مقاله کامل مباحث نوین کشاورزی

بارانهای اسیدی، نهشت مرطوب و علت افزایش بارندگی در مناطق کوهستان- دکتر موسوی بایگی
تعريف آلودگي هوا:
ترکيب هواي خشک متشکل از ازت، اکسيژن، هليوم؛ آرگون؛ نئون و…. که 79% آن را ازت،8/19% اکسيژن و تنها حدود 1% را بقيه گازها تشکيل مي‌دهند. هر يک از گازهاي جو اگر از نسبتي که بايد در سهم خود داشته باشند زيادتر يا کم تر داشته باشند، هوا آلوده است.
آلاينده‌هاي هوا کدامند؟ آلاينده‌هاي هوا مي‌توانند ذرات جامد گردو خاک دود ناشي از سوخت‌هاي فسيلي، انواع گازهاي گلخانه اي و يا خوشه ‌هاي يوني از قبيل يون‌هاي سولفور و بنتريت و نيترات و آمونياک و … هستند ؟ آيا همه آلاينده‌هاي جوي مضرند خير بعضي آلاينده‌ها مفيدند، زيرا بسياري از آلاينده‌هاي جوي در فرآيند تشکيل بارندگي از اهميت ويژه اي برخوردار هستند. ذرات جامد و ريز گردو غبار و نمک با قطر بين راه تا اميکرون جزء اين دسته هستند. ذرات خيلي بزرگ و غول پيکر و ذرات خيلي ريز نمي توانند نقشي در تشکيل هستک‌هاي باران را داشته باشند. ذرات جامد با قطر اره تا تا اميکرون مي‌توانند به ارتفاعات بالاتر بروند و رطوبت جوي آن‌ها متراکم مي‌شوند و مي‌توانند به صورت قطرات باران برگردند.غلظت آلاينده‌هايي که در جو وارد مي‌شوند به طور مستقيم (آلاينده‌هاي اوليه) و موادي که از آن‌ها شکل مي‌گيرند (آلاينده‌هاي ثانويه) تابعي از شرايط جوي و فرآيندهايي است که در هنگام عبور سيستم‌هاي جوي اتفاق مي‌افتد مهم ترين آلاينده‌ها عبارت‌اند از NH4,NO2,SO2
دي اکسيد سولفور SO2: منشا اصلي آن در جو فعاليت‌هاي انساني، فعاليت آتشفشاني و سوخت فسيلي است.
اکسيد‌هاي نيتروژن NO2: چشمه اصلي آن‌ها سوخت‌هاي فسيلي، زغال سنگ، فعاليت باکتري‌ها، رعد و برق، آتش سوزي جنگل‌ها، فعاليت‌هاي خورشيدي است گازها به دو طريق به زمين بر مي‌گردند:
نهشت خشک= که در اثر نيروي وزن خود به زمين مي‌رسند
نهشت مرطوب wet deposition= که در اثر بارش باران و … به زمين مي‌رسند يا مشخص مي‌کند که چه مقدار اسيد در اثر بارندگي به جو زمين وارد مي‌شود
DM(gMm2)=[M] (mgl-1)*Rainfall(mm)*10-3
DM= يون مورد نظر که رسوب مي‌کند
g=جرم
M=غلظت يون
Rainfall =مقدار بارندگي برحسب mm
آلاينده‌ها در اثر کمترين وزش باد به بالا مي‌روند و در قله کوهها جمع مي‌شوند که اين نشاندهنده آن است که آلوده ترين بارندگي در قله کوهها صورت مي‌گيرد.
بارندگي‌هاي اسيدي در خاک توليد H+ so4-2, H+ مي‌کنند و بعد وارد درياها مي‌شوند و با عناصر درون دريا ترکيب مي‌شوند.
در بسياري کشورها حد بحراني مقدار اسيد خاک را محاسبه کردند و اختلاف باران و خاک را پيدا کردند و راه حلي براي آن در نظر گرفتند. از مدلي استفاده کردند که ميزان نهشت آن را در محيط بدست آوردند. براي اين کار منطقه اي 25*25km در نظر گرفتند. اين منطقه را به 46*46 قسمت
درجه بندي و ميزان باران اسيدي را که به اين منطقه وارد مي‌شود را برآورد کردند ميزان اسيد اين منطقه را با ساحل اقيانوس اطلس مقايسه شد. بارندگي در ارتفاعات به مراتب بيشتر از مناطق دشت است آب استحصالي از ابر و مه 3 برابر بيشتر از اولين بارندگي است. ما از اين اطلاعات نتيجه مي‌گيريم که در قله کوه بارندگي 3 برابر بيشتر از دشت بود.
