مقاله فارسی چوب

مقدمه
چوب از جمله موادي است كه هميشه با ارزش تلقي شده و از آن در طول قرون براي مصارف و مقاصد گوناگون استفاده مي شود. انسان اوليه طرز شكل دادن به چوب را براي تهيه وسايل مفيد و به كمك ابزارهاي سنگي فرا گرفت و بعد ها توانست از ابزراهاي فلزي بهره گرفته و به كمك آنها محصولات چوبي بهتري را توليد نمايد. امروزه براي توليد مصنوعات چوبي در حجم زياد از ماشينهاي مختلفي استفاده مي شود و براي كار با اين ماشين ها، همانند هر ماشين ديگري به صنعت گران ما هر يناز است. در دهه ههاي اخير بعضي از كاربردهاي سنتي چوب منسوخ شده و از مواد مصالح جديدي به جاي آن استفاده شده است. همزمان با اين تحول در نتيجه تحقيقات دانشمندان، محصولات و شمتقات جديدي از چوب و صنايع جنگلي در صحنه تجارتي ظاهر گرديده اند. از آنجا كه كار با چوب به كمك ابزارهاي دستي و ماشيني آسان بوده و در گونه هاي متنوعي يافت مي شود اين ماده يكي از مهمترين و اساسي ترين مصالح ساختماني نيز محسوب ميگردد. تنوع زياد گونه هاي چوب موجب شده است كهاين ماده در رنگ ها، بافتها ، وزن ها و مقاومت هاي گوناگون يافت شده و در هر رديف قيمتي نيز به بازار عرضه شود .چوب را ميتوان باخم كرن پيچاندن و يا ورقه ورقه كردن آن به اشكال مختلفي در آورد و قطعات ساخته شده از انرا بروش هاي مختلفي بهم مرتبط ساخت.
جنگل يكي از ذخاير طبيعي است كه قادر به تجديد حيات خود مي باشد. و بهمين دليل چوب يكي از محصولات با ارزش قابل اطمينان و حياتي محسوب شده و از منابع درامد سهم هر كشور به شمار مي آيد. باعث خوشبختي است كه در كشور ما چوبهاي صنعتي متنوعي چه از نوع نرم و چه از نوع سخت آن وجود دارند. و همه ما اين فرصت را داريم كه با اين حرفه كه شايد تجربي ترين نوع حرفه شناخته شده بوسيله بشر باشد آشنا شويم.
شناخت ساختمان چوب
چوب يكي از ماده اليافي آلي و نباتي است دو ماده اصلي تشكيل دهنده آن عبارتند از : سلولز و ليگنين.
طرز قرار گرفتن الياف چوب به نوع درخت بستگي دارد. هر چوبي را نمي توان بصورت تخته درآورد و معمولا تخته را از درختهاي توليد كننده الوار مي سازند. محصولات بسيار زياد ديگري را نيز مي توان يافت كه از چوب ساخته شده است اين محصولات عبارتند از : خمير سلولز، كاغذ، الياف زيان، پلاستيك، لاستكي، شكر و آهار واكس. تخته چوبي است كه به اندازه هاي استاندراد و با ضخامت عرض ها و طولهاي متغير بريده مي شود تخته را مي توان بصورت صفحاتي با ضخامت 2تا 5 سانتي متر، عرض 5 تا 50 سانتيمتر و طول 1.5 تا 7 متر خريداري كرد. تخته بزرگ را نمي توان از هر درختي به دست آورد.
الورار يك قطعه سنگين و حجم از چوب است كه از آن براي نگهداشتن بارهاي سنگين استفاده مي شود. چوب انواع متنوع وجود دارد: بعضي از آنها نرم، بعضي سخت وبرخي با رگه هاي متراكمند.
چوبهاي نرم
درختان كاج، كاج تك سوزني، كاج كريسمس، سرور و سرو قطبي عناصر مهم توليد كننده چوب هاي نرم صنعتي و تجاري هستند. اغلب درختاني كه در اينگونه گياهي واقعند ميوه هاي مخروطي شكل (كاج مانند) دراند كه به همين علت نام كانيفر كه از كلمه Cone يا مخروط مشتق شده است خوانده مي شوند. كانيفر ها همگن داراي برگهاي باريك و سوزني شكل هستند كه اين برگها چندين سال بر روي درخت باقي مي مانند. بهمين علت كانيفرها را هميشه سبزها نيز ميگويند. از چوب نرم بيشتر براي مصارف ساختماني استفاده مي شود.
