مقاله کامل بررسی سطح رضایت شغلی کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز اردبیل و عوامل مؤثر بر آن

دانشگاه پیام نور
عنوان تحقیق:
بررسی سطح رضایت شغلی کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز اردبیل و عوامل مؤثر بر آن
تهیه کننده:
المیرا معزی
رشته:
مدیریت صنعتی
مقطع:
کارشناسی ترم دوم
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
2-1 طرح و بیان مسئله موضوع تحقیق
3-1 ضرورت و اهمیت تحقیق
4-1 اهداف موضوع تحقیق
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
1-3 روش های اجرای تحقیق
2-3 محدوده جامعه آماری
3-3 نمونه و روش نمونه گیری
4-3 تعاریف متغیرها (نظری، عملیاتی)
پرسشنامه
مقدمه
مطالعه رفتار در محیط کار به دلیل اهمیت زیاد نیروی انسانی در مقایسه با سایر منابع درون سازمانی (منابع مادی، مالی و اطلاعاتی) حائز اهمیت می باشند. رضایت شغلی به عنوان یکی از اصلی ترین شاخه های بخش رفتار در یک سازمان تلقی گردیده و به عنوان یکی از عواملی است که می توان بدان وسیله وضعیت یک سازمان را مورد ارزیابی قرار داد. نگرش افراد در مورد شغلشان در نحوه زندگی شان مؤثر بوده و تعیین کننده بخش عمده مفهومی است که به آن رضایت از زندگی می گوییم. با پیشرفت علوم، فنون و تکنولوژی زندگی شخصی افراد با زندگی سازمانی شان به گونه ای عجیب با همدیگر عجین شده است و این درهم آمیختگی هر روز ابعاد بیشتری به خود می گیرد. قدر مسلم آن است که وجوه مختلف شغل می تواند فرد را به زندگی امیدوار سازد و یا به گونه ای او را از زندگی دلزده سازد. اهمیت این موضوع خصوصاً برای مدیران و تصمیم گیرندگان سازمان بسیار مهم است. تأثیر عامل رضایت شغلی بر اثربخشی سازمان در بلند مدت و به علاوه تحمیل هزینه به سازمان به علت ترک شغل و جابجایی کارکنان و … از جمله عواملی است، که مدیران را به اهامیت مسئله رضایت
شغلی در سازمان کشانیده است. باید توجه داشت که اثرات مرابط بر رضایت شغلی به کل جامعه نیز کشانیده می شود. هنگامی که کارکنان از شغل خود راضی باشند از کار خود لذت می برند و در جهت سلامت جامعه خود تلاش بیشتری به عمل می آورند. زیرا کارکنان راضی، شادابی و مسرت را به خانه و جامعه خود منتقل می نمایند.
بیان مسئله
انسان امروز با سازمان پیوند عمیقی یافته و ابعاد زندگی شخصی و زندگی سازمانی افراد به صورتی شگرف در هم تنیده شده است. بطوریکه می توان سازمانی را خانه دوم انسان های سازمانی برشمرد.1 از آنجا که نیروی انسانی هر سازمان به عنوان مهمترین منبع راهبردی در رسیدن به هدف های سازمانی نقش مهمی را ایفا نموده و نیروی محرکه سازمان محسوب می شود. تصورات و نگرش های آنان به شغلشان در حیات کارائی و اثربخشی سازمان اثرگذار می باشد. نگرش کلی انسان ها نسبت به شغلشان عینیت بخش پدیده ای رفتاری است که در کتاب های مدیریت به آن خشنودی شغلی و رضایتمندی شغلی نام نهاده اند. نگرش کلی هر فرد از شغلش صرف نظر از نوع و ماهیت شغل مسأله ایست که در سایه جنبه های کاری است و بر زندگی فرد اثری ژرف داشته است. چرا که رضایت شغلی مجموعه نگرش هایی است که او را در نهایت به واکنش مثبت یا منفی نسبت به شغل خود وا می دارد.2 رضایت شغلی نتیجه ایست که از باورهای مثبت و منفی فرد نسبت به ابعاد کارش حاصل می آید. همین قدر پیداست که رضایت و عدم رضایت افراد به احساس و جهت گیری کلی عاطفی آنها مربوط می شود. علمای مدیریت عوامل بسیاری را که با رضایت شغلی مرتبط بوده را مورد بررسی قرار داده اند. این صاحبنظران عوامل مرتبط با رضایت شغلی را اینگونه دسته بندی کرده اند:
نظارت بر سرپرستی، همکاران(روابط)، ماهیت کار، مشارکت همکاران (کارکنان در تصمیم گیری)، فرصت های ارتقاء، میزان حقوق و دستمزد، سن و سابقه، امنیت شغلی و بعضی های دیگر پایگاه شغلی و پایگاه اجتماعی شغل را اصلی ترین عامل ایجاد رضایت می دانند.
