مقاله کامل گروه‌ سازهاي‌ زهي‌

مقاله کامل گروه‌ سازهاي‌ زهي‌

گروه‌ سازهاي‌ زهي‌

دلايل‌ فراوان‌ و مثبتي‌ وجود دارد كه‌ «سازهاي‌ زهي‌» را به‌ عنوان‌ مهمترين‌ بخش‌ و قلب‌اركستر مي‌دانند. اين‌ دلايل‌ به‌ شرح‌ زر است‌:

1- سازهاي‌ زهي‌ داراي‌ وسعت‌ صوتي‌ بسيار وسيعي‌ است‌. آهنگساز همه‌ي‌ وسعت‌صوتي‌ يعني‌ از بالاترين‌ نت‌ ويولن‌ تا بم‌ترين‌ نت‌ كنترباس‌ را در اختيار دارد.

2- سازهاي‌ زهي‌ از نظر تكنيكي‌ بسيار متنوع‌ هستند.

3- خصوصاً طنين‌ و گرمي‌ صوت‌ سازهاي‌ زهي‌ آنها را بيشتر قابل‌ بهره‌وري‌ كرده‌ است‌.

5- معمولاً دانه‌ي‌ شدت‌ و ضعف‌ صوتي‌ در گروه‌ سازهاي‌ زهي‌ بسيار وسيع‌ است‌.

6- سازهاي‌ زهي‌ برخلاف‌ سازهاي‌ بادي‌ چوبي‌ و برنجي‌ كه‌ بايد گاهگاهي‌ به‌ آنهااستراحت‌ داد تا نوازنده‌ بتواند نفس‌ تازه‌ كند و لب‌هاي‌ او رفع‌ خستگي‌ كند، سازهاي‌ زهي‌قادرند كه‌ به‌ طور مداوم‌ و بدون‌ سكوت‌ براي‌ مدت‌ زمان‌ طولاني‌ كه‌ لازم‌ باشد نواخته‌شوند.

آرشه‌كشي‌ و افه‌هاي‌ مخصوص‌

واژه‌ي‌ «آرشه‌ كشي‌» (bowing) مي‌تواد فقط‌ به‌ معني‌ حركت‌ آرشه‌ روي‌ سيم‌ها باشد، يا به‌معني‌ علايمي‌ در بخش‌ سازهاي‌ زهي‌ كه‌ راهنماي‌ نوازندان‌ در چگونگي‌ آرشه‌كشي‌ باشد.با استفاده‌ از مفهوم‌ دومي‌ كلمه‌، آرشه‌ كشي‌ شامل‌ اين‌ موارد است‌:

1- خط‌ منحني‌ اتحاد روي‌ گروهي‌ از نت‌ها كه‌ بايد با يك‌ آرشه‌ اجرا شوند؛

2- آرشه‌ راست‌ (رو به‌ پايين‌ كشيده‌ مي‌شود) به‌ وسيله‌ي‌ علامت‌ (TT) و آرشه‌ي‌ چپ‌ (روبه‌ بالا) با علامت‌ (V) نشان‌ داده‌ مي‌شوند كه‌ هرجا يكي‌ از آنها موردنياز باشد به‌ كارمي‌روند.

3- علايمي‌ مانند نقطه‌ يا آكسان‌ روي‌ نت‌ها براي‌ پيشنهاد نوع‌ آرشه‌ كشي‌ مناسب‌.

4- لغات‌ حقيقي‌ چون‌ «سپيكاتو» براي‌ مشخص‌ كردن‌ نوع‌ واقعي‌ آرشه‌ كشي‌اي‌ كه‌ بايد به‌كار رود. همچنين‌ علامت‌هاي‌ arco و pizzicato كه‌ قبلاً توضيح‌ داده‌ شدند، مي‌توانند تحت‌عنوان‌ آرشه‌كشي‌ نيز بيايند.

