مقاله در مورد نقش اپلیکیشن‌های آموزشی بر انگیزه تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

/
فهرست مطالب
چکیده 1
مقدمه 1
اهمیت پژوهش 3
عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی 3
تعریف تکنولوژی آموزشی 4
تعریف اشتیاق تحصیلی 5
نقش تکنولوژی آموزشی در تسهیل فرآیند یاددهی-یادگیری 5
مبانی نظری و نظریه ها 6
پیشینه پژوهش 7
راهکارهای استفاده بیشتر از تکنولوژی آموزشی 8
جمع بندی و نتیجه گیری 9
منابع 10
موضوع
نقش اپلیکیشن‌های آموزشی بر انگیزه تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان
نام استاد
………………..
نام دانشجو
……………..
سال تحصیلی
…………………
چکیده
امروزه به منظور تفهیم مطالب آموزشی، استفاده از وسایل کمک آموزشی جز لاینفک آموزش می‌باشد. انسان‌ها در مواجه با هر مسئله ای، ردپایی از تکنولوژی را در آن می‌بینند، به گونه ای که تکنولوژی به جز مکملی از زندگی تبدیل شده است و تغییراتی در تمام زمینه‌ها به وجود آورده است که تعلیم و تربیت نیز از این قاعده مستثنی نیست. لذا هدف از انجام این پژوهش، بررسی تاثیر تکنولوژی آموزشی بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان می‌باشد که با استفاده از روش مروری-کتابخانه ای صورت گرفته است و در نگاشتن آن از سایت، کتاب‌ها و مقالات متنوع استفاده گردیده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که تکنولوژی آموزشی موجب افزایش خلاقیت، خودکارآمدی، تفکر نقادی و تنوع برنامه‌های درسی می‌شود؛ علی هذا، تاثیر به سزایی بر انگیزه یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد و آموزگاران
نیز می‌بایست از طریق کسب مهارت‌های کافی جهت استفاده از تکنولوژی نوین آموزشی، درکنار روش‌های سنتی از این شیوه‌های مدرن نیز بهره جویند تا بدین طریق موجب ایجاد تفکر دیداری در دانش آموزان شده و به فعالیت و پویایی فراگیران کمک شایانی کنند.
مقدمه
باتوجه به پیشرفت‌های اخیر در حوزه ی آموزش و پرورش سراسر جهان و هم چنین کشور ایران، کوشش‌هایی در جهت استخراج علل این پیشرفت‌ها و عوامل موثر بر آن‌ها صورت گرفته است . در پی این جستجو عوامل متعددی یافت شده اند؛ که از جمله آن‌ها می‌توان به تاثیر شگرف وسایل کمک آموزشی و تکنولوژی بر روند ایجاد اشتیاق تحصیلی، یادگیری و پیشرفت آموزش اشاره کرد.
از طرفی به دلیل وجود دانش آموزان با توانایی‌های فکری متفاوت در یک کلاس و عدم پاسخگویی مناسب کتاب‌های درسی جهت برطرف کردن این نیازها، به کارگیری وسایل کمک آموزشی به امری حیاتی تبدیل شده است (اتحادی فر، کشته گر و همکاران، ١٣٩٤).
ورود تکنولوژی در عرصه آموزش یکی از مسائل جذاب و بحث برانگیز درعصر حاضر می‌باشد؛ به گونه ای که زمینه پیدایش شیوه‌های جدید آموزشی را فراهم می‌آورد. اگرچه آموزش می‌تواند با انگیزه بیرونی و اجبار صورت گیرد اما درصورت بهره گیری از روش‌های خلاقانه و تکنولوژی نوین در تدریس، می‌توان یادگیری و بازده آموزشی را بهبود بخشید و مبدل به انگیزه ای درونی کرد. لذا فراگیران نیز از اشتیاق و انگیزه بیشتری جهت پیگیری مطالب درسی برخوردار می‌شوند ؛ زیراکه اشتیاق تحصیلی یکی از عوامل مهم یادگیری محسوب می‌شود (عزیزی نژاد، الله کرمی، 1397).
