پایان نامه آفات گلخانه ای

مقدمه:

در چند دهه اخير تمركز جمعيت در شهرهاي بزرگي نظير تهران بازار مصرف بزرگي را براي محصولات كشاورزي فراهم كرده است. لذا زمين هاي كشاورزي، تا شعاع زيادي نسبت به اين مراكز براي رفع نيازهاي غذايي اين جمعيت اختصاص يافته است اما با گسترش جمعيت در شهرها به تدريج نياز به روش هاي جديدي كه توانايي توليد بالاتر و برداشت محصول خارج از فصل را داشته باشد، بيشتر آشكار مي شد لذا به تدريج گلخانه ها اين تحول عظيم را به وجود آوردند. گلخانه ها با ايجاد شرايط بسيار مناسب رشد محصولات به صورت مصنوعي براي اولين بار اين امكان را به وجود آورد ند كه محصولات مختلف را در تمام فصول به دست مصرف كننده برسانند                           .
از جمله محصولاتي كه با اين روش توليد شد انواع سيفيجات،گلهاي زينتي وبه طور كلي انواع محصولات كشاورزي بود كه براي كاشت و عرضه اين محصول به بازار گلخانه هاي متعددي در اطراف شهرهاي بزرگ از جمله تهران ساخته شدند. گلخانه ها با به وجود آوردن شرايط آب و هوايي مساعد مي توانند همزمان به تكثير آفت و بيماري هاي اين محصول نيز كمك كنند. در اين مقاله سعي مي شود حشراتي كه در محيط گلخانه روي محصول خسارت وارد مي سازند، معرفي شوند تا گلخانه داران با شناخت بهتر اين حشرات را ه هاي مقابله با آنها را به طريق علمي به كار گيرند، زيرا بسيار ديده شده است كه يك گونه حشره توانسته به محصول گلخانه هاي زيادي خسارت هنگفتي وارد كند.

فصل اول

آفت چيست و چه عواملي باعث به وجود آمدن آفات مي‌شوند؟

 آفت موجودي است که خسارت اقتصادي داشته باشد. علل پيدايش آفت درسه               موضوع اصلي خلاصه مي شود:                                                                    1) وارد شدن موجودات به مناطق جديد (Invasion) تهاجم

2)تغييرات اكولوژيكي
3)تغييرات اجتماعي_اقتصادي
تهاجم يکي از موضوعات بسيار مهمي است که مخصوصاً در طي قرن اخير بدليل سهل‌الوصول شدن مسافرت‌ها، بسيار گسترش پيدا کرده است. در واقع تعداد بسيار زيادي از آفات مهم و کليدي در نقاط مختلف دنيا آفاتي هستند که از يک نقطه يا منطقه پَراکنش بومي به مناطق جديد وارد شده‌اند و بدليل اينکه اين آفات بدون دشمنان طبيعي خود به مناطق جديد وارد مي‌شوند عموماً تبديل به آفت مي‌شوند. مثال‌هاي بسيار زيادي در اين زمينه در کشورهاي اروپايي و در ايران وجود دارد.