گرچه‌ نوازندگان‌ ممكن‌ است‌ درباره‌ي‌ آرشه‌ گذاري‌ بيشتر از آهنگسازان‌ بدانند، ولي‌ آنهابدون‌ مشخص‌ شدن‌ علايم‌ آرشه‌ گذاري‌ نمي‌دانند دقيقاً چه‌ افه‌اي‌ موردنظر آهنگساز ياتنظيم‌ كننده‌ بوده‌ است‌. به‌ عبارت‌ ديگر آرشه‌ گذاري‌ جزء جدايي‌ناپذير موسيقي‌ است‌ ونبايد آن‌ را شانسي‌ رها كرد.

پاسخ‌ ديگر اينكه‌ طرح‌ آرشه‌گذاري‌ براي‌ تمام‌ گروه‌هاي‌ سازهاي‌ زهي‌ به‌ طور همزمان‌ايجاد همگوني‌ افه‌ موسيقايي‌ مي‌كند كه‌ امر مهمي‌ است‌ و كسب‌ آن‌ بسيار مشكل‌ خواهدبود. اگر چنانچه‌ نوازندگان‌ هر گروه‌ به‌ تنهايي‌ اجازه‌ي‌ انتخاب‌ آرشه‌گذاري‌ خود را داشته‌باشند.

پارتيتورهايي‌ وجود دارند كه‌ در آن‌ به‌ جاي‌ آرشه‌ گذاري‌، خطوط‌ منحني‌ طويلي‌ براي‌مشخص‌ كردن‌ جمله‌بندي‌ موسيقايي‌ در نقاط‌ به‌ خصوصي‌ از بخش‌ سازهاي‌ زهي‌ قرارمي‌گيرند. معمولاً، اين‌ عمل‌ در خطوط‌ ملوديك‌ كشيده‌ و طولاني‌ به‌ كار مي‌رود. در اين‌گونه‌ موارد، بايد آرشه‌ گذاري‌ به‌ عهده‌ رهبر يا نوازندگان‌ باشد. گاهگاهي‌ هر دو علامت‌جمله‌بندي‌ و خطوط‌ اتحاد آرشه‌گذاري‌ با هم‌ به‌ منظور تأمين‌ افه‌ي‌ يكنواخت‌ و متصل‌ درپارتيتور گنجانده‌ مي‌شوند. ولي‌ اكثر پارتيتورها براي‌ القاء ساختمان‌ موسيقايي‌ بخش‌سازهاي‌ زهي‌، فقط‌ بر استفاده‌ از خطوط‌ اتحاد آرشه‌گذاري‌ تكيه‌ دارد.

بعضي‌ عوامل‌ كه‌ بر آرشه‌گذاري‌ تأثير دارند، عبارتند از: شدت‌ و ضعف‌ صوتي‌ و سرعت‌اثر، افه‌ي‌ كلي‌ موردنياز و عوامل‌ تكنيكي‌ چون‌ لزوم‌ آرشه‌ راست‌ يا چپ‌ در نقاط‌ به‌خصوص‌.

 

انواع‌ آرشه‌ كشي‌

شايد هيچ‌ جنبه‌اي‌ از اركستراسيون‌ به‌ اندازه‌ي‌ نامگذاري‌ و طبقه‌بندي‌ انواع‌ گوناگون‌آرشه‌كشي‌ بيشترين‌ فرصت‌ را براي‌ بحث‌ و جدل‌ فراهم‌ نكند.

در مرحله‌ي‌ اوّل‌، درهم‌ بودن‌ اصطلاحات‌ در زبان‌هاي‌ مختلف‌ مشكل‌ ساز است‌. گاهي‌ دويا سه‌ نام‌ مختلف‌ در هر زبان‌ براي‌ يك‌ نوع‌ به‌ خصوص‌ آرشه‌ كشي‌ وجود دارد.