“تکنولوژی آموزشی به مجموعه روش‌ها و دستورالعمل‌هایی اطلاق می‌شود که با استفاده از یافته‌های علمی برای حل مسائل آموزشی اعم ازطرح، اجرا و ارزشیابی در برنامه‌های آموزشی به کار گرفته می‌شود. هم چنین می‌توان به یک تعریف جامع از تکنولوژی آموزشی اشاره کرد و آن عبارت است از :دانش نحوه اجرای ماهرانه امر آموزش” (فردانش، 1378).
تکنولوژی آموزشی، شامل دو جزء نرم افزاری (محتوایی) و سخت افزاری است (تاتاری، شورورزی، 1394).
منظور از تکنولوژی آموزشی انواع مختلفی از فناوری‌های چند رسانه ای (دیداری-شنیداری) است که از آن جمله می‌توان به انواع مختلف گرافیک، پویانمایی (انیمیشن) و شبیه سازها (عزیزی نژاد، الله کرمی، 1397)، ویدئو، نوار و کاست، تلویزیون وبالاخره رایانه و هرگونه آموزشی که از طریق تکنولوژی نوین صورت گیرد، اشاره کرد. آموزش از طریق نمایش فیلم، پاورپوینت و آموزش‌های مجازی نمونه‌هایی از کاربرد تکنولوژی در آموزش است و میزان استفاده از آن‌ها نیز بر مبنای توسعه یافتگی کشورهای مختلف، متفاوت است (نوروزی، خوشکام، 1395). تاتاری و همکاران( ١٣٩٤) در پژوهش خود که با عنوان “نقش و جایگاه تکنولوژی آموزشی در تسهیل فرآیندهای یاددهی-یادگیری دانش آموزان دوره دبستان”
است؛ به این نتیجه رسیدند که تکنولوژی آموزشی به دلیل ترکیب تئوری و عمل و بهره گیری تواما هر دو حس بینایی و شنوایی موجب تسهیل یادگیری، بهبود کیفیت و جذابیت آموزش می‌شود. هم چنین در کنار استفاده از تکنولوژی آموزشی نباید از نقش ارزنده آموزگاران در به کارگیری این نوع وسایل کمک آموزشی غافل شد.
نوروزی و خوشکام (1395) به “بررسی تاثیر استفاده از تکنولوژی آموزشی بر میزان یادگیری دانش آموزان” پرداخته اند. اهم نتایج پژوهش حاضر، حاکی از آن است که استفاده از تکنولوژی آموزشی نباید در راس آموزش قرار گیرد بلکه باید به عنوان ابزاری جهت کمک به فرآیند آموزش از آن بهره جست که درنهایت موجب افزایش سطح کمی و کیفی فرآیند یادگیری می‌شود.
معروفی و همکاران( 1395) در تحقیقی با عنوان”پیش بینی انگیزش تحصیلی دانش آموزان از طریق سواد فناورانه معلمان” به این نتیجه دست یافتند بین سواد فناورانه معلمان با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی، رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت سواد فناورانه معلمان موجب افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان شده است.
عزیزی نژاد و الله کرمی (1397) به “مقایسه تاثیر آموزش مبتنی بر فاوا با آموزش سنتی بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان پسر پایه هشتم شهرستان جوانرود به شیوه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش و بااستفاده از نمونه گیری پرداختند. مقایسه دو گروه نشان داد که آموزش مبتنی بر فاوا در مقایسه با آموزش سنتی بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان اثربخشی بیشتری دارد.
