مقاله کامل تاریخ ازدواج

تاریخ ازدواج
چکیده
تاریخ ازدواج متضمن تحقيقات علمی و اجتماعی ادوارد وسترمارك استاد علم الاجتماع دانشگاه لندن است که بچندین زبان ترجمه شده و آداب و سنن وعادات و مقررات ملل و اقوام و ایلات و عشایر وحشی و متمدن را بررسی و نقل و توصیف کرده است که ما ترجمه فارسی آن را برای مطالعه خوانندگان گرامی به تدریج درج و توصیهمی‌کنیم که قبل از مطالعه مجموع آن انتقاد و قضاوت فرمائید.
مراسم نکاح
موقعیکه رضایت لازم برای انجام ازدواج و همچنین سایر شرایط بدست آمده باشد بازهم جهت معتبر بودن پیمان ازدواج یا تکمیل کردن آن از لحاظ قانونی چیز دیگری نیز لازم است، پارهای مراسم هست که هرچند برای انجام ازدواج ضروری و لازم نیست ولی بجا آوردن آنها روی اصول و عاداتی میباشد که از قدیم معمول بوده است.
آداب و تشریفات ازدواج غالبا از يك سلسه طويل عمليات ومراسم حرمت داری تشکیل میشود که ممکن است از همان لحظه ای که برای اولین دفعه بفکر ازدواج میافتند آغاز گردد و تا خاتمه ازدواج ادامه پیدا کند این مراسم مخصوصا موقع نامزد کردن وهنگام جشن عروسی و در فاصله زمان بین این دو واقعه برگذار میشود و طول مدت بین نامزد کردن و جشن عروسی نامعین و تغییر پذیر ممکن است سالها یا ماهها یا چند روز طول بکشد یا فقط چند ساعت باشد و گاهی نیز چنین فاصله زمان وجود ندارد در ایرلند غربی فاصله بین نامزد کردن رسمی و جشن عروسی فقط یکروز است نزد یهودیان معمول بوده که نامزد کردن و عروسی را در يك روز انجام میدادند . . بطور کلی منظور اجتماعی آداب و تشریفات ازدواج علنی کردن پیمان ازدواج است بطوریکه با يك وصلت غیر قانونی
فرق داشته باشد و ازدواج قانونی را بایدیك مقام اداری تصدیق کند، نزد اهالییکی از کشورهای امریکای جنوبی مرسوم بوده که پادشاه عرسال یا دو سال یکمرتبه پسران و دختران قابل ازدواج خانواده خود را احضار می‌کرد، آنان را باسم صدا میزده و دست بدست میداده و روانه منزلشان مینموده و در بين بعضی طوائف عمل خرید دختر برای علنی کردن ازدواج کافی است مشروط بر اینکه در حضور عده ای از شهود انجام بگیرد.
قانون اسلامی حضور اقلا دو نفر شاهد را برای گواهی عقد ازدواج لازم میشمارد و شهود باید از اشخاص معتبرو سرشناس باشند.
نزد بعضی از قبائل کنگو شهود باید اطمینان حاصل کنند که شوهر قادر است عمل جنسی را انجام دهد و در غیر این صورت ازدواج باطل خواهد بود و نزد بعضی قبائل امریکا هروقت پسر و دختری با تفاق در حضور عامه مردم حاضر شدند درحالیکه علامت ناخن زدگی روی چهره هایشان ظاهر باشد مردم میفهمند که پسر و دختر مزبور شب قبل با یکدیگر ازدواج کرده اند و در بین بعضی طوائف معمول است که بمحض اینکه عروس و داماد در حجله خوابیدند میهمانان هم داخل حجله میشوند.
طریقه بسیار معمول برای علنی کردن ازدواج این است که جشنی برپا کنند و میهمانان تا اندازهای عمل شهود را انجام دهند و گاهی جشن عروسی در منزل والدين دختر وگاهی در منزل والدین پسر برپا میشود و در عین حال که جشن عروسی بمنظور علنی کردن ازدواج میباشد مراتب دوستی و مودت خانواده های عروس ودامادر امستحکم می سازد .
منظور دیگر از آداب و تشریفات ازدواج تثبیت این مطلب است که عروس و داماد وارد مرحله نوینی در زندگی شده اند مثلا هروقت يك دختر روستائی انگلیسی شوهر میرود تمام
لباسهای خودش را سر تا پا باید عوض کند و حتی سنجاقی را هم که قبلا داشته باید دور بیندازد .
