كارآموزي در كارخانه شيشه

پيشگفتار
انسان از آغاز آفرينش، به منظور استمرار حيات، به کار و کوشش مجبور بوده و در اين راه سختي هاي بسياري را متحمل شده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعيت به مصرف پيش از اندازه و بر پاي صنايع بزرگ، استفاده از انواع ماشين آلات، تجهيزات، فرايندها، مواد شيميايي و . . . امري گريز ناپذير شده است.
صنعتي شدن توليد فراينده مخاطراتي گوناگون را براي نيروي کار به ارمغان آورده و موجب شده نيروي کار در معرض عوامل زيان آور بسيار قرار گيرد، عواملي که جز جدايي ناپذير صنعت و توليد به شماري آيند و همواره تندرستي نيروي کار را تهديد مي کنند. اگر اين عوامل زيان آور از حد تحمل فيزلوژيک فزوني گيرند، مي توانند موجب بروز آسيب هاي شغلي شوند و از فرآوري نيروي کار بکاهند. براي پيشگيري از بروز اين گونه مشکلات و حفظ تندستي شاغلان، در هر شغل و پيشه اي که هستند بهداشت حرفه اي راهکاري کارآمد است. در بهداشت حرفه اي همه مسايل بهداشتي، پزشکي و ايمني پيشه هاي گوناگون مورد مطالعه و
بررسي قرار مي گيرد و همواره تلاش بر اين است که از تاثير سوء عوامل آسيب زا، عوامل فيزيکي گرفته تا عوامل شيميايي، زيست شناختي و ارگونوميک بر فرد جلوگيري شود.
در اين رشته، کوشش ها به سوي پيشگيري از بيماريها و حوادث ناشي از کار جهت يافته اند زيرا باور بر اين است که بيشتر بيماريهاي شغلي اگر درمان شدني نباشند، سخت درمان بوده و تا پايان زندگي گريبانگير فرد خواهند بود، پس بايسته است پيش از آنکه فرد به اين گونه بيماريها دچار شود، اقدام هايي جهت پيشگيري از بروز آنها صورت گيرد.
از آن جايي که در نيروي کار هر کشور، به ويژه کشورهاي در حال توسعه، بخشي پر اهميت از سرمايه ملي دانسته شده و از پايه هاي توسعه اقتصادي و اجتماعي انگاشته مي شود، از اين رو حفاظت از تندرستي نيروي کار و بهسازي محيط کار از اهميتي شايان توجه برخوردار است. بي گمان، اقتصادي شکوفا و صنعتي خودکفا بدون داشتن نيروي کار سالم و تندرست امکان پذبر نخواهد بود.

اطلاعات عمومي در مورد کارخانه شيشه و گاز:

نام واحد صنعتي: شيشه و گاز
تاريخ تاسيس: 1338
تاريخ بهره برداري: 1341
تعداد کارگران: 972
تعداد شيفت: سه شيفت( 14-6 ، 22-14، 6-22)
آدرس: جاده قديم کرج- سر آسياب مهرآباد- جنب کارخانه ساسان
تلفن: 9-6616795
توليدات: ظروف، استکان، ليوان، بطري آبليمو، بطري نوشابه، بطري شير، . . . و گاز
تاريخچه:
شيشه در اندازه و طرح هاي مختلف و با رنگ هاي متنوع، تقريباً در هر مکاني يافت مي شود. شيشه در طبيعت بسيار کمياب است اما در جاهايي که صخره هاي مذاب بسرعت سرد شده اند (آتشفشانها) شيشه يافت مي شود، که اين شيشه ها ناخالصند و آنچنان شفاف نيستند.
انسان هاي نخستين اين سنگ ها را مي شکستند و اشيا تيز و دراز از آن جدا مي کردند و از آن براي ساختن چاقو، تبر و زيور آلات استفاده مي کردند. شواهد حاکي از ان است که مصريان باستان از 2500 سال پيش از ميلاد مسيح و يا حتي زودتر، از شيشه استفاده مي کرده اند.
تفکيک هاي شيشه گري بتدريج از مصر باستان به کشورهاي ديگر و در حدود قرن ششم ميلادي به اغلب نواحي مديترانه شرقي گسترش يافت.
تکنيک شيشه گري با اختراع لوري متحول گرديد ( لوري لوله آهني تو خالي است که طول آن حدود 150-100 سانتيمتر است و شامل دسته و دهانه ي باشد) که شيشه گر با اين وسيله ي مي تواند لقمه مذاب را که در رأس آن قرار گرفته، از طريق دميدن در آن شکل دهد.
روش هاي اصلي شکل دهي شيشه ساده هستند، شيشه را مي توان بصورت تخت قالب ريزي کرد و يا در قالبي شکل مورد نظر ريخت و با نيروي فشار شيشه را شکل داد به شرط آنکه بصورت
مذاب باشد و سياليت آن به حدي باشد که بتوان آن را با فشار به درون قالب راند.
خط توليد:
عمده فعاليت ها در صنايع شيشه سازي توسط دستگاه هاي اتوماتيک انجام مي شود که در هر ساعت هزاران بطري و . . . در انواه مختلف توليد مي کنند. در نگاه اول توليد بطري در عصر حاضر با زمان قديم کاملاً متفاوت است. ولي در واقع چنين نيست و اصول کار در زمان هاي قديم پي ريزي شده است. در ساده ترين فرم بطري سازي که بصورت يک فوتک انجام گرفت در يک طرف شيشة مذاب داغ و در طرف ديگر کارگري که مشغول دميدن بود قرار داشت. توليد مدرن امروز همين روش را بکار مي برد با اين تفاوت که به جاي کارگري که عمل دميدن را انجام مي دهد از کمپرسورهاي هواي فشرده استفاده مي شود و نقل و انتقال هاي خط توليد توسط ماشين هاي اتوماتيک انجام مي شود.
روش دميدن قديمي هنوز کاملاً از بين نرفته است و از آن در توليد وسايل و ظروف بسيار گران قيمت به سبک هاي هنري استفاده مي کنند.
در حال حاضر فرايند توليد بطري به صورت اتوماتيک از دو قسمت تشکيل شده است:
تودة بي شکل از شيشة مذاب با حجم و اندازة مشخص آماده مي شود.
به اين تودة بي شکل در قالب مخصوص هوا دميده مي شود تا شکل نهايي خود را پيدا کند.
بخش اول اين فرايند که به عنوان فرايند مکشي ناميده مي شود، عبارت است از آماده کردن تودة بي شکل شيشه با مکش شيشة مذاب از کوره به داخل يک قالب کوچک، سپس اين تودة کوچک بي شکل به يک قالب بزرگتر منتقل مي شود که در اين قالب بايد شکل نهايي خود را پيدا کند. گرچه اين روش هنوز به طور محدودي در شيشه گري ها به کار برده مي شود ولي در توليدات عمده اين عملي بوسيله دستگاهي به نام لقمه گير (Gob feeder) انجام مي پذيرد. با اين روش که در اين کارخانه وجود دارد يک تکه توزين شده و استاندارد از شيشه مذاب به نام لقمه (Gob) در داخل يک قالب چکانده مي شود و در اين قالب توسط دمش يا پرس به لقمه شکل داده مي شود. لازم به ذکر است که لقمه هاي که با عمل
پرس شکل مي گيرند، به جاي عمل دمش هوا، از نيروي فشار توسط دستگاه پرس استفاده مي شود. اين روش (پرس) در توليد ظروف با شکل هاي ساده نظير؛ کاسه، بشقاب، ليوان و استکان بيشتر مورد استفاده است.

بررسي اختصاصي تر خط توليد:

خط توليد با ورود مواد اوليه شروع و با خروج کاميون هاي حاوي محصولات خاتمه مي يابد. کاميونها ابتدا پس از توزين توسط باسکول، مواد اوليه را که شامل سودا( کربنات سيم)، فلدسپات، سيليس، سرباره (F.B.S)، سولفات سديم، مخلوط بي رنگ گچ معمولي و آرسپنک مي باشد را به قسمت شوت (shut) تخليه مي کنند، آنگاه توسط نوار نقاله به بونکرهاي ذخيره مواد فرستاده مي شوند. در بخش زيريين بونکرها، باسکولهاي توزين تعبيه شده که پس از توزين مواد اوليه به ميزان دلخواه و مناسب توسط نوار نقاله به مخلوط کن ها (Mixer) توسط نوار نقاله به بخش گرمخانه پخت هدايت مي شوند. بعد از عمل پخت و تثبيت رنگ چاپ، کنترل نهايي توسط مسوولين بسته بندي صورت مي گيرد و محصولات معيوب به عنوان ضايعات از خط توليد خارج
مي شوند و به بخش شيشه خرده مي روند، در نهايت محصولات توليد شده توسط افراد بسته بندي مي شوند و توسط ليفتراک به قسمت انبار محصول انتقال مي يابند و از آنجا طبق قرارداد با شرکت هاي درخواست کننده به مناطق مورد نظر فرستاده مي شوند.
نکته قابل توجه اينکه تقريباً هيچ ضايعاتي در پروسه توليد ندارد، چون ضايعات در قسمت هاي مختلف مجدداً به خط توليد برمي گردند.

قسمت هاي جنبي خط توليد:

کارگاه توليد گاز دي اکسيد کربن:
اين قسمت که بطور کلي جدا از خط اصلي توليد عمل مي کند بطور عمده به امر توليد گاز مي پردازد.
کارگاه تراشکاري:
کليه عمليات تراشکاري، سوراخ کاري و سنگزني مربوط به قطعه هاي دستگاه IS و پرس در اين کارگاه انجام مي پذيرد.
آزمايشگاه فيزيک:

فایل : 317 صفحه

فرمت : Word