مقاله فارسی فرآيند جلسه مشاوره و درمان

بسم الله الرحمن الرحيم
فرآيند جلسه مشاوره و درمان
(وسواس فكري و عملي)
مشاور:
نسرين كمال پور
نيشابور ـ آموزشگاه وكيلي 8
خلاصه جلسه اول و دوم:
نام: ب نام خانوادگي: ت سن: 16 سال كلاس: سوم دبيرستان
مراجع در ساعت 30/9 صحبت به اتاق مشاوره مراجعه نمود. (مراجع دختري 16 ساله است، قدي بلند دارد، لاغر اندام است و‌ پوششي تميز و مرتب دارد) بعد از احوال پرسي و برقراري ارتباط اوليه در مورد مشكل اصلي مراجع صحبت شد.
شكايت اصلي: (مراجع) حساس و زود رنج شده ام و خيلي زود ا عصابم به هم مي ريزد.
مشاور: اعصابم به هم مي ريزد يعني چه؟
مراجع: من مشكل وسواس دارم و براي همين به شما
مراجعه كرده ام.
وضعيت فعلي مراجع
مشاور: در مورد حالت وسواس خودتان بيشتر توضيح دهيد؟
مراجع: اغلب اوقات فكرهاي وحشتناكي به ذهنم خطور مي كند. معمولا دير به مدرسه مي رسم، چون نمي رسم كارهايم را انجام دهم. اگر به ديگران دست بزنم احساس آلودگي مي كنم، بايد دست هايم را چندين مرتبه بشويم. بعد از رفتن به دستشويي چندين بار بايد دست ها و پاهايم را بشويم و حمام رفتنم خيلي طولاني است و هر چه خودم را مي شويم باز هم احساس مي كنم كه پاك نيستم از صابون و مواد شوينده زياد استفاده مي كنم. در نماز خواندن تكرار زياد دارم. هميشه از ديگران عقب مي افتم به دليل تكرار زياد كارهايم. هنگامي لباس پوشيدن خيلي وقتم گرفته مي شود. به تميزي و پاكيزگي اهميت زياد مي دهم.
مشاور: اين علايمي كه به من گفتيد از كي شروع شده است؟
مراجع: از سال سوم راهنمايي،‌اول خيلي كم بود و با گذشت زمان زياد شد. الان به قدري زياد شده كه نمي توانم درس بخوانم. وقتم اين قدر گرفته مي شود كه اصلا به درسم نمي رسم.
مشاور: تا حالا براي درمان خود به پزشك مراجعه كرده ايد يا خير؟
مراجع: يك بار به روان پزشك مراجعه كرده ام و به من دارو دادند و دو الي سه هفته دارو را مصرف مي كردم. خيلي حالم بد مي شد، گيج مي‌شدم و حالت تهوع به من دست مي داد نمي توانستم درس بخوانم و ديگر دارو را مصرف نكردم.
مشاور: اسم داروهايي كه مصرف مي كرديد مي دانيد چه بود؟
مراجع: نه، نمي دانم چه بود.
مشاور: آيا در خانواده شما شخص ديگري هست كه اين رفتار و اعمال شما را داشته باشد يا مثل شما باشد؟
مراجع: مادرم وسواسي است. من هم درست مثل مادرم هستم، ولي مادرم حالت‌هاي شديدتري نسبت به من دارم.
مشاور: مادرتان از كي اين رفتارها را داشته است؟
مراجع: از وقتي كه من بچه بودم مادرم همين طور بوده
و به نجس و پاكي و شستن وسايل خانه، نظم و انضباط خاص در منزل و كارهاي خانه زياد حساس بوده و هست .
مشاور: جلسه آينده كه تشريف آ‌ورديد حتماً يك نفر از اعضاي خانواده را كه بتواند كار ما را در منزل ادامه بدهد به همراه بياوريد. تا جلسه ي آينده سعي كنيد موقعيت هايي را كه سبب ناراحتي و فعاليت هاي تكراري شما مي‌شوند با توجه به شدت آن‌ها درجه‌بندي كنيد. در پايان جلسه پرسشنامه وسواس فكري و عملي مادسلي (MOC ) و فهرست افكار وسواسي اجرا شد.
