسطه ارتباط وجود دارد.
3- ابعاد خلق و خو می تواند علائم اضطراب دانش آموزان را پیش بینی کند.
4- سیستم های مغزی- رفتاری می تواند علائم اضطراب دانش آموزان متوسطه را پیش بینی کند.
ک- تعريف واژه‏ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):
خلق و خو:
منظور از خلق و خو پیش آمادگی ها یا گرایش های عمل به یک شیوه خاص می باشد که عمدتاً تحت تاثیر عوامل زیستی بوده و پایه های زیستی شخصیت را تشکیل می دهند. به عبارت دیگر خلق و خو عبارت است از: آمادگی ذاتی برای داشتن روحیه و واکنش های خاص(ماسن و همکاران، ترجمه یاسائی، 1368). منش شامل دریافت های منطقی درباره خود، دیگران و دنیا است و بیشتر ویژگی هایی را شامل می شود که تحت تاثیر عوامل محیطی در ساختار شخصیتی فرد پدید آمده است، (کاویانی، 1386). در این پژوهش برای اندازه گیری خلق و خو از پرسشنامه کلونینجر استفاده خواهد شد.
سیستمهای مغزی- رفتاری:
گری بر مبنای پیشینه پژوهش های حیوانی در نظریه حساسیت به تقویت الگوی زیستی خاصی از شخصیت ارائه نمود که شامل سه سیستم مغزی/ رفتاری است. این سیستم ها شامل سیستم فعال ساز رفتاری، سیستم بازداری رفتاری و سیستم جنگ و گریز می باشد. سیستم فعال ساز رفتاری، رفتار جستجوی پاداش، احساس غرور و امید به پاداش علی رغم خطر یا تحدید موجود فعال می سازد و به عنوان سیستم برانگیختگی شناخته می شود. سیستم بازداری رفتاری منجر به اضطراب، بازداری و اجتناب فعل پذیری شود و به عنوان سیستم اضطراب شناخته شده است. سیستم جنگ و گریز هم در پاسخ به محرک ناخوشایند شرطی، غیرشرطی رفتار فرار یا اجتناب را فعال می سازد. در این پژوهش منظور از سیستم های فعال ساز/ بازداری رفتار، نمره ای است که هر آزمودنی در مقیاس سیستم های فعال ساز/ بازداری رفتار کسب می نماید.(گری، 1994).
اضطراب: یک هیجان شامل درماندگی است که منبع مشخص تعریف شده ای برای آن وجود ندارد (خداپناهی، 1386) تعریف دیگری که می توان به آن گفت عبارت است از: احساس رنج آوری که با یک موقعیت ضربه آمیز کنونی یا با انتظار خطری که به شئ
نا مشخص وابسته است (دادستان، 1387). در این پژوهش منظور از اضطراب نمره ای خواهد بود که آزمودنی در آزمونهای اضطراب حالت- صفت و بک خواهد گرفت.
5- روش شناسی تحقیق:
الف- شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهيزات و استانداردهاي مورد استفاده در قالب مراحل اجرايي تحقيق به تفكيك):
تذكر: درخصوص تفكيك مراحل اجرايي تحقيق و توضيح آن، از به كار بردن عناوين كلي نظير، «گردآوري اطلاعات اوليه»، «تهيه نمونه‏هاي آزمون»، «انجام آزمايش‏ها» و غيره خودداري شده و لازم است در هر مورد توضيحات كامل در رابطه با منابع و مراكز تهيه داده‏ها و ملزومات، نوع فعاليت، مواد، روش‏ها، استانداردها، تجهيزات و مشخصات هر يك ارائه گردد.
ب- متغيرهاي مورد بررسي در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:
متغیر های پیش بین: در این پژوهش متغیرهای خلق و خو ، سیستم های مغزی- رفتاری به عنوان متغیرهای پیش بین خواهند بود.
متغیر ملاک: در این پژوهش اضطراب به عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته خواهد شد.
ج – شرح کامل روش (ميداني، كتابخانه‏اي) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فيش‏برداري و غيره) و گردآوري داده‏ها :
روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی خواهد بود.
