مقاله زمين لرزه ها
زمين لرزه ها
زمين لرزه تكان ناگهاني زمين مي باشد كه در اثر شكسته شدن يا جابجا شدن سنگهاي زير سطح زمين بوجود مي آيد . زمين لرزه ها مي توانند باعث فرو ريختن ساختمان ها و پل ها ، سقوط خطوط تلفن و آتش سوزي ، انفجار وريزش كوهها شوند . همچنين زمين لرزه ها مي توانند باعث ايجاد امواج بسيار عظيمي شوند كه سونامي ناميده شده و مي توانند مسافت زيادي را تا رسيدن به مناطق ساحلي و برخورد به اين منطقه ها طي نمايند . در زير مطالعاتي ارائه شده است كه شامل دستورالعمل هايي براي ايمني و آمادگي داشتن در برابر زلزله مي باشد . از آنجايي كه فنون پيشگيري از آسيب در ايالت هاي مختلف با يكديگر متفاوت است ، ازاينرو توصيه مي شود كه با اداره كنترل حوادث غير مترقبه ،
سازمان بهداشت يا انجمن محلي سازمان صليب سرخ بين المللي آمريكا تماس حاصل نماييد .
قبل از زمين لرزه چه اقداماتي ميتوان انجام داد :
1ـ آشنايي با اصطلاحات مرتبط با زمين لرزه
زمين لرزه ، يك تكان و لغزش ناگهاني بخشي از پوسته زمين مي باشد كه درپي يك سري لرزش ها اتفاق مي افتد .
پس لرزه ، يك زمين لرزه با همان شدت يا شدتي كمتر كه پس از زمين لرزه اصلي رخ مي دهد .
گسل ، جابجايي پوسته زمين در راستاي گسل ـ منطقه اي ضعيف كه در آنجا دو قطعه پوسته از هم جدا شده اند . در زمين لرزه هاي شديد ، پوسته تنها چند اينچ يا چند فوت حركت مي كند .
مركز زلزله ـ منطقه اي از سطح زمين ، درست بالاي مبدأ يا خاستگاه زلزله
امواج لرزه اي ـ ارتعاشاتي هستند كه از مركز زمين لرزه با سرعت هايي معادل چندين مايل درثانيه به سمت بيرون حركت مي كنند . برخي ازاين ارتعاشات مي توانند بعضي ساختمانها را چنان با سرعت تكان دهند كه باعث فرو ريختن آنها شوند .
بزرگي ـ نشان مي دهد كه چه مقدار انرژي آزاد شده است . اين انرژي را مي توان با استفاده از ايستگاه ثبت اندازه گيري كرده و يا بوسيلة خطوط گرافيكي برحسب مقياس ريشتر نمايش داد . شدت زمين لرزه اي معادل 7 برحسب مقياس ريشتر نشان دهنده يك زمين لرزه بسيار قوي مي باشد . هر عدد صحيح در مقياس ريشتر نشان مي دهد كه ميزان انرژي
آزاد شده تا 30 برابر افزايش يافته است . بنابراين زلزله اي به شدت 6 نسبت به زلزله اي به شدت 5 ، تقريباً 30 برابر قويتر مي باشد .
2ـ مواردي را در منزلتان پيدا كنيد كه مي تواند در موقع بروز زلزله ايجاد خطر كند .
سيم كشي هاي برق خراب و خطوط گاز نشتي را تعمير كنيد .
دستگاههاي آب گرمكن و دستگاههاي گازي را در محل استقرارشان محكم كنيد . ( اين دستگاهها داراي يك سيستم خودكار گاز مي باشند كه درموقعوقوع زمين لرزه به كار مي افتد .)
اشيا سنگين يا بزرگ را در قفسه هاي پايين تر قرار دهيد . قفسه ها را محكم به
ديوارها وصل كنيد اشيا بلند و بسيار سنگين را در محل استقرارشان محكم كنيد .
غذاهاي نگهداري شده در بطري ، ظروف شيشه اي چيني و ديگر ظروف شكستني را در قفسه هاي پايين تر يا كابينت هايي كه درب آنها محكم بسته مي شوند نگهداري كنيد .
وسايل روشنايي سقفي را محكم كنيد . ترك هاي گچي عميق درسقف يا ستون ساختمان را يافته و تعمير كنيد . توصيه هاي كارشناسانه را بخصوص درصورت مشاهدة علائمي از نواقص ساختاري ، بكار بريد .