مشاور: بسيار خوب، اكنون كه اطلاعات بيشتري در مورد شما به دست آورديم مي خواهيم كارمان را براي حل مشكلات شما شروع كنيم. كاري كه مي خواهيم انجام دهيم قدري با نگرش شما و باورهاي شما متفاوت است.ما احتمالاً‌ چندين جلسه با يكديگر كار خواهيم داشت و هر جلسه حدود 50 دقيقه با هم كار مي كنيم.
مراجع: من چه كارهايي بايد انجام بدهم؟
جلسه سوم
مشاور: (مراجع به همراه خواهر بزرگترش به جلسه آمد. پس از احوال‌پرسي و معرفي خواهر خود جلسه را شروع كرديم).
مشاور: حال شما چطور است؟ خوب هستيد؟ هفته گذشته را چطور گذرانديد؟
مراجع: ممنون، خوبم، كاري كه گفته بوديد انجام دادم.
مشاور: لطفا نوشته هايتان را به من بدهيد؟
مراجع: بفرماييد (نوشته هايش را در اختيار مشاور قرار داد).
مشاور: متشكرم، اجازه بدهيد ابتدا با كمك هم سلسله مراتبي (درجه بندي) را كه از موقعيت هايي كه باعث رفتارهاي تكراري شما شده اند را بررسي كنيم. هر موقعيتي كه بيشتر وقت شما را گرفته و اضطراب بيشتري در شما ايجاد كرده در سلسله مراتب اولويت بيشتري داده ايد؟
مراجع: بله طبق توصيه هاي شما به ترتيب اولويت نوشته ام. (مشاور و مراجع موقعيت هاي زير را با هم مرور مي كنند).
ـ رفتن به دستشويي و شستن دست و پا (ميزان ناراحتي 100)
ـ استحمام (ميزان ناراحتي 90)
ـ استفاده از توالت هاي عمومي و مكان هاي شلوغ (ميزان ناراحتي80)
ـ شستن لباس ها (ميزان ناراحتي70)
ـ خيس شدن لباس ها و بدن (ميزان ناراحتي 60)
ـ استفاده از لوازم آرايشي (ميزان ناراحتي 50)
ـ لباس پوشيدن (ميزان ناراحتي 40)
ـ نماز خواندن (ميزان ناراحتي 30)
ـ ‌دست دادن و تماس بدني با ديگران (ميزان ناراحتي 20)
ـ دست زدن به وسايل منزل و مدرسه (ميزان ناراحتي 10)
مشاور: بسيار خوب، موقعيت هايي كه شما درجه بندي كرده ايد بسيار مهم و وقت گير هستند و بايد روي تك تك آن ها كار كنيم. شايد بتوانيم در هر جلسه روي يك موقعيت كار كنيم.
مشاور: (چند لحظه سكوت) ابتدا مي خواهم با آموزش هاي آرام سازي عضلاني جلسه را شروع كنيم.شما بايد بتوانيد با اين تمرينات عضلات بدنتان را آرام نموده و در جريان درمان ومشاوره از آن ها استفاده كنيد. ما در جلسه آينده با كمك شما صحنه هايي را توصيف نموده و شما بايد بتوانيد ضمن آرام سازي عضلاني در اين صحنه ها خودتان را مجسم كنيد.
مراجع: باشد، من آماده ام.
مشاور: (آموزش آرام سازي عضلاني پيشرونده به شيوه جاكوبسون را شروع كرد).
مشاور: تا جلسه آينده شما هر روز، و هر روز سه تا چهار نوبت اين تمرينات را انجام دهيد و سعي كنيد در اين تمرينات مهارت لازم را كسب كنيد (از همراه مراجع خواسته شد در انجام تمرينات آرام سازي مراجع نظارت داشته باشد).
در پايان جلسه سوم پرسشنامه عقايد و باورهاي وسواسي اجرا گرديد.
جلسه چهارم
(شروع جلسه…..)
مشاور: تكليف خانگي مراجع را بررسي نمود و ميزان مهارت مراجع را در انجام تمرينات مورد بررسي قرار داد.
