مقاله کامل معرفی آفات و بیماری های مهم در خیار گلخانه ای

معرفی آفات و بیماری های مهم در خیار گلخانه ای
سفیدک دروغین (کاذب)
بیماری سرخی
1)   عامل بیماری :
قارچ pseudoperonospora cubensis
2) علایم :
در سطح بالای برگ لکه های روغنی و زاویه دار زرد و قهوه ای به قطر 1تا2 سانتی متر
در اثر پیشرفت بیماری در زیر برگ نیز لکه های ارغوانی یا بنفش ایجاد می شود
حاشیه برگ ها خشک شده و به سمت بالا می رود.
شرایط ایجاد بیماری :
در آب و هوای گرم و مرطوب
در صورت وجود آب روی شاخ و برگ توسط مه، شبنم و…
تحت تنش دما ( روز های گرم و شب های سرد )
رطوبت بالا (95 درصد)به مدت طولانی
فقر عناصر غذایی ( پتاس،روی،مس و منیزیم)
در گلخانه ها با پوشش پلاستیکی بسیار شایع است.
4)     کنترل بیماری:
ایجاد تهویه مناسب جهت کاهش رطوبت و دما
وجود تشتک آهک یا اسفنج آغشته به آهک در ورودی گلخانه جهت ضد عفونی
هرس برگ های آلوده و معدوم کردن آنها
استفاده از برنامه سمپاشی منظم با سموم مسی، کاپتان، بنومیل، دودین، زینب،مانکوزب و…
سفیدک حقیقی (سطحی)
پاتوژن:
Erysiphe cichoracearum
Sphaerotheca fuliginea
شرایط ایجاد بیماری:
آب و هوای مرطوب و خنک
شرایط ازدحام زیاد گیاه ،سایه اندازی زیاد( نور کم)،زیادی آب و کود
در شرایط رشد کند گیاه ،این بیماری ایجاد می شود.
به ویژه در شب سرد و مرطوب این بیماری ایجاد می شود.
علایم:
لکه های کوچک و مدور و سفید رنگ در اندازه های مختلف ایجاد میگردد
آلودگی از برگ های پایین آغاز به سمت بالا پیشرفت می کنند.
بافت نرم و نخ مانند سفید رنگ روی برگ پخش می باشد.
برگ های آلوده تر زرد یا قهوه ای شده و خشک میگردند.
پودر سفید رنگ بر روی ساقه و دمبرگ هم دیده می شود.
آنتراکنوز
1)     عامل بیماری:
Colletotrichum lagenarium
2)     شرایط ایجاد بیماری :
در شرایط مرطوب و دمای بین 21تا27 درجه سانتی گراد دیده می شود.
آبیاری بارانی عامل اصلی انتشار بیماری است.
علایم
ابتدا لکه های به رنگ سبز مات ظاهر می شود و سپس به رنگ قهوه ای مایل به قرمز با حاشیه زرد که 1 سانتی متر وسعت دارد.
لکه ها بیشتر در حاشیه رگبرگ ها است.
زخم ها روی دمبرگ و ساقه دراز،سطحی و زرد مایل به قهوه ای می باشد.
در مرکز زخم اجسام ریز سیاه رنگ وجود دارد.
در میوه ها زخم ها به صورت لکه های سبز رنگ پریده که سریع بزرگ شده و عمیق و فرورفته می شوند.
4)     کنترل :
رعایت بهداشت گلخانه ( قارچ روی خاک، چوب،کاه و… زنده می ماند.
تیمار بذر با مواد شیمیایی ( بیماری با بذر منتقل می شود)
سمپاشی منتظم با سموم زینب و فربام
گموز خیار (اسکب،جرب)
عامل بیماری:
Cladosporium cucumerinum
2)     علایم:
نقاط قهوه ای رنگ با حاشیه زرد رنگ روی برگ ظاهر می شود.
میوه های کوچک دارای لکه های آبسوخته کمی فرو رفته می باشد.گاهی از این لکه ها ماده صمغی قهو ه ای رنگ تراوش می کند و به صورت دانه های قهوه ای خشک می شوند.
