پایان نامه بررسي سيره اخلاقي امام رضا (ع)

فصل اول

طرح تحقيق

1- مقدمه

2- تعریف موضوع

3- اهمیت و ضرورت تحقیق

4- مروری بر مطالعات انجام شده

5-اهداف تحقیق

6- طرح سؤال و فرضیه

7- روش تحقيق

8- محدوديت هاو پيشنهادات

9- معاني لغوي واژه ها

مقدمه

يکي از مهمترين مباحثي که امروزه در علوم انساني مطرح مي شود بحث هاي اخلاقي است. در اينکه فلسفه ي اخلاقي چيست و بهترين و موثرترين فلسفه ي اخلاق چه نوعي از آن است کتب بسيار زيادي در اين رابطه تهيه و تدوين شده است و از اصول اساسي آن و راههاي رسيدن به فضايل اخلاقي بحث شده است. بايد توجه داشت که آدم همواره در زندگي اش براي تشخيص درست امور و در نهايت داشتن زندگي سالم و سعادتمند نيازمند راهنما و الگوهاي اخلاقي و تربيتي است و البته با مطالعه در زندگي انسان هاي بزرگي چون پيامبر گرامي اسلام(ص) و ائمه ي معصومين، افراد مي توانند در اين راه قدم برداشته تا به کمال و سعادت حقيقي دست يابند.

امام رضا (ع) به عنوان يک انسان نمونه و کامل از جمله همان افراد برگزيده اي هستند که مسلمانان و شيعيان با مطالعه و تحقيق در سيره ي اخلاقي ايشان در ابعاد گوناگون زندگي ايشان مي توانند راه سعادت حقيقي را پيدا کرده و به کمال مطلوب نائل آيند. اصولاً از آن جا که ائمه ي اطهار مورد تاييد خداوند متعال بوده و همواره آنها از فيوضات ويژه الهي برخوردار بوده اند رفتار و منش آن بزرگواران مي تواند راهگشاي خوبي جهت سعادت و خوشبختي جوامع انساني تلقي مي شود. از اين رو با توجه به اهميت مباحث اخلاقي و تاثير آنها در زندگي انسان ها، در اين تحقيق سعي شده است که با استمداد از اخلاقيات امام هشتم (ع) الگوي مناسبي جهت افراد طالب کمال ارائه شود. اميد است که مورد رضايت حضرت حق و امام رضا (ع) واقع شود.

اهميت و ضرورت تحقيق

با توجه به فاصله ي بسيار طولاني که جامعه ي امروزي با عصر رسالت و امامت ائمه اطهار (ع) دارد ضرورت يادآوري و بررسي سيره ي عملي و رفتاري آنها در ادوار مختلف زندگي آن بزرگواران امري اجتناب ناپذير است .بررسي جنبه هاي مختلف زندگي آن پيشوايان معصوم در امور مخلفي چون سياسي، اقتصادي، فرهنگي، اخلاقي و.. امري لازم وحياتي است تا با کمک از سيره ي اخلاقي و اجتماعي آنها بتوان بسياري از مسائل و مشکلات اخلاقي و… را در دنياي امروزي را برطرف ساخت.

مروری بر مطالعات انجام شده

در رابطه با سيره ي اخلاقي امام رضا (ع) کتب و مقالات متعددي تاليف شده است. اما کتب و مقامات بسياري که اينجانب مورد مطالعه قرار دادم همه جوانب و خصوصيات اخلاقي ايشان از قبيل اخلاق فردي و خانوادگي، اجتماعي و سياسي را به طور کامل و يک جا مشاهده نکرده ام. لذا در اکثر کتب مطالعه شده بيشتر به جنبه ي سياسي زندگاني امام رضا (ع) پرداخته شده است. از جمله کتاب تحليلي از زندگاني امام رضا (ع) از محمد صادق عارف که اين کتاب به 2 بخش گسترده تقسيم مي شود که تنها در صفحات محدودي از بخش اول به بعد اخلاقيات ايشان آن هم از نظر فردي و اجتماعي پرداخته شده و در ادامه آن و بخش دوم منحصر به زندگاني فکري و سياسي ايشان مي شود.

