مقاله کامل جغرافياي طبيعي شهرستان نیشابور

جغرافياي طبيعي شهرستان
فصل اوّل : جغرافياي طبيعي شهرستان
1-1. موقعيت جغرافيايي شهرستان
شهرستان نيشابور با قرارگرفتن در استان خراسان رضوي و در محدوده‎ي رياضي (58 درجه و 8 دقيقه تا 59 درجه و 20 دقيقه) طول جغرافيايي و (35 درجه و 35 دقيقه تا 36 درجه و 52 دقيقه) عرض شمالي واقع گرديده است . (جدول ش 1: طول و عرض جغرافيايي شهرستان‎هاي استان)
موقع نسبي : اين شهرستان به شكل بيضي در امتداد رشته كوه‎هاي بينالود قراردارد . رشته كوه‎هاي بينالود كه به‎صورت نواري در جهت شمال غربي ـ جنوب شرقي شهرستان امتداد يافته است ، اين شهرستان را از شهرستان‎هاي مشهد و قوچان جدا مي‎سازد. در قسمت غرب ، نيشابور و سبزوار 162 كيلومتر مرز مشترك دارند و از طريق رشته كوه طاغنكوه از يكديگر جدا مي‎گردند. در قسمت جنوب غربي ، رشته كوه‎هاي سرخ ، با ارتفاعات نسبتاً بالا، اين شهرستان را از شهرستان كاشمر جدا مي‎سازد ؛ مرز مشترك نيشابور با شهرستان كاشمر حدود 51 كيلومتر و با شهرستان تربت حيدريه ، كه در جنوب
شرقي شهرستان نيشابور قراردارد ، حدود 69 كيلومتر است. در قسمت شرق و شمال شرقي ، مرز مشترك شهرستان نيشابور با مشهد و چناران به ترتيب ، حدود 75 كيلومتر و حدود 60 كيلومتر است و در شمال با شهرستان قوچان ، حدود 77 كيلومتر مرز مشترك دارد (رك : نقشه ش 1: موقعيت استان خراسان و شهرستان نيشابور در كشور).
جدول شماره 1: طول و عرض جغرافيايي شهرستان‎هاي استان خراسان درسال 1380
مأخذ : سازمان مديريت و برنامه‎ريزي استان خراسان .
1-1-2. وسعت شهرستان نيشابور
مساحت استان خراسان قبل از تقسيم به‎عنوان بزرگ‎ترين استان پهناور كشور به لحاظ وسعت 9/298082 كيلومترمربع است و براساس تقسيمات سياسي وزارت كشور در سال 1378 قبل از تقسيم خراسان ، وسعت شهرستان نيشابور معادل 3/8925 كيلومتر بوده كه 99/2% از مساحت استان را دربرمي‎گرفت و به لحاظ وسعت در سطح استان ، رتبه يازدهم را دارا بود. در اين ميان شهرستان بيرجند با 3/34269 كيلومترمربع معادل 8/13 درصد از كل استان بزرگ‎ترين شهرستان و شهرستان فريمان با مساحتي برابر 5/3324 كيلومترمربع و 1/1% وسعت از كل استان كوچكترين شهرستان استان را به لحاظ وسعت تشكيل مي‎دهند .
امّا بعد از تقسيم خراسان بزرگ به سه استان خراسان رضوي ، خراسان شمالي و خراسان جنوبي ، شهرستان نيشابور از نظر وسعت در مقايسه با ساير شهرستان‎هاي خراسان رضوي با 3/8925 كيلومترمربع از 7/150547 كيلومترمربع ، رتبه هشتم را داراست.
نمودار ش 1:
1-1-3. تقسيمات سياسي شهرستان نيشابور
براساس تقسيمات سياسي وزارت كشور در سال 1378 ، اين شهرستان داراي 5 بخش ، 15 دهستان ، 5 نقطه شهري (درحال حاضر 7 نقطه شهري) و 606 آبادي داراي سكنه است ؛ مشخصات بخش‎ها ، دهستان‎ها و برخي از آبادي‎ها و نقاط شهري اين شهرستان به شرح ذيل مي‎باشد (ج ش 3 : نام‎ها و مساحت شهرستان به تفكيك بخش و دهستان) :
1) بخش مركزي: اين بخش كه با مساحتي حدود 3/1331 كيلومترمربع ، 9/14% از شهرستان را دربرگرفته است ، داراي 4 دهستان به‎نام‎هاي فضل ، مازول ، دربقاضي و ريوند و تعداد 229 آبادي و شهر نيشابور (مركز شهرستان) مي‎باشد. جمعيت اين بخش معادل 227675 نفر و تراكم اين بخش 01/171 نفر در كيلومترمربع و متراكم‎ترين بخش شهرستان است .
دهستان‎ها و آبادي‎هاي بخش مركزي :
دهستان فضل : اين دهستان با مساحتي حدود 5/292 كيلومترمربع و با مركزيت روستاي ابوسعيدي داراي 17853 نفر (جمعيت روستايي) است . شهرنيشابور بخشي از آن است و 47 آبادي داراي سكنه در اين دهستان قراردارد .
دهستان دربقاضي : مساحت اين دهستان 1/268 كيلومترمربع و با مركزيت روستاي خوجان در قسمت جنوبي بخش مركزي قرار دارد .
جمعيت روستايي اين دهستان (بدون احتساب جمعيت شهرنيشابور) ، 11092 نفر بوده و تعداد آبادي داراي سكنه‎ي اين دهستان 67 آبادي است .
دهستان مازول : با مساحت 9/531 كيلومترمربع و جمعيت روستايي 27579 نفر و تعداد 60 آبادي با مركزيت روستاي قطن آباد در بخش شماليِ بخش مركزي قراردارد .
دهستان ريوند : با مساحت 8/238 كيلومترمربع ، در غرب بخش مركزي واقع گرديده ، جمعيت آن 12304 نفر ، داراي 55 آبادي داراي سكنه و مركز آن روستاي شادمهرك است .
2) بخش تحت جلگه : بخش تحت جلگه كه با مساحت 9/1901 كيلومترمربع ، 3/21% از مساحت شهرستان را دربردارد ، داراي 3 دهستان به‎نام‎هاي تحت جلگه ، طاغنكوه ، فيروزه و تعداد 103 آبادي و شهر بزغان است . اين بخش به لحاظ جمعيت داراي 55955 نفر و تراكم جمعيتي در اين بخش حدود 4/29 نفر در كيلومترمربع است .
3) بخش سرولايت : اين بخش به‎عنوان شمالي‎ترين بخش شهرستان با مساحت 1/1608 كيلومترمربع ، 01/18% از شهرستان را دربرگرفته است ، داراي 2 دهستان به‎نام‎هاي بينالود و سرولايت و تعداد 30519 نفر جمعيت و تعداد 78 آبادي است . تراكم جمعيتي آن معادل 19 نفر در كيلومترمربع .
4) بخش ميان جلگه : اين بخش به‎عنوان جنوبي‎ترين بخش شهرستان بامساحت4/2944 كيلومترمربع، 33% از وسعت شهرستان را دربرگرفته است. اين بخش داراي3 دهستان به‎نام‎هاي بلهرات، عشق‎آباد و

فایل : 311 صفحه

فرمت : Word