شرایط ایجاد بیماری:
آب و هوای سرد (5 تا 15درجه) و مرطوب
هوای راکد و تهویه نا مناسب
4)    کنترل :
استفاده از ارقام مقاوم
حفظ دمای گلخانه در حدود 27 درجه و چند روز خشک نگه داشتن شاخ و برگ
زهکشی مناسب خاک
پژمردگی باکتریایی:
1)    عامل بیماری :
باکتری
Erwinia tracheiphila
2)    شرایط ایجاد بیماری :
سوسک خیار حامل این باکتری می باشد و آن را وارد سیستم آوندی گیاه می کنند.
علایم :
آلودگی روی 1 یا 2 برگ به صورت لکه های سبز تیره می باشد.
برگ های آلوده بلافاصله پژمرده می شود.
4)     کنترل:
استفاده از ارقام دیر گل
از بین بردن سوسک خیار
روش شناسایی آلودگی باکتریایی:
عرض ساقه را برش داده و زمانی که دو قسمت
برش خورده به آرامی از همدیگر جدا می شوند
یک ماده شیری رنگ که گاهی چسبنده نیز
می باشد به صورت تار هایی بین دو مقطع ساقه
تراوش می کنند.
بوته میری
1)     پاتوژن:
قارچ های خاکزی
2)    شرایط:
سرما،رطوبت، خاک ضدعفونی نشده
کنترل:
استفاده از بذور تیمار شده با بنومیل و تیرام
ظروف نشا را روی خاک نگذارید.
دمای آب ابیاری 17تا 18 درجه مناسب است.
تهویه مناسب گلخانه و عدم فشردگی ذرات خاک
ویروس موزاییک خیار(CMV)
1)    علایم:
در گیاهان 6تا8 هفته ای دیده می شود
لکه های کم رنگ(شبیه موزاییک) در برگ ها دیده می شود.
برگ ها بدشکل شده ورشد گیاه متوقف میشود.
میوه ها به رنگ سبز مایل به زرد روشن با لکه های برجسته سبز تیره در می آید
مرگ گیاه در فاصله 7 روز بعد از آلودگی اتفاق می افتد.
3)    کنترل:
استفاده از ارقام مقاوم
کنترل شته ها ( عامل اصلی انتقال ویروس)
آفات خیار گلخانه‌ای
در چند دهه اخیر تمركز جمعیت در شهرهای بزرگی نظیر تهران بازار مصرف بزرگی را برای محصولات كشاورزی فراهم كرده است. لذا زمین های كشاورزی، تا شعاع زیادی نسبت به این مراكز برای رفع نیازهای غذایی این جمعیت اختصاص یافته است اما با گسترش جمعیت در شهرها به تدریج نیاز به روش های جدیدی كه توانایی تولید بالاتر و برداشت محصول خارج از فصل را داشته باشد، بیشتر آشكار می شد لذا به تدریج گلخانه ها این تحول عظیم را به وجود آوردند. گلخانه ها با ایجاد شرایط بسیار مناسب رشد محصولات به صورت مصنوعی برای اولین بار این امكان را به وجود آورد ند كه محصولات مختلف را در تمام فصول به دست مصرف كننده برسانند.
از جمله محصولاتی كه با این روش تولید شد خیار درختی بود كه برای كاشت و عرضه این محصول به بازار گلخانه های متعددی در اطراف شهرهای بزرگ از جمله تهران ساخته شدند. گلخانه ها با به وجود آوردن شرایط آب و هوایی مساعد می توانند همزمان به تكثیر آفت و بیماری های این محصول نیز كمك كنند. در این مقاله سعی می شود حشراتی كه در محیط گلخانه روی محصول خیار خسارت وارد می سازند، معرفی شوند تا گلخانه داران با شناخت بهتر این حشرات را ه های مقابله با آنها را به طریق علمی به كار گیرند، زیرا بسیار دیده شده است كه یك گونه حشره توانسته به محصول گلخانه های زیادی خسارت هنگفتی وارد كند.