چوب هاي سخت
چوب هاي سخت برگهاي پهن را داشته و به نام درختاي برگ ريز موسومند. زيرا برگ اين درختان همه ساله در پائيز خشك شده و مي ريزند. درختان افرا، صنوبر، گيلاس، زبان گنجشك، بلوط، گردو ساج و ماهاگوني درمناطق معتدل و گرم رشد كرده و چوب سختي داتشه و از آنها براي محصولات بهتري مثل كابينت و مبل سازي و نظاير آنها استفاده مي شود. بعضي اي اين چوب ها مثل چوب بلوط چوب زبان گنجشك و گردوي
آمريكائي رگه هاي باز دارند. چوبهاي سخت، زيبايي، استقامت ، دوام و سختي زيادي دارند. البته كار كردن با اين چوب ها مشكلتر است ولي در عوض سطح آنها را مي توان بصورتهاي گوناگوني پرداخت و جلا نمود و بسهولت خراش بردار نبوده و بسادگي جلوه خود را از دست نمي دهد.
واحد هاي اندازه گيري
تخته معمولا برحسب طول، ابعد مربعي و متر تخته فروخته مي شود. چوب هاي برايك مثل چوب هاي زينتي و ميخهاي چوبي و چوب قاب عكس، برحسب متر طولي فروخته مي شوند، تخته سه لا، فرميكا و نئوپن بر اساس متر مربع بفروش مي رسد و بالاخره تخته هاي عادي كه عرض هاي آنها يكدست نيست بر اساس متر تخته عرضه مي شود. يكي متر تخته معادل است با تخته هائي كه ضخامت آن 2.5 سانتي متر، عرض آن يك متر و طول آن يك مترباشد. فرمول پيدا كردن تعداد متر تخته درهر قطعه چوب بصورت زير است:
ضخامت را كه برحسب سانتي متر است در عرض به متر و طول به متر ضرب كنيد. اگر عرض يا طول برحسب سانتي متر داده شده باشد ابتدا آنها را بايد با تقسيم به صد به متر تبديل كنيد. مثلا اگرابعاد يك تخته بصورت 2.5 سانتي متر در 20 سانتي متر در 3 متر باشد اندازه متر-تخته آن برابر است با:
1.5=2.5*100/20*3
انواع مواد چوبي
تخته
الوار
روكش ها
نئوپان
تخته سه لا
زهوار
فيبر
باهو
قيد
قطعه هاي منبت كاري
1- تخته: تخته چوبي است كه به اندازه هايي استاندارد و با ضخامتها، عرض ها و طولهاي متغير ببيده مي شود. تخته را مي توان به صورت صفحاتي با ضخامت
2 تا 5 سانتي متر، عرض 5 تا 50 سانتي متر و طول 1.5 تا 7 مترخريداري كرد، تخته بزرگ را نمي توان از هر درختي بدست آورد.
2- الوار:الوار يك قطعه سنگين و حجم از چوب است كه از آن برا ي نگهداشتن بارهاي سنگين استفاده مي شود.
3-روكش ها: عمل پوشاندن تخته هاي ارزان قيمت با روكش هاي لوكس و زيبا، قدمت زيادي را داشته و مصريان و روميان قديم نيز مبادرت به انجام چنين عملي مي نمودند. روكش، يك لايه نازك چوب است كه از تنه درخت بريده مي شود. ضخامت آن به نوع برش بستگي ددارد. در اكثر موارد ضخامت روكش ها پهن 0.6 تا 0.9
ميلي متر است. ولي امكان دارد كه به ضخامت هائي بين 0.05 تا 6 ميلي متر نيز برخورد نمود.
