مقاله فارسی جمهوري سودان
جمهوري سودان
(SUDAN)
الف) جغرافياي طبيعي و ويژگيهاي اقليمي
جمهوري سودان با 2 ميليون و 505 هزار و 810 كيلومتر مربع مساحت در شمال آفريقا و در كنار درياي سرخ، ميان مصر و اريتره واقع شده است. 2 ميليون و 376 هزار كيلومتر مربع از مساحت اين سرزمين در خشكي و 129 هزار و 810 كيلومتر مربع از آن در آب واقع شده است. طول خطوط ساحلي سودان به 853 كيلومتر ميرسد. همچنين اين كشور از سمت شمال 1273 كيلومتر با مصر، از شمال غرب 383 كيلومتر با ليبي، از سمت غرب 1360 كيلومتر با چاد، از سمت جنوب غربي 1165 با آفريقاي مركزي، از سمت جنوب 628 كيلومتر با جمهوري دمكراتيك كنگو و 435 كيلومتر با اوگاندا، از سمت جنوب شرق 232 كيلومتر با كنيا و بالاخره از سمت شرق 605 كيلومتر با اريتره مرز مشترك دارد.
بخش وسيعي از سودان را دشتهاي بزرگي تشكيل ميدهد كه توسط دره وسيع رودخانه نيل به دو بخش شرقي و غربي تقسيم ميشود. همچنين 5 درصد از خاك اين سرزمين را اراضي قابل كشت و زرع و 46 درصد از آن را مراتع طبيعي شامل ميشوند. پستترين نقطه سودان در ساحل درياي
سرخ هم سطح آبهاي بينالمللي است و ارتفاع بلندترين نقطه اين كشور در قله «كينيتي » به 3187 متر ميرسد. آب و هواي سودان گرم و خشك است.
ب) جمعيت و ويژگيهاي فرهنگي و اجتماعي
طبق جديدترين برآورد بانك جهاني (جولاي 2000 ميلادي) جمهوري سودان بالغ بر 30 ميليون و 200 هزار نفر جمعيت دارد كه 45 درصد از آنها زير 14 سال، 53 درصد بين 15 تا 65 سال و 2 درصد بقيه بيشتر از 65 سال سن دارند.
نرخ رشد سالانه جمعيت سودان در سال 1999 ميلادي به 3/2 درصد رسيد. اين كشور به ازاي هر هزار نفر از جمعيت خود 58/34 نفر نرخ زاد و ولد، 28/12 نفر نرخ مرگ و مير و 7/0 نفر نرخ مهاجرت دارد.
اميد به زندگي در بين مردان سوداني به 49/55 سال و در زنان اين كشور به 66/57 سال ميرسد. از سوي ديگر 52 درصد از ساكنين اين كشور از نژاد سياهپوستان آفريقايي، 39 درصد عرب و 8 درصد از نژاد قبيله «بجا » هستند.
مسلمانان اهل تسنن 70 درصد، پيروان اديان ابتدايي 25 درصد و مسيحيان 5 درصد از ساكنين سودان را تشكيل ميدهند.
زبان عربي زبان رسمي سودان است ولي گروه زيادي از مردم به زبان محلي قبايل خود صحبت ميكنند.
حداقل 9/59 درصد از مردان و 9/44 درصد از زنان بالاي 15 سال سودان باسوادند.
جنگهاي خونين سودان با همسايگان و مناقشات داخلي اين كشور مانع از توسعه امكانات و فعاليتهاي بهداشتي در اين كشور شده است. اين كشور در چند سال اخير از داشتن غذا و بهداشت بيبهره بوده است.
جدول (1-25)
ويژگيهاي جمعيتي سودان در آستانه سال 2000 ميلادي
ج) تقسيمات كشوري و ويژگيهاي سياسي
پايتخت سودان «خارطوم » نام دارد و از شهرهاي مهم آن ميتوان بحيره ، جزيره ، اُمّ دورمان ، كسالا و وراب اشاره كرد.