به عنوان مثال در راسته (Hemiptera) تعداد زيادي از شپشک‌ها مثل (Quadraspidiotus pernisiosus) يا شپشک هاي سان ژوزه مثل (Chrysomphalus dictyospermi) يا شپشک سپردار قهوه‌اي، سپردار قرمز يا (Aonidiella aurantii)، و(Aonidiellacitri)، يا شپشک استراليايي مثل (Icery apurchasi) وجود دارند. کرم ساقه خوار برنج
(Chilo suppresalis) از راسته (Lepidoptera). مگس مديترانه‌اي ميوه‌اي (Ceratitis capitata) از راسته (Diptera) از زير رده (Acari) گونه‌هايي مثل (Panonychusulmi) و (Panonychus citri) از گونه‌هاي بسيار مهم هستند که از طريق گياهان زراعي و گياهان زينتي و احتمالاً مرکبات از نقاط مختلف دنيا وارد کشور ما شده‌اند                           .
نقش قرنطينه :
در ايران قرنطينه نقش مهم جلوگيري از ورود آفات جديد به کشور را به عهده دارد. براي مثال پس از بررسي‌هاي لازم توسط موسسه تحقيقات آفات و بيماري‌ها روي نوعي چمن وارداتي از كشور هلند (براي تعويض چمن استاديوم آزادي) از ورود آن به كشور جلوگيري بعمل آمد                                                   .
دومين عامل که باعث تبديل موجودات به آفت مي‌شود تغييرات اکولوژيکي است. تغييرات اکولوژيکي با تاريخچه کشاورزي قرين است. هر عملي که انسان در طبيعت انجام مي‌دهد نوعي تغيير اکولوژيکي به همراه دارد. تغييرات اکولوژيکي در طي سده اخير بسيار زياد بوده است. تک کِشتي‌هاي وسيع، استفاده از واريته‌هاي پر محصول، و عمليات اَگرو تکنيکي مثل سمپاشي باعث شده است که تعادل در اکوسيستم و طبيعت به هم بخورد           .
حتي کشت گياهان زينتي در گلخانه نوعي تغيير اکولوژيکي است. معمولاً از طريق وارد کردن دشمنان طبيعي، آفات در گلخانه‌ها را کنترل مي‌كنند. در اکوسيستم طبيعي و در شرايط طبيعي زنجيره‌هاي غذايي بسيار پيچيده توسط تعداد بسيار زيادي آفت و دشمنان طبيعي ايجاد شده‌اند. از آنجا که سموم در طي نيم قرن اخير اين زنجيره پيچيده را بر هم زده‌اند، براي ايجاد تعادل مجدد زنجيره‌هاي غذايي بين گونه‌هاي گياهخوار، پارزيتوئيدها و پرداتورها حداقل به پنجاه سال تلاش مداوم نياز داريم                              .
در بين عوامل بر هم زننده تعادل اکولوژيک، قطعاً سموم و ترکيبات شيميايي از اهميت بسيار زيادي برخوردارند. بطوريكه سمپاشي زياد بخصوص براي مدت طويل در محيط باعث تقويت ژن مقاوم در برابر اين ترکيب شيميايي شده و در طي ساليان متمادي، اين جمعيت از طريق زاد و ولد افزايش پيدا مي‌کند. و نهايتاً بعد از مدتي يک جمعيت مقاوم به سموم در طبيعت ظاهر مي‌شود                    .
همچنين کاربرد سموم، باعث ايجاد آفت در مواردي نيز مي‌شود. آفات ثانوي آفاتي هستند که از طريق کاربرد ترکيبات شيميايي بوجود مي‌آيند. بدين صورت كه آفت خاصي در طبيعت كه داراي جمعيت پاييني نيز مي‌باشد بر اثر استفاده سموم از بين رفته ولي گونه‌هايي كه آفت محسوب نمي‌شوند بعد از مدتي به آفات خطرناك تبديل مي‌شوند.

فصل دوم

) Hemiptera  (

راسته ناجوربالان وانواع مهم خانواده هاي ان

ناجوربالان (Hemiptera)

اين راسته يکي از بزرگترين راسته‌هاي حشرات است. مهمترين خصوصيت مورفولوژيک اين حشرات ساختمان بالِ جلو است. بال جلو در قسمت قاعده‌اي،ضخيم و چرمي شده است و از قسمت‌ها و نواحي مختلفي تشکيل مي‌شود که عبارتند از:

و بخش‌هاي ديگر که، در تفکيک خانواده‌هاي سن‌ها اهميت زيادي دارد.البته اين بخش‌ها در همه سن‌ها وجود ندارد، بخش انتهايي بال جلو کاملاً حالت غشايي دارد و داراي تعدادي رگ‌بال است. که اين قسمت در تفکيک خانواده‌هامورد استفاده قرار مي‌گيرند. قطعات دهاني سن‌ها از نوع زَنَنده مَکَنده است، بنابراين از شيره گياهي و در مواردي از خون تغذيه مي‌کنند. سن‌ها به دو گروه اصلي خشكي‌زي و آبزي تقسيم مي‌شوند. گونه‌هاي خشكي‌زي تعدادي شكارگر هستند و از گياهان و خون انسان و ساير جانوران استفاده مي‌كنند. يک بخش عمده از سن‌ها نيز آبزي هستند. سن‌ها داراي تعداد زيادي زير راسته هستند که مهمترين زير راسته‌ها عبارتند از:

1) Nepomorpha

2) Gerromorpha

3) Pentatomorpha

4) Cimicomorpha

Nepomorpha*

راسته (Nepomorpha) شامل سن‌هاي آبزي هستند: سن‌هاي(Aquatic)

در زير آب شنا مي‌کنند و از ا نواع موجودات در   داخل آب تغذيه مي‌کنند،

مهمترين خانواده‌ها عبارتند از:

1) Nepidae

2) Blostomatidae

3) Corixidae

که در محيط آب از انواع حشرات مثل لارو پشه‌ها و ساير آبزي‌ها تغذيه مي‌کنند.

Gerromorpha*

زير راسته ديگر ، زير راسته جرومورفا است که سن‌هاي نيمه آبزي يا

(Semi aquatic) مي‌باشند. اين سن‌ها شکارگر و در کنار يا سطح آب از

انواع بندپايان از جمله حشرات تغذيه مي‌کنند. زير راسته ديگر که از اهميت
بيشتري نسبت به راسته‌هاي قبل برخوردارند، سن‌هاي راسته (Cimicomorpha)  و (Pentatomorpha) هستند.

Cimicomorpha*

سن‌هاي زير راسته،(Cimicomorpha)که تعدادي از آن‌ها گياه‌خوار و تعدادي شكارگر و تعدادي ديگر از آن‌ها خون‌خوار هستند. به بعضي از آن‌ها مختصراً اشاره مي‌کنيم: خانواده،(Tigidae) اولين خانواده هستند. به اين سن‌ها (Lace bugs) مي‌گويند. به دليل اينکه سطح بدنشان کاملاً مشبک است و از نظر فرم بالهاي جلو، مواردي که در سن‌هاي قبلي ذکر شد در اين سن‌ها ديده نمي‌شود. تعدادي از سن‌هاي بسيار مخرب در اين خانواده قرار دارند و بعضي از آن‌ها گياهان زينتي منازل را مورد حمله قرار مي‌دهند. اما عموماً از سطح زيري برگ‌ها تغذيه مي‌کنند. تغذيه آن‌ها باعث ايجاد لکه‌هاي زرد رنگ و در تراکم بالا باعث قهوه‌اي شدن برگ‌ها شده و موجب ريزش برگ‌ها و خساراتي از اين جمله به گياهان زينتي وارد مي‌کند.

از جمله عمومي‌ترين گونه‌هاي اين خانواده در ايران، گونه‌اي به نام(Stephanitis pyric) که بر روي گياهان زينتي مثل (به ژاپني) و ساير گياهان فعاليت مي‌کند و خساراتي را وارد مي‌کند.
خانواده ديگر، خانواده (Miridae) است. اين خانواده از بزرگترين گونه سن‌ها از نظر تعداد بوده و به آن‌ها (Plant bugs) يا (Leaf bugs) گفته مي‌شود و اين سن‌ها از برگ گياهان و شيره گياهي تغذيه مي‌کنند           .

سن‌هاي گياهي حشراتي به طول ۴ تا ۱۰ ميلي‌متر با بدني نرم مي‌باشند. راه تشخيص اين حشرات بال‌هاي جلوي آن‌ها مي‌باشد. بال جلوي آن‌ها داراي قسمتي به نام (Cuneus) هستند که در بيشتر سن‌ها اين قسمت‌ها ديده نمي‌شود            .

پایان نامه آفات گلخانه ای