مقاله کامل در مورد نقـش مراکز پـیـش دبسـتانی در رشـد هـمه جانبه کودکان

مقدمه
یکی از نتایج عـمومی شدن امر آموزش دراین قرن افزایش رقابت تحصیلی است و دستیابی به بسیاری از شغـلها،بستگی به مـدرکی دارد که از مـراکــز تحـصـیلی دریافـت میشود.
ثابت شده است کودکانی که چـند سال به مراکز پیش دبستانی رفته اند ،آسانتر ازآنهایی که از این امتیاز محروم بوده اند وارد مدرسه ومراحل بعدی تحصیل می شوند.
امروزه اهـمیت و ضرورت آموزش و پرورش در دوره پیش دبستانی بیش از گذشته مورد نظر است . افزایش متقاضیان آموزشهای این دوره نیاز والدین شاغـل ونیاز جامعه ، ضرورت تهـیـه برنامه های کیفی و غـنی شده دراین دوره نشان می دهـد
تحقـیقات انجام شده در سال های اخیر نشان دهـنده تـأثیر برنامه های غـنی وبرنامه ریزی آموزشی و درسی مطلوب بر گروه های سنی مختلف کودکان در این دوره است مهمتر اینکه نتایج تحـقـیـقـات مؤید سرمایه گذاری بیشتر برای آموزش بهتر وبرنامه های کیفی در این دوره به عـلت کسب موفـقـیـتـهای بیشتر کودکان در سال های تحصیلی بعد از گذرانیدن دوره پیش از دبستان است .
نقش مراکز پیش دبستانی در رشد همه جانبه کودکان
آموزش و پرورش پـیـش از دبـستـان از طـریـق غـنی سازی مـحـیـطـی کودکان را قادر می سازد که به کسب تجارب ادراکی وذهـنی جدیدی که احتمالاً در محیط معمول خانواده برای آنان امکان پذیر نیست ، بپردازند.
در مطالعات مـتعـددی که در فرهـنگهای مختلف گرفته ، نشان داده شده است که کمبود محرکهای محیطی و عـدم امکان تجارب حسی،حرکتی، ذهـنی اثرهای نامطلوبی بر روند رشد روانی اجتماعی کودکان می گذارد .
عـلاوه بر آن نشان داده شده است که غـنی سازی محیطی از طریق افزایش محرکهای اجتماعـی ، ادراکی و عـاطـفی موجب کاهش عـقـب مـانـدگی های رشدی حاصل از فـقـر محیطی می شود . گر چه بخـش اعـظـم این تحـقـیـقـات متوجه کودکانی است که در محیطهای خاصی از قبیل پرورش گاهها رشد یافته اند. ملی این یافته ها را می توان به سایر کودکانی که در محیط های محروم بزرگ شده اند نیز تعمیم داد .
برخی از محقـقـان مطرح کرده اند که کودکان خانواده های فـقـیـر جهان سـوم نه تنها از اسباب بازی ، کتاب و سایر محرکهای فـرهـنگی روانی مـحـروم هـسـتـنـد
بلکه به طور نسبی امکان انجام بسیاری از فعـالیتهای لازم برای رشد حـسـی حرکتی نظیر بـازی هـای مـؤثـر در رشـد روانی را ندارند . مادران این کودکان که خود اغـلـب
بی سوادند از اهـمیت بازی در رشد کودکان چندان آگاه نیستند.
اثرهای این گونه محیط های فـقـیـر در سازگاری بعدی کودکان در مدرسه و احتمال شکست تحصیلی آنان نیز مورد مطالعه قرار گرفته است .
بر هـمین پایه تـعـلـیـم و تربیت دوره پیش از دبستان وآموزش رسمی آن در این زمان، اهـمـیـتـی خاص یافـته است. در اکثر کشورها به توسعه آن توجه زیادی مـبذول شده و به تربیت مربیان آگاه و ورزیده پرداخته اند .
باید دانست که کودک به طور دائم در حال تأثیر پذیری از محیط و تأثیر گذاری بر آن و آموختن است ، بنابر این هـر چه محیطی غـنـی تـر، مناسب تر وروابط بین افراد آن صمیمانه تر باشد برداشت کودک از محیط بیشتر است و رعـایـت این اصول برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت ، یـعـنی مربیان ومعلمان می تواند نتایج مهمی در بر داشـتـه باشد .
لذا برای آموزش وپرورش واقـعـی ، به وجود آوردن یــک مـحـیـط فـعـال و دارای تجربه غـنی ومتعـادل قـرار دادن زندگی کودکان در آن از اهـمـیـت خاصی برخوردار است و باید سر لوحه تمتم کارها قـرار گـیـرد.