انواع‌ اصلي‌ آرشه‌ كشي‌ را مي‌توان‌ به‌ دو دسته‌ مهم‌ تقسيم‌ بندي‌ نمود: دسته‌ي‌ اوّل‌، شامل‌انواعي‌ است‌ كه‌ آرشه‌ روي‌ سيم‌ مي‌ماند و دسته‌ي‌ ديگر آرشه‌ از روي‌ سيم‌ جدا مي‌شود.

 

آرشه‌ كشي‌ روي‌ سيم‌

«لگاتو» Legato – گروهي‌ از نت‌هاي‌ مختلف‌ است‌ كه‌ به‌ وسيله‌ خط‌ اتحاد به‌ همديگر وصل‌مي‌شوند و تا حد ممكن‌ افه‌ كلي‌ آن‌ نرم‌ است‌.

«دتاشه‌» detche – در «دتاشه‌» هر نت‌ داراي‌ آرشه‌ مجزا مي‌باشد.

«مارتله‌» Martele – توصيف‌ «چكشي‌» كه‌ رسماً به‌ اين‌ نوع‌ آرشه‌كشي‌ اطلاق  مي‌شود، به‌خاطر معني‌ لغوي‌ «مارتله‌» است‌ كه‌ شايد گمراه‌ كننده‌ است‌، زيرا آرشه‌ از بالا به‌ سيم‌ضربه‌ وارد نمي‌كند، بلكه‌ روي‌ سيم‌ شروع‌ مي‌كند و چسبيده‌ مي‌ماند.

«استاكاتو» Staccato – در به‌ كار بردن‌ مفهوم‌ عام‌ آن‌، كلمه‌ي‌ «استاكاتو» مي‌تواند به‌هرگونه‌ آرشه‌ كشي‌ (چه‌ روي‌ سيم‌ و چه‌ جدا از سيم‌) كه‌ در آن‌ نت‌ها از همديگر جدا باشنددلالت‌ كند.

«استاكاتوي‌ گروهي‌» group staccato – مي‌نامند، در بخش‌هاي‌ سازهاي‌ زهي‌ اركسترظاهر مي‌شوند. در اينجا دو نوع‌ را مي‌توان‌ نام‌ برد: نوع‌ اوّل‌ ضربه‌ي‌ آرشه‌ چپ‌ است‌ كه‌شامل‌ سه‌ يا چهار نت‌ (گاهي‌ بيشتر) است‌ و نت‌ها به‌ صورت‌ جدا از هم‌ به‌ صدا درمي‌آيند.

نوع‌ دوم‌ كه‌ مي‌تواند هم‌ با آرشه‌ چپ‌ و هم‌ آرشه‌ راست‌ اجرا شود، شامل‌ دو نت‌ تكراري‌است‌ كه‌ به‌ وسيله‌ي‌ مكث‌ كوتاه‌ آرشه‌ نت‌ها از همديگر جدا مي‌شوند.

«لوره‌ يا پورتاتو» Lour (portato) – اين‌ نوع‌ آرشه‌ كشي‌ عموماً در موسيقي‌ با حالت‌آهسته‌ و فصيح‌ (espressivo) به‌ كار مي‌رود كه‌ در آن‌ دو يا چند نت‌ (به‌ ندرت‌ بيشتر ازچهار نت‌) به‌ وسيله‌ي‌ يك‌ آرشه‌ با يك‌ فشار جداگانه‌ و كمي‌ خيزش‌ در

29900 تومان – خرید
محصول مفیدی برای شما بود ؟ پس به اشتراک بگذارید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

  • کاربر گرامی، در این وب سایت تا حد امکان سعی کرده ایم تمام مقالات را با نام پدیدآورندگان آن منتشر کنیم، لذا خواهشمندیم در صورتی که به هر دلیلی تمایلی به انتشار مقاله خود در ارتیکل فارسی را ندارید با ما در تماس باشید تا در اسرع وقت نسبت به پیگیری موضوع اقدام کنیم.

مقالات مرتبط