بعضی از آداب و تشریفات ازدواج بمنظور استحکام وصلت زناشوئی است در درجه اول دست بدست دادن است در بین بعضی طوائف مرسوم است که یکنفر پیر مرد دست راست داماد را در دست عروس میگذارد .
دست بدست دادن یا عمل داماد که دست عروس را میگیرد از زمانهای پیشین جزء آداب و تشریفات بسیار مهم ازدواج بوده است در بعضی از کشور های اروپائی و در بسیاری از مناطق هندوستان نه تنها عروس و داماد را دست بدست میدهند بلکه دستهایشان را بهم می بندند و هر وقت بخواهند ازدواج را مستحکم و غیر قابل فسخ جلوه دهند عروس وداماد را بهم میچسبانند و یکپارچه عریض را چند مرتبه دور آنان می پیچانند و نزد بعضی از قبائل جزیره سیلان مرسوم است که عروس ريسمانی را که خودش یافته دور سینه داماد میبندد و باین طریق ازدواج این زن و شوهر تکمیلمیشود و چون ریسمان مزبور علامت وصلت میباشد داماد هم آنرا از سینه خودش باز نمی کند و تا عمر دارد با آن زن زندگی خواهد کرد و نزد بعضی طوائف عروس و داماد پهلوییکدیگر می نشینند و يك زن و یک مرد از قوم و خویشانشان با رضایت حضار عروس و داماد را با یکپارچه سفیدبهم میچسبانند.
نزد بعضی از طوائف هندوستان پس از اینکه رئیس روحانی خانواده از داماد .
میپرسد آیا با ازدواج با فلان دختر یازن موافق است یا خیر وداماد جواب مثبت بدهد انتهای لباسهای عروس وداماد را بهم گره میزنند و آن را گره برهمن میگویند که روحانی ضمن گره زدن میگوید:
«شما عروس وداماد با ید بیکدیگر اعتماد داشته باشید و از یکدیگر نگهداری کنید».
نزد بعضی از طوائف عروس و داماد را روی زمین می نشانند در حالیکه صورتهایشان مقابل یکدیگر بوده و پاهایشان را نیز بهم چسبانده اند و در بین بعضی از قبائل داماد باید روی پاهای عروس که توسط ینگه هایش دراز شده است بنشیند و نزد بعضی طوائف مرسوم است که يك نفر پیرمرد سرداماد را بسر عروس میزند و در بین بعضی قبائل پسر ودختر نامزد باید بالای دو درخت مجاورهم و قابل انحناء بروند ورئيس طائفه باید درختهای مزبور را آنقدر بهم نزدیک کند تا پیشانی آن پسرودختر با هم تماس پیدا کند در این موقع ازدواج تکمیل شده است در چین پس از اینکه پسر و دختر گیلاسی از شراب باهم بزنند گیسوان دختر را با زلفهای پسر گره میزند و ازدواج آنان تکمیل میگردد.
وصلت پسر و دختر نامزدشده را نیز ممکنست بوسیله بستن چیزی بطور جداگانه با نان تکمیل نمایند چنانکه در بین بعضی طوائف مرسوم است به مچ دست هريكاز يسر ودختر نامزد شده يك شاخه علف می پیچند و نزد بعضی از قبائل هريك از مدعوین جشن عروسی گرهای برو پوش داماد و گره ایهم بلباس عروس میزند و این گره ها را هرگز باز نمی‌کنند و نزد بعضی از طوائف پدر دختر نامزد شده تکمیل ازدواج دختر را باین طریق اعلام میدارد که چاق ترین گاو خودش را می‌کشد.
یکی دیگر از آداب ازدواج این است که عروس و داماد و یا فقط عروس را روی يك پوست حیوان مینشاند تا ازدواج آنان بارور شود و بچه بدنیا بیاورند و بعلاوه بعضی از مردم معتقدند که اگر عروس و داماد روی زمین بنشینند برای آنان خطرناك خواهد بود رسم دیگر ازدواج این است که حبوبات با میوه جات را روی سر عروس میریزند و گاهی غلات را بطرف عروس وداماد میپاشند و یکی از شعرای هندوستان
چنین نقل می‌کند که چگونه موقع عروسی يك شهزاده هندی که با تفاق همسرش روییک صندلی طلائی نشسته بود ابتدا جوانان برهمن و بعدا پادشاه و تمام منسوبین بطرف عروس و داماد دانه های سبز شده جو را می‌پاشیدند در سیام رسم است که برنج و روغن معطر و گلها را بطرف عروس وداماد میریزند و در بین بعضی اقوام داماد سه هشت برنج به پیشانی عروس میریزد و عروس هم بنوبه خود این عمل را در باره داماد انجام میدهد و در بعضی جاها موقعیکه داماد با دوستانش جلوی در منزل عروس ایستاده است مردم بطرف آنان آرد میباشند در بین بعضی اقوام هندوستان عروس باید روییك سید پر ازارزن بایستد.