نظریات مربوط به رضایت شغلی خیلی زیاد می باشد. در اینجا به ذکر 2 یا 3 مورد اکتفا می کنیم. درصدی منابع انسانی از سال 1960 به بعد، محققانی چون مازلو، مک گریگور، آلدرفر، هرزبرگ، آرجریس، فیلیپ وسدلر، پوتر لاور بر آن بوده اند که کارکنان نه تنها با پول و تمایل به کسب رضایت، بلکه با عوامل بسیاری همچون رضایت شغلی نیاز به موفقیت و با دادن مسئولیت و جلب اشتراک مساعی همسو کرد. و آنها را برای کار بیشتر و با کیفیت تر برانگیخت لیکن با توجه به نظریات دانشمندان فوق 3 مورد را ذکر می کنم.
1- نظریه آلدرفر: این محقق سه دسته نیاز برای انسان ذکر می کند
الف) وجود ب) وابستگی ج) رشد
او نیازهای وجودی را در عواملی مثل رضایت شغلی، ساعات کار منطقی و حقوق و مزایای کار می داند.
2- هرزبرگ: به نظر این محقق دو عامل بر نگرش شغلی فرد تأثیر دارد.
الف) عوامل بهداشتی مثل پاداش های پولی- سرپرستی لایق، فقدان این عامل باعث عدم رضایت می شود.
ب) عامل گزینش: قدردانی-مسئولیت….این عامل باعث رضایت می شود.3- نظریه انتظار وروم: تمایل و انگیزه خود را برای انجام کار ناشی از میزان و احتمال پاداش و نتیجه ایست که در انتظار می باشد.
لیکن موضوع تحقیق حاضر که بررسی عوامل مؤثر بر میزان رضایت شغلی کارکنان دانشگاه پیام نور مرکز اردبیل می باشد و در نظر دارد میزان رضایت شغلی کارمند اداره و عوامل مؤثر بر رضایت یاد شده را بررسی نماید. به نحوی که کدامیک از عوامل بر رضایت شغلی مؤثر می باشد و یا مشکب اصلی کارکنان دانشگاه چیست؟
بعبارت دیگر در این پژوهش به دنبال پاسخ این سؤال هستیم که آیا واقعاً کارمندان دانشگاه شهر اردبیل از شغل خود راضی هستند و اگر پاسخ این سؤال مثبت است چه عواملی بر میزان رضایت شغلی آنها تأثیر می گذارد. مهمترین عامل کدام است و میزان رضایت شغلی در بین کارمندان چقدر است.
ضرورت و ااهمیت مسئله:
امروزه بعلت توسعه یافتن سازمان ها و وابستگی کارمندان به سازمان و سازمان به کارمندان احتیاجات ایمنی با وضع روشن تری مشهود می گردد. این احتیاجات عبارتی
از این است که هر شخص در سازمان احساس کند که دارای شغلی ثابت است و به علت تغییر و یا تجدید سازمان و یا عوامل دیگر شغل و کار خود را از دست نمی دهد. در حقیقت اکثر کارمندان امروزه احساس می کنند که وابسته و متکی به سازمان خود هستند بزرگترین احتیاجی که پس از تأمین نیازهای جسمی و عضوی بنظر می رسد احتیاجات ایمنی است. اگر در سازمانی «مدیر» آن اختیار داشته باشد که بدون دلیل و جهت کارمندی را از کار برکنار کرده و یا اینکه تثبیت و یا تبعیض در سازمان حکم فرمایی داشته باشد، احتیاجات ایمنی نقش بزرگی برای انگیزه کار، کارمندان سازمان دون پایه تا معاون ریاست سازمان ایفا می کند، ناگفته نماند کهدر یک چنین سازمانی کارمندان سازمان از ابزار نظریات خود امتناع نموده و بله گو هستند و به هیچ وجه قادر نیستند و نخواهند بود که قدرت و استعداد خود را پرورش دهد از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند و تلاش آنها منحصر به جلب نظر رئیس و اجرای دستوراتی خواهد شد که به آنان امر شده باشد. در نتیجه هیچگونه اقدامی برای پیشرفت سازمان به عمل نخواهد آمد و کارمندان از دادن نظریات جدید بیم دارند زیرا ممکن است با مخالفت رئیس مواجه روبرو شوند. در صورتیکه کارمندان مطمئن باشند که عادلانه از کار برکنار خواهند شد و احساس امنیت در مورد شغل و سازمان خود بنمایند، بیشتر به نوع آوری تمایل پیدا می کنند و با دادن نظریات سودمند موجبات پیشرفت سازمان را فراهم آورند.