مطمئن شويد كه پي ساختمان كاملاً محكم مي باشد .
براي جلوگيري از نشت آب يا گاز از لوله هاي ارتجاعي مناسب استفاده كنيد .
وسايل ارتجاعي در برابر شكستگي مقاوم ترند .
3ـ بدانيد كه چه وقت و چگونه بايد آب ، برق و گاز را از شير فلكه يا كليد اصلي قطع نمود .
4ـ دستورالعمل هاي مقابله با زلزله را با اعضاي خانواده تان تمرين كنيد .
در هر اتاق در زير يك ميز محكم و بادوام يا درمقابل يك ديوار تورفته ، مكان هاي امني را معين كنيد . با اجراي عملي اين دستورالعمل ها توسط خود و اعضاي خانواده تان ، آنها را به خوبي بياموزيد . نواحي خطرناك هر اتاق را شناسايي كنيد . اين نواحي شامل پنجره ها كه امكان فروريختن يا خرد شدن شيشه ها در آن وجود دارد ، قفسه هاي كتاب ومبلمان كه امكان افتادن آنها وجود دارد و روشنايي
هاي سقفي كه امكان سقوط آنها وجود دارد مي باشد .
5ـ طرحي را جهت الحاق اعضاي خانواده به يكديگر در يك محل پس از وقوع طراحي كنيد . يك خط تلفن خارج شهري را در اختيار اعضاي خانواده قرار دهيد تا بواسطه آن بتوانند ديگران رادر جريان سلامت خود قرار دهند .
6ـ خط مشي هاي مربوط به اقدامات ايمني را بررسي كنيد . برخي آسيب ها و خسارات را مي توان بدون بيمه خاص زلزله پوشش داد . ازاوراق مهم شغلي و خانگي محافظت كنيد .
7ـ وسايل ضروري حياتي را براي حداقل سه روز آماده كنيد . يك كيف حاوي لوازم ضروري وقوع حوادث ناگوار را تهيه كنيد . ذخيره غذا و آب شرب را نگهداري كنيد . براي كسب اطلاعات بيشتر فصل “ تخليه ” و “ برنامه ريزي فوريتي و
عملكردهاي ضروري در هنگام وقوع حوادث ناگوار ” را مطالعه كنيد .
در طول يك زمين لرزه چه اقداماتي بايد انجام داد ؟
تا زمان توقف لرزش در داخل ساختمان بمانيد البته بهتر اين است كه قبل از وقوع حادثه ازساختمان خارج شويد . بيشتر آسيب ها در طول زلزله زماني رخ مي دهد كه افراد در هنگام خارج شدن يا وارد شدن به ساختمان با اشياء در حال سقوط برخورد مي كنند .
1ـ ثابت در يك محل بمانيد ،خود را بپوشانيد و صبر كنيد !
با چند قدم خود را به نزديكي يك محل امن برسانيد .
تا زمان متوقف شدن لرزش ها در داخل ساختمان بمانيد و زماني كه مطمئن شديد خارج شدن از
محل خطري را به دنبال ندارد ، از ساختمان خارج شويد .
2ـ اگر در داخل ساختمان هستيد ، خود را در زير يك ميز محكم و بادوام يا درمقابل يك ديوار داخلي مخفي كنيد و در همانجا بمانيد . خود را از شيشه ، پنجره ها ، دربهاي ساختمان يا ديوارها ، وسايل روشنايي يا مبلمان دور نگه داريد . اگر در تخت خواب هستيد در همانجا بمانيد و با استفاده از بالش از سرخود محافظت كنيد ، مگر اينكه در زير يك وسيله روشنايي سنگين كه احتمال سقوط آن وجود دارد قرار داشته باشيد .
3ـ اگر يك ميز يا نيمكت در نزديكي شما وجود ندارد ، صورت و سرتان را با دستانتان پوشانده و بصورت چمباتمه در يك گوشه از ساختمان بنشينيد . تنها زماني مي توان از چهارچوبهاي
در بعنوان پناهگاه استفاده نمود كه آنها در نزديكي شما قرار داشته و اينكه بدانيد اين چهارچوب ها بوسيلة ديوارهاي حمال نگهداري شده اند .
4ـ اگر در خارج از ساختمان هستيد ، همانجا بمانيد . از ساختمان ها ، تيرهاي چراغ برق خيابان و سيم كشي ها فاصله بگيريد .