در قله کوه‌ها، ابرهاي قله اي وجود دارند که قدرت بارش ندارند ولي باعث بارندگي ابرهاي بالايي مي‌شوند لذا به آنها seeder-feeder مي‌گوييم. ابرهاي قله اي در هر ساعتي متر مربع 300-250 قطره آب دارند. افزايش تعداد قطرات آب در ابر موجب کاهش قطر قطرات آب در ا بر شده و لذا از مقدار بارندگي ماکزيمم مي‌کاهد. همچنين افزايش قطر قطرات موجب شکافتن هواي اطراف آن شده و لذا خطوط جريان در اطراف آن شکل مي‌گيرند. ما در جو شرايط invertion داريم. لايه نزديک زمين سرد و بالا گرم مي‌شود و برعکس شرايط معمول است و هوا به سمت بالا نمي تواند حرکت کند و يک علت آلودگي مي‌باشد.
آلودگي خاک Soil pollution – دکتر فتوت
آلودگي خاک
به آلودگي آبهاي سطحي و آلودگي آب‌هاي زير زميني تقسيم مي‌شوند. البته آلودگي هوا وجود دارد که مورد بحث ما نيست .اثر آلودگي بر روي رفتار گياه استinteraction with plant و اينکه اين آلاينده‌ها چگونه از چرخه‌هاي مختلف وارد زنجيره غذايي شده و به بدن انسان مي‌رسند تعريف
آلودگي (از ديدگاه خاک): تجمع بيش از حد يک عنصر و ساده را که منجر به ضرر در انسان مي‌شود. طبيعت هيچ جا را به عنوان آلودگي نمي شناسد مثلا معدن مس به نظر طبيعت آلودگي نيست.
در اتمسفر حرکت Diffution دارد. و طبيعت تلاش مي‌کند که توضيح يکنواخت و همگن ايجاد مي‌کند سپس co2 در يک جامع نمي شود و محکوم به حرکت است که ترموديناميک نيز آن را اثبات مي‌کند. وجود يک معدن به اين صورت است که مثلا 10000 سال گذشته عناصر در مکانهاي مختلف Difution مي‌کند و اين حرکت امکان دارد در چندين مرتبه به يک جا ختم شود و توليد معدن کند.آلودگي به اين صورت است که ما طول عمرمان کم بود. و اگر عمرمان را مي‌توانستيم با زمان مطابق کنيم ديگر موضوع آلودگي را نداشتيم.
آلودگي Pollution=1-soft pollution 2-Hard pollution
Soft pollution= يعني وقتي آلاينده وارد بدن انسان مي‌شود، اين اثر سمي مي‌تواند به نوعي دفاع تبديل شود مثلا فاضلاب بيمارستاني اگر وارد کاهو شود، اين پاتوژن وارد بدن انسان مي‌شود و با عمل پوشاندن، شستن، خرد کردن و پوست کردن مي‌توان آلودگي را کم کردن و يا با داروهايي درمان شود. اگر سموم زياد علفکش وارد گياه و بعد وارد بدن انسان شود، اميدواريم که اين آلاينده بشکند (degree) و تجزيه سوزي شود و اثر سوء خودش را از دست بدهد .
Hard pullotion=يک اتم جيوه يا يون سرب و فلزات سنگين وقتي وارد خاک شود قابل تغيير نسبت و شکستن و پختن فرقي نمي کند و وارد گياه مي‌شود و بعد وارد بدن و اثر خودش را مي‌گذارد در بافتهاي چربي عناصر تجمع مي‌يابد، فلز سنگين که وارد بافت چربي مي‌شود با استرس و بيماري وارد جريان خون مي‌شود
Bioaccumulation بسته به شغل، استرس، سن فرق مي‌کند.
فلزات سنگين در تمام زندگي ما است، در شامپو، دستمال کاغذي، با طراحي ساعت.
EDTA يک کمپلکس کننده است chelate اغلب فلزات سنگين کمپلکس مي‌کند. اگر ما جسمي داشته باشيم که در آن فلز سنگين باشد مي‌تواند به راحتي آن را حل کند و بکشد. هر عنصري که بخواهد توسط گياه جذب شود بايد به صورت قابل حل در بيايد مثلا ZnCO3 که بسيار نامحلول است و چيزي عايد گياه نمي شود و EDTA مي‌تواندآن را به راحتي کمپلکس کند و وارد گياه شود.

EDTA يکي از ترکيبات تشکيل دهنده مواد بهداشتي است. اين EDTA وارد فاضلاب شده. هر ماده آلي که وارد خاک مي‌شود از اين فاضلاب براي آبياري زمين استفاده مي‌شود و باعث کاهش pH خاک و در يک کلمه باعث افزايش حلاليت فلزات سنگين مي‌شود عکاسي‌ها، آبکاري، بازار طلا، بسياري از صنايع جزء آلاينده مطرح مي‌شود.