مشاور: لطفاً روي صندلي راحتي بنشينيد به پشت تكيه كنيد راحت باشيد قبل از اين كه شروع كنيم سطح ناراحتي تان چقدر است؟ (مراجع گزارش داد 40) براي شما كمي بالا است. آيا درباره آن چه كه مي خواهيم در تصويرسازي ذهني يا مواجهه تجسمي انجام دهيم نگران هستيد؟
مراجع: نه، اين طور نيست. من امروز تقريباً نگران بودم.
مشاور: زياد تعجب نمي كنم. اگر چه ممكن است از آن لذت نبريد اما آسيبي هم نخواهيد ديد و مي‌دانم كه شما سخت تلاش مي كنيد تا بهتر شويد. بسيار خوب، آماده ايد؟
مراجع: بله. آماده ام. بفرماييد شروع كنيم.
مشاور: راحت به پشت تكيه بدهيد و چشم هايتان را ببنديد و سعي كنيد خودتان را كاملاً در موقعيتي كه توصيف مي كنم قرار دهيد.
تصور كنيد كه ساعت 12:10 با تعطيل شدن مدرسه از مدرسه خارج شده و به سمت منزل در حركت هستيد. باران در حال باريدن است و حاشيه خيابان مملو از آب باران است. شماً واقعاً از باران تنفر داريد، به خاطر اين‌كه باران ممكن است سبب پاشيده شدن باكتري ها و آشغال هاي كنار خيابان روي لباس و بدن شما شود. مي خواهيد از پاشيده شدن آن ها اجتناب كنيد و از كثيف شدن لباس‌هايتان جلوگيري كنيد.
باران هم چنان به شدت مي بارد و لباس هاي شما خيس شده است. ماشيني از كنار شما عبور مي‌كند و ذرات آب را روي شلوار و پاهاي شما مي‌پاشد، به نظر مي‌رسد كه كثيف شده‌اند و بلافاصله درباره‌ي ميكروب‌ها فكر مي‌كنيد و نمي‌توانيد آن را از ذهن‌تان دور سازيد.اوه،شما با آب‌هاي كثيف خيابان خيس شديد.الآن‌اضطراب شما چقدر است؟ (مراجع گزارش داد 60) احساس مي كنيد پاها و كفش هايتان خيس شده است. به چه چيزي فكر مي كنيد و چه احساسي در بدن شما ايجاد شده است (بعد از پاسخ مراجع).
اكنون به نزديكي منزل رسيده ايد، ‌باران هم چنان مي بارد و شما كاملاً خيس شده ايد و سردتان شده است. مجدداً ماشين ديگري آب هاي كثيف و آلوده ي حاشيه خيابان را بر روي شما مي پاشد. تمام لباس ها و بدن شما خيس و كثيف شده است و آشغال هاي مخلوط با آب باران را به وضوح بر روي لباس تان مي بينيد. با لمس كردن لباس و كشيدن دست بر روي صورت و موهاي تان كاملاً آلوده شده ايد. چه احساسي داريد؟ (مراجع گزارش داد خسته و بسيار ناراحت) احساس مي كنيد خسته و ناراحت و سرد شده ايد، به سمت منزل مي رويد. اكنون نگرانيد با اين همه آلودگي چه كار كنيد؟ به چه چيزي فكر مي كنيد و ميزان ناراحتي شما چقدر است (مراجع گزارش داد 80 ، و پس از توصيف احساسات خود جلسه مشاوره به پايان رسيد).
مشاور: (به همراه مراجع گفته شد كه) سعي كنيد تا هفته ي آينده صحنه هاي ديگري را با خواهرتان تمرين كنيد. در جريان تمرينات هر زمان كه خواهرتان احساس ناراحتي كرد، توصيف ها را قطع كنيد و در تصويرسازي ذهني بعدي مجدداً همان موقعيت را تكرار كنيد.
جلسه پنجم
(شروع جلسه ….)