ابزار:
مقیاس خلق و خو و منش: این پرسشنامه توسط کلونینجر و همکاران،( 1994) ساخته شده است و 125 سوال دارد و هر آزمودنی به این سوالات به صورت صحیح و غلط پاسخ می دهد. در این پرسشنامه خلق و خو چهار بعد نوجویی، آسیب پرهیزی، وابستگی به پاداش و پشتکار و منش 3 بعد خودراهبری، همکاری و خود فراروی دارد. در پژوهش (آلون سو و همکاران، 2008) ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه بالای 68/. به دست آمده است. (کاویانی و محقق شناس،1386) ضریب پایایی بازآزمایی این پرسشنامه را در مقیاس های 7گانه از 61/. تا 96/. بدست آوردند. بین مقیاس های 4 گانه خلق و خو با هم و مقیاس های 3 گانه منش همبستگی معنی داری بدست نیامد. این بدان معنی است که مقیاس ها از یکدیگر مستقل هستند. ضریب همبستگی فرم کوتاه این پرسشنامه با فرم بلند 62/. بدست آمده است(کاویانی، 1386).
مقیاس اضطراب حالت- صفت: این پرسشنامه توسط اسپیل برگر و همکاران، (1970) تدوین و اعتبار یابی شده است ، که شامل 40 ماده است و دارای دو مقیاس اضطراب حالت( آشکار) و اضطراب صفت( پنهان) است.(اسپیل برگر و همکاران،1970) ضریب آلفای کرونباخ مقیاس های اضطراب حالت و اضطراب صفت به ترتیب 92/. و 90/. گزارش کرده اند، همچنین، ضرایب باز آزمایی مقیاس اضطراب حالت از 16/. تا 62/. و مقیاس اضطراب صفت از 73/. تا 86/. بدست آمده است(ابوالقاسمی و نریمانی، 1384).
3- مقیاس اضطراب بک: این پرسشنامه توسط بک در سال 1988 ساخته شده است. این آزمون شامل 21 نشانه و علامت از اضطراب است. آزمودنی می بایست به این آیتم ها به صورت «هرگز»، «خفیف»، «متوسط» و «شدید» پاسخ دهد که این گزینه ها به ترتیب 0، 1، 2 و 3 نمره گذاری می شوند. در این آزمون نمره 0 تا 23 نشانه اضطراب خفیف، نمره 24 تا 28 نشانه اضطراب متوسط، نمره بالاتر 29 نشانه اضطراب مرضی است. آزمون اضطراب بک در ایران توسط لطفعلی زاده و قمری گوی به فارسی برگردانده شده است. ضریب آلفای کرونباخ این آزمون 90/. گزارش شده است. ضریب همبستگی این آزمون با مؤلفه های فیزیولوژیکی 89/. بدست آمده است(همان منبع).
4-مقیاس سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتاری: این مقیاس توسط وایت و کارور به منظور ارزیابی تفاوت های فردی در حساسیت به نظام بازداری رفتاری و فعال سازی رفتاری توسعه یافت (کارور و وایت، 1994). این مقیاس دارای 20 سوال می باشد و آزمودنی ها به این سوالات در مقیاس لیکرت 4 نقطه ای از درست نیست (1) تا کاملا درست است (4) پاسخ می دهند. لوکستون و داو، (2001) ثبات درونی بازداری رفتاری 72/. و روایی افتراقی آن با اضطراب را 55/. گزارش کردند. ضریب آلفای کرونباخ خرده مقیاس های بازداری و فعال سازی را به ترتیب 78/. و 81/. گزارش کردند(موریس و همکاران، 2005).
د – جامعه آماري، روش نمونه‏گيري و حجم نمونه (در صورت وجود و امکان):
جامعه آماری:
کلیه دانش آموزان پایه اول، دوم و سوم دوره متوسطه شهر خلخال در سال تحصیلی 92-91 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل خواهند داد.
نمونه آماری و روش نمونه گیری:

فایل : 24 صفحه

فرمت : Word