مقاله در مورد بررسی رابطه ویژگیهای سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی

دانشگاه آزاد اسلامي
واحد علوم و تحقيقات (اردبیل)
Science and Research Branch, Islamic Azad University, Ardabil
فرم پيشنهاد تحقيق
پايان‏نامه‌ی كارشناسي ارشد
عنوان تحقيق به فارسي: بررسی رابطه ویژگیهای سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
نام دانشجو: دانشکده:
نام خانوادگی دانشجو: گروه تخصصی:
رشته تحصيلي: گرايش:
نيمسال ورود به مقطع جاري: نيمسال شروع به تحصيل :
نام و نام خانوادگی استاد راهنما: نام و نام خانوادگی استاد (اساتيد) مشاور:
1-
2-
تاريخ تصويب در شوراي گروه تخصصي: تاريخ تصويب در شوراي پژوهشي واحد علوم و تحقیقات اردبیل :
تأیید کارشناس پژوهشی تائيد مدير پژوهشی تائيد رئيس
واحد علوم و تحقیقات اردبیل: واحد علوم و تحقیقات اردبیل: واحد علوم و تحقیقات اردبیل:
تاريخ ارسال به حوزه پژوهشي واحد علوم و تحقیقات(تهران):
تاريخ بررسي وتاييد امور پژوهشي واحد: تأييد مديركل پژوهشي:
تأييد معاون پژوهشي واحد:
توجه: لطفاً اين فرم با مساعدت و هدايت استاد راهنما تكميل شود.
اطلاعات مربوط به دانشجو:
نام: نام‏خانوادگي: شماره دانشجويي:
مقطع: رشته تحصيلي:مدیریت اجرائی گروه تخصصي:
گرایش: مدیریت اجرائی نام‌دانشكده: سال ورود به مقطع جاري:
نيمسال ورودي:
آدرس پستي در اردبیل:
آدرس پستي در شهرستان:.. تلفن ثابت محل سكونت: تلفن همراه:
تلفن محل كار: دورنگار:………… پست الكترونيك:
اطلاعات مربوط به اساتید راهنما و مشاور:
تذكرات:
دانشجويان دوره كارشناسي ارشد می‌توانند يك استاد راهنما و حداكثر دو استاد مشاور و دانشجويان دوره دكتري حداكثر تا دو استاد راهنما و دو استاد مشاور مي‏توانند انتخاب نمايند.
در صورتي كه اساتيد راهنما و مشاور مدعو مي باشند، لازم است سوابق تحصيلي، آموزشي و پژوهشی كامل ايشان (رزومه كامل) شامل فهرست پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و رساله‏هاي دكتري دفاع شده و يا در حال انجام كه اساتيد مدعو، راهنمايي و يا مشاوره آنرا بر عهده داشته‏اند، به همراه مدارك مربوطه و همچنين آخرين حكم كارگزيني (حكم هيأت علمي) ضميمه گردد.
اساتيد راهنما و مشاور موظف هستند قبل از پذيرش پروپوزال، به سقف ظرفيت پذيرش خود توجه نموده و در صورت تكميل بودن ظرفيت پذيرش، از ارسال آن به دانشگاه و حوزه پژوهشي و يا در نوبت قراردادن و ايجاد وقفه در كار دانشجويان جداً پرهيز نمايند. بديهي است در صورت عدم رعايت موازين مربوطه، مسئوليت تأخير در ارائه پروپوزال و عواقب كار، متوجه گروه تخصصي و دانشكده خواهد بود.
اطلاعات مربوط به استاد راهنما:
نام و نام خانوادگي: آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي:
تخصص اصلي: رتبه دانشگاهي (مرتبه علمی) : استادیار تلفن همراه:
تلفن منزل يا محل كار:………… آدرس پست الکترونیکی
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
اطلاعات مربوط به استاد مشاور اول:
نام و نام خانوادگي: آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي :
تخصص اصلي: ؛ رتبه دانشگاهي (مرتبه علمی) :استاد یار ؛ تلفن همراه:
تلفن منزل يا محل كار: آدرس پست الکترونیکی :
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
اطلاعات مربوط به استاد مشاور دوم:
نام و نام خانوادگي:………………………………………………..آخرين مدرك تحصيلي دانشگاهي/ حوزوي ……………………
تخصص اصلي:……………………… رتبه دانشگاهي (مرتبه علمی) : …………………… تلفن همراه: ……………………………….