درثبت موقع ورود عروس بخانه داماد مادر داماد در حالیکه کمی آردجو مخلوط با کره در يك دست دارد و يك ظرف پر از شیر در دست دیگر از عروس پذیرائیمی‌کند.
دریونان قدیم موقع ورود عروس بخانه داماد مقداری خرما وانجیر و گردو و پول خورد را مردم بطرف او میریختند در یونان امروزی هم موقع عبور عروس و داماد از کوچه مردم پول خورد و برنج و تخم پنبه و آب نبات و گردو را از پنجره های خانه ها روی سر عروس وداماد میریزند.
رسوم مشابهی در بینیهودیان تمام کشورها نیز وجود دارد مثلا در مسیر عروس و داماد گردو و گندم میپاشند و یا اینکه چند روز قبل از جشن عروسی جو را در يك گلدان می‌کارند و بعد آن را روی سر عروس وداماد میریزند و در قرن چهاردهم میلادی داماد دست عروس را جلوی در کنیسهمیگرفته و مردم گندم وسکه های پول روی سر آنان میریختند و بعد این سکه ها را بفقرا میدادند و نزد بعضی از طوائف الجزیره پس از اینکه عروس مقداری آب و شیری را که باو دادهاند می‌اشامد يك مشت گندم و جو و نمك باو
میدهند و عروس هم باید اینها را از بالای شانههای چپ و راست خود باطراف بپاشد.
در بین بعضی طوائف موقعیکه عروس شوهرش را هفت روز بعد از عروسی مقابل در کلبه یا خانه ملاقات می‌کند يك انگشتر از شوهرش دریافت میدارد و عروس نیز بنوبه خود يك يادبود عشق و يك انگشتر بشوهرش میدهد و در بین بعضی اقوام هروقت پسر و دختر نامزد شده انگشت های شصتشان را با يك شاخه علف بستند بیکدیگر انگشتر میدهند.
انگشتر ازدواج بین هندیان قدیم و روم باستانی معمول بوده راجع بمبادله انگشتر پارهای خرافات نیز وجود داشته که میگفته اند انگشتر علامت اتحاد بين طرفين ازدواج بوده است و گم کردن یا شکستن انگشتر مزبور باعث مرگ یا برهم خوردن وصلت ویا انواع دیگر بدبختی میشده ودر نزد یهودیان انگشتر ازدواج از طلایخالص بوده بدون هیچگونه جواهر دیگر و طلای خالص را علامت وفا وصدق و صفای زناشوئی میدانسته اند یکی دیگر از وسائل استحکام وصلت زناشوئی عبارت از این است که قطعه ای از لباس متعلق بیکی از طرفین ازدواج را طرف دیگر میپوشد در بين بعضی طوائف دختر نامزد شده دو عدد دستمال بجوان میدهد و یکی از این دو دستمال راجوان بسینه و دیگری را بكمر خود میبندد در بین بعضی اقوام داماد هنگام جشن عروسی يك جفت کفش که جزء سایر اشیاء جهیزیه عروس خریداری شده بپا دارد و چهل روز بعد از عروسی کفشهای شوهرش را برمیدارد و يك جفت کفش نو بجای آن میگذارد و مردم میگویند باین طریق زن وشوهر بیکدیگرمهر و محبت پیدا خواهند کرد و کار آنان بجدائی وطلاق نخواهد کشید.