وقتی که احتیاجات جسمی و ایمنی کارمندان در یک سازمان برآورده شد احتیاجات دوستی و محبت ظهور پیدا می کند، معمولاً افراد بشر در سازمانی که انجام وظیفه می کنند جزء گروهی باشند که وجه مشترکی با یکدیگر دارند. امروزه مدیران از وجود یک چنین احتیاجی آگاهی کامل دارند اما تصور آنها در مورد این احتیاجات کاملاً غلط است.
بعضی از مدیران از تشکیل گروه ها در داخل سازمان خود وحشت دارند و فکر می کند تشکیل یک چنین گروه هایی سازمان آنها را تهدید خواهد کرد. تحقیقات و تجربیات علمی نشان داده که کارائی یک گروه به هم پیوسته در یک سازمان تحت شرایط صحیح، بیشتر از تعداد افرادی است که جدا جدا برای بدست آوردن هدف یک سازمان تلاش می کنند. زمانیکه احتیاجات ایمنی و دوستی و محبت کارمندان به نحوی برآورده نشود کنش و واکنش کارمندان در چنین محیطی با یکدیگر خصمانه بوده و هیچگونه همکاری و تشریک مساعی در بین آنها به وسیله افراد گروه یکی از عوامل اصلی رضایت در کار و سرانجام افزایش کارایی سازمان می باشد. سازمان هایی موفقند که کارمندان آنها به طور گروهی و با تشریک مساعی و همکاری با یکدیگر به انجام وظیفه بپردازند. هر چه بیشتر افراد یک سازمان احساس کنند که جزئی از گروه هستند بیشتر برای تأمین هدف تلاش خواهند کرد. در اصل می توان گفت که کارمند باید هدف های سازمان را هدف های خود تلقی کند و بگوید ما دارای این هدف هستیم نه اینکه آنها و یا سازمان
دارای این هدف است. در صورتیکه احتیاجات دوستی و محبت کارمندان برآورده شود احتیاج دیگری که ظاهر می شود احتیاجات قدر و منزلت است. این طبقه از احتیاجات به ندرت کاملاً ارضا می شود. کسانی که در رده های پایین سازمان انجام وظیفه می کنند کمتر قادر هستند اینگونه احتیاجات خود را برآورده نمایند. در این رده ها از وسایلی که می تواند به برآوردن احتیاجات کمک کند فوق العاده و یا پاداشی است که به کارمندان و یا کارگران پرداخت می شود. چنان که از مطالب مشخص می گردد رضایت شغلی کارمندان موجب انگیزش و تلاش آنها در پست های مورد تصدی خور می شود. لیکن پایین بودن میزان رضایت شغلی آنان را از پویایی و تلاش پیگیر باز می دارد و به خاطر همین امر در ایران سازمان ها همیشه در تلاش ارتقاء میزان رضایت زیردستان خود هستند. در این پژوهش عوامل مؤثر بر ارتقاء رضایت شغلی کارمندان سازمان مورد بررسی قرار می گیرد. چرا که این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.
اهادف تحقیق
اهداف کلی: بررسی میزان رضایت شغلی کارمندان دانشگاه پیام نور مرکز اردبیل و عوامل مؤثر بر آن
اهداف جزئی:
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و ماهیت کار در بین کارمندان
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و شرایط فیزیکی کار
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و حقوق و مزایا
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و فرصت ارتقاء
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و مشارکت کارکنان در تصمیم گیری
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و میزان تسهیلات دریافتی
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و سبک سرپرستی در شرایط کاری
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی وپایگاه اجتماعی
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و ارتباط صمیمی همکاران
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی وسن کارکنان
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و تحصیلات
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و جنس
– بررسی میزان همبستگی بین رضایت شغلی و نوع استخدام
فصل سوم:
روش شناسی تحقیق
روش اجرای تحقیق
محدوده های جامعه آماری
نمونه و روش نمونه گیری
تعاریف متغیرها (نظری، عملیاتی)
نوع روش تحقیق:
این پژوهش به روش پیمایش (survey) از نوع همبستگی انجام می پذیرد. نوع پژوهش پیماشی بر ساختن فرضیه و آزمون آن تحصیل روابط بین نتغیرهای دستکاری شده توجه دارد.
فنون گردآوری اطلاعات:
برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استاده شده است. که متغیرهای مربوط به وسیله پرسشنامه باز و بسته در سطوح اسمی ترتیبی و فاصله اندازه گیری شده است.
جامعه آماری:
جامعه آماری این پژوهش شامل افرادی هستند که در موقع تحقیق یعنی در سال 86 دانشگاه پیام نور شهر اردبیل مشغول به کار بوده اند.
شیوه نمونه گیری:
در این تحقیق نمونه گیری تصادفی ایت که بر اساس لیست دریافتی از دانشگاه پیام نور به میزان حجم نمونه انتخاب شده است.