تلفن منزل يا محل كار:……………………………….. آدرس پست الکترونیکی (Email): …………………………………………….
نحوه همکاری با واحد علوم و تحقیقات:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
4- اطلاعات مربوط به پايان‏نامه:
الف- عنوان تحقیق
1- عنوان به زبان فارسی:
بررسی رابطه ویژگیهای سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی 2- عنوان به زبان انگليسي/(آلماني، فرانسه، عربی) :
The relationship between learning organization With organizational intelligence in Universities and Higher Education Institutions of khoy city
تذكر: صرفاً دانشجويان رشته‏هاي زبان آلماني، ‌فرانسه و عربي مجازند عنوان پايان‏نامه خود را به زبان مربوطه در اين بخش درج نمايند و براي بقيه دانشجويان، عنوان بايستي به زبان انگليسي ذكر شود.
ب – تعداد واحد پايان‏نامه: 6 واحد
ج- بيان مسأله اساسي تحقيق به طور كلي (شامل تشريح مسأله و معرفي آن، بيان جنبه‏هاي مجهول و مبهم، بيان متغيرهاي مربوطه و منظور از تحقيق به صورت مستند) :
رویکرد سازمان به عنوان یک نظام یادگیرنده در اوایل قرن بیستم مطرح شد. فردریک وینسلور تیلور معتقد است، وقتی واقعیت های مدیریتی، برای یک مدیر بیان و سنجیده شوند، وی براحتی میتواند آموختههای خود را به دیگران منتقل نموده و در نتیجه کارآئی سازمان را افزایش دهد. در سال 1950، رویکرد سازمانهای یادگیرنده توسط نظریه پردازانی چون ریچارد سایرت، جیمزمارچ (1963) و هربرت سایمون اصلاح و بازنگری شد. بنا به گفته اکثر محققان، مفهوم سازمان یادگیرنده، از سالهای پایانی قرن بیستم، از جانب محققان و رهبران سازمانها توجه بیشماری را به خود جلب کرده است(شهایی، 1384) از دهه 1980 به بعد نیز صاحبنظرانی چون پدلر، آرجریس و شون، مارسیک، واتکینز، و جفارت وارد صحن سازمان یادگیرنده شدند و هر یک به نوعی و با رویکرد خاص به تعریف و تشریح این مفهوم پرداختند. البته همگان اذعان میکنند که انتشار کتاب اصل پنجم: هنر و عمل سازمان یادگیرنده، نوشته پیتر سنگه، مهمترین روند فکری این پارادایم میباشد و سنگه پایه گذار تفکر علمی سازمان یادگیرنده در سالهای گذشته بوده است.
سنگه (2006) تعریفی مفهومی از سازمان یادگیرنده به عنوان یک محیط ارائه می دهد که: “… در آن افراد برای بوجود آمدن نتایجی که صادقانه به آن میل دارند استعدادشان را به طور مداوم توسعه می دهند، جایی که الگوهای جدید و توسعه یافتۀ تفکر پرورش یافته است، جایی که آرمان های گروهی مجموعه ای آزاد است، و جایی که افراد به طور مداوم یاد می گیرند که چگونه به یکدیگر یاد بدهند.” (ترسلان، 1388). از دیدگاه سنگه مؤلفه های پنجگانه سازمان یادگیرنده قابلیت های فردی، الگوهای ذهنی، آرمان مشترک،
یادگیری تیمی و تفکر سیستمی می باشند که مؤلفه های سازمان یادگیرنده ی مورد نظر ما در این پژوهش هستند.
كارل آلبرخت نويسنده و طراح هوش سازماني، هوش سازمانی را، “ظرفيت قوه ي ذهني سازمان براي انجام وظيفه يا يك اقدام مهم” تعریف می کند که دارای هفت مؤلفه ی چشم انداز استراتژيك، سرنوشت مشترك، میل به تغيير، روحیه، اتحاد و توافق، کاربرد دانش و فشار عملكرد است(ستاری قهفرخی، (1386) که مؤلفه های هوش سازمانی مورد نظر ما در این پژوهش می باشند.