تنها منشاء کود فسفاته، سنگهاي فسفاته است کاملا معدني است هر کشوري سنگ فسفات بيشتري داشته باشد، کود فسفات زيادي دارد مثلا مراکش ما وارد کننده سنگ فسفات و کود فسفات هستيم.
هر فلزي که چگالي آن از 5-6gr/cm3 يا بيشتر باشد جزء فلزات سنگين مطرح مي‌شود خاکهاي ما خاک آهکي است و حلاليت فلزات سنگين کاهش مي‌يابد. نکته مهم ديگر کربنات کلسيم در خاک
ما زياد است که باعث رسوب يکسري عناصر سنگين و نامحلول کردن آن مي‌شود اين دو نکته براي خاکهاي ما اهميت زيادي دارد و ما به شدت کشورهاي ديگر مشکل نداريم.
به علت رشد جمعيت در کره خاکي به انبوهي از سطح مصرف مواجه هستيم که رابطه خطي با افزايش جمعيت دارد. اگر جمعيت 5/1 برابر مي‌شود مصرف بيشتر توليد و ضايعات بيشتري را به همراه خواهد داشت. با افزايش جمعيت ميزان مصرف به مراتب بيشتر از نظرات کمي به جامعه اضافه خواهد شد نمونه آن برق، تلفن اما در جهان سوم مصرف بيشتر به صورت صعودي قيمت و هزينه زيادي مي‌شود
انواع آلاينده‌ها
1-organic = آلي
2-inorganic= غير آلي – معدني
با بررسي اجمالي در آلايندهاي آلي organic چندين گروه مطرح مي‌شوند انواع آنيونها: نيترات No3 فسفاتها H2po4، سولفاتها so4، کلراتها cl- وفلورايت F- اگر غلظت نيترات بيش از 45pmm در آب آشاميدني باشد. منجر به ناراحتي گوارش خواهد شد. در پستانداران باعث (MJethemogloglpbinemia) خواهد شد.
در اثر افزايش No3 در سيستم گردش خون تبديل به نيتريت مي‌شود و براي تامين اکسيژن خود به سراغ گلوبول قرمز مي‌رود و اکسيژن هموگلوبين را مي‌گيرد و گلبول‌هاي قرمز قادر به انتقال اکسيژن نخواهد بود و اگر غلظت اين نوع گلوبول‌ها بيشتر از 70% شود، فرد خواهد مرد.
فسفات‌ها
افزايش بيش از حد غلظت فسفردر آب‌هاي سطحي را اوترو فيکاسيون گويند که سبب افزايش جلبک‌هاي و کاهش اکسيژن مي‌شود. و در اثر مرگ جلبک‌ها باعث تجمع مواد آلي در آبهاي سطحي مي‌شود که بايد لاشه جلبک‌ها تجزيه شود. و براي تجزيه مواد آلي نياز به اکسيژن است که سيستم آبزي از شرايط اکسيد به شرايط احيا تبديل خواهد شد
فلورايد: فلورين يا گاز فلوئور F2 يا گاز کلر cl2 تصفيه کننده هستند فلئور باعث استحکام استخوان و دندان‌ها مي‌شود و در خمير دندان فلورايد وجود دارد و حتي فلوئور را در حد مجاز در آب آشاميدني وارد مي‌کنند. و دامهاي که از علوفه اي که فلورايد زيادي دارد تغذيه مي‌کنند دچار بيماري فلورسيس مي‌شوند که باعث نرمي استخوان دام مي‌شود. در خاکهاي شور، سديم کلرايد و منيزيم کلرايد که افزايش بيش از حد کلر باعث شوري مي‌شود که نوعي آلودگي است.
2-کاتيون‌ها: مثل سديم، منيزيم، کلسيم، فلزات سنگين که بيش از 90 درصد آن‌ها کاتيون دو ظرفيتي هستند مثل نيکل، سرب، جيوه، و روي و مس، کادميم. اين دسته از فلزات به علت اهميت زيادي که دارند جزء يک گروه جداگانه از آلاينده‌ها تقسيم مي‌شوند.
3-مواد راديو اکتيو= اين گروه در حال زوال و فرسوده شدن هستند و جرم آنها در حال کاهش است. عنصر راديواکتيوي که نيمه عمر کمي دارد را به نوعي مي‌توان کنترل کرد ولي اگر نيمه عمر بالايي داشته باشد يعني هميشه و به مدت طولاني تشعشع ساطع خواهد کرد. براي اصلاح خاکهاي آلوده به ايزوتوپ‌هاي راديواکتيو هيچ راهي وجود ندارد تنها راه اين است که بين اين مواد و قرباني‌ها فاصله اي بگذاريم

فایل : 33 صفحه

فرمت : Word