مشاور: بسيار خوب، اكنون كه به راحتي مي توانيد با صحنه هاي مختلف مربوط به موقعيت هاي سلسله مراتب مواجه شويد، مي خواهم همين مواجهه را در محيط واقعي انجام دهيد. خواهر شما به عنوان كمك ما در منزل به شما كمك خواهد كرد. تا به اين جا پيشرفت خيلي خوبي داشته‌ايد، چرا كه توانستيد طي چهار پنج هفته‌ي گذشته با انجام تمرينات آرام سازي عضلاني و مواجهه تجسمي با موقعيت هاي مختلف روبرو شويد.
مراجع: احساس مي‌كنم نسبت به گذشته بهتر شده ام و برخي از مسئوليت هايم را انجام مي‌دهم. مثلاً‌ هفته ي گذشته چندين نوبت و هر بار تقريباً نيم ساعت درس خوانده ام.
مشاور: خيلي خوبه، شما با گذشت زمان بيشتر از اين هم مي توانيد كار كنيد و درس بخوانيد، امروز بايد در مورد كارهايي كه بايد انجام دهيد، زمان آن و كمك خواهرتان توافق خواهيم كرد. شما بايد روز در ميان يك بار به مدت ده دقيقه دوش بگيريد. شستن دست هايتان نبايد بيش از يك دقيقه طول بكشد، لباس
هايتان را با ماشين لباس شويي بشوييد و هر هفته تنها دوبار مي توانيد لباس هايتان را تعويض كنيد (به استثناء لباس زير كه مي توانيد با هر بار دوش گرفتن آن را تعويض كنيد)بايد بتوانيد به هر چيزي حتي وسايل كثيف و آلوده دست بزنيد، از توالت مدرسه نيز استفاده كنيد اما در همه ي اين موقعيتها بايد از شستشو و تكرار جلوگيري كنيد. خواهرتان نيز در انجام اين فعاليت ها به شما كمك خواهد كرد.
مراجع: فكر مي كنم انجام اين ها براي من خيلي سخت و دشوار باشد.
مشاور: نه، اصلاً‌ اين طور نيست. با توجه به پيشرفتي كه در جلسات قبلي داشته ايد من مطمئنم كه شما مي توانيد از پس همه ي اين كارها براييد. هر كجا كه احساس كرديد نمي توانيد كار را انجام دهيد از خواهرتان كمك بگيريد.
مشاور: (به همه مراجعه) هنگامي كه خواهرتان تكليف خانگي اش را انجام مي دهد حتماً نزديك او باشيد. نيازي نيست كه در اتاق او باشيد، چون او برنامه ريزي كرده است كه هر روز بتواند با موقعيت هاي مختلف مواجه شود و مسئوليت هايش را بر عهده گيرد. شما در پيشگيري از تكرارها به او كمك كنيد. اما اگر نتوانست ناراحتي اش را تحمل كند يا به شستن خود اصرار ورزيد تا اندازه اي با او همدلي كنيد و سعي كنيد او را آرام كنيد يا حواسش را به چيزي ديگري منحرف كنيد و سرگرمش كنيد تا اضطرابش كاهش يابد. هر كاري كه مي‌خواهيد بكنيد آزاديد، فقط خواهش مي كنم اين تصور را كه بايد با آلودگي تماس پيدا كند از ذهنش دور نكنيد. اگر كاري كنيد كه زمان برايش زودتر سپري شود بهتر است يا اگر بتوانيد كمي او را بخندانيد خيلي خوب است. خيلي مهم است كه بتوانيد راهي پيدا كنيد تا بدون انجام تشريفات صبر و شكيبايي داشته باشيد. سوالي هست؟
مراجع: (به خواهرش نگاه مي كرد و با تبسم سرش را به علامت تاييد تكان داد) در اين جلسه به پايان رسيد.
جلسه ششم و هفتم
در طي جلسه ششم و هفتم موقعيت هاي مختلف مربوط به سلسله مراتب به صورت مواجهه (رويارويي) و پيشگيري از پاسخ تمرين شد. در ابتداي جلسه، تكاليف خانگي مراجع بررسي مي شد و سپس موقعيت هاي مختلف در محيط مدرسه

فایل : 8 صفحه

فرمت : Word