شته ها (خانواده Aphididae)
شته ها از مهم ترین آفات گلخانه ها هستند كه تهدیدی جدی برای خیار گلخانه ای محسوب می شوند. در ابتدای چرخه زندگی این حشرات ماده موسس قرار دارد. این حشره ماده می تواند چندین نسل را بدون جفت گیری به وجود آورد. پس از گذشت مدتی تعداد شته ها به میزان زیادی افزایش می یابد. در این بین حشرات بالداری به وجود آمده اند كه می توانند با پرواز تمام گلخانه یا حتی گلخانه های دیگر را نیز به تصرف خود در آورند. اما شته ها چگونه به گیاه
خسارت وارد می كنند؟ این حشرات شیره گیاه را می مكند و هنگامی كه تعداد زیادی شته این عمل را انجام دهند گیاه به تدریج ضعیف می شود و توانایی رشد آن هم كم می شود كه این پدیده مستقیماً روی میزان محصول به دست آمده اثر می گذارد. از طرف دیگر شته با انتقال عوامل بیماری زای گیاهی و نیز ترشح ماده ای چسبناك از انتهای بدن خود به نام عسلك كه محیط مناسبی برای رشد انواع قارچ ها فراهم می آورد نیز به گیاه آسیب وارد می كند. عسلك ترشح شده مورچه ها را نیز به سوی خود جلب می كند و باعث می شود كه مورچه ها گاهی خود، تخم شته ها را به گلخانه وارد كنند تا بعد از تكثیر شته، مورچه از شیره آن استفاده كند. لذا در بعضی موارد از شته ها به عنوان گاو مورچه ها نام برده می شود چرا كه مورچه ها عسلك شته ها را می دوشند و به مصرف تغذیه خود می رسانند. برای مبارزه با شته ها یكی از مهم ترین راه ها مبارزه با مورچه ها است. از طرف دیگر مبارزه با علف های هرز محیط گلخانه كه می توانند به عنوان پناهگاهی برای شته ها به شمار روند، استفاده از كفشدوزك هفت نقطه ای كه از شته ها تغذیه می كنند و نیز به كار گیری نوارهای زردرنگ چسبنده كه این حشرات را به خود جلب می كنند و پس از نشستن حشره روی آن به آن چسبیده و نابود می شوند، موثر خواهند بود. به عنوان آخرین راه مبارزه با شته ها و دیگر آفات گلخانه ها از سموم شیمیایی نیز استفاده می شود.
۲- مگس های سفید (خانواده Aleurodidae)
در ابتدا باید یادآور شد كه مگس های سفید اصلاً مگس نیستند ولی به این نام شهرت دارند. این حشرات خرطوم نسبتاً بلندی دارند و مانند شته ها می توانند از شیره گیاه تغذیه كنند و از این طریق و نیز از طریق انتقال عوامل بیماری زای گیاهی خسارت خود را به خیار گلخانه ای وارد كنند. این مگس های سفید دارای گردسفیدی روی بال های خود هستند و به این دلیل است كه سفید به نظر می رسند. حشراتی كه از تخم به وجود می آیند و پوره سن اول نامیده می شوند متحركند. این مرحله به راحتی امكان گسترش این آفت را فراهم می كند زیرا به دلیل سبكی به راحتی به وسیله باد و عوامل دیگر جا به جا شده و سبب گسترش حشره در گلخانه ها می شوند. پوره های سنین بعدی ثابت هستند و پس از مدتی به حشره ای بدون بال تبدیل می شوند كه بال نیزدر مراحل بعد ظاهر می شود. مبارزه با این آفت با استفاده از قارچ های حشره كش مثل مایكوتال و یا استفاده از زنبور پارازیت Encarsia formosa و نیز گونه های مشابه انجام می گیرد.
تریپس ها (راسته Thysanoptera)
حشرات كوچكی هستند كه برخی بالدار و برخی بدون بال هستند به این راسته از حشرات به دلیل داشتن ریشك هایی در روی بال «بال ریشكداران» گفته می شود. پنجه پای تریپ ها به جای ناخن،
بادكش دارد كه برای چسبیدن به گیاه به كار می رود. این حشرات نیز از شیره گیاهان و از جمله خیار گلخانه ای تغذیه می كنند. البته معمولاً خسارت چندان بالایی به جای نمی گذارند مگر در مواردی كه تعداد آنها در گلخانه بسیار زیاد شود.