اهمیت پژوهش
اگرچه در پژوهش‌های پیشین تاکید فراوانی به تاثیر تکنولوژی بر یادگیری و پیشرفت دانش آموزان شده است؛ اما، بنا به نقشی که انگیزه و اشتیاق بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارد، لذا شایسته است عوامل موثر بر آن شناسایی شود. هم چنین باتوجه به اینکه استفاده از تکنولوژی آموزشی اهمیت به سزایی در روند پیشرفت تحصیلی و رشد یادگیری دانش آموزان دارد؛ از این رو در پژوهش حاضر فرصت را مغتنم شمرده و به صورت ویژه به بررسی تاثیر تکنولوژی آموزشی بر اشتیاق تحصیلی دانش آموزان پرداخته شده است. هدف از انجام این تحقیق پاسخ به این حقایق علمی می‌باشد که آیا به کارگیری تکنولوژی آموزشی باعث افزایش اشتیاق تحصیلی دانش آموزان خواهد شد؟ آیا بر کارایی معلمان نیز تاثیرگذار است؟ آیا اشتیاق تحصیلی بر یادگیری و پیشرفت دانش آموزان موثر است؟ در این زمینه پیشنهادات و راه حل‌های لازم نیز ارائه می‌گردد تا تاثیری فزاینده بر پیشرفت دانش آموزان و تحقق اهداف آموزش و پرورش داشته باشد. هم چنین با توجه به موضوع و هدف، روش انجام این پژوهش مروری- کتابخانه ای می‌باشد.
عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی
براساس دیدگاه‌های مختلف، عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان به شرح ذیل می‌باشد:
از جمله این عوامل، باور و نگرش دانش آموز نسبت به یادگیری، آگاهی از توانایی‌های خود در انجام فعالیت‌های مربوط به مدرسه و عکس العمل‌های عاطفی وی نسبت به این گونه فعالیت‌ها است که می‌تواند به افزایش رغبت او به تحصیل کمک کند.
خانواده مهم ترین عاملی است که از بدو زندگی تاثیر به سزایی در شکل گیری انگیزه فرزندان دارد. در خانواده‌های دارای ساختار مناسب که آموزش خودکارآمدی، حمایت از فرزندان و انتظار موفقیت در آن‌ها وجود دارد، فرزندان با انگیزه بیشتری درس می‌خوانند و از موفقیت تحصیلی بالایی برخوردار هستند.
یکی دیگر از عوامل موثر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان، آموزشگاه می‌باشد . هر چه کیفیت رابطه میان معلم و دانش آموزان بهتر باشد، انگیزش آن‌ها نیز بیشتر می‌شود که خود سبب درک بیشتر دانش آموزان از قابلیت‌ها و استعدادهایشان و افزایش میل آن‌ها به انجام تکالیف درسی می‌شود (رحمانی، ساکی، 1396).
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر افزایش انگیزه تحصیلی دانش آموزان، استفاده از تکنولوژی‌های نوین آموزشی توسط آموزگاران است؛ بنابراین می‌بایست در کنار روش‌های سنتی، به تکنولوژی نوین آموزشی نیز توجه بیشتری نشان
دهند؛ زیراکه تکنولوژی آموزشی بر انگیزش یادگیری و عملکرد دانش آموزان موثر است (عزیزی نژاد، الله کرمی، ١٣٩٧).
اجتماع به ویژه گروه همسالان نقش مهمی در تقویت یا تضعیف انگیزش تحصیلی دارد. دوستان دانش آموز قادرند که برروی ترک تحصیل یا ورود به دانشگاه، نگرش منفی نسبت به تحصیل یا انگیزش وی تاثیر بگذارند (رحمانی، ساکی، 1396).