اتحاد بین طرفین ازدواج را گاهی بوسیله خون علامت گذاریمی‌کنند در بعضی از نواحی فرانسه عروس بلافاصله پس از انجام مراسم عقد در کلیسا زیر پستان چپش را شکاف
وخراشی وارد میسازد وداماد لبان خودرا با نجا میگذارد و مقداری از خون آن را میمکد واین رسم شبیه است بپاره ای از رسوم ازدواج که در هندوستان معمول است در بین بعضی از طوائف آنجا با نگشت کوچک دست راست داماد و بانگشت کوچک دست چې عروس زخم کوچکی وارد میسازند بطوریکه کمی خون خارج شود و این خون را با يك بشقاب شیر برنج مخلوط می‌کنند و عروس و داماد این غذا را که با خون خودشان ممزوج است تناول مینمایند. غالبا در اجرای آداب و تشریفات ازدواج خون حیوانی را بکار میبرند در بعضی از نواحی هندوستان يك مرغ در آستانه در حجله عروس قربانیمی‌کنند و از خون مرغ علائمی روی پیشانی عروس و داماد ترسیم مینمایند و در بعضی جاها يك مرغ ويك خروس می‌کشند و دست و پای عروس و داماد را با خون مرغ و خروس علامت گذاریمی‌کنند و در بین بعضی طوائف موقعیکه عروس و داماد زوبروییکدیگر نشسته اند و پاهایشان را دراز کرده و یکدیگر را لمس می‌کنند رئیس روحانی که مراسم عقد را انجام میدهد يك مرغ و يك خروس را روی ساق پاهای زن و شوهر می‌کشد که خون آنها روی پاهای عروس وداماد بریزد و در بین بعضی اقوام پدر عروس يك آهورا می‌کشد و موقعیکه عروس مشغول پوشیدن لباس است تا ازده و قریه خود خارج شده و بخانه شوهر برود مادر عروس و يك زنی که واسطه عروسی بوده از خون آهو بمفاصل و بند های عروس میمالند و این عمل را يك نوع تصفیه و تطهیر تلقیمی‌کنند.
یکی دیگر از آداب ازدواج که خیلی شایع و رایج است عبارت از آن است که عروس و داماد را وادار می‌کنند با یکدیگر غذا بخورند در بین بعضی طوائف مرسوم است که عروس وداماد يك نان قندی را باهم تناول مینمایند در مراکش غالبا زن و و شوهر قبل از اینکه با یکدیگر نزدیکی کنند هم کاسه میشوندگاهی ابتدا داماد لقمه اول غذا را بر میدارد و
بعد يك لقمه در دهان عروس میگذارد و در بعضی جاها عروس و داماد باصرار لقمه در دهان یکدیگر میگذارند در بین بعضی از اقوام زن ندیمه عروس يك بشقاب گوشت و يك بشقاب بلفورويك سینی نان و کره و عسل میآورد وداماد قدری از آنها میخورد و لقمه هائی از این غذا ها را تا سه مرتبه باصرار بطرف دهان عروس میبرد و عروس هم خجالت می‌کشد و از خودش دفاع می‌کند ولی داماد باصرار خود ادامه میدهد و در بین بعضی طوائف مرسوم است که عروس وداماد با هم غذا میخورند و لباسهایشان را بهم وصل می‌کنند ودور يك ديرك باهم میرقصند و با هم میروندزیردوش آب که خیس شوند و انگشتر های ازدواج را مبادله مینمایند و تمام این اعمال علامت اتحاد وصلت است در یونان قديم يك نان قندی کنجد را عروس و داماد با یکدیگر می خورند.
راجع بمعنی این رسم بطوریکه میگویند در سوئد مردم معتقد بوده اند که اگر پسر و دختری يك غذا را باهم تناول کنند عشق ودلباختگی آنان نسبت بهم زیاد تر میشود در آلمان عقیده دارند که اگر زن و شوهر آبگوشت صبحانه را باهم میل نمایند زندگی آرام و مرفهای خواهند داشت و در کشور های عرب مرسوم است که عروس و داماد جگر گوسفندی را که موقع خنا بندان داماد قربانی کرده اند باهم میخورند و میگویند باین طریق زن و شوهر نسبت بهم عزیز میشوند در مراکش همکاسه شدن را يك نوع ذمه نان و نمك میدانند و معتقدند اگر یکی از طرفین ازدواج باعث جدائی و بهم زدن وصلت شود همان نان و نمکی که با هم خورده اند از او انتقام خواهد گرفت و در پاره ای از موارد انتظارات و توقعات مخصوصی از نوع غذائی که عروس وداماد می خورند دارند مثلا دره، نان ما در داماد مقداری عسل بخورد عروسی وداماد میدهد باین منظور که زناشوئی آنان «شیرین» شود و در بین بعضی طوائف بيضتين يك بزيا يك خوكصحرائی را
بداماد و عرس میخورانند تا وصلتشان بار آور شودو بچه بدنیا بیاورنده در چین طبق رسم قدیمی عروس وداماد باید از يك ظرف غذا بخور ندو نوشابه ای را در پوست خربزهای که نصف کرده اند بریزند و با هم بنوشند و باین طریق نشان میدهند که از این منبعد زن و شوهر در حكم يك تن واحد هستند و مرتبه شان مساوی است و مهر و محبتشان دوجانبه میباشد و در بعضی موارد عروس وداماد مقداری شراب یا مخلوطی از شراب و عسل را در دو جام که گاهی با يك نوار قرمز بهم بسته شده است میریزند و با هم مینوشند در روسیه کشيش يك جام كوچك نقره ای را که بجام مشترك موسوم است تبرك می‌کند و جام مزبور را که دارای مخلوطی از شراب و آب است بلبان عروس وداماد میبردو آنان سه دفعه از آن مینوشند و میگویند باین طریق زن و شوهر در غم و شادی شریكیکدیگر خواهند بود.
