مقاله کامل پروژه مکانيزاسيون سد شهید یعقوبی

مقدمه:
همانطور كه مي دانيم جمعيت جهان رو به رشد مي باشد و نياز به مواد غذايي و ساير نيازمندي هاي زندگي كه به نحوي با محصولات كشاورزي وابستگي دارند افزايش يافته است. طبق آمارهاي صندوق جمعيت سازمان ملل متحد تا پايان سال 2050 ميلادي جمعيت جهان به 10 ميليارد نفر خواهد رسيد و با توجه به اين فرايند رشد جمعيت جهان تأمين نيازهاي غذايي اين جمعيت جز با تكيه بر روش هاي پيشرفته كشاورزي و كشاورزي دقيق حاصل نمي گردد. به همين دليل مي بايد پارامتر هاي افزايش و توسعه توليدات كشاورزي را مورد بررسي قرار داد تا بتوان با بهره وري از كليه مكانات ، سطح توليد را بالا برد.
امروزه كشورهاي صنعتي دنيا ، مانند امريكا از كليه روشهاي جديد در زمينه كشاورزي نظير سيستم مكان يابي جهاني GPS و ساير تكنولوژي هاي ماهواره اي كاشت محصولات كشاورزي ميزان بهره وري از زمين هاي كشاورزي را به حداكثر ممكن رسانده اند. و در اين بين چنانچه كشورهاي توسعه نيافته و جهان سوم همانند ايران خود را به اين تكنيك هاي جديد روز مجهز نسازند دچار مشكلات عديده اي خواهند شد.
يكي از عوامل توليد بيشتر محصولات كشاورزي ازدياد سطح زير كشت است اين عامل با تسطيح اراضي ناهموار ، احياي زمين هاي باير ، احداث و ساخت سد ، آبگير ها و اجراي طرحهاي آبخيز داري براي ذخيره سازي نزولات جوي مي تواند تا
حدود زيادي در توليد محصولات زراعي و دامي موثر باشد. و اين كار جز با كاربرد ماشين هاي كشاورزي ميسر نخواهد بود.
در هر صورت توجه به مقوله كشاورزي و مكانيزاسيون كشاورزي مي تواند ما را در شكوفايي بيشتر توليدات كشاورزي كمك نمايد كه اميد است در آينده نزديك مسئولان امر كشاورزي به اهميت آن پي ببرند.
پروژه حاضر طرح مكانيزه سد شهيد يعقوبي است كه جه دستيابي به توليد بيشتر و تامين نيازهاي غذايي منطقه تهيه شده است. اين پروژه بر اساس روش هاي جديد توليد و بهره گيري از مكانيزاسيون و مديريت كشاورزي و تحليل هاي مهندسي مي باشد.
در اين پروژه اقليم شناسي منطقه وضعيت آب و هوايي الگوي كشت جدول زماني و ماشين هاي كشاورزي و در نهايت محاسبه هزينه هاي مختلف طرح مورد بررسي قرار گرفته است.
جا دارد كه در اينجا از زحمات راهنمايي هاي جناب آقاي مهندس مدرس ؑضوي استاد محترم درس مكانيزاسيون كشاورزي ، مهندس مجتبي مجتبوي رياست محترم سازمان آب منطقه اي خراسان ، مهندس ساسانيان مسئول پروژه سد شهيد يعقوبي ، مهندس طاهري مسئول سازه هاي هيدروليكي سازمان آب و … تشكر و قدرداني گردد. در پايان اميد داريم كه پروژه حاضر بتواند تا حدودي پاسخگوي مشكلات كشاورزي منطقه باشد. تنظيم كنندگان اين طرح از راهنمايي تمامي دانشجويان و صاحب نظران امر ماشين هاي كشاورزي استقبال مي كنند.