تعریف تکنولوژی آموزشی
“برای شناخت دقیق تکنولوژی آموزشی، ریشه یابی معنا و مفهوم کلمه “تکنولوژی” ضروری می‌نماید. . این واژه از کلمه”تکنولوژیا” گرفته شده است. بخش اول این کلمه(techne) تلفیقی از معنای یک هنر و یک تکنیک مشتمل بر دانش مربوط به اصول و توانایی دستیابی به نتایج مورد نظر است. به عبارت دیگر تکنیک به معنای مهارت‌های عملی شامل دانستن و انجام دادن است. کلمه(Logy) نیز به معنای استدلال، تبیین، اصل و ارائه دلیل است. بنابراین تکنولوژی به معنای به کارگیری مستدل و منطقی دانش خواهد بود” (فردانش، 1378).
“آموزش، از نظر لغوی به معنی انتقال دانش است. از نظر “دوبوا” آموزش، به معنی مرتب کردن و منظم ساختن دقیق محیط فراگیر به منظور دستیابی به نتایج مورد نظر در وضعیت‌های مشخص می‌باشد” (افضل نیا، 1388).
تکنولوژی آموزشی عبارت است از :”روش سیستماتیک طراحی، اجرا و ارزشیابی کل فرآیند یادگیری و تدریس برحسب هدف‌های مشخص و نتایج تحقیقات در زمینه ی یادگیری و ارتباطات انسانی و هم چنین به کار گری مجموعه ای از منابع انسانی و غیرانسانی به منظورفراهم آوردن یادگیری و آموزش موثرتر، عمیق تر و پایدارتر” (احدیان، رمضانی، محمدی، 1378).
تعریف اشتیاق تحصیلی
“اشتیاق تحصیلی به میزان انرژی ای که یک فراگیر برای انجام کارهای تحصیلی خود صرف می‌کند و نیز میزان اثربخشی و کارایی حاصل شده اطلاق می‌شود (نعامی، پیریایی، 1391)”.
نقش تکنولوژی آموزشی در تسهیل فرآیند یاددهی-یادگیری
باتوجه به مطالعات انجام شده، به کارگیری مواد و وسایل آموزشی را می‌توان در سه دسته معضلات آموزشی، نقش حواس در یادگیری و نقش مواد و وسایل در یادگیری بررسی نمود.
از دیدگاه معضلات آموزشی، عواملی نظیر افزایش افراد تحت آموزش، کمبود معلمان مشتاق و نبود امکانات کافی و بالاخره استفاده چشمگیر از تکنولوژی آموزشی می‌تواند تا حدود زیادی جبران کننده کمبودهای ناشی از سه عامل یادشده باشد.
دومین دسته از دلایل شامل حواس در یادگیری می‌باشد؛ که در یک انسان عادی، حدود 75% یادگیری از طریق حس بینایی، 13% شنوایی، 6% لامسه و در نهایت دو حس بویایی و چشایی هر کدام 3% می‌باشد(تاتاری، شورورزی و همکاران، 1394). از این رو آموزش و پرورش بایستی به یادگیری بصری نسبت به یادگیری شنوایی و آموزش زبانی توجه بیشتری نشان دهد (نوروزی، خوشکام، 1395).
سومین دلیل نیز نقش مواد و وسایل آموزشی در تدریس و یادگیری می‌باشد. اگرچه گزینش محتوا و متن آموزشی مهم است؛ اما، انتقال موثر مفاهیم از اهمیت بیشتری برخوردار است که در این زمینه تکنولوژی آموزشی نقش موثری دارد، که مهم ترین آن‌ها عبارت است از:
اساس قابل لمسی برای تفکر و ساختن مفاهیم فراهم می‌کنند و در نتیجه، سبب می‌شوند شاگردان کمتر به مفاهیم انتزاعی متوسل شوند.
سبب ایجاد علاقه در امر یادگیری شاگردان می‌شوند و توجه آن‌ها را به موضوع آموزشی معطوف می‌سازند.
پایه‌های لازم را برای یادگیری تدریجی و تکمیلی فراهم می‌سازند و آن را دائمی می‌کنند.
تجاربی را در اختیار شاگردان قرار می‌دهند که کسب آن‌ها از راه‌های دیگر چندان امکان پذیر نیست و در نتیجه، به تکامل و افزایش عمق و میزان یادگیری می‌انجامد” (تاتاری، شورورزی، 1394).