با وجود چالش های پیش روی سازمان های امروز، توجه به فرایند هوش سازمانی برای تقویت عملکرد و رشد بیشتر از طریق بررسی و ارتقاء چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، روحیه، اتحاد و توافق، کاربرد دانش و فشار عملکرد که از ابعاد هوش سازمانی هستند اقدامی ضروری است. سیمیچ (2005) هوش سازمانی را اینگونه تعریف میکند: توانایی فکری یک سازمان به منظور حل مشکلات سازمانی. تاکید بر تلفیق انسان و توانایی های فنی وی در جهت حل مسائل سازمانی است. ویلیام هلال (2006) معتقد است هوش سازمانی، ظرفیت یک سازمان در جهت خلق دانش و به کارگیری راهبردی آن به منظور هماهنگی و تطابق با محیط اطرافش میباشد. به عقیده یولز (2005) ایده و مفهوم هوش سازمانی پارادایم های جزیی دیگری همچون یادگیری سازمانی و مدیریت دانش را نیز در بر میگیردٰ جمال زاده و همکاران (1388)
همانطور که اشاره شد متغیرهای سازمان یادگیرنده و هوش سازمانی به صورت جداگانه و با متغیرهای دیگر بررسی شده اند اما ضرورت دارد که تلاشهایی در زمینه شناخت یادگیری سازمانی در سازمان یادگیرنده، هوش سازمانی و چگونگی پیاده سازی اصول آن در سازمانها و مطالعاتی در زمینه مشکلات موجود که مانع از ایجاد یادگیری سازمانی میشود به عمل آید. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه این دو متغیر و البته بررسی ارتباط ابعاد آنها با یکدیگر میباشد و به دنبال بررسی رابطه ویژگیهای سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی می باشد.
د – اهمیت و ضرورت انجام تحقيق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهاي تحقيقاتي موجود، ميزان نياز به موضوع، فوايد احتمالي نظري و عملي آن و همچنين مواد، روش و يا فرآيند تحقيقي احتمالاً جديدي كه در اين تحقيق مورد استفاده قرار مي‏گيرد) :
امروزه محور تحقيقات در زمينه سیستم های يادگيرنده و هوش سازمانی، توليد سيستم هايي است که قادرند، دانش مربوط به تفسير مفاهيم را از سازمانهای موجود استخراج کرده و از آن براي شناسايي رويدادها و حل مسائل موجود در محيط استفاده نمايند و در این تحقیق سعی میشود با پیدا کردن روابط بین مؤلفه های سازمان یادگیرنده و هوش سازمانی در سازمان مورد مطالعه، پیشنهادهایی برای بهبود یادگیری سازمانی در جامعه مورد مطالعه پیشنهاد شود و آنرا به جوامع دیگر نیز تعمیم داد.
ه- مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بيان مختصر پیشینه تحقيقات انجام شده در داخل و خارج کشور پيرامون موضوع تحقیق و نتايج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظري تحقیق با ارائه منابع) :
به منظور بررسی رابطهی سازمان یادگیرنده و هوش سازمانی پژوهش های متفاوت و البته مجزایی در ایران انجام شده است از جمله هاشمی(1385) به منظور بررسی عوامل مؤثر بر یادگیری سازمانی نتیجه گرفت که 9 عامل اصلی در مورد یادگیری سازمانی در سازمان یادگیرنده شناسایی شده است. این عوامل شامل تفکر سیستمی، یادگیری تیمی، مدلهای ذهنی، بصیرت و آرمان مشترک، مهارت و سلطه شخصی، تجربه کردن با روشهای جدید، درس گرفتن از تجربیات گذشته، یادگیری از دیگران و انتقال دانش میباشد. متعصب دیانی (1383)، اسماعیلی (1384،1385)نیز تحقیقاتی در این زمینه داشته اند. ژاروینن (2004)
به این نتیجه دست یافت که میتوان از اصول و مکانیزم های یادگیری برای بهبود و توسعه سازمان استفاده کرد. لمسا (2008)، لی و چوی(2003)، گاه گو آن گان (2006)، مگدادی (2005)، کنی (2006)، و توماس (2006)؛ نتایج مشابهی را به دست آوردند. در زمینه سرنوشت مشترک و اتحاد و توافق نیز نتایج تایید کننده گزارش شده است که همگی بر رابطه این مقوله با افزایش یادگیری سازمانی در سازمان یادگیرنده اشاره کردهاند (لی و همکاران(1996)، استاتا (1989)، بارتون (1992)، ساینکولا (1994). در زمینه انتقال و کاربرد دانش نیز نتایج مثبت و معناداری گزارش شده است (دایبلا، نی وایس و گولد (1996) در زمینه یادگیری تیمی و گروهی نیز بیان شده است که محاوره و مذاکره افراد و تیم های کاری و جلسات آنان میتواند گردهمایی های ایده آلی برای تشریک ایده ها و انتقال دانش باشد لی و همکاران(1999)؛ بارتون (1992)؛ کوهن و نیواس، گولد (1990).