سودان علاوه بر سازمان ملل متحد (UN) ، در بانك عرب براي توسعه اقتصادي آفريقا (ABEDA) ، صندوق توسعه اقتصادي و اجتماعي عرب (AFESD) ، اتحاديه عرب (AL) ، صندوق پول اعراب (AMF) ، اتحاديه اقتصادي آفريقاي مركزي (CAEU) ، سازمان خواروبار و كشاورزي ملل متحد (FAO) ، گروه 77 (G-77) ، آژانس بينالمللي انرژي اتمي (IAEA) ، بانك بينالمللي ترميم و توسعه وابسته به بانك جهاني (IBRD) ، سازمان بينالمللي هواپيمايي كشوري (ICAO) ، جامعه بينالمللي توسعه (IDA) ، بانك توسعه اسلامي (IDB) ، صندوق بينالمللي توسعه كشاورزي (IFAD) ، بنگاه مالي بينالمللي وابسته به بانك جهاني (IFC) ، سازمان بينالمللي كار (ILO) ، صندوق بينالمللي پول (IMF) ، سازمان بينالمللي دريانوردي (IMO) ، سازمان بينالمللي پليس جنايي (INTERPOL) ، كميته بينالمللي المپيك (IOC) ، سازمان بينالمللي مهاجرت (IOM) ، سازمان بينالمللي استاندارد (ISO) ، جنبش عدم تعهد (NAM) ، سازمان وحدت آفريقا (OAU) ، سازمان كنفرانس اسلامي (OIC) ، كنفرانس صلح آفريقا (PCA) ، كميسيون سازمان ملل براي تجارت و توسعه (UNCTAD) ، سازمان
اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ملل متحد (UNESCO) ، كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد (UNHCR) ، سازمان توسعه صنعتي ملل متحد (UNIDO) ، فدراسيون جهاني اتحاديه كارگري (WFTU) ، سازمان بهداشت جهاني (WHO) ، سازمان جهاني مالكيت معنوي (WIPO) ، و سازمان هواشناسي جهاني (WHO) عضويت دارد.
سودان كه تا نيمه قرن بيستم جزيي از خاك مصر به شمار ميرفت و تحت سيطره انگليسيها بود، در سال 1956 از مصر جدا شد و به استقلال رسيد. ژنرال «عمر حسن احمد البشير» از سال 1993 تاكنون رئيس جمهور سودان است.
د) ويژگيهاي اقتصادي
جنگهاي داخلي، بيثباتي ديرين نظام سياسي، شرايط بد آب و هوايي، ضعف ارزش كالاهاي توليدي در بازار جهاني و سياستهاي نادرست اقتصادي از عمده دلايل فقر اقتصادي سودان به شمار ميرود.
حدود 80 درصد از نيروي كار اين كشور در بخش كشاورزي شاغلند ولي اين بخش عمدتاً غيرمكانيزه و توسعه نيافته است. صنايع فعال
سودان نيز بيشتر در زمينه فرآوري و تبديل محصولات كشاورزي ايجاد شدهاند.
انزواي بينالمللي كشور سودان لطمات فراواني به اقتصاد اين جمهوري وارد كرده است ولي دولت اين كشور اخيراً تصميم گرفته تا با استفاده از الگوهاي خارجي به توسعه بخش نفت بپردازد.
ميزان توليد ناخالص داخلي سودان در سال 1999 به 4/11 ميليارد دلار رسيد كه حداقل 41 درصد از آن مربوط به بخش كشاورزي، 17 درصد مربوط به بخش صنعت و 42 درصد مربوط به بخش خدمات است.
نرخ رشد توليد ناخالص داخلي اين كشور در پايان سال 1999 ميلادي به 4 درصد رسيد، درحالي كه ميانگين نرخ مذكور در فاصله سالهاي 1990 تا 1998 (95/2-) درصد بود.
سودان كشور فقيري است به طوري كه درآمد سرانه ملي آن در سالهاي اخير از 320 دلار فراتر نرفته است و حداقل 47 درصد از جمعيت آن در زير خط فقر زندگي ميكنند.
نرخ تورم اين كشور حدود 20 درصد است و شاخص قيمت كالا و خدمات مصرفي آن رشدي معادل 16
درصد در سال دارد. سودان نزديك به 12 ميليون نفر نيروي كار دارد و نرخ بيكاري آن بيش از 40 درصد است.
از سوي ديگر اين كشور ظرفيت توليد يك ميليارد و 815 ميليون كيلووات ساعت انرژي الكتريكي دارد.
سودان داراي ذخاير غني از سنگ آهن، نفت، مس، كروم، روي، تنگستن، ميكا، نقره و طلاست. توليد طلاي سودان در آستانه سال 2000 ميلادي به حدود 5 تن در سال رسيد.
منسوجات، سيمان، فرآوردههاي نفتي، شكر، صابون و كفش مهمترين توليدات صنعتي سودان هستند. ضمن آنكه عمدهترين محصولات كشاورزي اين سرزمين را پنبه، ارزن، خرما و سبزيجات تشكيل ميدهند.
سودان در سال 1999 بالغ بر 580 ميليون دلار كالا به خارج صادر كرد كه بيشتر شامل پنبه، كنجد و دامهاي اهلي بود.