در طول وقوع زلزله خونسردي خود را حفظ كرده و در داخل ساختمان بمانيد . بيشترين آسيب ها در طول يك زمين لرزه زماني اتفاق مي افتد كه افراد درهنگام خروج از ساختمان و يا وارد شدن به آن با ويرانه هاي در حال سقوط برخورد مي كنند .
5ـ اگر در يك اپارتمان يا ساختمان چند طبقه زندگي مي كنيد دستورالعمل هاي زير را مد نظر داشته باشيد .
به زير يك ميز رفته و در آنجا بمانيد و از پنجره ها و ديوارهاي بيروني فاصله بگيريد .
در داخل ساختمان بمانيد ( بيشتر آسيب ها زماني اتفاق مي افتد كه افراد در هنگام فرار كردن با اشيا يا ويرانه هاي در حال سقوط برخورد مي كنند .
توجه داشته باشيد كه احتمال خروج برق و شيوع سيستم هاي آب پاش وجود دارد .
از آسانسورها استفاده نكنيد .
6ـ اگر در اماكن عمومي شلوغ هستيد :
در همانجايي كه هستيد بمانيد . به سمت دربهاي خروجي هجوم نبريد .
از قفسه هاي بلند ، كابينت ها و قفسه هاي كتاب كه حاوي اشيايي است كه احتمال سقوط آنها وجود دارد ، فاصله بگيريد .
از يك شيء بعنوان سپر ، جهت حفاظت از سرو صورتتان در مقابل شيشه و ويرانه هاي در حال سقوط استفاده كنيد .
توجه داشته باشيد كه سيستم برق را قطع كرده و سيستم هاي آب پاش و زنگ هشدار آتش سوزي را روشن كنيد .
از آسانسور استفاده نكنيد .
7ـ اگر در يك اتومبيل هستيد ، قبل از رسيدن به يك مكان امن توقف كرده و دراتومبيل بمانيد . از توقف در زير ساختمان ها ، درختان ، پل هاي هوايي يا سيم كشي ها خودداري كنيد . سپس با احتياط حركت كرده و به قسمت هاي خسارت ديده پل يا جاده ها توجه داشته باشيد .
8ـ در صورت به دام افتادن در زير آوار :
كبريت روشن نكنيد .
تكان نخوريد يا با پا گرد و خاك به راه نياندازيد .
دهانتان را با يك دستمال يا لباستان بپوشانيد .
به آرامي به يك ديوار يا لوله ضربه بزنيد . بطوريكه مأمورين نجات بتوانند محل شما را تشخيص دهند .
در صورت دسترسي ، از يك سوت استفاده كنيد . دروهله آخر فرياد بكشيد . فرياد كشيدن باعث مي شود كه شما مقادير زيادي از گرد و غباررا ببلعيد .
9ـ تا زمانيكه مطمئن شديد بيرون آمدن بي خطر است ، درداخل ساختمان بمانيد .
پس از زمين لرزه چه اقداماتي بايد صورت گيرد :
1ـ براي پس از زلزله خود را آماده كنيد . اين امواج ضربه اي ثانويه نسبت به تكان اصلي ضعيف ترند ولي مي توانند در ساختمانهاي ضعيف باعث خسارت هاي بيشتري شوند .
2ـ بدن خود را جهت حصول اطمينان از عدم آسيب ديدگي بررسي كنيد . افرادي را كه بشدت آسيب ديده اند تكان ندهيد . مگر اينكه آنها در معرض خطر مرگ يا آسيب هاي بيشتر قرار داشته باشند .
اگر مي خواهيد يك فرد بي هوش را حركت دهيد ، ابتدا گردن و كمر او را ثابت كنيد سپس براي دريافت كمك فوراً به محل مربوطه تلفن كنيد .
اگر قرباني نفس نمي كشد ، به دقت او را در وضعيتي قرار دهيد كه بتوان به او تنفس مصنوعي داده و يا راه تنفسي او رااز طريق تنفس دهان به دهان باز نمود .
بوسيله پتو ، دماي بدن را در سطح مناسب نگهداريد . مراقب باشيدكه دماي بدن قرباني بيش از حد بالا نرود .
هر گز به يك فرد بي هوش مايعات ندهيد .
3ـ اگر برق قطع شد ، از چراغ قوه يا چراغ هاي باطري دار استفاده كنيد .
پس از زمين لرزه از شمع ، كبريت يا مشعل استفاده نكنيد . چون احتمال دارد كه گاز نشت كرده باشد .
4ـ در سطوحي كه پوشيده از شيشه شكسته ياآوار مي باشد ، كفش هاي بادوام بپوشيد.