مبانی نظری و نظریه ها
برپایه دست آوردهای تکنولوژی آموزشی، یافته‌های زیر، از جمله مزیت‌های تکنولوژی آموزشی برشمرده می‌شوند:
تکنولوژی آموزشی باعث افزایش کارکرد آموزشی چه از لحاظ کیفی و چه از لحاظ کمی خواهد شد (جاویدان، جوادی فر، 1394)؛ از این رو موجب سرعت بخشیدن به رشد آموزشی می‌شود و برای آموزگاران این امکان را فراهم می‌آورد تا از وقت کم و محدودی که دارند، نهایت استفاده را ببرند. هم چنین آموزگاران قادراند درحین تدریس از انواع تشویق‌ها و پاداش‌ها در مقاطع مختلف یادگیری بهره گیرند؛ از این رو، آموزش‌های ارائه شده نیز براساس روش‌های علمی تری خواهد بود.
از جمله مهم ترین اهداف آموزش و پرورش ایده آل، داشتن آزادی در یادگیری و آموزش انفرادی می‌باشد. از طریق تکنولوژی آموزشی، فراگیر به توانایی‌های خود پی برده و تمامی فعالیت‌های خود را به گونه ای تنظیم می‌کند تا هرگونه کار اضافی و زایدی که موجب اتلاف وقت او خواهد شد را از برنامه زندگی خود حذف نماید (تاتاری، شورورزی، 1394).
تکنولوژی آموزشی موجب افزایش سطح جذابیت، خلاقیت و تنوع برنامه‌های آموزشی می‌شود و دانش آموزان نیز به برنامه‌هایی که خلاقیت آن‌ها بیشتر باشد، علاقه زیادی نشان می‌دهند. هم چنین می‌توان به درگیر کردن ذهنی و رفتاری دانش آموزان به هنگام استفاده از فناوری نوین آموزشی اشاره کرد (نوروزی، خوشکام، 1395).
آموزش مبتنی بر تکنولوژی امکان برقراری گفتگو میان معلم و دانش آموزان را فراهم می‌آورد؛ بدین سبب شرایطی برای یادگیری مشارکتی و بحث‌های نقادانه به وجود می‌آید و رشد بالای مهارت تفکر را به دنبال دارد (عزیزی نژاد، الله کرمی، 1397). تکنولوژی آموزشی می‌تواند، روزبه روز یادگیری در دنیای داخل و خارج از مدرسه را به هم نزدیک تر کند؛ بنابراین موجب افزایش فعالیت فراگیران و ایجاد یادگیری موثرتر و سریعتر برای آن‌ها خواهد شد(تاتاری، شورورزی، 1394).
در محیط آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات، دانش آموزان از طریق اطلاعات آنلاین، توانایی تجزیه و تحلیل دانش نوین را کسب می‌کنند و نسبت به گذشته، به یادگیرندگانی پوینده و پرتحرک تبدیل خواهند شد.
در این محیط آموزشی، آموزگار با راهنمایی و حمایت‌های به موقع، باعث کاهش اضطراب امتحان، افزایش مسئولیت پذیری و مشارکت دانش آموزان می‌شود که تاثیر به سزایی بر اشتیاق تحصیلی آن‌ها دارد. از
طرفی در چنین محیطی دانش آموزان بدون ترس از تحقیر شدن و با انگیزه ای دوچندان درس می‌خوانند که در نهایت سلامت جسمی و روانی آن‌ها درپی دارد. دانش آموزان با انگیزه، به دلیل تمرکز بالا در امر یادگیری، درآزمون‌ها نمرات بهتری را کسب کرده و درنتیجه پیشرفت قابل توجه ای خواهند داشت( عزیزی نژاد، الله کرمی، 1397).