متشكريم
محمد رضا جوادي،مهدي افخمي،عادل غلامي
موقعيت جغرافيايي و راه دسترسي به محل اراضي
اراضي مورد مطالعه و محدوده اجراي پروژه سد شهيد يعقوبي در ناحيه مركزي استان خراسان و در جنوب شرقي شهرستان تربت حيدريه قرار دارد. اراضي تحت پوشش شبكه آبياري در مختصات جغرافيايي 35 درجه و 5 دقيقه تا 35 درجه و 10 دقيقه عرض شمالي و 59 درجه و 15 دقيقه تا 59 درجه و 28 دقيقه طول جغرافيايي شرقي دارد و ارتفاع متوسط اراضي از سطح دريا حدود 1150 متر است.
روستاهاي ملك آباد ، احمد آباد ، محمد آباد ، كت ، سنگان ، باسفر و عباس آبادفراموشان در داخل اراضي پاياب سد قرار داشته و جزء روستاهاي حقابه بر رودخانه مي باشند.
در نقشه شماره 1 موقعيت كلي اراضي و شبكه آبياري نسبت به محل سد و شهر تربت حيدريه نشان داده شده است. اراضي كشاورزي محدوده مطالعاتي ، در دو طرف مسير طبيعي رودخانه كال سالار قرار دارند و داراي شيب جانبي به سمت اين رودخانه مي باشند. همچنين شيب عمومي منطقه حدود 13 در هزار بوده و جهت كلي آن شمالي جنوبي است.
شرايط اقليمي منطقه طرح:
بطور كلي رشد و عملكرد محصولات زراعي گياهان خودرو در يك منطقه تابعي از كليه خواص محيطي و اثر متقابل آنها مي باشد. بنابر اين خصوصيات جوي به شدت بر نوع موجودات زنده اعم از گياهان و جانواران كه مي توانند در آن منطقه رشد نمايند تأثير مي گذارند. اقليم و مجموعه عوامل محيطي در تعيين گونه و ارقام زراعي مناسب كشت هر منطقه و نيز در تعيين عملكرد حاصل از گياهان نقش مهمي را بر عهده دارد. از مهمترين اين عوامل مي توان به درجه حرارت و ميزان نوسانات آن در طي دوره رشد ، آب موجود در محيط رشد گياه و رطوبت موجود در محيط رشد ريشه گياه اشاره نمود.
ذيلاً به مهمترين عوامل اقليمي در محل اراضي بطور مختصر اشاره شده است:
درجه حرارت:
با توجه به بررسي هاي انجام شده متوسط درجه حرارت سالانه در محل اراضي در حدود 5/15 درجه سانتي گراد است. متوسط درجه حرارت درطول دوره بارندگي منطقه حدود 9 درجه سانتي گراد و در
طول دوره فصل زراعي حدود 19 درجه سانتي گراد برآورد شده است.
در بين ماههاي مختلف سال دي ماه با متوسط 2/3 درجه سانتي گرادوتيرماه بامتوسط درجه حرارت 8/27 درجه سانتي گراد به ترتيب سردترين وگرمترين ماههاي سال هستند.
بدين ترتيب مي توان مشاهده كرد كه فصل مرطوب منطقه با كاهش درجه حرارت همراه بوده و فصل زراعي خشك است. ازاينرو كشت و كار گياهان زراعي تابستانه بدون آبياري عملاً ناممكن است.
تعداد روزهاي يخبندان در طول سال حدود 95 روز مي باشد كه از اواخر آبان شروع شده و در حدود اواخر اسفند پايان مي يابد بيشترين تعداد روزهاي يخبندان در دي ماه مشاهده شده است. با توجه به اين مطالب شروع فصل زراعي هر دوره آبياري را مي توان از اواخر اسفند ماه در نظر گرفت.
رطوبت نسبي:
ميانگين رطوبت نسبي سالانه بر اساس اطلاعات موجود ايستگاه ملك آباد حدود 50 درصد برآورد شده است. دوره مرطوب سال ازحدودمهرماه تااواخر فروردين ماه ادامه دارد. در اين دوره متوسط رطوبت نسبي ماهانه بين 60 تا 70 درصد مي باشد. در ماههاي خشك سال متوسط رطوبت نسبي حدود 40
تا 50 درصد است. متوسط حداكثر رطوبت نسبي ماهانه حدود 80 درصد و متوسط حداقل رطوبت حدود 30 درصد مي باشد.