روكش ها به زيبايي رنگ و طرح رگه ها و ظرافت جنسي معروف هستند. آنها را معمولا بوسيله چسب و پرس به تخته مي چسبانند. يك قطع روكش شده مبلمان فراهاي خاصي را نسبت به قطعه روكش نشده دارد. اولا احتمال خوردگي و ترك خوردگي آن كمتر است در ثاني سطح آنرا مي توان براي ايجاد وطرحهاي زيبا بهر شكل روكش نمود. روكش ها به چهار روش مختلف تجارتي بيده مي شود كه عبارتند از:
1- اره كردن 2- قاچ كردن 3- برش الوار 4- برش نيمدايره
اره كردن با احتمال قوي قديمي ترين روش توليد تجارتي روكش است. براي اين كار از يك اره خيلي نازك استفاده مي شود. با اين وجود تلفات اين روش مخصوصيا وقتي هدف تهيه روكش هاي خيلي نازك باشد زياد است در روش قاچ كردن ورقه هاي بلند و باريكي از روكش به طولهاي 3.6 تا 5 متر بدست مي آيد. از اين روش بيشتر براي توليد روكش هاي نقش دار براي كابينت و پوشش ديوارها استفاده مي شود. با تغيير زاويه برش مي توان طرح رگه را نيز تغيير داد.
برش دوار متداولترين روش تهيه روكش تجارتي براي تخته سه لا و نئوپان است در اين روش، روكش،از دوران تنه درخت در مقابل يك تيغه كه موازي محور تنه قرار گرفته است بدست مي آيد.
برش نيمدايره اي شباهت كمي به روش دوار دارد و از آن براي روكش هاي منقش استفاده مي شود. براي اين منظور ابتدا تنه هاي درخت را با بخار دادن يا عمل آوردن آنها در آبگرم، آماده ساخته و سپس بصورت خارج از مركز چوب بدستگاه مي بندند و دستگاه نيز حركت نيم دايره اي دارد. از اين روش مي توان روكش هايي را بدست آورد كه نقش هاي همسان دارند.
4- نئوپان: نئوپان از فشردن زياد خرده هاي چوب و اضافه كردن چسب به آنها در ضخامت هاي مختلف توليد مي شود. نئوپان را مي توان در هر دو طرف آن روكش نمود و بدين ترتيب سطوح بسيار زيبايي را كه معمولا در برابر رطوبت نيز مقاومند بدست آورده. در نئوپان بعلت بعم خوردن كامل الياف چوب ،احتمال تغيير حجم بسيار كم است و وقتي با روكش استخواني پوشيده شود براي سطح ميزها و پيشخوانها بسيار مناسب خواهد بود. در نتيجه تحقيقات وسيعي كه بر روي چوب بعمل ا,ده است محصولات جديد ديگري نيز در سطح تجاري به بازار عرضه شده اند. دانشمندان از طريق افزودن مواد شيميايي به چوب توانسته اند چوب هايي را توليد كنند كه نمي سوزند كاهش حجم نداشته بادنكرده يا آب برنميدارند و همچنين چوب هايي را توليد كنند كه در برابر موريانه و پوسيدگي مقاومند. از طرفي خارج كردن مواد شيميايي چوب از آن، محصولات گوناگوني بدست آورده اند كه از آنجمله مي توان از خمير مايه ها، الكل، چسب ها، پلاستيك ها، بشكه،
تربانتين، رنگ ، صمغ، استون و تعداد محصول بيشمار ديگري نام برد.
5- تخته سه لا: تخته سه لا يا چند لايه كه از سه يا چند لايه تخته درست شده است. اين لايه ها مغزي تخته هاي دو طرف و بالاخره روشك را تشكيل مي دهند. غالبا تخته سه لاها طوري ساخته مي شوند كه بافت هاي لايه هاي مجاور بر يكديگر عمود باشند ولي بعضي از تخته سه لاها كه از آنها مثلا در ساختمان قايق و هواپيما ها استفاده مي شود. ممكن است بافت لايه هاي مجاور با يكديگر زاويه 45 درجه را تشكيل دهند تا بدين ترتيب به تخته سه لا انعطاف پذيري بيشتري داده شود. قسمت اصلي تخته سه لا. مغزي يا لايه و سطي آنست. در بعضي از مواد لايه وسط تخته سه لا ممكن است از تعدادي تخه متصل بيكديگر درست شود. ضخامت مغزي، تاج ضمامت كلي تخته سه لا است. تخته سه لا با مغزي تخته اي براي كار كابينت سازي كه در آن به اتصالهاي متعددي نياز است، مناسب مي باشد.