گاهی در روی گیاه خیار گونه هایی از پروانه های خانواده Lyonetidae كه پروانه ها یا شب پره های مینوز نامیده می شوند هم فعالیت می كنند تخم های این پروانه ها اغلب در سطح زیرین برگ گذارده می شود و لارو خارج شده از آن وارد بافت داخلی برگ شده و تغذیه می كند. به تدریج با ادامه تغذیه این حشره اشكالی در برگ به وجود می آید كه در حقیقت مسیر حركت و تغذیه حشره درون برگ را نشان می دهد.
Warning: date() expects parameter 2 to be long, string given in /home/saatrap/public_html/libs/jdf.php on line 45
کلیات گلخانه
احداث گلخانه براي توليد ميوه هاي خارج از فصل و همچنين گل و گياهان زينتي از قرن 17 ميلادي در اروپاآغاز و در سالهاي اخير به منظور استفاده بهينه از منابع خاك وآب و يا اشتغال زايي در سراسر جهان گسترش يافته است.

تعريف گلخانه
گلخانه بخش محدودي از فضاست كه در آن كليه عوامل محيطي قابل كنترل بوده و براي كشتهاي متراكم و توليد محصول خارج فصل و يا خارج از محيط طبيعي گياه احداث ميگردد.

انواع گلخانه ها
گلخانه ها از نظر نوع تو ليد و نوع تيپ سازه داراي انواع مختلفي به شرح ذيل مي باشند.
تقسيم بندي بر اساس نوع توليد:
1 . گلخانه هاي توليدي سبزي و صيفي شامل محصولاتي نظير خيار, گوجه فرنگي, توت فرنگي, فلفل, بادمجان, طالبي, سبزيجات برگي(ريحان- شاهي و……..) مي باشد.
2 . گلخانه هاي توليد گل و گياهان زينتي براي توليد انواع گلهاي شاخه بريده(رُز- ژربرا – گلايول – داودي) وگلهاي آپارتماني مي باشد.
3   .   سالنهاي گلخانه اي توليد قارچ دكمه اي و قارچ صدفي
از نظر نوع سازه گلخانه ها به دو دسته چوبي يا سنتي و مدرن يا فلزي تقسيم مي شوند.
4   .   گلخانه هاي چوبي
اسكلت اصلي اين گلخانه ها از چوب با پوشش پلاستيك مـي باشد. ارتفاع در ايـن سازه هـا 2 تا 3 متر و سيستم گرمايي و تهويه مناسبي ندارد و بدليل ارتفاع پايين مناسب كشت محصولاتي نظير خيار و گوجه فرنگي نمي باشد. مزيت اين گلخانه ها قيمت ارزان احداث هر واحد آن مي باشد ولي بدليل نامناسب بودن محيط داخلي براي رشد گياه معمولاً ميزان توليد در واحد سطح در مقايسه با گلخانه هاي مدرن بسيار كمتر است. بدلايل ذكر شده اين نوع گلخانه ها توسعه نيافته است و گلخانه هاي چوبي كه قبلاً احداث شده به تدريج به گلخانه هاي مدرن تبديل مي شوند.
5   .   گلخانه هاي فلزي يا مدرن
اسكلت اين گلخانه ها از فلز است كه معمولاً با پلاستيك هاي ضد اشعه ماوراء بنفش (uv) پوشش و داراي سيستم گرمايشي و تهويه مناسب مي باشد. ارتفاع اين نوع گلخانه ها بيش از 5/4 متر است و بدليل شرايط مناسب رشد گياه در اينگونه سازه, عملكرد در واحد سطح نسبت به گلخانه هاي چوبي افزايش دارد.
اتصال قطعات در گلخانه هاي فلزي بوسيله پيچ ومهره(پرتابل)و يا استفاده از جوش مي باشد. .هزينه واحد گلخانه هاي پرتابل نسبت به سيستم جوشي 20-15% بيشتر است ولي نصب آن آسانتر و تغييرات در سازه راحت تر است. تيپ هاي مختلف سازه هاي موجود, مزايا و معايب و قيمت واحد هر كدام بر اساس قيمتهاي سالهاي 82 در جدول شماره(1) نشان داده شده است.

فایل : 67 صفحه

فرمت : Word