مقاله فارسی اجوف

اجوف
ب-مضارع
در تمامي چهارده صيغه، حرف عله حركتش را به حرف ما قبل مي دهد اعلال
نكته: مضارع اجوف در صيغه هاي پنجگانه(1-4-7-13-14) اگر به هر دليلي مجزوم شوند (امر، نهي، لم…) دچار التقاي ساكنين مي شوند به همين دليل حرف عله حذف مي‌شود.
7-تقول قول قل 1-يقول لايقول لايقل
7-تبيع بيع بع 13-ابيع لم ابيع لم ابع
تمرين(40)
الف)چهارده صيغة مضارع «يبع » را صرف كنيد همراه با شش صيغة امر مخاطب آن.
ب)صيغة 1 مضارع فعل هاي اجوف زير را بنويسيد. (با توجه به حركت عين الفعل آن‌ها) و معاني آن ها را ياد بگيريد.
«قال-عاد-فاز- ذاق- كان- تاب- راح-مات ( ُ )/ باع-سار-جاء-عاش- لاق ( ِ )»
ج)فعل هاي زير را مجزوم كنيد.
تعود : اقول : نسير : تخاف ‌
تعود، تكون، تنوب ( ُ )/ تسير، تعيش ( ِ )
ناقص:دعو يدعو (دعا-يدعو)/ رمي يرمي (رمي- يرمي)
نكتة مهم: در فعل معتل ناقص هرگاه حرف عله به ضمير متصل «و» و «يـ» برسد (يعني كنار هم قرار گيرند) حرف عله بايد حذف شود.
الف)ماضي
نكته: معتل ماضي اگر عين الفعلش مكسور باشد (مانند:رضي، نسي، خشي، بقي) فقط در يك صيغه اعلال دارد (صيغة 3)رضيوا رضوا (زيرا در صيغة اول خودش تناسب دارد و در صيغة «4 و 5» نيز حرف عله حذف نمي شود.)
تمرين (41)
الف)چهارده صيغة ماضي رمي را صرف كنيد.
ب)جاي خالي را با صيغة مناسب فعل معتل پر كنيد. (با توجه به صيغة ضميرهاي داده شده)
هو …………. هي ……………. هم ………………. هن ……………..(رجو)
هو …………. هي ……………. هم ………………. هن ……………..(مشي)
ج)صيغة فعل هاي زير را تشخيص دهيد و آيا در اين فعل ها اعلال صورت گرفته است؟
دعوا: دعوا: دعوت:
دعت: نسي: نسوا:
ناقص
ب)مضارع
در صيغه هاي پنجگانه (1-4-7-13-14) ضمه ( ُ ) از آخر فعل حذف مي شود اعلال به اسكان
در صيغه هاي (3 و 9 و 10) حرف عله حذف مي شود.
در صيغه هاي پنجگانه، روي حرف عله، ضمه ( ُ ) قرار دارد و به دليل اينكه تلفظ حرف
علة مضموم در آخر فعل دشوار است ضمه را حذف مي كنم و در حقيقت حرف عله، ساكن مي شود.
با توجه به نكتة صفحة قبل، حرف عله هرگاه به ضمير «و» (در صيغة 3 و 9) و ضمير «يـ» (در صيغة 10) برسد حذف مي شود.
در بقية صيغه ها نيز اعلال وجود ندارد.
نكتة مهم: مضارع ناقص در صيغه هاي پنجگانه كه هميشه اعلال به اسكان مي شود اگر به هر دليلي مجزوم شود (امر، نهي، لم…) براي جزم آن، حرف عله را حذف مي كنيم
تدعو لاتدع (مجزوم به حذف حرف عله) ترمي لاترم(مجزوم به حذف حرف عله)
تدعو ادع(مجزوم به حذف حرف عله) يهدي لم يهد(مجزوم به حذف حرف عله)
تمرين (42)
الف)چهارده صيغة مضارع (رمي ِ) و شش صيغة امر مخاطب آن را صرف كيد.
ب)صيغة اول مضارع فعل هاي زير را (با توجه به حركت عين الفعل) بنويسيد و نوع اعلال آن ها را ذكر كنيد.
دعا-رجا-تلا-عفا ُ / هذي-رمي-مشي-جري-شفي ِ / نسي-رضي
ج)فعل هاي زير را مجزوم كنيد:
تتلو : ترجو : تهدي :
تخشي: يدعوان:
د) نوع اعلال فعل ها را با ذكر صيغة آن ها بنويسيد:
يرمون: يهدي: يدعوان:
يهديان: اهدي: ترجين:
خلاصة اعلال ها
مثال
ماضي: اعلال ندارد
مضارع: تمامي صيغه ها اعلال به حذف
اجوف:
ماضي: صيغة 1 تا 5 اعلال به قلب (تناسب 6 تا 14 اعلال به حذف (التقاي ساكنين)
مضارع: تمامي صيغه ها اعلال به اسكان (اصل اول) 6 و 12 اعلال به حذف (التقاي ساكنين)
ناقص:

فایل : 54 صفحه

فرمت : Word