مزاياي تخته سه لا:
تخته سه لا از نظر مقايسه وزني به مراتب قوي تر از تخته هاي يك تكه است زيرا هر يك از لايه هاي آن موجب تقويت لايه بعدي مي گردد.
بطور كلي تخته سه لا وزن كمي را دارد.
پيچ و ميخ را مي توان خيلي نزديك به لبه هاي تخته سه لا فرود برد بدون آنكه در تخته سه ا ترك ظاهر شود.
چون جهت بافتها لايه هاي مجاور هم امتداد نيستند، احتمال آب خوردگي در آن بسيار كم است.
تخته سه لا بصورت ورقه هاي بزرگ در دسترس مي باشد و در نتيجه با استفاده از آن صرفه جوئي زيادي در وقت بعمل مي آيد. زيرا در غير اينصورت و با استفاده از تخته هاي عادي بايد براي تهيه كي سطح بزرگ ابتدا اين تخته ها را بهم بچسباندو سپس با صرف زمان زيادي آنها را رنده كرده و سمباده زد تا سطح صاف مناسب به دست آيد.
تخته سه لا را مي توان باروكش هاي بسيار متنوعي خريداري كرد.
تشخيص چوب ها:
درختان را مي توان بسهولت از ظاهر آنها، يعني ظاهر و شكل برگهاي آنها، رنگ و شكل پوست، نوع گل دانه يا ميوه آنها تشخيص داد.
در كشور ما گونه هاي متفاوتي از درختان وجود دارند كه تعداد زيادي از آنها از جنس درختان الوار مي باشند كه فقط تعداد كمي حدود ده نوع آنها بصورت صنعتي تبديل به الوار مي شوند. وقتي يك درخت تبديل به الوار شد، تشخيص گونه درخت مشكل تر مي گردد. با اين وجود باز هم مي توان آنرا از طريق رنگ الوار، بافت چوب ، وزن، سختي يا نرمي و يا بويش تشخيص داد. وقتي شخصي با چوب سروكار داشته باشد درخواهد يافت كه با بعضي از چوب ها بهتر از سايرين مي توان
كار كرد. بعضي از آنها در اثر سمباده زني سطح بسيار صافي را پيدا مي كنند و بعضي مقاومت زيادي دارند و بعضي نسبت به ديگران با ثبات تر هستند و يا ممكن است برخي از آنها نسبته به چوبهاي ديگر مقاومت بيشتري را در برابر پوسيدگي داشته باشند كه در نتيجه براي نماي خارج ساختمان ها مناسب تر مي باشند.
وسايل و لوازم كارگاه چوب و نجاري
ميخ
چكش
اره
گازانبر
اسكنه
مغار
سوهان
تيشه
رنده معمولي
رنده دو تقغه
چپ رنده
دريل
گيره
پيچ دستي
پيچ گوشتي
انبردست
سريشم و چسب چوب
مته
سمباده
فرز برقي
اره چكشي
اره گرد برقي
گونيا
خط كش
مداد
متر
پيچ و زرده چوب
ميزكار
كندگي
دستگاه سه كاره
دستگاه 5 كاره
اره رام
اره نواري
دستگاه اره تيزكن
كمپرسور باد
دستگاه فرز
دستگاه برس
دستگاه روكش بر
اره فارسي 20
ميخ:ميخ وسيله اي است جهت اتصال دو قطعه چوب بكار ميرود و انواع مختلفي دارد. ميخ فلزي و چوبي در قديم براي اتصالات چوبي از ميخ هاي وبي استفاده مي كردند درحاليكه در زمان حال از ميخ آهني كه انواع زيادي دارد استفاده مي شود. از ميخ سنجاقي هست تا ميخ 30 سانتي متري.
چكش: وسيله اي است كه جهت كوبيدن ميخ و ضربه زدن به هر چيزي استفاده مي شود. چكش انواع مختلفي دارد .چكش دو سر كه يك سر پهن و يك سر چهار گوش دارد. چكش ميخ كش كه يك سر آن دو لبه است و جهت كشيدن ميخ از تخته استفاده مي شود.