پیشینه پژوهش
اگر چه تکنولوژی جدید آموزشی، کاربرد زیادی در امور آموزشی و تسهیل یادگیری داشته است؛ اما با چالش‌ها و موانعی نیز روبه رو شده است که بدین شرح می‌باشد:
اکثر معلمان به دلیل نداشتن آمادگی کافی جهت استفاده از فناوری نوین آموزشی، قادر به استفاده صحیح از آن نبوده و دارای نوعی مقاومت در برابر نوآفرینی هستند .
موثر واقع نبودن شبکه مخابراتی کشور جهت ایجاد استفاده ای آسان، ارزان و قابل اطمینان از فناوری آموزشی.
فقدان فضای آزمایشگاهی مناسب و ایمن در مدارس و عدم تجهیز آن‌ها از نظر مواد و وسایل آزمایشگاهی.
نبود برنامه‌های هدایت گر مناسب و به کارگیری سلیقه‌های فردی در استفاده از فناوری نوین آموزشی (تاتاری، شورورزی، 1394).
هم چنین از جمله محدودیت‌های تکنولوژی آموزشی می‌توان به این نکته اشاره کرد که آموزگار ارتباط کمتری با دانش آموزان برقرار می‌کند؛ زیراکه بخش قابل توجه ای از زمان مربوط به سخنرانی مطالب درسی را صرف به کار گیری ابزار آموزشی می‌کند؛ پس، استفاده از تکنولوژی آموزشی در گرو آگاهی و شناخت معلم از وسایل آموزشی می‌باشد؛ در غیر این صورت توجه دانش آموزان به جذابیت وسایل جلب شده و موجب حواس پرتی آن‌ها می‌شود (نوروزی، خوشکام، 1395).
راهکارهای استفاده بیشتر از تکنولوژی آموزشی
با توجه به پژوهش انجام شده توسط نجفی و همکاران، به منظور استفاده بیشتر از تکنولوژی آموزشی نتایج زیر حاصل شده است:
بنابراین ابتدایی ترین نیاز و اساسی ترین راهکار، تجهیز مدارس به سیستم‌های سخت افزار و نرم افزار آموزشی مناسب است( article. tebyan. net). پس از آن نیز استفاده از نیروی انسانی متخصص، تقویت مالی مدارس، برگزاری مداوم کلاس‌های آموزشی ضمن خدمت و ایجاد، حفظ و افزایش انگیزه معلمان و دانش آموزان به ترتیب در رتبه دوم تا پنجم قرار دارند (نجفی، مقامی، 1394).
جمع بندی و نتیجه گیری
باتوجه به اینکه مجموعه علل رفتار درصورتی که خارج از وجود شخص باشند، محرک و درصورتی که درونی باشند، انگیزه نامیده می‌شوند (رحمانی، ساکی، 1396)؛ بنابراین تکنولوژی آموزشی به عنوان محرک بیرونی قادر خواهد بود تاثیر به سزایی بر عامل درونی انگیزه و اشتیاق تحصیلی داشته باشد.
فرآیند استفاده از تکنولوژی نوین آموزشی دو سویه است؛ بدین صورت که اگر معلمان در این زمینه آموزش‌های لازم و کافی را دیده باشند، این روش حقیقتا تغییری مثبت در انگیزش، سرعت و ماندگاری یادگیری‌ها در ذهن ایجاد می‌کند و درنهایت رشد همه جانبه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را درپی دارد. بنابراین تنها استفاده از روش‌های سنتی مانند سخنرانی و متکلم وحده بودن معلمان در کلاس کافی نیست و باید برای تربیت نسل جوان و آینده سازان جامعه از شیوه‌ها و رسانه‌های نوین آموزشی بهره گرفت. رسیدن به این امر مهم در گرو این است که ابتدا تغییر در عقاید و باورها و دادن نگرشی نو به مسئولان، در رده‌های مختلف موردتوجه قرار گیرد.

فایل : 12 صفحه

فرمت : Word