عربستان سعودي، ايتاليا، آلمان، مصر، فرانسه، ژاپن و چين بزرگترين خريداران كالا از سودان هستند.
اين كشور همچنين در سال 1999 ميلادي بيش از 4/1 ميليارد دلار كالا خريد كه عمدتاً شامل
مواد غذايي، فرآوردههاي نفتي، كالاهاي صنعتي، ماشين آلات و لوازم نقليه، دارو و تجهيزات پزشكي، پوشاك و منسوجات بود. چين، فرانسه، انگلستان، آلمان، ژاپن، هلند و كانادا در رديف عمدهترين صادركنندگان كالا به سودان قرار دارند.
سودان بالغ بر 24 ميليارد دلار بدهي خارجي دارد كه حداقل 5/7 ميليارد دلار از آن كوتاه مدت است.
واحد پول سودان «دينار» است و هر دلار آمريكا تقريباً با 7/258 دينار سودان معاوضه ميشود. (نرخ برابري 10 مي 2001 ميلادي)
جدول (2-25)
ويژگيهاي اقتصادي سودان در آستانه سال 2000 ميلادي
جدول (3-25)
ميزان تغييرات سالانه شاخص قيمت كالا و خدمات مصرفي سودان
IMF, World Economic Outlook-Focous on Transition Economic (October 2000)
جدول (4-25)
ارزش تجارت سودان با شركاي عمده تجاري مسلمان در سال 1998
ماخذ : http://icdt.org/cgi-bin/ts.asp
جدول (5-25)
ارزش تجارت سودان با شركاي عمده تجاري مسلمان در سال 1997
(برحسب ميليون دلار)
ماخذ : http://icdt.org/cgi-bin/ts.asp
جدول (6-25)
سرانه واردات سودان از شركاي عمده تجاري در سال 1998
ماخذ : W.W.W.intracen.org
ه- ) ويژگيهاي ارتباطي
در سودان نزديك به 80 هزار شماره تلفن ثابت و 3500 شماره تلفن همراه وجود دارد.
مردم اين جمهوري امواج 12 ايستگاه راديويي (AM) ، يك ايستگاه راديويي (FM) و يك ايستگاه راديويي با طول موج كوتاه را دريافت ميكنند و برنامههاي تلويزيون سودان از طريق 3 شبكه دولتي در سراسر كشور پخش ميشود.
از نظر امكانات ترانزيتي و راههاي مواصلاتي نيز بالغ بر 5311 كيلومتر خط آهن، 11 هزار و 900 كيلومتر جاده اصلي و فرعي، 5310 كيلومتر راه آبي، 7 بندر صيادي و تجاري و 61فرودگاه بزرگ و كوچك در سودان وجود دارد كه تنها يك فرودگاه از آنها توانايي پذيرش هواپيماهاي پهن پيكر را داراست.
و) مناسبات اقتصادي جمهوري اسلامي ايران و سودان
جمهوري اسلامي ايران و سودان به لحاظ اشتراكات فرهنگي و سياسي ارتباطات گستردهاي
با يكديگر دارند. بيشتر مناسبات اقتصادي دو كشور در قالب صدور خدمات فني و مهندسي ايران به سودان شكل گرفته است. مهمترين اين نوع همكاريها اخيراً از سوي وزارت جهاد كشاورزي با اتمام مراحل ساخت بزرگراه «صلح» در اين كشور انجام شد. اين بزرگراه كه بيش از 10 ميليون دلار مراحل ساخت آن هزينه دربرداشت شمال و جنوب سودان را به يكديگر متصل ميكند.
پنجمين كميسيون همكاريهاي مشترك دو كشور با هدف ارتقاء سطح روابط اقتصادي ايران و سودان در شهريور ماه 1379 برگزار شد.
جمهوري اسلامي ايران در شش ماهه نخست سال 1379 بالغ بر 3167 تن كالا به ارزش 2/4 ميليون دلار به سودان صادر كرد و در عوض 15 هزار و 300 تن كالا به ارزش 4 ميليون دلار از اين كشور خريد.
بنياد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامي نيز اخيراً موفق به عقد يك قرارداد خارجي با مقامات سوداني شد كه براساس اين قرارداد 3 ميليون و 50 هزار دلاري، كارشناسان ايران لكوموتيوهاي سودان را بازسازي ميكنند.
طبق اين قرارداد تعداد 10 لكوموتيو براي بازسازي از سودان به ايران منتقل ميشوند. در فوريه سال 2001 نخستين دستگاه از اين مجموعه
فایل : 17 صفحه
فرمت : Word