اره: وسيله آهني است كه دندانه دار بوده و جهت بريدن چوب يا فلز استفاده مي شود و انواع نجاري آن دندانه هاي درشرتري دارد.
گازانبر: وسيله اي است فلزي كه براي كشيدن يا بريدن ميخ بكار مي رود.
اسكنه: وسيله اي فلزي كه جنت در آوردن كم يا شيار روي چوب است كه اين كار جهت اتصال دوقطعه چوب به هم استفاده مي شود ولي در زمان حال با توجه به تكنولوژي سوراخ كردن و شيار انداختن به وسيله وريل و دستگاهاي چند كاره استفاده مي شود.
مغار: وسيله اي فلزي كه مانند اسكنه جهت در آوردن و تراشيدن چوب هنگام نصب قفل و لولا و خراطي و منبت كاري استفاده مي شود.
سوهان: جهت صاف نمودن موضع در كار چوب استفاده مي شود.
تيشه: جهت قطع كردن، صاف كردن چوب بكار مي رود. كه در حال حاضر كاربرد چنداني ندارد.
رنده: انواع مختلفي داردكه نوع معمولي آن جهت صاف نمودن چوب بكار مي رود.
دريل: دستگاهي برقي براي سوراخ كردن چوب يا هر وسيله اي كه قسمت جلوي آن جهت تعويض مته است كه مته ها با ضخامت ها مختلف وجود دارد كه هر كدام مورد استفاده مختلفي دارد.
گيره: دستگاهي است كه جهت كارهاي مختلفي كه روي چوب انجام مي گيرد در جاي ثابتي نگه داشته شود تا چسب زده شده خشك شود.
پيچ دستي: يك نوع گيره دستي مي باشد كه به منظور سفت نگه داشتن دو قطعه چوب كه بوسيله چسب به هم ديگر اتصال گرديده استفاده مي شود.
پيچ گوشتي: وسيله اي فلزي است كه با آن پيچ ها را شل و سفت مي كند كه در همه جاي كاربرد دارد.
انبر دست: براي گرفتن ميخ و پيچ و چيزهاي ديگر بكار ميرود.
چسب: چسب كه مايع ايست چسبنده كه نوع شيميايي آن در بازار وجود دارد ولي نوع قديمي آن به نام سريشم بوده كه آن را با آب مخلوط و سپس مي پوشانيده و دو قطعه =چوب را به هم ديگر مي چسبانيدن.
مته: يك وسيله فلزي و تيزي مي باشد كه انواع مختلفي در سايزهاي متفاوت مي باشد و جهت سوراخ نمودن چوب و فلز و ديوار از آن استفاده مي شد. كه بايستي به دريل يا ؟ متصل گردد تا كارايي آن مشخص گردد.
سمباده: كه نوع ورق كاغذي يا پارچه اي است كه روي آن بوسيله نرمه سنگ پرشده است و به صورت زبر در آمده است وجهت صاف نمودن سطح چوب يا فلز استفاده مي شود و در نقاشي جهت صاف نمودن ؟ نيز استفاده مي گردد.
فرز برقي: دستگاهي برقي مي باشد كه انواع مختلف در سايزهاي متفاوت مي باشد وجهت سوراخ نمودن چوب و فلز و ديوار از آن استفاده مي شود و جهت شيار زدن يا ايجاد برامدگي و تزئين چوب استفاده مي شود.
اره چكشي: يك دستگاه برقي مي باشد كه براي درآوردن سوراخت ها بزرگ و اشكال مختلف در چوب استفاده مي شود.
اره نئوپان بر يا اره گرد برقي: كه داراي يك اره گرد دايره اي مي باشد و جهت بريدن نئوپان، فيبر و صفحات چوبي به قطر حداكثر 5 سانتي متر بكار مي رود.
گونيا: يك وسيله آهني يا چوبي است كه جهت خط كشي كردن و گونيا درآوردن چوب بكار مي رود.
مداد: مداد وسيله اي كه جهت خط كشي و نشانه گذاري روي چوب بكار مي رود.
