تحقیق مفهوم واقعي تغيير جنسيت و عواقب آن

پيشينه تاريخي

پيشينه تجربي

80 درصد بيماران از نتيجه اعمال جنسي راضي هستند، نارضايتي از اعمال جراحي به شدت اختلالات رواني پيش از عمل بستگي دارد. خودكشي به ميزان 2% گزارش شده است (امينكاوه، كامران -1383)

پيشينه نظري

درمان هورموني: در بسياري از بيماران، استفاده از داروهاي هورموني جايگزين خوبي در عمل جراحي براي رسيدن به لذت جنسي[1] است (جهانفر، شايسته).

تعريف عملياتي :

عمل جراحي :

اعمال جراحي تغيير جنسيت موثر و غيرقابل بازگشت ميباشد. بيماران بايد 3 تا 12 ماه پيش از اعمال جراحي، با پوشيدن لباسهاي جنس مخالف و دريافت درمانهاي هورموني آمادگي لازم كسب كنند (جهانفر،شايسته،مولايينژاد،ميترا -1380).

در اين تحقيق محقق كساني كه حدود 10 تا 11 ماه پيش مورد عمل جراحي قرار گرفته‌اند را مورد آزمايش قرار داده است كه اغلب آنها گرايش به مونث شدن داشته‌اند.

تعريف هويت جنسي :

وضعيتي رواني است كه با احساس فرد در مورد زن يا مرد بودن مشخص ميشود. به عبارت ديگر مفهومي است كه شخص از خود به عنوان مرد يا زن بودن دارد (شيرمحمدي،رضا- 1382).

تعريف نقش جنسي:

الگوي رفتاري فرد كه انعكاس از احساس شخصي فرد در مورد هويت جنسي‌اش ميباشد. به عبارت ديگر نقشي است كه فرد بر حسب ويژگيهاي جنسي در اجتماع ايفا ميكند (جهانفر، شايسته،مولايينژاد،ميترا-1380).

تعريف ترانسكسوآليسم[2] :

اين افراد در دوران پس از بلوغ از جنسيت خود ناراضي بوده و مايلند صفات جنسي مخالف را كسب كنند. بيشتر اين افراد در كودكي دچار اختلالات هويت جنسي بوده‌اند. پوشش لباس جنس مخالف و ابتلاء به مشكلات رواني در اين افراد شايع بوده و در معرض خودكشي‌اند. ممكن است تعدادي از آنها به عضو تناسلي‌شان آسيب وارد كنند تا جراح را مجبور به عمل تغيير جنسيت كنند (جهانفر،شايسته،مولايينژاد،ميترا- 1380).

تعريف بهداشت رواني :

بهداشت رواني[3]، روانپزشكي پيشگر[4]، بهداشت رواني اجتماعي و يا روانپزشكي اجتماعي به كليه روشهاي تدابيري اطلاق ميشود كه، براي جلوگيري از ابتلاء و درمان بيماريهاي رواني و توانبخشي بيماران رواني موجود به كار ميرود و از آن استفاده ميكنند (ميلانيفر، بهروز -1374).

فرهنگ بزرگ روانشناسي لاروس، بهداشت رواني را چنين تعريف ميكند : « استعداد روان براي هماهنگ، خوشايند و موثر كاركردن، انعطافپذير بودن براي موقعيتهاي دشوار و بازيابي تعادل خود وتوانايي داشتن به كار ميرود (گنجي، حمزه -1376).

سازمان جهاني بهداشت رواني را چنين تعريف ميكند: بهداشت رواني در درون مفهوم كلي بهداشت جاي ميگيرد و بهداشت يعني توانايي كامل براي ايفاي نقشهاي اجتماعي، رواني و جسمي. بهداشت، تنها نبود بيماري يا عقب ماندگي نيست (گنجي، حمزه -1376).

مشكل تعريف بهداشت رواني از آنجا سرچشمه ميگيرد كه هنوز تعريف صحيح و قابل قبولي براي بهنجاري[5] نداريم، البته تعاريف و نقطه نظرهاي زيادي با توجه به شرايط و موقعيتهاي اجتماعي،سني،قديمي و فرهنگ براي بهنجاري شده است (ميلانيفر،بهروز -1374)

روانپزشكان فردي را از نظر رواني سالم ميدانند كه تعادلي بين رفتارها و كنترل او در مواجه با مشكلات اجتماعي وجود داشته باشد (ميلانيفر،بهروز-1374)

Normality as Transactinal systeme and/or interacting system or normality as process

سلامت رواني عبارت از قابليت ارتباط موزون و هماهنگ با ديگران بوسيله تحقير اصطلاحات محيط فردي و اجتماعي و حل تضادها و تمايلات شخصي به طور منطقي و عادلانه و ثبات (فرهنگ روانشناسي مقيمي-1378 – ص25).

اما در اين تحقيق بهداشت رواني افراد به صورتي محاسبه ميشود كه تمامي نمرات آنها بين اعداد 112-28 باشد.