همچنین ابزری و ستاری قهفرخی (1385) در مورد رابطه بین مؤلفه های هوش سازمانی و فرهنگ سازمانی نتیجه مثبت و معناداری را گزارش نموده و عزیزی (1386) در زمینه ارتباط بین مؤلفه های هوش سازمانی با توسعه مدیریت دانش سازمانی نتایج مثبت و معناداری را گزارش نموده است.
و – جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق: (ذیل این قسمت توسط استاد راهنما امضاء شود)
با توجه به اینکه موضوع رابطه ویژگیهای سازمان یادگیرنده با متغیر هوش سازمانی برای نخستین بار در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی انجام می گیرد، بنابراین این تحقیق دارای جنبه نوآوری می باشد.
ز- اهداف مشخص تحقيق (شامل اهداف آرماني، کلی، اهداف ويژه و كاربردی) :
هدف کلی:
بررسی رابطه ویژگیهای سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
اهداف ویژه:
بررسی رابطه قابليت‌هاي شخصي با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
بررسی رابطه مدل‌هاي ذهني با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
بررسی رابطه آرمان مشترك با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
بررسی رابطه يادگيري تيمي با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
بررسی رابطه تفكر سيستمي با هوش سازمانی در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی
ح – در صورت داشتن هدف كاربردي، نام بهره‏وران (سازمان‏ها، صنايع و يا گروه ذينفعان) ذكر شود (به عبارت دیگر محل اجرای مطالعه موردی) : دانشگاه ها، موسسات آموزش عالی، اساتید و دانشجویان رشته مدیریت
ط- فرضيه‏هاي تحقیق (مطابق با اهداف تحقیق) :
فرضیه اصلی:
بین ویژگیهای سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد
فرضیه های فرعی:
بین قابليت‌هاي شخصي با هوش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.
بین مدل‌هاي ذهني با هوش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.
بین آرمان مشترك با هوش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.
بین يادگيري تيمي با هوش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.
بین تفكر سيستمي با هوش سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد.
ی- تعريف واژه‏ها و اصطلاحات فني و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی با استناد به منابع کاربردی) :
سازمان یادگیرنده:
تعریف مفهومی
سازمان يادگيرنده سازماني است كه در آن يادگيري، نياز هميشگي كليه كاركنان تلقي مي شود و در آن ضمن تاكيد بر آموختن چگونه آموختن و جذب وتوزيع دانش نو، به خلق و توليد اطلاعات و دانش جديد و مورد نياز پرداخته مي شود و تمامي اين دانش ها در رفتار و عملكردها متجلي مي گردند. سازمان يادگيرنده از نظر پيتر سنگه، سازماني است كه با استفاده از افراد، ارزشها و ساير خرده سيستمها، و با تكيه بر درسها و تجربه هايي كه به دست مي آورد، به طور پيوسته عملكرد خود را تغيير ميدهد و آن را بهبود مي بخشد (قهرماني، 1383 ).