متر: وسيله اي فلزي و مدرج كه نمودار اندازه گيري دركار چوب و غيره به كار مي رود.
پيچ و رزوه: جهت متصل كردن دو قطعه چوبي به همديگر است.
ميزكار: كه جهت كارهاي چوبي در كارگاه مورد استفاده قرار مي گيرد.
گنده گي: دستگاهي است برقي براي رنده كردن چوب كه براي استفاده كردن از اين دستگاه ابتدا بايد صفحه آن را ميزان كرده و پس از چرب كردن آن كنترلهاي لازم انجام مي دهد. چوب را برداشته، داخل رنده گندهگي قرار داده و عمليات مربوطه را انجام مي دهيم و كارهاي گندگيري شده را از نظر ضخامت و ساير استانداردهاي مربوطه (تغييرات) لازم كنترل كرده و اگر درست نبود دوباره داخل دستگاه مي گذاريم.
دستگاه سه كاره: دستگاهي برقي كه سه كار را همزمان انجام مي دهد يكي 1- اره فلكه2- رنده 3 مته
دستگاه پنج كاره: دستگاهي مثل دستگاه سه كاره با كارآيي بيشتر كه علاوه بر اره فلكه و رنده و مته، گندگي و فرز نيز انجام مي دهد.
اره رام: اره رام اره اي است كه با برش زدن الوارهاي چوبي به صورت قوس كه با تنظيم كردن
تيغه مي توان قوس هاي مورد نظر را زد. اره اي كه ابتدا چوب هاي تازه خشك شده را برش مي زند.
اره نواري: اره نواري يكي از مقيدترين و حياتي ترين ماشين هاي كارگاه هاي نجاري است كه طرح اوليه آن در سال 1808 در انگلستان به ثبت رسيده است اين اره براي برش تنه درختان و برخي تخته ها استفاده مي شود و قسمتهاي 1 ميلي آن عبارتند از : بدنه، چرخهاي بالايي و پائيني، ميز قابل خم شدن، راهنماهاي قابل تنظيم، محافظ ها، نواره اره، و اهرم هاي تنظيم مختلف
دستگاه اره تيز كن: انجام امور مربوط به تيز كردن انواع تيغه هاي ماشين آلات صنايع چوبي شامل تيغه اره تيغه رنده. فرز، مته و غيره و جو شدادن و صافكاري اره ها را به عهده دارد.
كمپرسور باد: دستگاه توليد باد مي باشد كه در چند منظور استفاده مي شود جهت ميخ زدن با دستگاه بادي، و در نقاشي جهت رنگ پاشي با پيسوله رنگ
دستگاه فرز: دستگاهي است كه جهت شكل دادن به چوب استفاده مي شود جهت درست نمودن زهوار خراطي نيز از اين دستگاه استفاده مي شود.
دستگاه پرس: جهت استفاده پرس دربهاي كه از تخته سه لايي يا نئوپان يا فيبر تهيه مي شود قرار مي گيرد.
دستگاه برش روكش: اين دستگاه عمل برش روكش هايي كه در كارهاي چوبي نياز به روشك كردن دارد مورد استفاده قرار مي گيرد.
دستگاه فارسي بر: براي بريدن چوب ها به صورت 45 درجه و زواياي ديگر كه دو زاويه را بتوان راحت به هم وصل نمود.
روكشهايي كه دركارگاه مورد استفاده قرار مي گرفت ملچ و راش و سپيدار و روس بود.
چوب هايي كه در كارگاه قرار داشت بهترين نوع چوب بود كه يك قسمت يا تكه نسبتا بزرگ آن حدودا 60000 تومان قميت داشت. چوبهاي مورد استفاده در كارگاه همان چوب راش كه به قرمزي مي زد و چوب و روكش ملچ كه زيباترين و گران قيمت ترين نوع چوب و روكش است و چوب فونل زيتون نيز قبلا مرود استفاده قرار مي گرفته است.