اختلالهاي هويت جنسي

شما يك پسر هستيد يا يك دختر

«شما يك پسر هستنيد يا يك دختر؟» شما يك مرد هستيد يا يك زن؟ در واقع، براي اتمام افراد – حتي كساني كه اختلالهاي رواني شديد مانند اسكيزوفرني دارند- پاسخ دادن به چنين پرسشهايي بلادرنگ و روشن است. در توافق ديگران نسبت به پاسخ فرد نيز ابهامي وجود ندارد. اساس فرد از مونث يا مذكر بودن – كه هويت جنسي[6] خوانده ميشود- از همان اوان كودكي چنان عميق در ذهن راسخ ميشود كه اكثر افراد در هر شرايط رواني هم كه باشد در مورد جنسيت خود شكي نخواهند داشت  اما برخي از افراد – كه در ميان مردان بيش از زنان يافت ميشود- از اوان كودكي به طور عميق در ذهن راسخ ميشوند و اين احساس را دارند كه متعلق به جنس مخالف هستند. يك مرد تغيير جنسيت گراي ميتواند خود را در آيينه بنگرد و ببيند كه از نظر زيست شناختي يك مرد است، اما همچنان به خود بگويد كه يك زن است. علاوه بر اين ، اغلب سعي خواهد كرد كه پزشكان را متقاعد سازد تا بدنش را متناسب با هويت جنسي اش تغيير شكل دهند. بسياري از تغيير- جنسيتگراها تحت عمل جراحي آلت تناسلي و درمان هورموني قرار ميگيرند تا بدنشان در حد ممكن شكل كالبدشناسي جنس مخالف به خود بگيرد (آزاد،حسين-1380).

تغيير جنسيت گرايي

دو جنسي بودن يا خنثائيت عبارت است از اجتماع پارهاي از صفات دو جنس نر و ماده در يك فرد. بعبارت ديگر خنثي كسي را گويند كه بعضي اوقات صفات مربوط به جنس نر و بعضي اوقات صفات مربوط به جنس ماده در او وجود دارد نشان ميدهد. از طرف ديگر بايد دانست كه جنين انسان در آغاز خلقت داراي جنس غيرمشخص است و بعد بر حسب هورمونهايي كه به او ميرسد جنس قطعي خود را پيدا ميكند و پسر يا دختر ميشود (ميرهاشمي،احمد-1371).

با در نظر گرفتن مطالب بالا معلوم ميشود كه پيدايش هرگونه اختلال هورموني يعني كمي يا زيادي ترشح آن در هر مرحلهاي از رشد جنين باعث پيدايش ناهنجاريهاي مختلف تناسلي خواهد شد. كه از مراحل خفيف آن تا مرحله قوي يا پيشرفته ترين مدارج آن يعني خنثي يا دوجنسي بودن كامل مشاهده ميگردد. در اين نوع خنثيها وضع غدههاي جنسي و اعضاي تناسلي با صفات ظاهري و قيافه و اندام مشخص مطابقت ندارد و آنها را به دو دسته تقسيم مينمائيم :

1- نوع آندوروژينوئيد[7] مرد زننما

2- غدههاي نوع ژيناندوئيد زن مرد نما و مرد زن نما در اين دودسته اند (ميرهاشمي،احمد-1371).

تغيير جنسيتگرا فرد بزرگسالي است كه ناخرسندي دائمي از نقش جنسي يا تناسلي خود دارد و نيرومندانه با جنس مخالف همانندسازي ميكند، تا آنجا كه باور دارد او واقعا جنس مخالف است. چنين فردي اغلب ميكوشد كه به عنوان يكي از اعضاي جنس مخالف پذيرفته شود و همواره خواهان عمل جراحي تغيير جنسيت است. به جز تغيير جنسيتگراها، بيماران اسكيزوفرنيائيها نيز ممكن است كه در موارد بسياري نادر ادعاي تعلق به جنس مخالف را داشته باشند. اين موضوع ممكن است درباره افراد دوجنسي (هرمافروديتها[8]) نيز صادق است كه هم داراي اندام توليد مثل زنانه و هم اندام توليد مثل مردانه ميباشند (هافمن،كارل-1381).

تغيير جنسيتگراها معمولا از اضطراب و افسردگي در رنج هستند، واين موضوع با توجه به وضع روانشناختي بدي كه دارند تعجب آور نيست. تمايل يك تغيير جنسيت گراي مرد نسبت به مردان توسط خود وي به عنوان يك ترجيح دگرجنسخواهي مرسوم تفسير ميشود، زيرا واقعا او خود را يك زن ميپندارد (آزاد،حسين-1378).

قابل پيشبيني است كه تغيير جنسيتگراها اغلب زماني كه لباسهاي جنس مخالف را ميپوشند تقبيح ديگران را نسبت به خود برميانگيزند، زيرا در واقع در بسياري از كشورها پوشيدن لباس زنانه براي مردان غيرقانوني است. بسياري از تغيير جنسيتگراها كه در حال آماده شدن براي عمل جراحي و تغيير جنسبت مرد به زن هستند، گواهيهايي از پزشكان يا درمانگران خود به همراه دارند مبني بر اينكه لباسهاي زنانه آنها بخش اوليه‌اي، مهم از درمان آنهاست. لباس مردانه توسط زنان تغيير جنسيتگرا كمتر مساله‌انگيز است، زيرا براي زنان اين شرايط پديد آمده است كه بتوانند لباسهايي شبيه مردان