اهداف تحقيق

هدف کلي:

بررسي سيره اخلاقي امام رضا (ع)

اهداف جزئي:

1- بررسي اخلاق فردي امام رضا (ع)

2- بررسي اخلاق سياسي امام رضا (ع)

3- بررسي اخلاق خانوادگي امام رضا (ع)

4- بررسي اخلاق مردمي امام رضا (ع)

طرح سؤال و فرضیه

سؤال اصلی:

ویژگی های اخلاقی امام رضا(ع) در ابعاد مختلف چگونه بوده است؟

سوالات فرعی:

1. اخلاقیات فردی امام رضا(ع) چگونه بوده است؟
2. اخلاق سیاسی امام رضا(ع) چگونه بوده است؟
3. شیوه ی برخورد اخلاق اجتماعی امام رضا(ع) چگونه بوده است ؟
4. نحوه تعامل اخلاقی امام رضا(ع) با خانواده و نزدیکان چگونه بوده است؟

فرضیه­ها:

1. امام رضا(ع) در برخورد با کلیه افراد حتی مخالفین رعایت اخلاق اسلامی را می نمودند.
2. اخلاق سیاسی امام رضا(ع) جدای از اخلاق اجتماعی و عبادی ایشان نبود.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                         صفحه

فصل اول: طرح تحقيق

1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………..

2- اهميت و ضرورت …………………………………………………………………………………..

3- پيشينه ي تحقيق ………………………………………………………………………………………

4- اهداف تحقيق ………………………………………………………………………………………….

5- روش تحقيق …………………………………………………………………………………………..

6- محدوديت هاي تحقيق و پيشنهادات ……………………………………………………………

7- معاني لغوي واژه ها ………………………………………………………………………………..

فصل دوم: يافته هاي تحقيق

بخش اول: اخلاق فردي ……………………………………………………………………………….

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………….

1- عبادت ……………………………………………………………………………………………………

2- سخاوت …………………………………………………………………………………………………

3- زهد و پرهيزگاري …………………………………………………………………………………..

4- ادب ……………………………………………………………………………………………………….

5- صبر و استقامت………………………………………………………………………………………

بخش دوم: اخلاق سياسي…………………………………………………………………………….

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..

1- مسئوليت پذيري……………………………………………………………………………………….

2- رعايت امانت……………………………………………………………………………………………

3- التزام به تعهدات………………………………………………………………………………………

4- برخوردهاي مودبانه با دستگاه حاکم ………………………………………………………..

الف- عمل به سيره ي پيامبر اکرم…………………………………………………………………..

ب- موعظه……………………………………………………………………………………………………

1- رهنمودهاي اخلاقي امام به مامون……………………………………………………………..

2- رهنمودهاي اخلاقي امام به شيعيان……………………………………………………………

3- احقاق حقانيت امور در حوزه ي سياسي……………………………………………………..

بخش سوم: اخلاق خانوادگي………………………………………………………………………..

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..

1- محبت و مهرورزي با اعضاي خانواده

2- محبت به خدمتکاران و غلامان…………………………………………………………………..

3- تامين مخارج زندگي………………………………………………………………………………….

بخش چهارم: اخلاق مردمي………………………………………………………………………….

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………..

1- حسن خلق نسبت به ديگران……………………………………………………………………….

2- همدلي امام (ع) با توده ي مردم…………………………………………………………………

الف- ناکامي مامون در سياست هاي عوام فريبانه…………………………………………….

ب- تلاش امام (ع) در جهت اعتلاي اسلام…………………………………………………………

فصل سوم:

جمع بندي و نتيجه گيري……………………………………………………………………………….

فهرست منابع و مآخذ ……………………………………………………………………………………………..

پایان نامه بررسي سيره اخلاقي امام رضا (ع)