كارگاه مورد نظر براي تهيه محصولات خرد ابتدا روي ورقه هاي MDF كه مخصوص كابينت سازي است طرح هاي اوليه و الگوها را مي كشيدند و در مي آوردند بعد از اتمام تهيه الگوها. آنها را روي چوب هاي مورد نظر مي گذاريم بعد چوب ها را برش مي زنند بعد بعضي از قسمتها كه به هم وصل مي شوند رااتصال مي دهند وبراي مرحله اول منبت كاري به كارگاه منبت كاري فرستاد مي شود بعد از اينكه از كارگاه منبت برگشت درباره اتصالات جديد را انجام مي دهند و براي مرحله پاياني به منبت كاري فرستاده مي شود بعد دوباره به
كارگاه رجوع داده مي شود اقدامات پاياني را انجام مي دهند و براي رنگ كاري به رنگرزي فرستاده مي شود وبعد از رنگ براق آلات را وصل نموده و تحويل مشتري مي دهند.
كارگاه مورد نظر از نظر موقعيت مكاني انتهاي بلوار هفتم تير خيابان هنر و هنر 6 قرار داشت كه فضاي نسبتا بزرگي اختصاص داده شده بود به كارگاه اين كارگاه توسط آقاي مهندسي عادل دوست علي صاحب كارگاه و استادكار اداره مي شد. آقاي مهندس دوست علي داراي مدرك تحصيلاتي و دانشگاهي عمران هستند ولي به دليل علاقه و استعداد زياد در كارنجاري دست به راه اندازه كارگاه چوب كردند. ايشان داراي 7 تا 8 كارگر هستند كه هر كدام از كارگرها مسئوليتهاي مربوط به خودش را انجام مي دهد. روال كار اين كارگاه به اين صورت است كه بعد از سفارش مشتري آقاي مهندس طبق تجربه و استعداد زيادشان در اين كار طرح و الگوهاي اوليه كار سفارش شده را روي ورقه هاي MDF در مي آورند (كه به اين علت روي ورقه هاي MDF اين الگوها درآورده مي شوند كه استفاده و مقاومت اين ورقه ها در مقابل آب و هوا زياد است ودر زمان طولاني مي توان از اين الگوها استفاده كرد)
و بعد از اينكه اين طرح ها و الگوهاي اوليه بوسيله استادكار برش خورده شود (كه اين كار درخارج از ساعات كار كارگاه انجام مي شود زيرا اگر در وقت
كارگاه باشد كارگرهاي كارگاه تا پايان اين كار بي كار هستند) اين الگوها توسط كارگرها با نظارت آقاي مهندس روي چوب هاي مخصوص درآورده مي شود و قسمتهاي مورد نظر كه به هم مربوط هستند. بوسيله ابزار و وسائل مخصوصدراورده مي شود و قسمتهايي كه لازم است براي منبت كار فرستاده مي شود كه كارگاه منبت كاري خارج از محيط اين كارگاه مي باشد بعد از اين منبت كار كارهاي لازم را روي كار انجام داد دوباره به كارگاه برگردانده مي شود و قسمتهاي بعدي كار انجام مي شود و بعد از اتمام كار گاهي اوقات دوباره لازم است كه به كارگاه منبت كاري فرستاده شود اگر لازم شد بعد مدتي دوباره به كارگاه برمي گردد و به كارگاه رنگ فرستاده مي شوند بعد از اتمام كار نقاشي براق آلات مخصوص كار به كارگاه رنگ كاري برده مي شد همان جا متصل به كار مي شود و بعد تحويل مشتري مي شود كه انجام اين مراحل كار بستگي به كار سفارش شده دارد ولي حدودا سه الي چهار ماه طول مي كشد تامراحل انجام يك سفارش انجام شود و كار تحويل مشتري داده شود.
براق آلات منظور وسايل فلزي و ريزي هستند كه براي استفاده بهتر از وسايل چوبي به آن متصل مي شوند مانند لولاي در، دستگيره در، پيچ ، قفل و كليد، دسته هاي درها و غيره.
رنگ:
استفاده از مواد جلا دهنده به شناخت كامل تركيب، خواص، طرز تدارك و مراحل كاربرد آنها نياز دارد مرحله بين آخرين كاربرد ابزار و پوشش جلادهنده غالبا بين يك كار حرفه اي و يك كار آماتور را مشخص مي سازد.