اگر مي خواهيد پس ازوقوع زلزله از ساختمان خارج شويد ،مراقب اشيا سقوط كرده ، سيم هاي برق افتاده ، ديوارها ، پل ها ، جاده ها و پياده روهاي سست باشيد .
صفحه 1
كنترل حوادث غير نترقبه
صفحه 1
00:41
زلزله ها ، برون ريزي آتشفشاني ، طوفان ها ، سيل ها و برخي از هولناك ترين حوادث و بلاياي طبيعي به شمار مي آيند . براي تيم هاي نجات و كساني كه با عملكردهاي انسان دوستانه سروكار دارند ، زمان با ارزش ترين و بحراني ترين منبع مي باشد . برخورداري از اطلاعات دقيق در برابر شرايط موجود و درباره پيشرفت هاي آينده ، بسيار مهم مي باشد .
02 :01
ماهواره ها مي توانند اطلاعات با ارزش درباره كليه مناطق در سطح جهان را ابلاغ كرده وعملكردهاي صورت گرفته را به شكلي مؤثر تحت
پوشش قرار دهند . اما چگونه اطلاعات صحيح در هنگام نياز فوري به منطقه مربوطه ارسال مي شود ؟
در سال 1999 ، آژانس هاي فضايي فرانسه ، كانادا و اروپا يك منشور بين المللي فضا و بلايايي طبيعي را جهت ارائه بموقع اطلاعات به مكان هايي كه اين وقايع در آنها رخ داده است ، تشكيل دادند .
مردم سطح جهان نياز به ارزيابي سريع ميزان آسيب ، مكان رخ دادن آن و چگونگي جلب كمك و ياري درمنطقه وقوع حادثه دارند . اصولاً آنها به همه اين اطلاعات نياز دارند و اين اطلاعات همان اطلاعاتي هستند كه آنها مي توانند از طريق ماهواره ها دريافت نمايند .
به مدت بيش از ده سال ، ماهواره هاي رصد زمين متعلق به آژانس فضايي اروپا ERS-1 وERS-2
تصاوير عيني را درباره سوراخ ازن ، آلودگي هوا و علائم اوليه گرم جهان دنيا ارائه مي دادند . در طول آن دوره ، متخصصان دريافتند كه چگونه از اين اطلاعات براي كنترل بلاياي طبيعي استفاده كنند . ماهواره E جديد محيط زيست ESA ، براي تأمين نيازهاي اطلاعاتي مربوط به كنترل بلاياي طبيعي و انتقال سريع و مؤثر اطلاعات طراحي شد .
هاندي لور ( بند 28 :9ـ6 ) هدف EN VISAT براي مشاهده بلاياي طبيعي گوناگون و كمك به حفظ جامعه و كمك به دانشمندان جهت فهم و شناخت بهتر پديده ها ، بسيار مناسب مي باشد . براي مثال آتشفشان اتنا در سال 2002 بوسيله ابزار و دستگاههاي گوناگون سيستم ENVISAT مورد مشاهده قرار گرفت و همين امر به شناخت بهتر
آتشفشان و خطر بالقوه آن براي اجتماع كمك كرد .
مشاهدات قبلي نشان داده بود كه آتشفشان اتنا قبل از فوران علائم هشدار دهنده اي را ارسال مي كند . اين سري از تصاوير رادار ، با چشم قابل رؤيت مي باشند . بر اسساس اين تصاوير ميزان تورم آتشفشان در طي 9 سال حدود 14 سانتيمتر بوده است .
در طول دوره هاي جديد فعاليت افزايش يافته ، دستگاههاي ENVISAT بر روي آتشفشان اتنا تمركز يافته اند و هدف از اين كار ارزيابي شكل آن ، دما و خصوصيات گاز مسطفيد شده از آن مي باشد . اين اطلاعات در سه الگوي ابعادي جهت شناسايي تراوش هاي جديد ، دهانه هاي آتشفشاني جديد و مناطق داراي خطر بالقوه بكار گرفته مي شوند .
در ژانويه 2002 ، يعني زماني كه آتشفشان نيراگونگو درجمهوري دموكراتيك كنگو فوران نمود ، منشور فضا و بلاياي طبيعي جهت كمك فراخوانده شد .
كنترل بلاياي طبيعي 2003
صفحه 2
ماهواره هاي نوري تصاويري را ارائه دادند كه براي نقشه برداري از جريان گدازه و يافتن سطوح و مناطق هموار و امن براي اردوگاهاي پناهندگي مورد استفاده قرار گرفتند .
