مقاله در مورد آفات مدیریت
مقاله در مورد آفات مدیریت
اساسي ترين آفات مديريت از ديدگاه مديريت علوي
1- دستيابي به هدف با هر وسيله :
مديريت نيز مانند ساير امور فردي و اجتماعي داراي اصول و ضوابطي است كه اگر مدير در چارچوب آن اصول حركت كند ، ميتواند كشتي سازمان و تشكيلات را به ساحل نجات و مقصد نهايي رهنمون گردد و اگر از آن اصول و ضوابط خارج شود و به شيوهها و روشهاي نامطلوب براي وصول به هدف متوسل گردد ، آفتي مخرب دامنگير سازمان و تشكيلات خواهد شد و در نتيجه انحطاط و اضمحلال سازمان را در پيخواهد داشت .
امام علي (ع) در سخن زيبايي اين حقيقت را چنين بيان فرموده است : « سُوءُ التَّدْبير ، سَبَبُ التَّدْمير» . مديريت و رهبري ناصحيح (سوء مديريت) موجب سقوط و نابودي است.
مدير آگاه و با كفايت ، همانطور كه به هدف ميانديشد ، به سلامت وسايل و روشهايي كه بايد يك مجموعه را به مقصد برساند نيز فكر ميكند و ميداند كه با شيوههاي آفت گرفته و ابزار ناصحيح هرگز نميتوان قله رفيع هدف را تسخير كرد .
در انديشه يك مدير مسلمان ، هدف هيچگاه وسيله را توجيه نميكند لذا براي دستيابي به هدف نميتوان از هر روش و ابزاري استفاده كرد و به هر شيوهاي متوسل شد و اين مسأله يكي از بارزترين تفاوتهاي مديريت اسلامي با مديريت غربي است . زيرا در مديريت غربي آنچه از اصالت و اهميت برخودار است ، سازمان و اهداف سازماني است (سازمان گرايي) و انسان ، با تمام ارزشها و كرامات خويش در لابلاي چرخهاي سازمان، له ميشود و در پاي بت سازمان ، قرباني ميگردد. پيامد چنين بينشي جز ظلم و تبعيض و بيعدالتي ، چيز ديگري نميتواند باشد و اين آفت بزرگي است كه در عصر فناوري اطلاعات ، گريبانگير مديريت بسياري از سازمانهاي بزرگ گرديده است . در بينش علوي ، درست عكس اين مطلب ديده ميشود يعني بجاي اينكه انسان در خدمت سازمان باشد ، سازمان و تشكيلات در خدمت به انسان و رشد و تعالي او نقش دارند . چنانكه امام در مورد ارتش و سپاهيان به مالك اشتر ميفرمايد : «سپاهيان ، دژهاي محكم براي رعيت و زينت فرمانروايان و مايه عزت و سربلندي دين و موجب آسايش و امنيت راهها هستند» .
همچنين امام ، هدف از تشكيلات ماليه و گرفتن خراج و ماليات را آباداني شهرها و رفاه مردم ميداند و خطاب به مالك ميفرمايد : «اي مالك ، تو بايد در آباداني شهرها بيش از جمعآوري خراج تلاش كني كه خراج جز با آباداني فراهم نميگردد و آن كس كه بخواهد خراج را بدون آباداني شهرها و مزارع به دست آورد ، شهرها را خراب و بندگان خدا را نابود ساخته است و حكومتش جز اندك مدتي دوام نياورد».
2- تحكم و زورگويي :
آفت ديگر مديريت ، تحكم ، زورگويي و اجبار زيردستان به انجام كار ميباشد . به تجربه ثابت شده است كه هيچ مديري ، نتوانسته از طريق اعمال قدرت و زور ، در پيشرفت كارها به موفقيت و كيفيت مطلوب نائل آيد . هر چند كه در مواردي ، توسل به زور و قدرت در كوتاه مدت ، كارساز بوده و ظاهراً كارها را به پيش برده است ولي عواقب و پيآمدهاي روحي و رواني آن در دراز مدت ، صدمات و لطمات جبران ناپذيري به كيفيت كار و نيروهاي انجام دهنده كار ، وارد ساخته است و نهايتاً سازمان را با مشكل مواجه ساخته است .
مديري كه سعي دارد با توسل به زور ، ارعاب و تهديد ، زيردستانش را به انجام كار مجبور نمايد ، بايد بداند كه نتيجه مطلوب را نخواهد گرفت و اگر لحظهاي نظارت دقيق او قطع گردد، كارها رها شده و كاركنان به سستي و فرار از كار و مسئوليت روي ميآورند.
امام علي(ع) در اينباره ميفرمايد :«از تحكم و زورگويي بر بندگان خدا بپرهيز، زيرا خداوند هر زورگو و گردنكشي را درهم ميشكند».
مدير شايسته و با كفايت تنها از قدرت شخصي و آمريت خويش استفاده نميكند بلكه ميكوشد تا شيوههاي مناسبي را اعمال نمايد و از درون ، دلهاي همكاران خود را تسخير كند و براي اين كار بيشتر بر مايههاي فطري و باطني افراد تكيه مينمايد و بر جاذبههاي شخصيتي خويش ميافزايد و خود ، در انجام امور پيشقدم شده ، اسوه و الگوي زيردستان قرار ميگيرد زيرا ميداند كه برخوردهاي متجبّرانه و با تحكّم ، دل را ميميراند و روح را افسرده ميكند و شيرازه وحدت و صميميت سازمان را از هم ميپاشد .
امام علي (ع) ميفرمايد : «هر گاه دل، از روي اجبار و اكراه به انجام كاري وادار شود ، كور ميگردد».
همچنين آن روز كه امام ، مسند مديريت سرزمين پهناور مصر را به دست مالك ميسپارد، اين نكته را صريحاً به او گوشزد نموده و ميفرمايد : « نبايد بگويي من مأمورم و معذور ، فرمان ميدهم ، پس بايد اطاعت كنيد . اين شيوه مغرورانه باعث ميشود كه دل ، فاسد، دين ، بيحرمت و نعمت ، زايل گردد»[6].
امام همچنين استبداد و برخوردهاي مستبدانه و تحكّمآميز را مذموم ميشمارد و به مالك ميفرمايد : «مبادا در منصب مديريت برخوردهاي تو مانند جانور درندهاي باشد كه فرصت خوردن آنها را غنيمت بشماري».
مقاله در مورد آفات مدیریت
- کاربر گرامی، در این وب سایت تا حد امکان سعی کرده ایم تمام مقالات را با نام پدیدآورندگان آن منتشر کنیم، لذا خواهشمندیم در صورتی که به هر دلیلی تمایلی به انتشار مقاله خود در ارتیکل فارسی را ندارید با ما در تماس باشید تا در اسرع وقت نسبت به پیگیری موضوع اقدام کنیم.