مرحله اول سمباده زدن:
قبل از اعمال هرگونه ماده جلا دهنده بايد سطح كار سمباده زده شود. سمباده زني علائم ناشي از ابزارهاي دستي و ماشيني را از روي كار برداشته وسطح چوب را طوري صاف مي كند كه خواص انعكاسي مواد جلا دهنده زيبايي طبيعي كامل چوب را ظاهر مي سازد.
هر چند كه با ماشين هاي سمباده زني دستي، عمل سمباده زني راحت تر بوده و وقت كمتري را مي گيرد ولي از آنجا كه سمباده زدن با آنها بصورت خشن است بايد مرحله آخر سمباده زني را با دست و بكمك قطعات سمباده زني دستي انجام داد.
براي سمباده زدن به بعضي از سطوح منحني ممكن است به ساختن قطعات سمباده زني مناسبي كه كاغذ سمباده به آنها بسته مي شوند نياز باشد. براي آنكه بتوان يك سطح صاف را در زمان كوتاه بدست آورد. بايد از سمباده هايي كه زبري آنها بين خشن نانرم متغير است در مراحل متوالي استفاده كرد. در اكثرموارد سمباده هايي با درشتي 0/1، 0/3،0/6 رضايت بخش مي باشد.
طرز سمباده زدن چوب:
كاري را كه قرار است سمباده زده شود به ميز ببنديد.
از يك قطعه سمباده زن دستي و كاغذ سمباده مناسب استفاده كرد و با اعمال فشار يكنواخت در امتداد بافت چوب مبادرت به سمباده زني نماييد.
وقتي علائم ناشي از كاربرد ابزارها بر ريو چوب بكمك سمباده زبر، برداشته شدند به توالي از سمباده هاي نرم تر تا سمباده 0/6 استفاده كنيد تا صاف شدن مورد نظر را در سطح كار بدست مي آوريم.
وقتي كه لبه كار را سمباده مي زنيد از انگشتان خود بعنوان راهنما استفاده مي كنيم و باين طريق گونيا بودن لبه را نسبت به پهلوهاي كار حفظ مي كنيم.
براي سمباده زدن به سطوح گرد، مقعر يا محدب از كف دست خود با يك قطعه سمباده زن با شكل صحيح استفاده مي كنيم.
براي بدست آوردن سطوح خيلي صاف بر روي چوبهاي خيلي سخت ابتدا سطح كار را با اسفنج مرطوب كرده و سپس صبر كيند تا خشك شود. اين عمل بافت انتهائي كار را متورم و بالا مي آورد. حال سطح كار را يكبار ديگر با كاغذ سمباده خيلي نرم پرداخت كنيد.
وقتي يك سطح جلا زده را سمباده مي زنيم از نوك انگشتان خود براي اعمال فشار به كاغذ سمباده
استفاده مي نماييم. اين فشار براي برش يكنواخت سمباده كافي است.
پركردن ترك ها و سوراخها:
سطح كار را از نقطه نظر آماده بودن آن براي جلا بازرسي كنيد زيرا جلا، بخصوص نوع شفاف آن، علائم يا ناهمرايهاي چوب را ظاهر خواهد ساخت. براي پر كردن تركها، نقاط فرورفته و سوراخهاي پيچ چوب چندين نوع بتونه يا ماده پركننده وجود دارد.
بتونه پلاستيكي: اين ماده نوعي خمير چوب است كه بصورت تجارتي در رنگهاي بلوطي، گردوئي، رماهاگوني وجود دارد. از اين خمير براي پركردن سوراخها و تركها، در مواردي كه جلا يا رنگ غير شفاف بچوب زده مي شود استفاده مي گردد. اين خمير لكه بخود نگرفته و سهمي منقبض مي شود.
چوب پلاستيك يا بتونه پلاستيك را بايد به كار اعمال نمود و سپس صبر كرد تا سخت شود و آنگاه مبادرت به سمباده زدن آن كرد.
خمير چوب:
خمير چوب يك نوع چوب مفتوع است كه مانند بتونه پلاستيكي در رنگهاي مختلف براي تطبيق با چوبها وجود دارد. اين خمير را براي پوشاندن سوراخ ياتركها بسطح مي مالند.

فایل : 22 صفحه

فرمت : Word