سرعت وزش باد:
حركت هوا يا وزش باد از جنبه هاي مختلف تنش مكانيكي بر بافت هاي نگهدارنده و استحكامي گياه و همچنين تغيير ميكروكليماي سطح اندام سبزينه دار كه محل خروج بخار آب از گياه مي باشند اهميت دارد. نوع اول كه غالباً در سرعت هاي زياد باد اتفاق مي افتد باعث شكنندگي ساقه ، ورس ، ريزش دانه و اندامهاي اقتصادي گياه و در نهايت موجب از بين رفتن گياه مي شود. تاثير نوع دوم وزش باد باعث افزايش نياز آبي گياه مي شود. بنحوي كه در محاسبه تبخير و تعرق پتانسيل نيز دخالت داده مي شود.
بطور كلي جهت جريان باد غالب در منطقه تربت حيدريه در ماههاي نوامبر و دسامبر ، جنوبي و در ماه فوريه شمالي و در بقيه ماههاي سال ، شمال شرقي مي باشد. قسمت اعظم باد در فصول بهار و تابستان مي وزد و در فصل پائيز و زمستان درصد بادهاي آرام زياد مي باشد. براي تعيين سرعت باد از آمار ايستگاه تربت حيدريه استفاده شده كه نتايج بشرح جدول 1 مي باشد. با توجه به جدول سرعت متوسط سالانه وزش باد در
منطقه برابر 9/1 متر در ثانيه است كه در ماههاي مختلف سال تغيير زيادي در آن مشاهده نمي شود.
بارندگي:
بهترين عاملي كه بطور مستقيم در تامين نياز آبي گياهان دخالت دارد بارندگي مي باشد نزولات جوي در محل اراضي كشاورزي عمدتاً شامل باران است. اراضي پاياب رودخانه كال سالار و سد شهيد يعقوبي داراي اقليم خشك و سرد مي باشد. زمستان هاي نسبتاً سرد و همراه با بارندگي و تابستان هاي گرم و خشك از خصوصيات بارزاقليمي اين منطقه است. متوسط بارندگي سالانه دراراضي دشت حدود 260 ميلي متر در سال برآورد شده است كه بخش اعظم آن در زمستان نازل مي شود.
سهم بارش زمستانه از كل سال در اين منطقه كمي بيش از 50 درصد است و حدود 45 درصد از بارندگي نيز در فصول پاييز و بهار روي مي دهد. فصل بارندگي و مرطوب منطقه از حدود اواخر آبانماه شروع شده و در اوايل خرداد ماه بارندگي پايان مي يابد. مقدار بارندگي در فصل تابستان بسيار ناچيز است. دوره بارندگي منطقه همزمان با كاهش نسبتاً زياد درجه حرارت است كه عملاً عمليات زراعي را متوقف كرده و رشد گياهان را با مشكل مواجه مي سازد.
به اين دليل مي توان گفت كه بارش هاي جوي در منطقه بجز در مورد غلات و مراحل اوليه رشد برخي گياهان صيفي نقش عمده اي در تامين آب مورد نياز گياهان ايفا نمي كند.
تبخير و تعرق:
متوسط مقدار سالانه تبخير و تعرق پتانسيل در اراضي دشت معادل 1523 ميلي متر برآورد گرديده است. مقدار ماهانه تبخير و تعرق پتانسيل بين حداقل 35 ميلي متر در ماه آذر تا حداكثر 242 ميلي متر در ماه تير متغير است. در جدول 1 خلاصه پارامتر هاي اقليمي منطقه بر اساس داده هاي ايستگاه ملك آباد تربت حيدريه فهرست و ارائه شده است.

فایل : 177 صفحه

فرمت : Word