مناطق حاره اي اغلب پوشيده از لايه هاي ابربوده و يا حاوي دود غليظ حاصل از سوختن جنگل هاي استوايي مي باشند . تجهيزات Envisat مي تواند از ميان اين ابرها و دود ها از توپوگرافي منطقه و پوشش گياهي زير آن نقشه برداري نمايد . اين سيستم به همراه سيستم هاي
ديگر مي تواند آب وپوشش گياهي مناطق وسيع را شناسايي كرده و تشخيص دهد .
فرانسسكوسارتي ( بند 00 :23 و 5 ) : يكي از اهداف اصلي ENVISAT در وهله اول داشتن نگرشي وسيعتر وزمان بررسي كوتاهتر جهت كنترل بهتر مناطق خطرناك مثل مناطق آتشفشاني يا مناطق زمين لرزه اي ميباشد . مناطقي كه در معرض سيل قرار دارند را مي توان جهت بهبود كنترل فضايي اين خطر احتمالي ، دريك مدت زمان كوتاهتري تحت كنترل قرار داد .
در تابستان 2002 ، اروپاي مركزي ، بدترين و وخيم ترين سيلرا درتاريخ خود تجربه نمود . مجموعه واحد تجهيزات Envisat ، جهت كمك به تيم نجات براي هدايت شدن به منطقه در معرض خطر ، هر روز از منطقه نقشه برداري نمود . عقب نشيني بموقع اين گروه در موقع قرار گرفتن در
شرايط خطر، مديون الگوسازي توپوگرافي دقيق اين تجهيزات مي باشد . حتي پس از زلزله ، شركت هاي بيمه قادر به ارزيابي صحت ادعاي افراد براي خسارت هاي حاصل از اين روند بودند .
بطور ميانگين ، منشور فضا و بلاياي طبيعي اصلي يكبار در ماه در هر نقطه از جهان فعال مي شود . ماهواره ها درهند براي نقشه برداري از جريانات بلاياي طبيعي شديد در جزيره گالاپاگوس و سيبري مورد استفاده قرار گرفتند .
مشاهده زمين از فضا راههاي جديدي را جهت كنترل خطرات طبيعي مي گشايد . وقتي نفت كش پرستيژ در اواخر سال 2002 در ساحل اسپانيا غرق شد ، وخيم ترين آلودگي اقيانوسي در جهان بوجود آمد . هزاران تن نفت خام دردريا انتشار يافت و به سمت خطوط ساحلي اسپانيا ، پرتغال و
فرانسه پيش رفت تجهيزات Envisat شبانه روز ميزان جاري شدن نفت در آب را كنترل كرده و اطلاعات دقيقي را درباره محتوا و جريان آن ارائه مي داد . اين كار از آن جهت ممكن بود كه اين سيستم مي توانست لغزش نفت ، سرعت باد ، جهت باد و جريانات اقيانوسي را بطور همزمان اندازه گيري كند .
گاندركولهامر ( بند 05 :8ـ7) : در طي دو ماه گذشته ما بطور مرتب ، جريان نفت خارج از ساحل اسپانيا را تحت كنترل قرار داده ايم . ما اين كار را با استفاده از هر دو ماهواره مان ERS-1 و ERS-2 انجام داده ايم . اين مطالعات هرروزه به انجمن هاي حفاظتي در پرتقال ، اسپانيا و فرانسه انتقال داده شده است .
كنترل بلاياي طبيعي 2003
صفحه 3
بازيافت نفت
علاوه ب اسپانيا ، فرانسه و كانادا ، ماهواره هاي آژانس فضايي هند NOAA نيز از منشور فضا و بلاياي طبيعي حمايت كردند . نقشه هاي مربوطه به سيل ، برآوردهاي جريان گدازه ، تصاوير سه بعدي مربوط به ريزش كوه و نمودارهاي مناطق آسيب را مي توان در حال حاضر به سرعت ارسال نمود . دريافت تصوير كامل از منطقه در هنگامي كه شرايط براي موجودات زنده بحراني است داراي اهميت و مزيت فوق العاده اي مي باشد .
جروم بي كوئيلنن (20 :21 ) : اين حقيقت كه اعضاي بيشتري مايل به شركت در اين منشور هستند اين الزام را بوجود مي آورد كه منابع ماهواره اي بيشتري بكار گرفته شوند . در