تعریف عملیاتی:
نظر پیتر سنگه اجزاي اصلي هر سازمان يادگيرنده عبارتند از:
1- قابليتهاي شخصي: عبارتست از نظامي كه فرد به صورت مستمر ديدگا ه هاي شخصي خود راروشنتر و عميقتر مي نمايد، انرژي و توان خود را متمركز مي كند، صبر و بردباري خود را گسترش مي دهد و بالاخره آنكه و اقعيات را منصفانه و بي غرض در مي يابد. (سنگه ، ترجمه هدايت، 1385)
2- مدلهاي ذهني : مدلهاي ذهني انگاشت هاي بسيار عميق و يا حتي تصاوير و اشكالي هستند كه بر فهم ما از دنيا و نحوه عمل ما در مقابل آن اثر مي گذارند. بسياري از مواقع ما نسبت به مد ل هاي ذهني خود و اثري كه آنها بر عملكرد ما ميگذارند اگاهي كامل نداريم.(همان منبع)
3- آرمان مشترك :عبارتست از ظرفيت ايجاد يك تصوير و آرمان از آيند ه اي كه به دنبال آن هستيم .به سختي مي توان سازماني را نام برد كه به درجه اي از موفقيت رسيده باشد بدون آن كه داراي اهداف ،ارزشها و آرمانهايي باشد كه عميقاً در سطح موسسه پذيرفته شده باشند. (همان منبع)
4- یادگیری جمعی: فراگيري تيمي حائز اهميت بسيار است . چرا كه تيم ها و نه افراد، سنگ بناي يادگيري در سازما ن هاي مدرن را تشكيل مي دهند. تا زماني كه تيم ها ياد نگيرند ، سازمان ها نيز قادر به يادگيري نخواهند بود. (همان منبع)
5- نگرش سيستماتيك: تفكر سيستمي به عنوان پنجمين فرمان معرفي شده است . چرا كه ساير قواعد را يكپارچه مي سازد و آ ن ها را در ساختاري هماهنگ از مباني نظري و عملي تركيب مي سازد. ارائه تصويري آرماني از مجموعه ، بدون بهره گيري از ديدي سيستمي منجر به ايجاد تصاوير زيبا از آينده خواهدشد(همان منبع)
5-روش شناسی تحقیق:
الف- شرح كامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهيزات و استانداردهاي مورد استفاده در قالب مراحل اجرايي تحقيق به تفكيك):
از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی، از لحاظ نوع روش ، توصیفی و همبستگی می‌باشد و هدف آن تعیین رابطه ویژگی های سازمان یادگیرنده با هوش سازمانی است. لذا از لحاظ روش گردآوری اطلاعات روش تحقیق مورد نظر پیمایشی خواهد بود.
ب- متغيرهاي مورد بررسي در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:
متغیر وابسته: هوش سازمانی (مقیاس اندازه گیری: فاصله ای)
متغیر های مستقل: ویژگی های سازمان یادگیرنده و مولفه های آن شامل قابليت‌هاي شخصي ،مدل‌هاي ذهني، آرمان مشترك،يادگيري تيمي و تفكر سيستمي (مقیاس اندازه گیری: فاصله ای )
ج – شرح کامل روش (ميداني، كتابخانه‏اي) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فيش‏برداري و غيره) گردآوري داده‏ها :
1_جمع آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق، به صورت میدانی و با مراجعه پرسشگران به محل کار افراد مورد مطالعه (دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی شهرستان خوی) و مصاحبه با کارکنان (واحد آماری) انجام خواهد گرفت.
2_ مطالعات کتابخانه‌ای از جمله مطالعه کتب و نشریات داخلی و خارجی و جستجو در پایگاه های اطلاعاتی (اینترنت) به منظور دستیابی به مبانی نظری و استفاده از تجارب محققین دیگر.
3_ استفاده از پرسشنامه به عنوان ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات برای دستیابی به داده های مورد نظر.
بمنظور گرد آوري داده هاي مورد نياز، از دو پرسشنامه استفاده می گردد .
پرسشنامه سازمان یادگیرنده (محمودزاده، 1384)، پرسشنامه سازمان یادگیرنده با 25 سئوال و طیف پنج نمرهای لیکرت ابعاد پنجگانه سازمان یادگیرنده
پرسشنامه هوش سازمانی (آلبرخت 2003 ترجمه ابزری و همکاران، 1385)، پرسشنامه هوش سازمانی با 35 سئوال و طیف پنج نمرهای لیکرت ابعاد هفتگانه هوش سازمانی را میسنجند.

فرمت : Word