حجم نمونه:
در این تحقیق حجم نمونه 60 نفر که کل کارمندان دانشگاه می باشد. 30 نفر از آنها یعنی 50% آنها حاضر به پاسخگویی به سؤالات شده اند و این نظرات به عنوان حجم نمونه می باشد. این پرسشنامه شامل 40 سؤال می باشد که 5 سؤال، سؤالات عمومی به صورت باز، 20 سؤال مربوط به متغیر مستقل و 15 سؤال مربوط به متغیر وابسته می باشد.
تعریف های نظری متغیرها:
1- تعریف سازمان: سازمان عبارت است از هماهنگی معقول تعدادی از افراد که برای تحقق هدف یا منظور مشترکی از طریق وظایف و برقرای روابط منظم و منطقی به طور مستمر فعالیت می کنند.
2- تعریف سازمان اجتماعی: بطور کلی هرگاه افراد انسان با هم زندگی می کنند یا هنگامیکه تعدادی از افراد به اقتضای زندگی اجتماعی به همکاری می پردازند، الگوهای روابط اجتماعی، باورها و جهت گیری های مشترک به وجود می آورند که اصطلاحاً سازمان اجتماعی نامیده می شود.
3- تعریف بهداشت محیط کار: عوامل عمده مشابهی که موجب کاهش سوانح در محل کار جوامع در حال صنعتی شدن می شود بهداشت محیط کار می نامند که از دو دیدگاه مورد بررسی است.
الف) شرایط درونی سازمان ب) شرایط برونی سازمان
4- برنامه های رفای و تسهیلات: برنامه های رفاهی باعث به وجود آمدن فرصت های مساعد جهت رفع خستگی های ناشی از کار و فعالیت و ایجاد روحیه دوستی و رفاقت بین کارکنان و افراد خانواده آنان می گردد. این برنامه شامل بیمه نمودن کارمندان، خدمات درمانی، پرداخت وام، پرداخت حق مسکن و تأمین کالاهای اساسی می تواند باشد.
5- شرکت های تعاونی، صندوق تعاون و قرض الحسنه: شرکت هایی که برای فروش اجناس با سود ناچیز برای کارکنان و همچنین صندوق های تأسیس شده توسط سازمان (با مشارکت کارکنان) که به جهت تأمین رفاه و آسایش کارکنان دایر می گردد و به
عنوان شرکت های تعاونی یا صندوق های تعاون شناخته شده اند. این دو از جهات 1- هزینه پرسنل 2- نزدیک بودن به محل کار کارکنان 3- اختصاص به کارکنان یک سازمان قابل بررسی است.
6- حقوق و درآمد: شامل کلیه مبالغ یا خدمات یا کالایی که کارمندان به عنوان دستمزد از محل کار خود دریافت می نمایند اعم از اینکه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم باشد.
تعاریف عملیاتی:
1- رضایت شغلی: نگرش کلی فرد درباره شغلش اطلاق می گردد که رضایت شغلیش در سطح بالایی می باشد به کارش نگرش مثبتی دارد و کسی که از کارش ناراضی است نگرش منفی.
2- شغل: اشاره ای به مجموع وظیفه ها و مسؤلیت هایی است که انجام آن در سازمان به عهده یک فرد دیگر محول گردیده است.
3- ماهیت کار: به معنای خصوصیات و ویژگی هایی است که در وظایف شغلی فرد وجود دارد. از جمله سادگی، تکراری بودن، چالشی بودن، داشتن اختیار و مسؤلیت و محترمانه بودن کار اشاره کرد.
4- مشارکت در تصمیم گیری: منظور از مشارکت در تصیم گیری حدودی است که سرپرست فرد را در امور محوله و مرتبط دخالت می دهد.
5- شرایط فیزیکی کار: در برگیرنده محیط ظاهری کار اعم از بهداشت، نور، تهویه و وسایل برودتی و حرارتی و … می باشد.
6- کسب اعتبار: جنبه ای از شغل مد نظر می باشد که باعث می گردد فرد توسط دیگران (افراد ادارات خارج از سازمان) شناخته شود و کسب اعتبار نماید.
7- نحوه سرپرستی: نحوه سرپرستی در این پژوهش در برگیرنده ابعادی از قبیل با صلاحیت بودن، احترام گذاری به زیر مجموعه، دادن نتیجه و قدر شناسی بعد از انجان کار، اعمال کردن کنترل و دفاع از منافع زیر مجموعه می باشد.
8- سن: منظور از سن تعداد سال های کاملی است که از زمان تولد فرد گذشته است.
9- مدرک تحصیلی: دوره ای است که شخص تحصیلات خود را به پایان رسانیده است. این دوره عبارت است از: زیر دیپلم، دیگلم، فوق دیپلم، لیسانس، کارشناسی ارشد و دکتری.

فایل : 16 صفحه

فرمت : Word