انواع دیگر آداب ازدواج وجود دارد که میگویند، در همیشگی نمودن پیوند زناشوئی تأثیر دارد در بعضی مناطق پس از ورود بخانه داماد مالبند عرابه ای را که ناقل عروس وداماد بوده هیسوزانند باین طریق نشان میدهند که بازگشت عروس از خانه داماد امکان پذیر نیست ووصلت آنان دائمی است بعضی اقوام معتقدند که اگر والدین عروس موقع حرکت او بخانه داماد بمشایعتش نروند و باین طریق رضایت کامل خودرا از این ازدواج نشان ندهند وصلت زن و شوهر مزبور دیری نخواهد پائید.
در بعضی از مناطق مراکش میگویند آن زنی که بعروس حنا میبندد باید فقط در عمرش يك دفعه شوهر رفته باشد زیرا معتقدند که اگر زن از شوهرش جدا شده باشد عروس نیز دچار همین ماجرا خواهد شد و نیز در کشور مزبور موقعیکه عروس خانة والدینش را برای همیشه ترك می‌کند غالبأ سنگهای ریزه بطرف او پرتاب مینماید بقول بعضی عمل مزبور عشق
شوهر را زیادمی‌کند و برخی میگویند منظور از چنین عملی نجات دادن عروس از هرگونه بدبختی است در بین بعضی طوائف مرسوم است هر وقت عروس وارد قریه داماد میگردد مادر داماد دستمال عروس را میگیرد و آن را محکم روی سر الاغ که در خانه است می بندد و معتقدند اگر گره دستمال تافردای آن روز باقی بماند علامت این است که عروس برای همیشه در منزل داماد زندگی خواهد کرد و شاید این عمل يك جادوئی بوده برای استحکام پیوند زناشوئیو نزد بعضی اقوام موقعیکه عروس وارد چادر داماد میشود وروی حصیربافرش مینشیند يك جوان مجرد یکی از ديركهای چادر را بر میدارد و انتهای آن را در بغل عروس قرار میدهد و منظور این است که عروس در منزل جدید باقی بماند و از بچه هائی که بدنیا میآیند نگاهداری کند همانطور که ديرك چادر را نگهداری مینماید.
آداب دیگری بمنظور تسهیل انجام عمل ازدواج وجود دارد نزد بعضی طوائف موقع حنابندان عروس يك تخم مرغ هم در يك دستمال می پیچند و به پیشانی او می بندند بعد آن زنی که با وحنامی بندد تخم مرغ را میشکند و منظور از این عمل آنستکه بکارت عروس را بهمان سهولتی که تخم مرغ شکسته شده است داماد دارد نزد بعضی اقوام مرسوم است که مادر داماد يك كوزه را وارونه زمین میگذارد و يك تخم مرغ در آن قرار میدهد وداماد با يك ضربه کوزه و تخم مرغ را میشکند و باین طریق بعقیده آنان «بدبختی را میشکند»، و گویا منظور از این«بدبختی» هر گونه مانعی باشد که محتملا امکان دارد در راه ازدواج ایجاد گردد.
شکستن تخم مرغ هنگام جشن عروسی در بسیاری از کشور های دیگر غیر از مراکش نیز معمول است در کتابی که راجع برسوم و عادات ایرانیان نوشته شده این قسمت جلب توجه مینماید:

فایل : 17 صفحه

فرمت : Word