ارتباط محیط آموزشی با محیط طبیعـی زندگـی خانواده ها ومردم، از جـدا شدن آموزش و پرورش از زندگی روزمره جلوگیری می کـنــد کودکان می توانند بعنوان عـامل فـعـال در اجتماع و محیط اجتماعـی خودنقش مؤثر داشته باشند و در واقـع دیواری بین سنین مخـتـلف، بین مدرسه و اجتماع موجود و حتی بین تحصیل و کار وجود ندارد لذا هـدف برنامه های هــر مدرسه باید منطبـق با نیازهای کودک و محیط باشد و مواد آموزشی و فعالیتهای خود را از محـیـط بلافصل خود بگـیـرد و گسـتـرش دهــد.
تحـقـیـقـات روانشناسی کودک نشان داده است که اگر بخواهـیم افرادی سالم به بار بیاوریم باید احتیاجات نیازهای عـمـده کودک را تأمین کنیم .
دوره پیش ار دبستان مطرح است از جـمله :
ــ کودکان در دوره پیش از دبستان چه چیزهایی یاد می گیرند ؟
ــ چگونه باید با کودکان پیش از دبـسـتان ارتـباط بـرقـرار کرد ؟
ــ روش کار با کودکان در این دوره چیست ؟
ــ کودکان این دوره عـلاوه بر بازی چه نیازهای دیگری دارند که باید به
آنها توجه کرد ؟
به طور طبیعی این گونه پرسـشـهـا که نشانه ابهام و نیز کنجکاوی در زمینه برنامه و آموزش های این دوره است، برنامه نویسان را نیز در برنامه ریزی های کوتاه مـدت و بلند مدت با دشواری هایی مواجه کرده است . از آنجا که عـدم شـناخـت آموزش و پرورش این دوره بیش از دوره های دیگر است ، ابهام در مورد برنامه و محتوای آموزشی آن نیز بیشتر می باشد .
به هـمـیـن دلـیـل سعی می شود چندین نکـته درباره برنامه آمورش وپرورش در دوران پیش از دبستان برای روشن شدن موارد مـبـهـم و پاسخ گوئی به پرسشهای فـوق مطرح شــود .
برنامه آموزش و پرورش در دوران پیش از دبستان:
1- اهـداف کــلــی: هـدف آموزش وپرورش در دوره پـیـش از دبستان پرورش ورشد هـمه جانبه کودک است. بنابرا ین برنامه های دوران پیش ار دبستان باید شامل فعالیتها و تجربه هائی باشد که به رشد کودک در موارد زیر بینجامد:
1- رشد جسمی حرکتی 2- رشد عـاطفـی اجـتـماعـی 3- رشد زبان و گفـتار
4- رشد شناختی 5- رشد خلاقـیت 6- رشـد زمینه های دینی و اخلاقـی
2- اهـداف مربوط به رشد عـاطفی اجـتـماعی :
سالهای بین سـه تا شـش سالگی مرحله شـکـل گـیـری شـخـصیت اسـت که با حساسیت زیاد کودک نسبت به پیرامون خود مشخص می شود .
این سالها، دقـیقا زمان آموزش پـیش از دبـستان اسـت که نفـوذ آن می تواند دائمی باشد وبا نفـوذ و تأثیر خانواده مطابقـت یا مقـابله کند.
خاطر نـشان شده است که عـملکرد اساس آموزش پـیـش از دبـستان آشنا کردن کودکان با زندگی اجتماعی است. کودکان در این دوره می آموزند که چگونه به صورت جمعی با کودکانی که تـقـریباً آنها هـستند وبا بزرگ سالانی که والـدین آنها نـیـسـتـنـد و وظـایـف شـخـصی را انـجـام می دهـنـد، زنـدگـی کــنـنـــد.
کـودکـان خـود را با گـروه، با فـعـالـیـت ها ونـظـم وتـرتـیـب آموزشـگـاه تـطـبـیـق
می دهـند .آنها یاد می گیرند که از بزرگترها اطاعـت کنند، آنها می آموزند که اسـبـاب بازی هـای مـتعـلق به دیگران را نباید بشکنند و یا به خانه ببرند، و نیز نباید با دیگران دعـوا کنند.
این ممنوعـیـت ها یک سـلسـله دسـتورهای صرفاً مجرد نیستند ، بلکه اعـمال خود کودکان اسـت که مورد تأیید و یا انتقـاد قـرار می گیرد.
کودک کم کم می آموزد که در رفـتار خود و هـمچـنـیـن در رفتار سایر کودکان، آنچه را که مـثـبـت تلقی می شود از آنـچه که منفی در نظر گرفته می شود، تمیزدهــد. کــودکـان در این دوره در مرحـلـه ای قــرار دارنـد که به نـظـر اریکـسـون (Erikson) از ابـداع و ابـتـکـار لـذت مـی بـرنـد.
کـودکــان در این ســن انرژی بسـیار زیادی دارند کـه بـه آنها اجازه می دهـد شکـسـت را زود فـرامـوش کنند، یا از آنها عـبـرت گـرفـته، جهت گیری صحـیح تری نسبت به آنچه خواهان انجام دادن آن هـسـتـنـد داشـته باشـنـد.

فایل : 27 صفحه

فرمت : Word